تعداد نشریات | 43 |
تعداد شمارهها | 1,275 |
تعداد مقالات | 15,742 |
تعداد مشاهده مقاله | 51,850,576 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 14,681,333 |
جایگاه تخیل در تربیت اخلاقی از منظر کانت | ||
مجله پژوهش های فلسفی | ||
مقاله 1، دوره 16، شماره 39، شهریور 1401، صفحه 1-26 اصل مقاله (1.11 M) | ||
نوع مقاله: مقاله علمی- پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/jpiut.2022.52650.3319 | ||
نویسندگان | ||
میلاد جمیلی* 1؛ خسرو باقری نوع پرست2؛ نرگس سادات سجادیه3 | ||
1دانشجوی دکتری فلسفه تربیت، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران | ||
2استاد فلسفه تعلیم و تربیت دانشگاه تهران، تهران، ایران | ||
3استادیار فلسفه تعلیم و تربیت دانشگاه تهران، تهران، ایران | ||
چکیده | ||
مسئله پژوهش پیشرو شکاف میان نظر و عمل در اخلاق و عدم وضوح جایگاه تخیل در تربیت اخلاقی است. هدف کلی این پژوهش مشخص کردن جایگاه تخیل در تربیت اخلاقی کانت است. کانت از سه تخیل (تولیدی، بازتولیدی و خلاق) در آثار و اندیشه خویش سخن به میان آورده است که هریک دارای تعریفی مشخص و کارکردی متمایز است. با این حال میتوان وجه اشتراک هر سه تخیل را در قابلیت ترکیب به معنای کلی آن دانست. بر اساس روش تحلیل استعلایی یا فرارونده در قالب سه تحلیل نشان داده شد که میان تخیل و اخلاق، شروط لازمی وجود دارد. بر اساس تحلیل اول، شرط لازم عمل اخلاقی اراده خیر است و شرط لازم تحقق اراده خیر، تخیل خلاق است. در تحلیل دوم نتیجه شد که شرط لازم برای تحقق امر مطلق، قدرت تصویر سازی خیال است و در بیانی دیگر نتیجه گرفته شد که شرط لازم تحقق امر مطلق، قوه تخیل است. در تحلیل سوم چنان نتیجه شد که شرط لازم امکان امر مطلق استفاده از تخیل به وسیله آزمایشفکری است. بر اساس روش استنتاجی و در قالب سه استنتاج جایگاه تخیل در تربیت اخلاقی نشان داده شد. در اولین استنتاج نتیجه گرفته شد که برای تعلیم و تربیت اخلاقی باید به پرورش تخیل پرداخت. در دومین استنتاج به حاصل آمد که برای همدلی یا هر نوع تربیت اخلاقی به معنی امر مطلق، باید به پرورش خیالورزی پرداخت. در سومین استنتاج چنان نتیجه شد که برای پرورش تخیل به جهت تعلیم و تربیت اخلاقی (تخیل اخلاقی) باید از روش آزمایشفکری استفاده کرد. | ||
کلیدواژهها | ||
تخیل؛ تخیل اخلاقی؛ تربیت اخلاقی؛ کانت | ||
مراجع | ||
اونی، بروس. (۱۳۹۳). نظریه اخلاقی کانت، ویراستار مصطفی ملکیان، ترجمه علیرضا آلبویه، قم: بوستان کتاب. باقری نوعپرست، خسرو. (۱۳۹۴). رویکردها و روشهای پژوهش در فلسفه تعلیم و تربیت. تهران: پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی. پالمر، مایکل. (۱۳۹۰). مسائل اخلاقی: متن آموزشی فلسفه اخلاق، ترجمه علیرضا آلبویه، تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها (سمت). جانسون، رابرت نیل. (۱۳۹۵). دانشنامه فلسفه استنفورد: فلسفه اخلاق کانت. ترجمه مهدی اخوان، تهران: ققنوس. راس، ویلیام دیوید. (۱۳۹۳). نظریه اخلاقی کانت: شرحی بر تاسیس مابعدالطبیعه اخلاق. ترجمه محمدحسین کمالینژاد، تهران: حکمت. رولف، مایکل. (۱۳۹۶). دانشنامه فلسفه استنفورد: ایمانوئل کانت. ترجمه داود میرزایی، تهران: ققنوس. https://plato.stanford.edu/archives/fall2020/entries/kant ریختهگران، محمدرضا؛ قمی، محمدباقر. (۱۳۸۹). بررسی تبیین کانت از قوای تخیل و فاهمه در نقدهای اول و سوم، ذهن، 11(41): 109-130. زیباکلام، فاطمه. (۱۳۹۰). مبانی فلسفی آموزش و پرورش در ایران. تهران: حفیظ. سالیوان، راجر ج. (۱۳۸۰). اخلاق در فلسفه کانت. ترجمه عزتالله فولادوند، تهران: طرح