تعداد نشریات | 44 |
تعداد شمارهها | 1,303 |
تعداد مقالات | 16,020 |
تعداد مشاهده مقاله | 52,489,313 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 15,216,902 |
بررسی بارش های همرفتی بهاری شمال غرب ایران با استفاده از شاخص های ناپایداری(مطالعه موردی ایستگاه تبریز) | ||
جغرافیا و برنامهریزی | ||
مقاله 7، دوره 22، شماره 64، شهریور 1397، صفحه 129-147 اصل مقاله (808.39 K) | ||
نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی | ||
نویسندگان | ||
محمد سلیقه1؛ محمدحسین ناصرزاده2؛ علی غفاری3 | ||
1دانشیار دانشگاه خوارزمی | ||
2استادیار دانشگاه خوارزمی تهران | ||
3رئیس اداره | ||
چکیده | ||
مکانیزمهای صعود بارندگی در نواحی مختلف از الگوهای متفاوتی تبعیت میکنند. شناخت این الگوها میتواند سطح برنامهریزی محیطی را ارتقاء بخشد. شاخصهای ارزیابی پایداری که به شاخصهای ناپایداری معروفاند، روابطی هستند که به کمک آنها میتوان میزان ناپایداری همرفتی مناطق مختلف جورا در جهت مطالعه و پیش بینی بارشها بررسی کرد، این شاخصها در پیشبینی فعالیتهای همرفتی به کار میروند و عمدتاً به کمک نمودارهای ترمودینامیک و دادههای رادیو سوند بررسی میشوند. هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی ویژگیهای زمانی بارشهای بیش از پنج میلیمتر و تعیین سهم بارشهای همرفتی بهاری ایستگاه تبریز براساس دادههای جوبالا میباشد. بدین منظور دادههای ساعتی بارش ایستگاه تبریز طی دوره آماری سی وپنج ساله( 1358 – 1392شمسی )(1980- 2014میلادی)، از آرشیو سازمان هواشناسی دریافت و با گزینش دادههای بارش بیش از 5 میلیمتر براساس کدهای هواشناسی60 تا 65 برای بارش باران و نیز کدهای 91 تا 99 برای بارشهای سنگین، فراوانی زمانی آنها بررسی گردید. پس از گزینش نمونههای مورد بررسی، نمودارهای اسکیوتی روزهای بارش به همراه شاخصهای ناپایداری از قبیل(CAPE PW-- LI- TT - SI- KI)تجزیه و تحلیل شدند. پردازش این دادهها در مقیاس فصلی بیانگر وقوع مکرر آنها است. حداکثر رخداد این بارش ها درماه آوریل با فراوانی131مورد و حداقل آنها درماه ژوئن با 35 مورد دیده شد. نتایج حاصل از ترسیم نمودارهای اسکیوتی و محاسبه شاخصهای ناپایداری نشان میدهد، نقش عامل همرفت در وقوع بارشهای بهاری قابل توجه میباشد، زیرا هنگامی میتوان عامل همرفت را عامل اصلی بارش محسوب کرد که نه تنها میزان همرفت شدت کافی داشته باشد، بلکه ناپایداری لازم برای ایجاد بارش رانیز فراهم بسازد. در مجموع، پس از بررسی 263 نمونه بارش فصل بهار مشخص شد که عامل همرفت، مهمترین نقش را در رخداد بارش ماههای می و ژوئن داشته است و به طبع آن مخاطرات سیلاب منطقه را تهدید مینماید. | ||
کلیدواژهها | ||
بارش؛ همرفت؛ نمودار اسکیوتی؛ شاخصهای ناپایداری؛ ایستگاه تبریز | ||
مراجع | ||
- باباییان، ایمان، مدیریان، راهله، کریمیان، مریم، ملبوسی، شراره(1390)بررسی توانمندی مدل اقلیمی PRECIS در شبیهسازی بارشهای منطقهای ایران، پژوهشهای جغرافیای طبیعی، شماره 77ص 125-120. - ثنایینژاد، سیدحسن وهمکاران؛(1388). تحلیل سینوپتیکی و دینامیکی پدیدههای همرفتی محلی به منظور بهبود پیش بینی آنها، چهاردهمین کنفرانس ژئوفیزیک ایران ،ص234-237. - رسولی، علی اکبر(1378).