آمار
| تعداد نشریات | 45 |
| تعداد شماره‌ها | 1,418 |
| تعداد مقالات | 17,437 |
| تعداد مشاهده مقاله | 56,218,752 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 18,551,174 |
کنترل کمی وکیفی تعدادی دمنوش معطر گیاهی موجود دربازار ایران | ||
| پژوهش های صنایع غذایی | ||
| دوره 33، شماره 3، مرداد 1402، صفحه 111-123 اصل مقاله (767.97 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/fr.2023.55862.1869 | ||
| نویسندگان | ||
| طاهره حسین آبادی* 1؛ فراز مجاب2؛ یاسمن مجبوری یزدی2 | ||
| 1;گروه فارماکوگنوزی، دانشکده داروسازی، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، تهران ، ایران | ||
| 2گروه فارماکوگنوزی، دانشکده داروسازی، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، تهران ، ایران | ||
| چکیده | ||
| زمینه و اهداف: امروزه از انواع دمنوش‌های گیاهی بر اساس ترکیبات شیمیایی آنها، با اهداف مختلف درمانی و تغذیه‌ای استفاده می‌شود. کنترل کیفی فراورده‌های حاوی گیاهان دارویی حائز اهمیت است. مواد و روش‌ها: در این پژوهش کنترل کمی و کیفی پنج نمونه دمنوش معطر کیسه‌ای بابونه ((Chamomile، رازیانه (Fennel). اسطوخودوس (Lavender)، نعناع (Spearmint) و آویشن ) (Thyme از نظر نوع گیاه، میزان خاکستر، میزان اسانس و ماده مؤثره موجود انجام شد. اسانس به روش تقطیر با آب تهیه و شناسایی ترکیبات عمده موجود در آن به روش آنالیز گاز کروماتوگرافی صورت گرفت. یافته‌ها: در نمونه‌های مورد بررسی به کمک آزمایش خرده نگاری وجود گیاهان دارویی مذکور در دمنوش‌ها اثبات شد. بر اساس آزمایش کروماتوگرافی لایه نازک TLC)) میزان Rf ترکیب عمده‌ی آنتول در اسانس رازیانه، لینالول و لینالیل استات در اسانس اسطوخودوس، تیمول و کارواکرول در اسانس آویشن و کاروون در اسانس نعناع به ترتیب 88/3،0/0، 75/0، 55/0 و 5/0 بود. از گیاه بابونه اسانس حاصل نشد. میزان خاکستر نامحلول در اسید و خاکستر تام برای نمونه رازیانه به ترتیب 1 و 8، اسطوخودوس 5 و 13، بابونه 47/5 و 5/7، نعناع 5/2 و 8 و برای آویشن 1 و 11 درصد بود. در بررسی میزان ماده‌ی مؤثره بر اساس GC، مقدار آنتول 098/0، کاروون 621/0، تیمول 019/0 و لینالول 164/0 گرم بر میلی‌لیتر بود. طبق آزمایش TLC، میزان Rf به دست آمده برای ترکیبات عمده‌ی اسانس، با شاخص‌های استاندارد ذکر شده در منابع مطابقت داشت. میزان خاکستر نامحلول در اسید و خاکستر تام رازیانه، نعناع و بابونه نیز با مقادیر موجود در فارماکوپه‌ی گیاهی ایران مطابقت داشت ولی این مقادیر برای گیاه اسطوخدوس و آویشن تطبیق نداشت. نتیجه‌گیری: انجام آزمایش‌های ادواری روی فرآورده‌های گیاهی پس از ورود به بازار (PMS) برای اطمینان از کیفیت مناسب فرآورده ضروری است و توصیه می‌شود. نتایج این مطالعه می‌تواند به ایجاد پارامترهای کیفیت برای استانداردسازی دمنوش‌های گیاهی در سطح عرضه کمک کند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| "آویشن"؛ "اسطوخودوس"؛ "بابونه"؛ " رازیانه"؛ " کنترل کیفی"؛ "دمنوش گیاهی" | ||
| مراجع | ||
|
آزاده‌قهفرخی س. ز، جعفری‌ازان اخاری ص. و آزاده‌قهفرخی س. ف،2020. مروری بر اثر فاکتورها و روش‌های خشک کردن گیاهان دارویی در فرآیندهای پس از برداشت، روی کمیت و کیفیت گیاهان دارویی. مطالعات محیط زیست، منابع طبیعی و توسعه پایدار، (4)14، 31-44.
امیدبیگی ر، .1376. تولید و فرآوری گیاهان دارویی، مشهد: به نشر، آستان قدس رضوی.