نو. سلمانی، علی؛ حاج رشیدیان، سعید. (۱۳۹۷). کارکرد تخیل در تقویم عینیت از منظر کانت. پژوهشهای فلسفی -کلامی، 21(1): 143-164. https://doi.org/10.22091/jptr-pfk.2019.2502.1744 سلمانی، علی؛ میرزایی، داوود. (۱۳۹۸). نقد و بررسی تفسیر اخلاقی از استنتاج زیباشناختی در اندیشه کانت. مجله پژوهشهای فلسفی، 13(26): 213-232. https://doi.org/10.22034/jpiut.2019.8008 سیاهی، مجتبی. (۱۳۸۸). تحلیلی بر «شاکله» در فلسفه کانت. حکمت و فلسفه، 5(17): 83-96. صادقی، مسعود. (۱۳۹۵). نقش تخیل در حکم و انگیزش اخلاقی، پایاننامه دکتری تخصصی دانشگاه قم، دانشکده الهیات و معارف اسلامی. عبدلآبادی، علیاکبر. (۱۳۸۹). نگاهی به جایگاه مفهوم استعلایی (Transcendental) در فلسفۀ نظری کانت (با توجّه به پارهای از مصادیق آن در کتاب نقد عقل محض)، مجله پژوهشهای فلسفی دانشگاه تبریز، 4(216): 81-103. فولادی، عقیل. (۱۳۹۳). خیال و ابژکتیویته در نقد اول کانت، هستی و شناخت، 1(2): 79-98. کانت، ایمانوئل. (۱۳۸۴). تمهیدات: مقدمهای برای هر مابعدالطبیعه آینده که به عنوان یک علم عرضه شود، ترجمه غلامعلی حدادعادل، تهران: مرکز نشر دانشگاهی. کانت، ایمانوئل. (۱۳۸۸). نقد قوه حکم، ترجمه عبدالکریم رشیدیان، تهران: نشر نی. کانت، ایمانوئل. (۱۳۹۲). تعلیم و تربیت: اندیشههایی درباره آموزش و پرورش. ترجمه غلامحسین شکوهی، تهران: دانشگاه تهران. کانت، ایمانوئل. (۱۳۹۴). بنیاد مابعد الطبیعه اخلاق [گفتاری در حکمت کردار]. ترجمه حمید عنایت و علی قیصری، تهران: خوارزمی. کانت، ایمانوئل. (۱۳۹۷). انسانشناسی از دیدگاه عملی. ترجمه عقیل فولادی، تهران: نگاه معاصر. کانت، ایمانوئل. (۱۳۹۸). نقد عقل محض. ویراستار محمدمهدی اردبیلی، ترجمه بهروز نظری، (ویرایش دوم ترجمه فارسی، ترجمه انگلیسی از پل گایر و آلن دبلیو وود)، تهران: ققنوس. گایر، پل. (۱۳۹۶). راهنمای خواندن بنیادگذاری مابعدالطبیعه اخلاق کانت، ترجمه علی تقوینسب، تهران: ترجمان علوم انسانی. گنزالس، آنامارتا. (۱۳۹۹). فرهنگ، آموزش و نظریه اجتماعی در اندیشه کانت، ترجمه زهره سعیدی و رضا ماحوزی، تهران: کرگدن. ماحوزی، رضا. (۱۳۸۸). امر سوم در احکام تألیفی پیشینی در فلسفه کانت. مجله پژوهشهای فلسفی، 3(214): 89-104. هارتناک، یوستوس. (۱۳۹۹). نظریه معرفت در فلسفه کانت، ترجمه غلامعلی حدادعادل، تهران: هرمس. هایدگر، مارتین. (۱۳۹۹). کانت و مسئله متافیزیک، ترجمه مهدی نصر، تهران: پگاه روزگار نو. هرست، پل هیوود؛ پیترز، ریچارد استنلی. (۱۳۸۹). منطق تربیت: تحلیل مفهوم تربیت از نگاه فلسفه تحلیلی، ترجمه فرهاد کریمی، تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی. وود، آلن دبلیو. (۱۳۹۶). کانت، ترجمه عقیل فولادی، تهران: نگاه معاصر. Abdolabadi, A. A. (2010). A look at the place of “Transcendental” in Kant’s Theoretical Philosophy (Regarding some of its instances in Kant’s Critique of pure reason). Journal of Philosophical Investigations, 4(216): 81-103. (In Persian) Aune, B. (2014). Kant's theory of morals translated by A. Aleboyeh, Edited by M. Malekian. Qom: Bustan Ketab. (In Persian) Baggini, J. (2005). The Pig that Wants to be Eaten: And 99 Other Thought Experiments. Granta Books. Bagheri Noaparast, K., Sajjadieh, N., & Tavasoli, T. (2015). Approaches and research methods in philosophy of education. Tehran: Institute for Social and Cultural Studies. (In Persian) Becker, L. C., & Becker, C. B. (2001). Encyclopedia of ethics. 