تعداد نشریات | 44 |
تعداد شمارهها | 1,303 |
تعداد مقالات | 16,020 |
تعداد مشاهده مقاله | 52,486,180 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 15,213,376 |
ارزیابی پایداری زیستمحیطی کشاورزی در استان آذربایجان شرقی | ||
دانش کشاورزی وتولید پایدار | ||
مقاله 20، دوره 29، شماره 3، مهر 1398، صفحه 271-286 اصل مقاله (861.38 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
نویسندگان | ||
مرضیه منافی ملایوسفی* 1؛ باب اله حیاتی2؛ اسماعیل پیش بهار2؛ جواد نعمتیان3 | ||
1اقتصاد کشاورزی، گرایش اقتصاد منابع طبیعی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز. | ||
2گروه اقتصاد کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز | ||
3گروه مهندسی صنایع، دانشکده فنی مهندسی مکانیک، دانشگاه تبریز | ||
چکیده | ||
محیطزیست بستر فعالیتهای کشاورزی است و منابع طبیعی نهادههای تولید آن میباشند، بنابراین با توجه به ارتباط وسیع کشاورزی با منابع طبیعی و محیطزیست به نظر میرسد که پایداری کشاورزی نقش مهمی در حفاظت از سرمایههای طبیعی و محیطزیست داشته باشد. با توجه به اهمیت این موضوع در توسعه پایدار، این تحقیق به ارزیابی پایداری زیستمحیطی کشاورزی شهرستانهای استان آذربایجان شرقی با استفاده از تحلیل سلسله مراتب گروهی (AHP) میپردازد. وزن شاخصها از طریق نظرسنجی از گروه کارشناسان تعیین شد و سایر اطلاعات لازم از منابع ثانویه نظیر سازمان جهاد کشاورزی، سازمان آب منطقهای و سالنامههای آماری استان آذربایجان شرقی در سال 1394 جمعآوری گردید. نتایج مطالعه نشان داد شاخصهای درصد مصرف آب غیرکشاورزی، سیستمهای کارآمد آبیاری و سطح تراز آب زیرزمینی، به ترتیب با وزن نسبی 129/0، 116/0 و 094/0، از دیدگاه گروه کارشناسان عوامل مهمی هستند که بر میزان پایداری تأثیر میگذارند. رتبهبندی میزان پایداری نشان داد شهرستانهایی که در شمال و شمالشرقی استان واقع شدهاند دارای پایداری زیستمحیطی بیشتری هستند، اما شهرستانهایی که در گوشه جنوبغربی استان و در حاشیه دریاچه ارومیه قرار دارند، دارای پایداری زیستمحیطی کمتری میباشند. همچنین نتایج این مطالعه نقاط ضعف شهرستانهای مختلف استان را در دستیابی به پایداری زیستمحیطی کشاورزی آشکار کرد. با توجه به نتایج حاصله پیشنهاد میشود با گسترش سیستمهای آبیاری تحت فشار، اصلاح انهار و سیستمهای سنتی انتقال آب در مزارع، مقابله با حفر چاههای غیرمجاز و تغییر الگوی کشت متناسب با شرایط تغییر اقلیم به کاهش مصرف آب کشاورزی و تقویت منابع آبی زیرزمینی استان کمک نمود. | ||
کلیدواژهها | ||
آذربایجان شرقی؛ ارزیابی؛ پایداری زیستمحیطی؛ تحلیل سلسله مراتب گروهی (AHP)؛ کشاورزی | ||
مراجع | ||
Abdollahzadeh GH, Sharifzadeh M Sh and Khajeshahkohi A, 2015. Evaluation and comparison of sustainability levels of rice production in Sari County. Space Economy & Rural Development Journal, 4(13): 111-135. (In Persian). Amini fasakhodi A and Nouri SH, 2011. Sustainability assessment and cropping pattern determination in farming systems based on the optimization of soil and water resources utilization using non-linear mathematical programming models. Journal of Science and Technology of Agriculture and Natural Resources- Journal of Water and Soil Science, 15(55):99-111.(In Persian). Anabestani AA and Khosrovbaygi R, 2011. Measurement and evaluation of environmental sustainability in rural areas using multi- criteria decision making techniques promethee case study: villages of Komijan County. Geographical Planning of Space Quarterly Journal, 2(3):51-72. (In Persian). Bareimani F and Asgarei S, 2010. Determining the intensity of environmental instability in rural settlements of Sistan by multi criteria evaluation model. Geography and Development, 8(19): 127-144. (In Persian). Ceyhan V, 2010. Assessing the agricultural sustainability of conventional farming systems in Samsun province of Turkey. African Journal of Agricultural Research, 5(13): 1572-1583. Cook D, Saviolidis NM, Daviasdottir B and Johannsdottir L, 2017. Measuring countries’ environmental sustainability performance—the development of a nation-specific indicator set. Ecological Indicators, (74): 463-478. Dadashian Saray M, Dashti GH, Hayati B and Ghahramanzadeh M, 2015. The Combined Use of AHP and TOPSIS Technique for Determining the Weighted Criteria and Evaluation of Agricultural Sustainability (Case Study: Selected Counties of East Azerbaijan Province). Agricultural Science and Sustainable Production, 25(1): 1-13. (In Persian). East Azerbaijan governor, 2015. Statistical Yearbook. Tehran, Iran. (In Persian). Fasakhodi A and Nouri SH, 2011. Sustainability assessment and cropping pattern determination in farming systems based on the optimization of soil and water resources utilization using non-linear mathematical programming models, Journal of Science and Technology of Agriculture and Natural Resources (journal of water and soil science), 15(55): 99-109. (In Persian).