توزیع مکانی رعد وبرقی منطقه سیدنی استرالیا، دومین کنفرانس منطقهای تغییر اقلیم، سازمان هواشناسی کشور - جلالی، مسعود و همکاران(1396) شناسایی الگوهای همدید بارشهای شدید تابستانه در سواحل جنوبی دریای خزر، نشریه جغرافیا و برنامهریزی، سال21 شماره59 صفحات 39-23. - خورشیددوست، علی محمد و یوسف قویدل رحیمی،1383، مطالعه نوسانات بارش و پیش بینی و تعیین فصول مرطوب وخشک زمستانه استان آذربایجان شرقی، تحقیقات جغرافیایی .36-25 : 72 . - صادقی حسینی و همکاران(1385) بررسی تعدادی از شاخصهای ناپایداری و پتانسیل بارورسازی ابرهای همرفتی منطقه اصفهان، مجله فیزیک زمین وفضا. شماره 30 ص 98-83 . - علیجانی، بهلول و همکاران(1395) تحلیل طیفی سریهای زمانی بارش سالانه ایران، نشریه جغرافیا و برنامهریزی،سال20،شماره57 صفحات 236-217. - علیجانی، بهلول(1372) مکانیزمهای صعود بارندگی در ایران، فصلنامه دانشکده ادبیات وعلوم انسانی ، دانشگاه تربیت معلم ، شماره 1 ص 101-85. - قویدل رحیمی، یوسف (1390)کاربرد شاخصهای ناپایداری جوی برای آشکارسازی و تحلیل دینامیک توفانهای تندری روز 5 اردیبهشت 1389تبریز، مجله فضای جغرافیایی اهر، سال11، شماره 34 ص 182-208. - کریمی، مصطفی و همکاران(1393) تحلیل همدیدی شرایط رخداد سامانههای همرفتی بابارش بیش از10 میلی متر در جنوب غرب ایران، پژوهشهای جغرافیایی، سال46، شماره2،ص156-137 - مسعودیان،ابوالفضل(1391)، پهنهبندی بارش غرب وشمال غرب ایران به روش تحلیل خوشهای، فصلنامه جغرافیای طبیعی ،سال چهارم، شماره 11، ص 36-44 . - abhilash, s. Mohan, kumar, shankar, das s .kishore kumar, k, 2010 . Vertical structure of tropical musicale convective systems: observations using vhf radar and cloud resolving model simulations Meteorology and atmosphere, no 109, 73-90
- adelekan, i.o.1998. Spatio-temporal variation in thunderstorm rainfall over nigeria. Inter national, journal of climatology , 18:,1273-1284 .
- banacos, P, schultz, d, (2005), Moisture flux convergence in forecasting convective initiation :historical & operational perspectives ,Forecasters forum , page 351.
-davolio , S ,buzzy , a, magus: , P , (2007) high resolution simulations of an intense convective precipitation event, Meteorology and Atmosphere , no 95 , 135-154 .
- lolis , C ,j.(2011) winter convective precipitation variability in south eastern europe and its connection to middle tropospheric circulation for the 60-year period , Theoretical and applied Climatology .Vole 107,189-200 .
- Mestrangelo, D .Horvath, K , Rocio ,A , Miglietta, MM ,(2011) Mechanisms For Convective Develop Meant In A Long – Lasting Heavy Precipitation Event ,Over Southeastern Italy Atmospheric Research ,100 , 586-602.
- Shekinah , N ,P , skriptanova ,E,N,.(2008) Prognostic significance of dynamic factors of precipitation generation , Russian Meteorology and hydrology , no , 5 , 290-299
- zolina,o ,kappa A ,A. Simmer , C . Gules, S. K.,(2004) analysis of extreme precipitation over europe from different reanalysis: a comparative assessment , Global and planetary change 44,129-161 . | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 635 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 359 |