2nd ed. New York: Routledge. Blackburn, S. (2020). The Oxford dictionary of philosophy, 3rd ed. Oxford University Press. Cohen, M. (2008). Wittgenstein's beetle and other classic thought experiments. John Wiley & Sons. DiCenso, J. J. (2013). The Concept of Urbild in Kant’s Philosophy of Religion. Kant-Studien, 104: 100-132. https://doi.org/10.1515/kant-2013-0007 Fouladi, A. (2014). Imagination and Objectivity in Kant’s First Critique. The Journal of Existence and Knowledge, 1(2): 79-98. (In Persian) Freydberg, B. (2005). Imagination in Kant's Critique of practical reason. Indiana University Press. Gendler, T. S. (2000). Thought Experiment: On the Powers and Limits of Imaginary Cases. Routledge. Gonzalez, A. M. (2020). Culture, Education and Social Theory in Kant's Thought. translated by Reza Mahoozi; Z. Saeedi. Tehran: Kargadan Publishing House. (In Persian) Guyer, P. (2007). Kant's Groundwork for the metaphysics of morals: a reader's guide, translated by S. A. Taghavinasab. Tehran: Tarjomaan Publications. (In Persian) Halstead, J. M.; McLaughlin, T. H. (2005). Education in Morality. Routledge. Hartnack, J. (2020). Kant's theory of knowledge, translated by G. A. Haddad Adel. Tehran: Hermes. (In Persian) Heidegger, M. (2020). Kant and the problem of metaphysics, translated by M. Nasr. Tehran: Pegah Roozegar No. (In Persian) Hirst, P. H.; Peters, R. S. (2010). The logic of education, translated by F. Karimi. Tehran: Elmi Farhangi Publishing Co. (In Persian) Johnson, R. (2016). Kant’s Moral Philosophy, translated by M. Akhavan. Tehran: Qoqnoos Publishing Group. (In Persian) Kant, I. (1996). Anthropology from a Pragmatic Point of View, translated by V. L. Dowdell, edited by H. H. Rudnick. Southern Illinois University Press. Kant, I. (1998a). Critique of Pure Reason, edited by P. Guyer; A. W. Wood. Cambridge University Press. Kant, I. (1998b). Groundwork of the Metaphysics of Morals, edited by M. Gregor. Cambridge University Press. Kant, I. (2005). Prolegomena to Any Future Metaphysics That Will Be Able to Present Itself as a Science, translated by G. A. Haddad Adel. Tehran: Institute of University Publication (IUP). (In Persian) Kant, I. (2009). Critique of the power of judgment, translated by A. K. Rashidian. Tehran: Nashr-e Ney. (In Persian) Kant, I. (2013). About Education, translated by G. Shokouhi. Tehran: University of Tehran. (In Persian) Kant, I. (2015). Groundwork of the Metaphysics of Morals, translated by H. Enayat; A. Gheissari. Tehran: Kharazmi Publishing Co. (In Persian) Kant, I. (2018). Anthropology from a Pragmatic Point of View, translated by A. Fouladi. Tehran: Negahe Moaser. (In Persian) Kant, I. (2019). Critique of Pure Reason, translated by B. Nazari, edited by M. M. Ardebili. Tehran: Qoqnoos Publishing Group. (In Persian) Kearney, R. (2003). The Wake of Imagination. Routledge. Mahoozi, R. (2009). The Third Thing in Synthetic Judgment a Priori in Kant's Philosophy. Journal of Philosophical Investigations, 3(214): 89-104. (In Persian) Matarazzo, O.; Abbamonte, L.; Nigro, G. (2008). Moral Reasoning and Behaviour in Adulthood. International Journal of Psychological and Behavioral Sciences, 2: 