تعداد نشریات | 44 |
تعداد شمارهها | 1,303 |
تعداد مقالات | 16,035 |
تعداد مشاهده مقاله | 52,538,411 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 15,242,151 |
نقد تکیه جزئیگرایی اخلاقی بر دلیلهای اخلاقی | ||
مجله پژوهش های فلسفی | ||
دوره 16، شماره 40، آبان 1401، صفحه 429-444 اصل مقاله (547.78 K) | ||
نوع مقاله: مقاله علمی- پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/jpiut.2022.52603.3305 | ||
نویسنده | ||
سیدعلی اصغری | ||
استادیار پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، تهران، ایران. | ||
چکیده | ||
جزئیگرایی اخلاقی، گرایشی است در فلسفه اخلاق معاصر که بر اساس مبانی فرااخلاقی، با محوریت اصلها در اخلاق و در نظریههای اصلمند اخلاق مخالفت میورزد و آن را مخل فکر و تشخیص اخلاقی میداند. چالش جزئیگرا در مقابل اصلمندی در اخلاق مهم است و به همین دلیل جا دارد که نقصهای جزئیگرایی شناسایی شود تا مقدمه رفع آنها شود. مقاله حاضر به آن دسته از نقصهای جزئیگرایی اخلاقی میپردازد که منشأشان تکیه جزئیگرایان بر دلیلهاست. دلیل در بحثهای هستیشناختی اخلاق، یک جنبه موقعیت است که لَهِ و یا علیهِ، عمل است. اولاً تکیه جزئیگرا بر دلیلهای اخلاقی برای اثبات جزئیگرایی اخلاقی سودمند نیست، زیرا قابل جمع بودن کلگرایی با عامگرایی و قابل جمع بودن اتمگرایی با جزئیگرایی، نشان میدهد نزاع درباره نقشها و ماهیت اصلهای اخلاقی (نزاع جزئیگراییـعامگرایی)، با استفاده از بحث اتمگرایی و کلگرایی در نظریه دلیلها قابل حل نیست. ثانیاً این تکیه، برای جزئیگرایی نه تنها سودمند نیست بلکه زیانمند است به این معنی که خللهایی در آن ایجاد میکند. زیرا (الف) تصور اخلاق صرفاً در چارچوب دلیلهای اخلاقی، در بهترین حالت تصوری ناقص از الزام اخلاقی و بنابراین از اخلاق به بار میآورد؛ و (ب) تصور محدود از اصلهای اخلاقی در چارچوب دلیلهای عام، مانع شمول جزئیگرایی بر همه نظریههای اصلمحور اخلاق، یا دستکم مهمترین نظریهها، میشود. امر مطلق بهعنوان یک نمونه بسیار مهم نشان میدهد قلمرو اصلهای اخلاقی گستردهتر از قلمرو دلیلهای اخلاقی است. | ||
کلیدواژهها | ||
اصلهای اخلاقی؛ کلگرایی؛ اتمگرایی؛ عامگرایی؛ الزام اخلاقی | ||
مراجع | ||
اصغری، سیدعلی. (1399). تبیین مسأله جایگاه اصلهای اخلاقی و تشخیص مبتنی بر دلائل جزئی عمل در فکر اخلاقی و پاسخ به آن. طرح پژوهشی. پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. اصغری، سیدعلی. (1402). لزوم اصلهای اخلاقی برای تشخیص اخلاقی. تأملات فلسفی، 13(28). پیتن، هربرت جیمز. (1397). امر مطلق: مطالعهای در فلسفه اخلاق کانت. ترجمه سیدعلی اصغری. تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. خزاعی، زهرا. (1390). خاصگرایی و معرفتشناسی اخلاقی. پژوهشهای اخلاقی 1(3): 5-25. دباغ، سروش. (1388). عام و خاص در اخلاق. تهران: هرمس. دباغ، سروش. (1386). عامگرایی و خاصگرایی در فرااخلاق. اندیشه دینی، 22: 1-20. محمدیمنفرد، بهروز (1400). دفاعی از اصلگرایی اخلاقی راسی در تقابل با خاصگرایی جاناتان دنسی. متافیزیک 13(31):98-83. Albertzart, M. (2014). Moral principles. London: Bloomsbury. Asghari, Seyyed Ali. (2020). The Problem of Moral Principles: A Review and an Answer. Research project. Institute for Humanities and Cultural Studies. (in Persian). Asghari, Seyyed