آمار
| تعداد نشریات | 45 |
| تعداد شماره‌ها | 1,365 |
| تعداد مقالات | 16,774 |
| تعداد مشاهده مقاله | 54,092,193 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 16,806,373 |
سنجش کیفیت محیط شهری در محلات نوبنیاد با تأکید بر رضایتمندی ساکنان (مطالعه موردی: محله میرآباد غربی و کوی فرهنگیان) | ||
| جغرافیا و برنامهریزی | ||
| مقاله 18، دوره 28، شماره 87، اردیبهشت 1403، صفحه 400-371 اصل مقاله (1.62 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/gp.2022.51324.2995 | ||
| نویسندگان | ||
| رسول قربانی* 1؛ حسن محمودزاده2؛ معصومه نظری3 | ||
| 1استاد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشکده برنامه ریزی و علوم محیطی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران | ||
| 2دانشیار جغرافیا و برنامه ریزی شهری، گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشکده برنامه ریزی و علوم محیطی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران | ||
| 3دانشجوی دکترای جغرافیا و برنامه ریزی شهری، گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشکده برنامه ریزی و علوم محیطی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران. | ||
| چکیده | ||
| محیط شهری مجموعه‌ای شکل یافته از عناصر، ترکیبات و بافت های شهری میباشد که رضایتمندی از زندگی شهری با توجه به آن سنجیده می‌شود. در واقع محیط شهری با کیفیت خاطره سازی، احساس رفاه، سرزندگی، حس تعلق‌خاطر و رضایتمندی از ویژگی‌های کالبدی، اجتماعی و نمادین را برای شهروندان فراهم می‌سازد. شهرکرد از لحاظ استاندارهای کیفیت محیط شهری دارای مشکلاتی در زمینه‌های دسترسی، بهداشت، تراکم و ترافیک، فضای سبز، شکل نازیبای ساختمان‌ها و غیره میباشد که ادامه این روند باعث کاهش کیفیت محیط شهری برای شهروندان می‌شود. هدف پژوهش حاضر سنجش کیفیت محیط شهری با تأکید بر رضایتمندی ساکنان در محلات نوبنیاد شهرکرد میباشد. روش تحقیق توصیفی - تحلیلی بوده و از روش‌های کمی و آماری از جمله رگرسیون چندگانه، معادلات ساختاری و تحلیل چند متغیره فازی در محیط نرم‌افزار ArcGIS استفاده گردید. همچنین از 54 چهار گویه در قالب 4 شاخص کالبدی، اقتصادی، اجتماعی و زیست‌محیطی جهت سنجش کیفیت محیط شهری استفاده شد. یافته های پژوهش نشان داد که به لحاظ برخورداری از شاخصهای کیفیت محیطی به ترتیب اولویت در محله میرآباد غربی، شاخصهای کالبدی، زیست محیطی، اجتماعی و اقتصادی با وزن‌های عاملی 599/0، 539/0، 378/0 و 324/0 و در محله کوی فرهنگیان به ترتیب اولویت شاخص کالبدی، اقتصادی، زیست محیطی و اجتماعی با وزن‌های عاملی 412/0، 260/0، 254/0 و 225/0، بیشترین نقش را در کیفیت محیطی محلات نوبنیاد شهرکرد دارند. همچنین به طور کلی یافته ها حاکی از آن است که متغیرهای رضایت از کیفیت کالبدی- محیطی بیشترین نقش را در بالا رفتن کیفیت محیط در محلات نوبنیاد شهرکرد ایفا می‌کنند. نهایتا نتایج نشان داد که اختلاف فاحشی در سطح رضایتمندی ساکنان محلات میرآباد غربی و کوی فرهنگیان مشاهده می‌گردد به طوری که محله میرآباد غربی از نظر کیفیت محیط شهری و سطح رضایت ساکنان از وضعیت مطلوب‌تری برخوردار میباشد. | ||
تازه های تحقیق | ||
