
تعداد نشریات | 45 |
تعداد شمارهها | 1,403 |
تعداد مقالات | 17,175 |
تعداد مشاهده مقاله | 55,440,610 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 17,738,818 |
برآورد فرونشست دشت قروه با استفاده از روش GARDLIF-SD و تداخلسنجی راداری | ||
هیدروژئولوژی | ||
مقاله 11، دوره 9، شماره 2، اسفند 1403، صفحه 139-154 اصل مقاله (1.46 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/hydro.2025.62321.1316 | ||
نویسندگان | ||
مینا رحیمی1؛ مهری کاکی2؛ فرخ اسدزاده3؛ وحید رضاوردی نژاد* 4 | ||
1دکتری علوم و مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران. | ||
2کارشناسی ارشد علوم و مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران. | ||
3استاد گروه مهندسی خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران. | ||
4استاد گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران. | ||
چکیده | ||
دشت قروه در منطقه خشک و نیمهخشک کشور واقع شده است و بهدلیل کمبود منابع آب سطحی، وابستگی زیادی به منابع آب زیرزمینی دارد. استفاده بی رویه از منابع آب زیرزمینی، وقوع پدیده فرونشست را به دنبال دارد. در این مطالعه، به ارزیابی آسیبپذیری دشت قروه نسبت به فرونشست با استفاده از روش GARDLIF-SD پرداخته شده است. برای این منظور از نه پارامتر موثر شامل افت سطح آب زیرزمینی (G)، محیط آبخوان (A)، تغذیه خالص (R)، مقدار پمپاژ (D)، کاربری اراضی (L)، ضخامت آبخوان (I)، فاصله از گسل (F)، شیب (S) و فاصله از رودخانه (D) استفاده و نقشه فرونشست در محیط ArcGIS 10.8 تهیه و در سه کلاس متوسط، زیاد و خیلی زیاد طبقهبندی شد. نتایج نشان داد که 58/61 درصد از مساحت دشت قروه در معرض آسیبپذیری زیاد و خیلی زیاد نسبت به فرونشست قرار دارد. بررسی دادههای راداری ماهواره سنتینل-۱ در بازه زمانی ۲۰۱۷ تا ۲۰۲۳، فرونشستهایی در بازه ۲۰۰ تا ۱۰۴۳ میلیمتر را آشکار کرد. بازدیدهای میدانی نیز وقوع پدیده فرونشست در اطراف پیزومترهای قروه، سریشآباد و آببند ویهج را تأیید کرد. بررسیها نشان داد که علت اصلی وقوع پدیده فرونشست در دشت قروه، برداشت بیرویه آب از منابع زیرزمینی برای مصارف کشاورزی است. لذا، مدیریت بهینه و توجه به نحوه مصرف آب از این منابع ارزشمند امری ضروری است. | ||
کلیدواژهها | ||
آب زیرزمینی؛ آسیبپذیری؛ تداخلسنجی راداری؛ سنتینل-1؛ فرونشست | ||
مراجع | ||
آزرم، ز.، مهرابی، ح.، نادی، س.، 1401. بررسی میزان همبستگی بین فرونشست و تغییرات سطح آب زیرزمینی با استفاده از آنالیز سری زمانی تداخلسنجی راداری (منطقه مطالعاتی: اصفهان). جغرافیا و مخاطرات محیطی، 44 (11)، 173-191. ابراهیمی، ش.، رضایی، ا.، موسوی، ز.، 1402. بررسی فرونشست آبخوان دشت عباس ایلام در دو دوره افت و خیز تراز آب زیرزمینی به کمک تکنیک تداخلسنجی راداری. هیدروژئولوژی، 8 (2)، 169-158. اسدی، م.، گنجائیان، ح.، جاودانی، م.، قادری حسب، م.، 1400. ارزیابی ارتباط بین عوامل طبیعی و میزان فرونشست در دشت ایوانکی با استفاده از تصاویر رادار. هیدروژئولوژی، 6 (1)، 13-22. اسدزاده، ف.