859-866. Matherne, S. (2016). Kant’s Theory of the Imagination. in A. Kind (Ed.), The Routledge handbook of philosophy of imagination. Routledge, Taylor & Francis Group. Moran, K. A. (2009). Can Kant have an account of moral education? Journal of Philosophy of Education, 43: 471–484. Ostaric, L. (2006). Review of Bernard Freydberg, _Imagination in Kant's Critique of Practical Reason_. Notre Dame Philosophical Reviews. Palmer, M. (2011). Moral Problems: A Coursebook, translated by A. aleboyeh. Tehran: The Organization for Researching and Composing University textbooks in the Humanities (SAMT). (In Persian) Palmquist, S. (2013). The idea of immortality as an imaginative projection of an indefinite moral future. in Kant und die Philosophie in weltbürgerlicher Absicht (pp. 925–936). De Gruyter. Parfit, D. (2011). On What Matters: Volume One. Oxford University Press. Rikhtegaran, M. R.; Ghomi, M. B. (2010). Examining Kant's explanation of the powers of imagination and understanding in the first and third critiques. Zehn, 11(41): 109-130. (In Persian) Rohlf, M. (2017). Immanuel Kant, translated by D. Mirzaei. Tehran: Qoqnoos Publishing Group. https://plato.stanford.edu/archives/fall2020/entries/kant (In Persian) Ross, W. D. (2014). Kant's ethical theory: a commentary on the Grundlegung zur Metaphysik der Sitten, translated by M. H. Kamalinezhad, Tehran: Iranian Research Institute of Philosophy (Hekmat). (In Persian) Sadeghi, M. (2016). The Role of Imagination in Moral Judgment and Motivation, PhD Thessis, The University of Qom. (In Persian) Salmani, A.; Mirzaei, D. (2019). The Review of Moral Interpretation of Aesthetic Deduction in Kant’s thought. Journal of Philosophical Investigations, 13(26): 213-232. https://doi.org/10.22034/jpiut.2019.8008 (In Persian) Salmani, A.; Rashidian, S. H. (2019). The Role of Imagination in Constituting Objectivity According to Kant. The Journal of Philosophical -Theological Research (JPTR), 21(79): 143-164. https://doi.org/10.22091/jptr-pfk.2019.2502.1744 (In Persian) Siahi, m. (2009). Schematism in the Philosophy of Kant: An Analysis. Wisdom and Philosophy, 5(17): 83-96. https://doi.org/10.22054/wph.2009.5769 (In Persian) Sorensen, R. A. (1992). Thought experiments. Oxford University Press. Stuart, M. T.; Fehige, J. H. Y.; Brown, R. (2018). The Routledge companion to thought experiments. Routledge. Sullivan, R. J. (2001). An Introduction to Kant's Ethics, translated by E. Fouladvand. Tehran: Tarhe no Publication. (In Persian) Thomson, A. (1999). Critical Reasoning in Ethics: a practical introduction. Routledge. Tittle, P. (2005). What if--: collected thought experiments in philosophy. Routledge. Wood, A. W. (2017). Kant, translated by A. Fouladi. Tehran: Negahe Moaser. (In Persian) Zhao, G. (2020). Subjectivity and Infinity: Time and Existence. Springer International Publishing. Zibakalam Mofrad, F. (2011). The Philosophical Foundations of Iran Education. Tehran: Hafiz. (In Persian) | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 3,544 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 557 |