Ali. (2023). Moral Judgement Requires Moral Principles. Philosophical Meditations, 13(28). (in Persian). Crisp, R. (2007). Ethics without reasons? Journal of Moral Philosophy, 4: 40–9. Dabbagh, Soroush. (2009). The General and the Particular in Ethics. Tehran: Hermes. (in Persian). Dabbagh, Soroush. (2007). Generalism and Particularism in Metaethics. Religious Thought, 22: 1-20. (in Persian). Dancy, J. (1993). Moral Reasons. Oxford: Blackwell. Dancy, J. (2004). Ethics without Principles. Oxford: Clarendon Press. Dancy, J. (2007a). Review: Sean McKeever and Michael Ridge, Principled Ethics: Generalism as a Regulative Ideal, Oxford: Clarendon Press, Mind, 116: 462–7. Dancy, J. (2007b). When reasons don’t rhyme. The Philosopher’s Magazine, 37: 19–24. Dancy, J. (2013). An Uprincipled Morality. In R. Shafer-Landau (ed.), Ethical Theory: An Anthology, 2nd Ed. pp. 772-775. Wiley-Blackwell. Darwall, S. (2006). The Second-Person Standpoint. Cambridge, Mass: Harvard University Press. Gibbard, A. (1990). Wise Choices, Apt Feelings: A Theory of Normative Judgment. Oxford: Oxford University Press. Herman, B. (1996). The Practice of Moral Judgment. Cambridge, MA: Harvard University Press. Horty, J. F. (2007). Reasons as defaults. Philosophers’ Imprint, 7: 1–28. Kamm, F. M. (1996). Mortality, vol 2. Oxford: Oxford University Press. Kant, I. (1903). Kant's Gesammelte Schriften, Band IV. Preussiche Akademie der Wissenschaften. Berlin: G. Reimer. Khazaei, Zahra (2011). Particularism and Moral Epistemology. Ethical Research, 1(3): 5-25. (in Persian). Kirchin S. (2007). Moral Particularism: An Introduction. Journal of Moral Philosophy, 4.1: 8-15. Little, M. O. (2001). On Knowing the ‘Why’: Particularism and Moral Theory. Hastings Center Report, 31(4): 32-40. McKeever, S. and M. Ridge (2006). Principled Ethics: Generalism as a Regulative Ideal. Oxford: Clarendon Press. McNaughton, D.; Rawling, P. (2013). In Hugh LaFollette (ed.), The International Encyclopedia of Ethics. Wiley-Blackwell. Muhammadi Monfared, Behruoz (2021). Moving from Ross's Principlism to Moderate Principlism in Moral Reasoning. Metaphyzik, 13(31): 83-98. (in Persian). Paton, H.J. (2018). The Categorical Imperative: A Study in Kant’s Moral Philosophy. Translated by Seyyed Ali Asghari. Tehran: Institute for Humanities and Cultural Studies. (in Persian). Raz, J. (1999). Engaging Reason: On the Theory of Value and Action. Oxford: Oxford University Press. Raz, J. (2000). The truth in particularism. In Hooker, B., and Little, M. O. (eds.), Moral Particularism (pp. 48–78). Oxford: Oxford University Press. Skorupski, J. (1999). Ethical Explorations. Oxford: Oxford University Press. Väyrynen, P. (2006). Moral generalism: enjoy in moderation. Ethics, 116: 707–741. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 215 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 224 |