محیط شهری مجموعه‌ای شکل یافته از عناصر، ترکیبات و بافت های شهری میباشد که رضایتمندی از زندگی شهری با توجه به آن سنجیده می‌شود. در واقع محیط شهری با کیفیت خاطره سازی، احساس رفاه، سرزندگی، حس تعلق‌خاطر و رضایتمندی از ویژگی‌های کالبدی، اجتماعی و نمادین را برای شهروندان فراهم می‌سازد. شهرکرد از لحاظ استاندارهای کیفیت محیط شهری دارای مشکلاتی در زمینه‌های دسترسی، بهداشت، تراکم و ترافیک، فضای سبز، شکل نازیبای ساختمان‌ها و غیره میباشد که ادامه این روند باعث کاهش کیفیت محیط شهری برای شهروندان می‌شود. هدف پژوهش حاضر سنجش کیفیت محیط شهری با تأکید بر رضایتمندی ساکنان در محلات نوبنیاد شهرکرد میباشد. روش تحقیق توصیفی - تحلیلی بوده و از روش‌های کمی و آماری از جمله رگرسیون چندگانه، معادلات ساختاری و تحلیل چند متغیره فازی در محیط نرم‌افزار ArcGIS استفاده گردید. همچنین از 54 چهار گویه در قالب 4 شاخص کالبدی، اقتصادی، اجتماعی و زیست‌محیطی جهت سنجش کیفیت محیط شهری استفاده شد. یافته های پژوهش نشان داد که به لحاظ برخورداری از شاخصهای کیفیت محیطی به ترتیب اولویت در محله میرآباد غربی، شاخصهای کالبدی، زیست محیطی، اجتماعی و اقتصادی با وزن‌های عاملی 599/0، 539/0، 378/0 و 324/0 و در محله کوی فرهنگیان به ترتیب اولویت شاخص کالبدی، اقتصادی، زیست محیطی و اجتماعی با وزن‌های عاملی 412/0، 260/0، 254/0 و 225/0، بیشترین نقش را در کیفیت محیطی محلات نوبنیاد شهرکرد دارند. همچنین به طور کلی یافته ها حاکی از آن است که متغیرهای رضایت از کیفیت کالبدی- محیطی بیشترین نقش را در بالا رفتن کیفیت محیط در محلات نوبنیاد شهرکرد ایفا می‌کنند. نهایتا نتایج نشان داد که اختلاف فاحشی در سطح رضایتمندی ساکنان محلات میرآباد غربی و کوی فرهنگیان مشاهده می‌گردد به طوری که محله میرآباد غربی از نظر کیفیت محیط شهری و سطح رضایت ساکنان از وضعیت مطلوب‌تری برخوردار میباشد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| کیفیت محیط شهری"؛ رضایتمندی"؛ معادلات ساختاری"؛ سیستم اطلاعات جغرافیایی"؛ "؛ شهرکرد" | ||
| مراجع | ||
|
احد نژاد محسن؛ نجفی سعید. (1395). بررسی تطبیقی تفاوتهای کیفیت زندگی در محلات برنامه‌ریزی‌شده و سکونتگاههای غیررسمی شهری (نمونه موردی: محلات کارمندان و اسلامآباد شهر زنجان)، نشریه جغرافیا و برنامهریزی، 20(57): 23-47.
آزادخانی پاکزاد، طهماسبی کیا زهرا. (1395). برسی نقش عملکرد مبلمان شهری در ارتقاء کیفیت محیط شهری و رضایتمندی شهروندان، (مطالعه موردی: منطقه 4 شهرداری کرمانشاه)، نشریه پژوهش و برنامهریزی شهری، 7 (27):110-93.
باقری صدیق، نازی. (1399). ارزیابی کیفیت محیطی و ارتقا ارزش محلات با تاکید بر رویکرد (TND) (نمونه موردی: محله بهار تبریز)، پایانامه برای دریافت درجه کارشناسی ارشد در رشته ی جغرافیا و برنامه ریزی شهری. دانشکده برنامه ریزی و علوم محیطی، دانشگاه تبریز.
براتی، ناصر؛ کاکاوند، الهام. (1392). ارزیابی تطبیقی کیفیت محیط سکونت شهری با تأکید بر تصویر ذهنی شهروندان (نمونه موردی: شهر قزوین)، نشریه هنرهای زیبا، 18(3): 32-25.
بیات ترک سامان؛ اتحادی علی. (1399). تحلیل تأثیر وضعیت سکونتی بر کیفیت زندگی ساکنین محلی (نمونه موردی: میدان هروی تهران)، فصلنامه پژوهشی- تخصصی شهرسازی و معماری هویت محیط، 1 (4): 58-39.
جعفری مهرآبادی مریم؛ الله یاری اصل ارده شمیلا؛ شکر گذار اصغر. (1396). سنجش کیفیت محیط سکونتی محلات شهری، مطالعه موردی: محلات خرمشهر و ضیابری شهر رشت، فصلنامه پژوهشهای جغرافیایی برنامهریزی شهری، 5 (1): 125-105.