Gomez-Limon JA and Sanchez-Fernandez G, 2010. Empirical Evaluation of agricultural sustainability using Composite Indicators, Ecological Economics, (69): 1062- 1075. Jihad-e-Agriculture Organization of East Azerbaijan Province, 2015. Statistical reports of Agriculture Jihad organization, Tabriz, Iran. (In Persian). Kara Y and Kone AC, 2012. The analytic hierarchy process (AHP) approach for assessment of regional environmental sustainability. Proceedings of the Berlin Conference on the human Dimensions of Global Environmental Changes, Berlin, Germany. Koocheki A, Nassiri Mahallati M, Moradi R and Mansoori H, 2013. Assessing Sustainable Agriculture Development Status in Iran and Offering of Sustainability Approaches. Agricultural Science and Sustainable Production, 23(4): 179-197. (In Persian). Lowrance R, Hendrix PF and Odum EP, 1986. A hierarchical approach to sustainable agriculture. American Journal of Alternative Agriculture, 1 (1): 169–173. Maleki S, Ahmadi R, Monfared S and Matougi M, 2014. The Survey of environmental sustainable development in counties of Khuzestan Province. Scientific-Research Quarterly of Geographical Data, 23(90): 61-72. (In Persian). Moghadam M, 2008. Descriptive and statistical ecology of vegetation. Tehran: University of Tehran press. (In Persian). Mohammadi Y, Irvani H and Kalantari K, 2014. Sustainability assessment of rice production in Iran using composite indicators (A Practical Methodology). Iranian Journal of Agricultural Economics and development research, 45(1): 79-90. (In Persian). Moteiee Langeroudi S H and Shamsaei A, 2009. Development and sustainable agriculture. Tehran: Tehran University Press. (In Persian). Nambiar KKM, Gupta AP, Fu Q and Li S, 2001. Biophysical, chemical and soci-economic indicators for assessing agricultural sustainability in the Chinese coastal zone. Agriculture, Ecosystems and Environment, (87): 209-214. Ness B, 2007. Categorizing tools for sustainability assessment. Ecological Economics, (60): 498–508. Pourzand F and Bakhshode M, 2012. Evaluating Agricultural Sustainability of Fars Province: application of Compromise Programming Approach. Journal of Agricultural Economics Research, 4(1): 1-26. (In Persian). President Deputy of strategic planning and control, 2010. Fifth 5-year Development Program in the Islamic Republic of Iran, Tehran, Iran. (In Persian). Regional Water organization of East Azerbaijan Province, 2015. Analytical reports of water resources. (In Persian). Roy R, Weng Chan N and Rainis R, 2014. Rice farming sustainability assessment in Bangladesh. Sustainable Science, (9): 31–44. Sabiha N, Salim R, Rahman S and Rola-Rubzen M F, 2016. Measuring environmental sustainability in agriculture: A composite environmental impact index approach. Journal of Environmental Management, (166): 84-93. Saraei MH and Moayedfar S, 2010. A Study of the Importance of the Sustainability of Development in Arid Regional Cities with respect to Environmental Factors. Geography and Environmental planning, 21(1): 47-76. (In Persian). Seydaei E, Ghanbari Y, Jamini D and Boshagh M, 2013. Measuring the agricultural sustainability in rural areas- a case study: rural areas of central district of Ravansar township. Geography and sustainability of Environment, 3(6): 87-106. (In Persian). Shooshtarian A, Zibaei M and Soltani GR, 2011. Investigating the sustainability of farming systems regarding economic and environmental objectives: case study of Kamfirooz region. Journal of Agricultural Economics, 4(4): 1-28. (In Persian). Smith CS and McDonald GT, 1998. Assessing the sustainability of agriculture at the planning stage. Environmental Management, (52): 15-37. Taghdisi A and bosshaq M R, 2012. Analysis and evaluation of agriculture sustainability in rural regions and study of farmer’s role, case study: village regions of Azna Township. Geography journal, 10(33): 129-147. (In Persian). Tashakkori M, 1992. Agricultural sustainability: definition and implications for agricultural and trade policy. Edited by Young, T. &. Burton, M. P. Agricultural planning, economic and rural development research institute Press. (In Persian). Zanjirchi SM, 2014. Fuzzy Analytical Hierarchy Process. 2th Edition, SaneiBook press, Tehran. (In Persian). | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 555 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 480 |