تعداد نشریات | 43 |
تعداد شمارهها | 1,266 |
تعداد مقالات | 15,606 |
تعداد مشاهده مقاله | 51,612,183 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 14,541,421 |
پهنه بندی خطر وقوع ناپایداری دامنه ای در حوضه آبریز بالقلو چای اردبیل با استفاده از روش سلسله مراتبی فازی | ||
جغرافیا و برنامهریزی | ||
مقاله 8، دوره 23، شماره 70 - شماره پیاپی 23، اسفند 1398، صفحه 169-188 اصل مقاله (1.2 M) | ||
نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی | ||
نویسندگان | ||
شهرام روستایی* 1؛ کریستینه جانانه2 | ||
1استاد ژئومورفولوژی - دانشگاه تبریز | ||
2گروه ژئومورفولوژی، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تبریز | ||
چکیده | ||
زمین لغزشها و ناپایداریهای دامنه از جمله مخاطرات طبیعی مهمی هستند که همه ساله موجب خسارتهای جانی و مالی و از دست رفتن منابع اقتصادی میشوند. این مخاطرات بیشتر در شیبهای طبیعی یا تغییر یافته به دست انسان اتفاق میافتد. پهنه بندی خطر وقوع زمین لغزش از جمله روشهایی است که با استفاده از آن میتوان مناطقی را که در معرض خطر وقوع زمین لغزش هستند تعیین کرد و با استفاده از نقشههای پهنه بندی شده جهت تقلیل خسارات ناشی از آن برنامه ریزی و مدیریت انجام داد. در این تحقیق به بررسی پهنه بندی خطر وقوع زمین لغزش در حوضه آبریز بالقلو چای پرداخته شده است. در این تحقیق ابتدا عوامل مهم هشت گانه شیب، جهت شیب، زمین شناسی، خاک، اقلیم، فاصله از جاده، فاصله از رودخانه و کاربری اراضی تشخیص داده شدند. مواد و روش مورد استفاده در این تحقیق سلسله مراتبی فازی در محیط GIS میباشد به این صورت که پس از تهیه لایههای اطلاعاتی با استفاده از پارامترهای فوق و وزن دهی به آنها در محیط GIS نقشه پتانسیل خطر با روش سلسله مراتبی (AHP) تهیه شد و طبقه بندی با روش فازی در محیط GISانجام شد. نتایج به دست آمده نشان میدهد که بیشترین درصد در سطح حوضه به ترتیب مربوط به پتانسیل پایین (32.21%) و کمترین درصد مربوط به پتانسیل بسیار بالا (13.5%) میباشد. مناطق با پتانسیل بسیار بالا و بالا برای وقوع زمین لغزش با مساحت 327.39 کیلومتر مربع در شمال غرب و قسمتهای کوچکی در جنوب و شرق حوضه واقع شدهاند و پتانسیل بسیار پایین و پایین با مساحت 504.06 بیشتر قسمتهای میانی تا شمال شرق و جنوب حوضه را در بر میگیرند. | ||
کلیدواژهها | ||
پهنه بندی خطر؛ زمین لغزش؛ مدل AHP فازی؛ حوضه بالقلو | ||
مراجع | ||
- آسیایی، مجید، تاجبخش، سیدمحمد، خاشعی سیوکی، عباس، متولی، علیرضا، (1392)، ارزیابی دو روش تحلیل سلسله مراتبی و فازی در پهنه بندی وقوع زمین لغزش (منطقه مورد بررسی حوزه بهشت آباد چهارمحال و بختیاری)، فصلنامه پژوهشهای فرسایش محیطی، سال سوم، شماره 11، صص 14-1. - اسمعلی، اباذر، احمدی، حسن، فیض نیا، سادات، قدوسی، جمال، (1386)، مدلسازی فرسایش و تولید رسوب و تهیه نقشه خطر فرسایش آبی (مطالعه موردی: حوزه آبخیز بالغلی چای، اردبیل)، چهارمین همایش ملی علوم و مهندسی آبخیزداری ایران مدیریت حوزههای آبخیز، صص 271-260. - ایزانلو، اسماعیل، (1376) بررسی قابلیت دادههای سنجش از دور و GIS برای پهنه بندی خطر حرکات تودهای در حوضه رودخانه بیدوار، پایان نامه کارشناسی ارشد دانشکده منابع طبیعی و علوم دریائی، دانشگاه تربیت مدرس، صص 125-1. - بهنیافر، ابوالفضل، قنبر زاده،هادی، (1386)، اثرات اقتصادی- اجتماعی خشکسالیهای دوره 1375-1385 بر دهستان شاندیز مشهد، طرح پژوهشی، حوزه معاونت پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی مشهد، فصلنامه چشمانداز جغرافیایی، سال چهارم، شماره9، صص163-139. - پرهیزکار، اکبر، (۱۳۸۵)،سامانهاطلاعاتجغرافیاییوتحلیلتصمیمچندمعیاری، انتشارات سمت، تهران، صص۲۰۷- ۲۰۴. - حیدری نژاد، سمیه، رنجبر، حسین، (1391)، مکانیابی گمانههای اکتشافی درکانسار دره زار با استفاده از منطق فازی،مجموعهمقالاتپانزدهمینکنفرانسژئوفیزیکای ران، صص 9-5. - رجایی، عبد الحمید، (1382)، کاربرد جغرافیای طبیعی در برنامه ریزی شهری و روستایی، چاپ اول، تهران، انتشارات سمت، صص 406-1. - روستایی، شهرام (1383)، بررسی وقوع زمین لغزش در روستای نصیرآباد ورزقان (استان آذربایجان شرقی) با استفاده از روشهای کمی، فصلنامه علوم انسانی، دوره 8، شماره 1، صص 23-43. - روستایی، شهرام، احمد زاده، حسن، (1391)، پهنه بندی مناطق متاثر از خطر زمین لغزش در جاده تبریز- مرند با استفاده از سنجش از دور و GIS، مجله پژوهشهای ژئومورفولوژی کمی، شماره 1، صص 58-47. - روستایی، شهرام، خدائی قشلاق، لیلا، خدائی قشلاق، فاطمه، (1394)، ارزیابی روشهای تحلیل شبکه (ANP) و تحلیل چند معیاره مکانی در بررسی پتانسیل وقوع زمین لغزش در محدوده محور مخزن سدها (مطالعه موردی: سد قلعه چای)، پژوهشهای جغرافیای طبیعی، دورة 46، شماره 4، صص 508-495. - شادفر، صمد، یمانی، مجتبی، قدوسی، جمال، غیومیان، جعفر (1386) پهنه بندی خطر زمین لغزش با استفاده از روش تحلیلی سلسله مراتبی (مطالعه موردی: حوضه، آبخیزچالکرود تنکابن)، پژوهش و سازندگی، دوره 20، شماره 2، صص 126-118. - عابدینی، موسی، فتحی، محمد حسین، (1393)، پهنه بندی حساسیت خطر وقوع زمین لغزش در حوضه آبخیز خلخال چای با استفاده از مدلهای چند معیاره، مجله پژوهشهای ژئومورفولوژی کمی، سال دوم، شماره 4، صص 85-71. - قاسمی، علی، سلاجقه، علی، ملکیان، آرش، اسمعل یعوری، اباذر، (1393)، بررسی سیل خیزی و تعیین عوامل مؤثر در آن در حوضة رودخانة بالقلو چای با استفاده از تکنیک AHP وRS ،GIS، محیط شناسی، دورة 40، شمارة 2، صص 400-389. - محمد خان، شیرین،(۱۳۸۰)، تهیهمدلبرایپهنهبندیخطرزمینلغزش(مطالعه موردی،حوزهآبخیزطالقان)، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران صص 120-1. - مقیمی، ابراهیم، علوی پناه، سید کاظم، جعفری، تیمور، (1387)، ارزیابی و پهنه بندی عوامل موثر در وقوع زمین لغزش دامنههای شمالی آلاداغ (مطالعه موردی: حوضه - زهکشی چناران در استان خراسان شمالی)، مجله پژوهشهای جغرافیایی، شماره 64، صص 75-53. - مهدوی، عاطفه، نوری امامزاده، محمدرضا مهدوی نجف آبادی، رسول و سیدحسن طباطبائی، (1390) مکان یابی عرصههای مناسب تغذیه مصنوعی سفرههای زیرزمینی به روش منطق فازی در حوضه آبریز دشت شهرکرد. مجلهعلوموفنونکشاورزیومنابعطبیعی، شماره 56، صص 76-63 - نصیری، شهرام، (۱۳۸۳)، نگرشی بر زمین لغزشهایای ران (بررسی موردی ناپایداری شیبها در جاده هراز)، پایگاهملیدادههایعلومزمینکشور، صص 6-1. - نیکاندیش، نسرین، (1380)، بررسی نقش زمین ساخت جنبا در ایجاد زمین لغزشهای منطقه بهاباد، مجموعه مقالات دومین کنفرانس زمین شناسی مهندسی و محیط زیست ایران، دانشگاه تربیت مدرس تهران، صص 29-24. - یمانی، مجتبی، شمسی پور، علی اکبر، گورابی، ابولقاسم، رحمتی، مریم، (1393) تعیین مرز پهنههای خطر زمین لغزش در مسیرآزادراه خرم آباد- پل زال با روش تحلیل سلسله مراتبی- فازی، نشریهتحقیقاتکاربردیعلومجغرافیاییسالچهاردهم، شماره 32، صص 19-12. - Ayalew, L., Yamagishi, H., Marui, H., Kanno, T., 2005. Landslides in Sado Island of Japan: Part II. GIS-based susceptibility mapping with comparisons of results from two methods and verifications. Engineering Geology 81(4): 432-445.
- Esmaili, A., Ahmadi, H., 2003. Using GIS & RS in mass movements hazard zonation: A case study in Germichay watershed, Ardebil, Iran, Map Asia Conference, 10:18-23.
- Gruber, S., Huggel, C., Pike, R., 2009. Modeling mass movements and Landslide susceptibility. Developments in Soil Science, 33: 527-550.
- Kanungo, D. P., Arora, M. K.,Sarkar, S., Gupta,R. P., 2006. A comparative study of conventional, ANN, black box, fuzzy and combined neural and fuzzy weighting procedures for landslide susceptibility zonation in Darjeeling Himalayas, Engineering Geology, 85: 347-366.
- Sarolee, K., 2001. Statistical analysis of landslide susceptibility at Yonging, Korea, Environmental Geology, 40, 1095-1113 | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 496 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 405 |