حبیبی سارا؛ اسفندیار؛ زبردست عزیزی محمدمهدی. (1395). سنجش کیفیت زندگی کالبدی- محیطی در شهرهای میانی ایران (بررسی موردی: قزوین، کاشان و گرگان)، دو فصلنامه دانشگاه هنر-نامة معماری و شهرسازی، 9(17): 137-117.
حسنی نژاد آسیه؛ مسیبی، سمانه؛ حسنی نژاد اردلان. (1395). ارزیابی سنجش شاخصهای کیفیت زندگی در محلات شهری (مطالعه موردی: حاجی‌آباد فارس)، جغرافیا و توسعه ناحیهای، 14(1): -165.
حسین زاده دلیر؛ کریم قربانی رسول؛ شکری فیروزجاه پری. (1388). تحلیل و ارزیابی کیفی سنجه‌های پایداری شهری در شهر تبریز، فصلنامه مطالعات و پژوهشهای شهری و منطقهای، 1(2): 18-1.
حسین زاده دلیر کریم؛ رسول‌زاده زهرا؛ محمد خانلی هادی. (1399). سنجش میزان رضایتمندی از کیفیت محیط شهری از دیدگاه شهروندان، فصلنامه چشم‌انداز مطالعات شهری و روستایی، 1 (2): 15-1.
خاتون‌آبادی احمد؛ صابری زیبا؛ ابراهیمی محمدصادق. (1390). میزان رضایت ساکنان از کیفیت محیط سکونتی: مطالعه موردی روستا شهر عاشق‌آباد، فصلنامه روستا و توسعه، 14 (1): 83 - 99.
حسینیمند نگین؛ یعقوبی معصومه؛ شاهحسینی حبیب؛ جوانفروزنده علی. (1400). ارزیابی مؤلفه‌های کیفی-ادراکی فضاهای سبز در ارتقاء حس رضایتمندی و سرزندگی ساکنان محلات اطراف آن (نمونه‌های مورد مطالعه پارک ائل‌گلی و پارک ولیعصر تبریز). نشریه جغرافیا و برنامهریزی، 25(77): 61-79.
حقی محمدرضا؛ پورعلیخانی مسعود. (1398). ارزیابی سطح رضایت شهروندان از کیفیت محیط شهری ( نمونه مطالعه نواحی دوازده‌گانه شهر همدان) ، محیط‌شناسی، 45(2): 300-287.
رفیعیان مجتبی؛ عسگری زاده زهرا؛ فرزاد محمد. (1392). مطلوبیت سنجی محیط‌های شهری: نگرشی تحلیلی در سنجش کیفیت محیط شهری، رویکردها، شاخصها و روشها، جلد اول، انتشارات شهر، چاپ اول.
رفیعیان مجتبی؛ مسعودی راد ماندانا؛ رضایی مریم؛ مسعودی راد مونا. (1393). سنجش میزان رضایتمندی ساکنان از کیفیت سکونتی مسکن مهر مورد شناسی مهرشهر زاهدان، نشریه جغرافیا و آمایش شهری- منطقهای، 4(12): 150-135.
زارع علیرضا؛ رضایی محمد رضا؛ لقایی حسنعلی. (1398). تبیین مولفه های مؤثر بر ارتقای کیفیت محیطی در بافت تاریخی شهرها (نمونه موردی: بافت تاریخی شهر شیراز)، فصلنامه پژوهش و برنامه ریزی شهری، 10(38):1-12.
زنگنه مهدی؛ عبدالملکی سکینه؛ موسوی مریم سادات. (1397). ارزیابی کیفیت محیطی (عینی- ذهنی) و رضایتمندی سکونتی در شهرک‌های جدید، (مطالعه موردی: شهرک توحید سبزوار)، فصلنامه پژوهشهای جغرافیای برنامهریزی شهری، 6 (4): 844-827.
سلطانی فرد هادی؛ عبدالملکی مونا؛ سادات موسوی مریم؛ زنگانه احمد (1399). ارزیابی مؤلفه‌های کیفیت سکونتی در محلات تاریخی شهر سبزوار (مطالعه موردی: محله تاریخی سرده)، فصلنامه پژوهشهای جغرافیای انسانی، 54 (1): 43-21.
ساسانپور فرزانه؛ موحد علی؛ شماعی علی؛ مصطفوی صاحب سوران. (1394). بررسی و تحلیل مؤلفه‌های تأثیرگذار در ارتقای کیفیت‌های محیطی با استفاده از تکنیک فرآیند تحلیل شبکه‌ای (ANP). مطالعه موردی: سقز، محیط شناسی، 40(1): 161-143.
