آمار
| تعداد نشریات | 45 |
| تعداد شماره‌ها | 1,418 |
| تعداد مقالات | 17,440 |
| تعداد مشاهده مقاله | 56,223,230 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 18,564,386 |
صبغه سکولاریستی علوم طبیعی نوین | ||
| مجله پژوهش های فلسفی | ||
| مقاله 26، دوره 16، شماره 39، شهریور 1401، صفحه 422-436 اصل مقاله (486.71 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله علمی- پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/jpiut.2022.51496.3204 | ||
| نویسندگان | ||
| احد گنجعلی خانی* 1؛ مهدی مشکی2 | ||
| 1دانشجوی دکتری فلسفه فیزیک، دانشگاه باقرالعلوم، قم، ایران. | ||
| 2استادیار گروه فلسفه، موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره)، قم، ایران | ||
| چکیده | ||
| ارتباط علم با مبانی و تأثیرپذیری آن از اندیشه و جهان‌بینی و چگونگی تأثیرپذیری علم از مبانی از مسائل مهم در فلسفه علم است. در دهه‌های اخیر به جهت بحثهای جدی در فلسفه علم و تأکید برخی فلاسفه علم بر جهت‌دار بودن علم و نیز تغییرات ارزشی در جوامع دینی، این سئوال (ارتباط علم با جهان بینی) بصورت جدی‌تری مطرح شد و سخن از علم دینی در مقابل علم سکولار به میان آمد و نقش سکولاریسم در تولید علم طبیعی مدرن آشکارتر گردید. سکولاریسم که نوعی انحصارگرایی در حوزة هستی و شناخت است با ورود به هر یک از حوزه‌های علمی، تعریفی متفاوت از موضوع، روش و هدف برای آن علم به ارمغان می‌آورد. بی‌شک این مکتب بر اساس جهان‌بینی خود، مبانی و پیش‌فرض‌های علوم را تعریف می‌کند. این مقاله با روش تحلیلی ـ توصیفی نقش مبانی و پیش‌فرض‌های سکولاریسم در جریان تکامل علم نوین را تبیین و بررسی کرده و تلاش نموده تا ماهیت سکولاریستی آن. را در موضوع، روش، ماهیت و در نتیجه پیامدهای سکولار آن بیان کند و نشان دهد که علم تنها امری برخاسته از تجربه نیست؛ بلکه تفکرات دانشمندان در جهت‌داری علم تأثیرگذارند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| علم طبیعی؛ علم سکولار؛ سکولاریسم؛ مبادی علم؛ پیش‌فرض‌ها | ||
| مراجع | ||
|
بابایی، پرویز. (1374). فرهنگ اصطلاحات فلسفه، تهران: نگاه. باربور، ایان. (1388). علم و دین، ترجمة بهاءالدین خرمشاهی، چاپ ششم، تهران: مرکز نشر دانشگاهی. باقری، خسرو. (1382). هویت علم دینی, تهران: وزارت ارشاد، سازمان چاپ و انتشارات. برت، ادوین آرتور. (1367). مبادی مابعدالطبیعی علوم نوین، ترجمة عبدالکریم سروش، چاپ سوم، تهران: شرکت انتشارات علمی فرهنگی. برجانیان، ماری. (1371). فرهنگ اصطلاحات فلسفه و علوم اجتماعی، ج2، ویراسته بهاء الدین خرمشاهی، تهران، موسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی. برینر، برت اف. (1375). سکولاریسم و دین، ترجمة افروز اسلامی، مجله نامة فرهنگ، 22: 52-48. حسنی، حمیدرضا و دیگران. (1386). علم دینی، قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه. دامپی‌یر، ویلیام سیسیل. (1392). تاریخ علم، ترجمة عبدالحسین آذرنگ، ویراست 3، ویراستار حسین معصومی همدانی، چاپ هشتم، تهران: انتشارات سمت. رندال، هرمن. (1363). سیر تکامل عقل نوین، ج1، ترجمه ابوالقاسم پاینده، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی. روسو، پی‌یر. (1391). تاریخ علوم، ترجمة حسن صفاری، چاپ نهم، تهران: موسسة انتشارات امیرکبیر. روسی، پائولو. (1393). تاریخ پیدایش علوم جدید در اروپا، ترجمة بهاءالدین بازرگانی گیلانی، ویراستار پروانه بیات، تهران: انتشارات سروش. سروش، عبدالکریم. (1379). علم چیست؟ فلسفه چیست؟، چاپ هفدهم، تهران: موسسة فرهنگی صراط. عبدالرحمن رجب، ابراهیم. (1383). دورنمایی از بازسازی اسلامی علوم اجتماعی، در مجموعه مقالات دانشگاه اسلامی، ج1، قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه. عفیف عبدالفتاح، طیاره. (1384ق). روح‌االدین الاسلامی، بیروت: دارالعلم للملایین. فولادوند، عزت‌الله. (1367). مقدمه فلسفه کانت، نوشته اشتفان کورنر، تهران: خوارزمی. کاپالدی، نیکلاس. (1390). فلسفة علم (تکامل تاریخی مفاهیم علمی و پیامدهای فلسفی آنها)، ترجمة علی حقّی، چاپ سوم، تهران: انتشارات سروش. کوستلر، آرتور. (1390). خوابگردها، ترجمة منوچهر روحانی، چاپ چهارم، تهران: شرکت انتشارات علمی فرهنگی. کیوبیت، دان. (1389). دریای ایمان، ترجمة حسن کامشاد، ویراستار هومن پناهنده، چاپ چهارم، تهران: انتشارات طرح نو. گلشنی، مهدی. (1392). از علم سکولار تا علم دینی، چاپ ششم، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. گلشنی، مهدی. (1400). احیای توجه فیزیکدانان به فلسفه در دهه‌های اخیر، پژوهش‌های فلسفی، 15(37): 5-19. مشکی، مهدی. (1388). درآمدی بر مبانی و فرآیند شکل‌گیری مدرنیته، چاپ اول، قم: انتشارات موسسة آموزشی و پژوهشی امام خمینی ره. مصباح یزدی، محمدتقی. (1392). رابطه علم و دین، تحقیق و نگارش علی مصباح یزدی، قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی ره. میرباقری، سید مهدی. (1378). جهت‌داری علوم از منظر معرفت‌شناسی، قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی. هاوکینگ، استیون ویلیام. (1392). تاریخچة زمان، ترجمة محمدرضا محجوب، ویرایش جدید، چاپ هجدهم، تهران: شرکت سهامی انتشار. هوارد، تد؛ ریفکین، جان. (1389). جهان در سراشیببی سقوط، ترجمه محمود بهزاد، تهران: سروش. Bacon, Francis. (1985). The new organon and related writings; edit and introduction by Fulton H. Anderson, NewYork: Macmillan, Bagheri, Khosrow. (2003). The Identity of Religious Science, Tehran: Ministry of Guidance, Printing and Publishing Organization. (in persian) Bert, Edwin Arthur. (1988). The Metaphysical Principles of Modern Science, translated by Abdolkarim Soroush, 3rd edition, Tehran: Scientific and Cultural Publishing Company. (in persian) Borjanian, Marie. (1992). Dictionary of Philosophy and Social Sciences Terms, Vol. 2, edited by Bahauddin Khorramshahi, Tehran: Institute of Cultural Studies and Research. (in persian) Brenner, Bert F., (1375). Secularism and Religion, translated by Afrooz Islami, Journal of Culture, Vol. 22: 48-52. (in persian) Hassani, Hamid Reza; et al. (2007). Religious Science, Qom: Seminary and University Research Institute. (in persian) Luke, Ebersole. (1964). Secular, in: A Dictionary of social sciences, edited by Julius Gould; William L. Kolb, London: Tavistock Publications. Russell, Bertrand. (1972). A history of Philosophy, NewYork: Simon & Schuster. Tammi, Azzam. (2000). The Origins of Arab Secularism, in: Islam and Secularism in the Middle East, NewYork: New York University Press. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 3,611 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 432 |
||