تعداد نشریات | 43 |
تعداد شمارهها | 1,275 |
تعداد مقالات | 15,740 |
تعداد مشاهده مقاله | 51,839,163 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 14,674,078 |
بازشناسی عرصه دیگر وجود در معماری درونگرای ایرانی با تأکید بر پدیدار آیینه در فلسفه سهروردی | ||
مجله پژوهش های فلسفی | ||
مقاله 19، دوره 16، شماره 40، آبان 1401، صفحه 306-324 اصل مقاله (1.38 M) | ||
نوع مقاله: مقاله علمی- پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/jpiut.2022.50550.3136 | ||
نویسندگان | ||
مریم اکبری1؛ رضا بهبهانی* 2؛ هما ایرانی بهبهانی3 | ||
1دانشجوی دکتری معماری، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران | ||
2استادیار گروه معماری، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران | ||
3استاد گروه طراحی محیط زیست، دانشگاه تهران، تهران، ایران | ||
چکیده | ||
توجه بیش از حد به قدرت لایزال استدلال و بیتوجهی به فضاهای نهفته ذهنی، بحرانهای ناشی از گسست بین انسان معاصر و محیط مصنوع را ایجاد نموده است. برایناساس بازشناسی ریشههای پیوستگی ذهن و عین در عرصههای معماری گذشته اهمیت مییابد. این پژوهش با هدف شناخت عرصۀ عرفانی در معماری درونگرای ایرانی به مکاشفۀ عرصۀ دیگری در فراسوی آیینه وجود میپردازد. بدین منظور مبانی نظری پژوهش بهصورت خاص بر جایگاه پدیدار آیینه در فلسفۀ سهروردی و نقش آن در معماری درونگرای ایرانی تأکید دارد. پرسش اصلی پژوهش به چگونگی پدیدارشدن ماهیت فضا در معماری میپردازد. روش کیفی این پژوهش شناختشناسی مبتنی بر دیدگاه فلسفی تفسیرگرایانه بوده که با بهرهگیری از راهبرد استدلال منطقی در پی شناخت واقعیت درونی فضا - مکان است. نتایج این پژوهش بیان میکند که انکشاف وجه دیگر چیزها و بازشناسی عرصه فراسوی آیینه با گذار از شیوههای نگاه درون و برون در عرصههای معماری درونگرای ایران میسر میشود. در این گذار «رویارویی ذهن و عین»، منجر به «دگرگونی معنوی و درونی فرد» شده و به «عرصۀ دیگری به نام دنیای عرفان» موجودیت میبخشد. برایناساس سلسلهمراتب حضور در فضای معماری درونگرا با فلسفۀ سهروردی انطباق یافته و فرد با گذار از هفت مرحلۀ؛ محنت جدایی از برون، وصال به درون، بیداری، حیرت، فنا و غوطهوری در عمق هزارتو، بازگشت و انکشاف یک پدیدار آیینه، به عرصۀ دیگر وجود هدایت میشود. در نهایتِ این مسیر، عرصۀ عرفان در فضاهای درونی معماری پدیدار خواهد شد. | ||
کلیدواژهها | ||
معماری ایرانی؛ معماری درونگرا؛ فلسفۀ اشراق؛ پدیدار آیینه | ||
مراجع | ||
بورکهارت، تیتوس. (۱۳۸۹). هنر مقدس؛ اصول و روشها، ترجمه جلال ستاری، چاپ چهارم، تهران: سروش (انتشارات صداوسیما).
پورشرق، صابر؛ حکیم آذر، محمد؛ همتی، امیرحسین. (1397). تحلیل محتوای رسالۀ عقل سرخ سهروردی، فصلنامۀ عرفان اسلامی، 14(55): 245- 268.
پورنامداریان، تقی. (1392). عقل سرخ. تهران: نشر سخن.
تسومتور، پتر. (1394). رهیافت پدیدارشناسی در اندیشة پیتر زومتور، ترجمه مرتضی نیک فطرت و سیده صدیقه میرگذار لنگرودی، تهران: علم معمار، رویال.
جورگولا، رومالدو. (۱۳۷۷). تحلیل آثار، اندیشهها و دیدگاههای فلسفی لویی کان، ترجمه عبدالله جبلعاملی، اصفهان: نشر خاک.
دیباج، سید موسی. (۱۳۸۲). شعر و خانه ما: تحقیقی در معماری و ادب معاصر، تهران: پیوند نو.
رلف، ادوارد. (1389). مکان و بیمکانی. تهران: انتشارات آرمانشهر.
سهروردی، شیخ شهابالدین. (1355). روزی با جماعت صوفیان، مجموعه مصنفات شیخ اشراق، به کوشش حسین مفید. جلد سوم، تهران: مولی.
سهروردی، شیخ شهابالدین. (1372). مجموعۀ آثار فارسی شیخ اشراق، تصحیح سیدحسین نصر، جلد سوم، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
شایگان، داریوش. (1393). بتهای ذهنی و خاطره ازلی، تهران: نشر و پژوهش فرزان روز.
شایگان، داریوش. (1397). فانوس جادویی زمان؛ نگاهی به رمان در جستجوی زمان از دست رفته اثر مارسل پروست. چاپ دوم، تهران: انتشارات فرهنگ معاصر.
شریعتی، علی. (بی تا الف). بازگشت. فرهنگ و هنر خراسان: چاپخانه طوس.
شریعتی، علی. (بی تا ب). کویر. فرهنگ و هنر خراسان: چاپخانه طوس.
شولتز، کریستیان نوربرگ. (1382). گزینهای از: معماری، مکان و معنا، ترجمه ویدا نوروز برازجانی، تهران: نشر جان و جهان.