ساسانپور فرزانه؛ موحد علی؛ مصطفوی صاحب؛ یوسفیفشگی محسن. (1393). ارزیابی پایداری محله‌های شهری در شهر سقز، پژوهشهای جغرافیای برنامهریزی شهری، 2(1): 94-73.
سرائی محمدحسین؛ حج فروش شهابالدین. (1398). ظرفیتهای محله‌ای زمینه‌ساز توسعه پایدار شهری، همبودگی معرف‌های فقر و فضای جغرافیایی مطالعه موردی: شهر یزد، برنامهریزی توسعه کالبدی، 4(2): 50-35.
سلطانی علیرضا؛ حاتمیگلزاری الهام. (1400). تحلیلی بر مؤلفه‌های تبیین‌کننده حس تعلق مکانی در محلات نوبنیاد شهری (مطالعه موردی: محله یاغچیان تبریز)، جغرافیا و توسعۀ فضای شهری، 8 (1): 55-37.
شاهی آقبلاغی عارف؛ زنگنه یعقوب؛ خدابنده لو حسن؛ درودی نیا عباس (1395). سنجش شاخصهای کیفیت محیط شهری، مطالعه موردی، مسکن مهرشهر سبزوار، فصلنامه مطالعات جغرافیایی مناطق خشک، 7 (26): 72-54.
صرافی مظفر؛ محمدی علیرضا. (1396) سنجش کیفیت محیط شهری، مطالعه کوردی محلات شهر برازجان، نشریه دانش شهرسازی، 1 (1): 37-53.
شهابیان پویان؛ اسدی ریحانه. (1396). میزان تحقق اصول عملکردی توسعه مبتنی بر حمل و نقل همگانی (مطالعه موردی: مجتمع ایستگاهی شهرک اکباتان)، فصلامه آمایش محیط،10(36):133-156.
صادقیان دهکردی نسیم. (1396). سنجش کیفیت زندگی در بافت قدیم وجدید شهرکرد، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده معماری – شهرسازی، موسسه آموزش عالی دانش‌پژوهان.
ضرابی اصغر؛ علیزاده جابر؛ رنجبرنیا بهزاد؛ کاملی فر محمدجواد؛ احمدیان مهدی. (1394). ارزیابی سطح رضایت شهروندان از کیفیت محیط شهری نمونه موردی مناطق شهری ده‌گانه کلان‌شهر تبریز، نشریه جغرافیا و برنامهریزی، 19(51): 219-193.
مسرور ابوالقاسم؛ رضایی مؤید صادق. (1394). ارزیابی، میزان رضایت شهروندی از کیفیت‌های سـکونتی در مجتمع‌های مسـکونی، مورد پژوهی: مجتمع مسکونی شهر همدان، فصلنامه مدیریت شهری، 14 (40): 79-61.
قربی میترا؛ اسماعیل‌پور نجما؛ نقوی مریم. (1396). سنجش رضایتمندی کیفیت محیط سکونت و واحد مسکونی در محالت شهری با تأکید بر اصول نوشهر گرایی مورد نمونه: محله شهید همتی فر شهر کرمان، نشریه پژوهش و برنامهریزی شهری، 8 (31): 104-83.
گلابی فاطمه؛ آقایاری هیر؛ توکل ابراهیمی رضا. (1392) بررسی عوامل اجتماعی، اقتصادی مرتبط با سطح رضایتمندی شهروندان از محله مسکونی، مطالعات جامعه‌شناختی شهری، 3 (9): 149-125.
محمدی جمال؛ خان اقایی اعظم؛ رزمپوری علی اکبر. (1395). ارزیابی شاخص های کیفیت زندگی در شهرهای کوچک اندام (مطالعه موردی: شهر دنا)، مجله فضای جغرافیایی،16(55): 109-87.
مشکینی ابوالفضل؛ موذن سهراب، نوروزی مصطفی. (1394). سنجش کیفیت محیط شهری در شهرهای کوچک استان آذربایجان شرقی، پژوهشهای بوم‌شناسی شهری، 6 (2): 32-17.
میمندی پاریزی صدیقه. (1395). سنجش و ارزیابی رضایتمندی شهروندان از سنجه‌های پایداری (نمونه موردی: شهر کرمان)، مجلۀ آمایش جغرافیایی فضا، 6(21): 159-141.
یزدانی محمدحسین؛ احمدی سمیرا؛ پاشا زاده، اصغر. (1396). بررسی میزان رضایتمندی ساکنین مسکن مهر، (نمونه موردی: مسکن مهر شام اسبی اردبیل)، نشریه علمی- پژوهشی جغرافیا و برنامهریزی شهری، 23 (67): 349-327. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 489 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 344 |
||