پوراصفهانی م. ک و عابدی م، 1394. استانداردسازی گیاهان دارویی و فراورده های دارویی و غذایی گیاهی. فناوری های نوین غذایی، (1), 65-76.
تبریززاد ن. ع، اردبیلی م. س و حجت م، 1398. شناسایی ترکیبات شیمیایی اسانس های پونه، نعنا و آویشن و بررسی فعالیت ضد میکروبی آنها، علوم و صنایع غذایی، 16(87)، 395- 404.
حیدری س، جوینده ح، علیزاده بهبهانی ب و نوشاد م، 1398. تعیین ترکیبات شیمیایی و اثر ضدباکتریایی اسانس اسطوخودوس فلس دار بر تعدادی از میکروارگانیسم های بیماری زا در شرایط برون تنی، مجله دانشگاه علوم پزشکی ایلام، 27(4)، 77-89.
دهکردی ن، سجادی ا، قنادی ع، زاده ی، آزاد بخت م، اصغری غ، امین غ، حاجی آخوندی ع و طالب ا، 1381. فارماکوپه گیاهی ایران.
عالی ا، محمودی ر، کاظمی‌نیا م، حضرتی ر و آذرپی ف، 1396. اسانس‌های گیاهی به‌عنوان ترکیبات دارویی طبیعی: مقاله مروری. مجله دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران، 75(7)، 480-489.
محدثی ن و کوهساری ه، 2021. ارزیابی فعالیت ضدباکتریایی و تعیین ترکیبات شیمیایی اسانس گیاه اوجی جمع‌آوری شده از شمال ایران. پژوهش های صنایع غذایی، 30(4)، 199-210.
مهران م، حسینی ح، حاتمی ع، تقی زاده م و صفایی ع، 1395. بررسی ترکیبات اسانس هفت گونه آویشن و مقایسه خاصیت ضد اکسیدانی آنها، فصلنامه گیاهان دارویی،15(58)، 134-140.
Balekundri A and Mannur V, 2020. Quality control of the traditional herbs and herbal products: a review. Future Journal of Pharmaceutical Sciences, 6(1):1-9.
Bilia A, Flamini G, Taglioli V, Morelli I and Vincieri F, 2002. GC–MS analysis of essential oil of some commercial Fennel teas. Food Chemistry, 76(3): 307-310.
Committee on Herbal Medicinal Products,2017. European pharmacopoeia: 3104-3105.
De Santayana M. P, Blanco E and Morales R. J. J. o. e, 2005. Plants known as té in Spain: an ethno-pharmaco-botanical review. Journal of ethnopharmacology, 98(1-2):1-19.
Djokam M, Sandasi M, Chen W, Viljoen A and Vermaak I, 2017. Hyperspectral imaging as a rapid quality control method for herbal tea blends. Applied Sciences, 7(3):268.
Evans W. C. (2009) Trease and Evans pharmacognosy, Elsevier Health Sciences.
Luchtefeld R, Kostoryz E and Smith R. E, .2004. Determination of Ginsenosides Rb1, Rc, and Re in Different Dosage Forms of Ginseng by Negative Ion Electrospray Liquid Chromatography− Mass Spectrometry. Journal of agricultural and food chemistry, 52(16):4953-4956.
Mojab F, Nickavar B, and Hooshdar Tehrani H, 2009. Essential oil analysis of Nepeta crispa and N. menthoides from Iran. Iranian Journal of Pharmaceutical Sciences, 5(1):43-46.
Nickavar B and Jabbareh F, 2018. Analysis of the essential oil from Mentha pulegium and identification of its antioxidant constituents. Journal of Essential Oil Bearing Plants, 21(1): 223-229.
Rukaiyatu A. K, 2012. Qualitative and quantitative evaluation of some herbal teas commonly consumed in Nigeria. African Journal of Pharmacy and Pharmacology, 6(6):384-388.
Sandasi, M., Chen, W., Vermaak, I. and Viljoen, A. (2018) Non-destructive quality assessment of herbal tea blends using hyperspectral imaging. Phytochemistry Letters, 24: 94-101.
Szymczycha-Madeja, A., Welna, M. and Zyrnicki, W. (2013) Multi-element analysis, bioavailability and fractionation of herbal tea products. Journal of the Brazilian Chemical Society, 24: 777-787.
Wagner H and Bladt S, 1996. Plant drug analysis: a thin layer chromatography atlas, Springer Science & Business Media.
WHO, 2011. Quality control methods for herbal materials, World Health Organization. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 655 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 451 |
||