شولتز، کریستیان نوربرگ. (1395). مفهوم سکونت، بهسوی معماری تمثیلی، ترجمه محمود امیر یاراحمدی، چاپ هفتم، تهران: انتشارات آگه.
شولتز، کریستیان نوربرگ. (1397). وجود، فضا و معماری، ترجمه ویدا نوروز برازجانی، چاپ دوم، تهران: انتشارات پرهام نقش.
کربن، هانری. (۱۳۹۰). اسلام در سرزمین ایران: سهروردی و افلاطونیان ایران، ترجمه رضا کوهکن، تهران: مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران.
هال، استیون؛ پالاسما، یوهانی؛ پرزگومز، آلبرتو. (1395). پرسشهای ادراک پدیدارشناسی معماری، ترجمه مرتضی نیک فطرت و سیده صدیقه میرگداز و احسان بیطرف، چاپ دوم، تهران: کتاب فکر نو.
هیدوک، جان. (1391). نقاب مهدوسا مجموعه آثار جان هیداک 1983-1947. ترجمه ونداد جلیلی، تهران: علم معمار رویال.
Bachelard, Gaston. (1969). The Poetics of Space: The classic look at how we experience intimate places, Translated from the French by Maria Jolas with a new foreword by John R. Stilgoe. Boston: Beacon Press. (Original work published 1958) Bachelard, Gaston. (1988). The Right to Dream. Dallas: Dallas Institute Publications, TX. Fifth printing. Bollnow, Otto Friedrich. (1963). Mensch und Raum. Stuttgart: Published by W. Kohlhammer. Burckhardt, Titus. (2010). Principles and Methods of Sacred Art. Translated by Jalal Sattari. 4th edition, Tehran: Soroush, Radio and Television Publications. (In Persian) Corbin, Henry. (2011). In Iranian Islam, Sohrawardî and the Platonists of Persia: spiritual and philosophical aspects. Tehran: Research Institute of Iranian Wisdom and Philosophy. (In Persian) Dibadj, Musa. (2003). Our Poetry and Home: a study in contemporary architecture and literature. Tehran: Peyvand-e No. (In Persian) Giurgola, Romaldo. (1998). Louis I. Kahn. Translated by Abdullah Jabal al-Ameli. Isfahan: Khak publication. (In Persian) Hejduk, John. (2012). Mask of Medusa: works, 1947-1983. Tehran: Elm-e-Memar Royal Publications. (In Persian) Holl, Steven. Pallasma, Juhani. PrezGomez, Alberto. (2016). Questions of Perception: phenomenology of architecture, Tranclated by Morteza Nikfetrat & Seyyedeh Sedigheh Mirgodaz and Ehsan Bitaraf. 2nd edition, Tehran: Fekr e No. (In Persian) Marucus, Clare Cooper. (1974). The House as Symbol of Self. Stroudsberg, Berkeley: Dowden, Hutchinson & Ross, Marucus, Clare Cooper. (1995). House as Mirror of Self: Exploring the Deeper Meaning of Home. Berkeley, CA: Conari Press. Mirjani, Hamid. (2010). Logical Argumentation as a Research Method. Soffeh. 20(1-2), 35-50. Norberg-Schulz, Christian. (2002). The Concept of Dewlling: on the way to figurative architecture. Translated by M.Amir-yarahmadi. Tehran: Agah Publishing House. (In Persian) Norberg-Schulz, Christian. (2003). Architecture: Meaning and Place. Translated by Vida Norouz Borazjani. Tehran: Jan-o Jahan. (In Persian) Norberg-Schulz, Christian. (2018). Existence, Space and Architecture, Translated by Vida Norouz Borazjani. 2nd edition, Tehran: Parham-e Naghsh. (In Persian) Poursharq, Saber; Hakim Azar, Mohammad; Hemmati, AmirHossein. (2018). Content Analysis of Suhrawardi's Red Wisdom Treatise. Islamic Mysticism Quarterly, 14 (55): 245-268. (In Persian) Pournamdarian, Taghi. (2013). Red Wisdom. Tehran: Sokhan Publishing. (In Persian) Relph, Edward. (2010). Place and Placelessness. Translated by MohammadReza Naqsan Mohammadi; Kazem Mandgari; Zuhair Mottaki. Tehran: Armanshahr. (In Persian) Shariati, Ali. (No date). Desert. Khorasan Culture and Art Publication, Toos Printing House. (In Persian) Shariati, Ali. (No date). Return to Yourself. Khorasan Culture and Art Publication, Toos Printing House. (In Persian) Shayegan, Dariush. (2013). The New Enchantment; Multifaceted Identity and Mobile Thought. Translated by Fatemeh Valiani. Tehran: 9th Ed, Farzan rooz publication. (In Persian) Shayegan, Daryush. (2018). The Magic Lantern of Time: Take a look at Marcel Proust's novel. 2nd edition, Tehran: Farhang-e Moaser. (In Persian) Suhrawardi, Sheikh Shahab al-Din. (1976). A Day with the Sufi Community, Collection of Works by Sheikh Ishraq, Collected by Hossein Mofid. Vol. 3, Tehran: Mowla. (In Persian) Suhrawardi, Sheikh Shahab al-Din. (1993). Collection of Persian Works of Sheikh Ishraq, edited by Seyed Hossein Nasr, Vol. 3, Tehran: Institute of Humanities and Cultural Studies. (In Persian) Venture, Robert. (1977). Complexity and Contradiction in Architecture. 2nd edition, New York: The Museum of Modern Art. (Original work published 1966) Zumthor, Peter. (2015). Phenomenological Approach in the Thought of Peter Zumtor. Translated by Morteza Nik Fetrat and Seyyedeh Sedigheh Mirgozar Langroudi. Tehran: Elm-e Memar Royal. (In Persian) | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 3,276 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 266 |