، کاکی، م.، شکیبا، س.، راعی، ب.، 1395. تأثیر خشکسالی بر کیفیت و سطح آب زیرزمینی دشت قروه و چهاردولی. تحقیقات منابع آب ایران، 12 (3)، 153-165. اکبری اریمی، ح.، مومنی، ع.، خراسانی، ا.، 1398. بررسی فرونشست دشت سمنان ناشی از برداشت آب زیرزمینی. یافتههای نوین زمینشناسی کاربردی، 13 (26)، 110-96. اصغری سراسکانرود، ص.، فتحالهی، آ.، 1401. برآورد فرونشست سطح زمین در بخشی از دشت قروه با استفاده از تکنیک تداخلسنجی راداری. نهمین همایش ملی انجمن ایرانی ژئومورفولوژی. 10 اسفند، تهران. خلیفی، پ.، ندیری، ع.، نوینپور، ا ع.، قرهخانی، م.، 1400. ارائه چهارچوب عملی برای تعیین پتانسیل فرونشست زمین (مطالعه موردی: دشت اردبیل(. نشریه دانش آب و خاک، 31 (4)، 23-11. داداشی، ث.، صادق فام، س.، ندیری، ع.، محبی، ی.، 1399. تحلیل آسیبپذیری فرونشست آبخوان دشت مرند با استفاده از روش ALPRIFT بر اثر بهرهبرداری بیش از حد از منابع آب زیرزمینی. مهندسی عمران شریف، 26 (1)، 85-69. رهنما، ح.، میراثی، س.، 1395. تحلیل و ارزیابی پارامترهای موثر بر فرونشست زمین. مجله علمی-پژوهشی عمران مدرس، 16 (1)، 53-45. شایان، س.، یمانی، م.، یادگاری، م.، 1395. پهنهبندی فرونشست زمین در حوضه آبخیز قرهچای همدان. هیدروژئومورفولوژی، 9، 139-158. شرکت آب منطقهای استان کردستان، 1397. گزارش مطالعات منابع آب دشتهای قروه-دهگلان. شرکت آب منطقهای استان کردستان، 1397. گزارش زمینشناسی دشتهای قروه-دهگلان. عمادالدین، س.، قاسمی، م م.، قریشی، د.، 1402. بررسی فرونشست زمین به دلیل برداشت بیرویه از منابع آبهای زیرزمینی با تکنیک تداخلسنجی راداری در دشت فسا. مهندسی جغرافیایی سرزمین، 7 (4)، 767-778. عابدینی، م.، آقایاری، ل.، اصغری سراسکانرود، ص.، 1401. ارزیابی و پهنهبندی خطر فرونشست با استفاده از الگوریتم تطبیقی MABAC و ANP (مطالعه موردی: دشت اردبیل). جغرافیا و مخاطرات طبیعی، 11 (44)، 43-68. فرزین کیا، ر.، امیراحمدی، ا.، زنگنه اسدی، م.، زندی، ر.، 1400. پهنهبندی خطرفرونشست زمین در دشت جوی با استفاده از مدل تحلیل شبکهای-فازی. فصلنامه علمی فضای جغرافیایی، 76 (21)، 51-71. فیجانی، ا.، زارعی، پ.، 1403. ارزیابی پتانسیل فرونشست زمین در آبخوان هومند-آبسرد با استفاده از روشهای سنجش از دور و ارتباط آن با برداشت آبهای زیرزمینی. هیدروژئولوژی، 9 (1)، 1-15. گنجائیان، ح.، اسدی، م.، منبری، ف.، ابراهیمی، ع.، 1401. تحلیل وضعیت فرونشست محدوده شهری همدان با استفاده از تصاویر راداری و ماهوارهای. جغرافیا و مخاطرات محیطی، 44 (11)، 221-236. نجفی ایگدیر، ا.، چوبین، ب.، شیرانی، ک.، 1403. برآورد فرونشست دشت سلماس با استفاده از دستورالعمل تداخلسنجی تفاضلی راداری با دریچه مصنوعی. پژوهشهای آبخیزداری، 37 (11)، 113-98. لشکریپور، غ ر.، غفوری، م.، رستمی بارانی، ح.، 1387. بررسی علل تشکیل شکافها و فرونشست زمین در غرب دشت کاشمر. مطالعات زمینشناسی، 1 (1)، 111-95. مقیمی، ه.، محمدزاده، آ.، عباسنوینپور، ا.، امینی، س.، 1401. ارزیابی تغییرات سطح آب زیرزمینی بر کیفیت منابع آب زیرزمینی (مطالعه موردی؛ دشت قروه، استان کردستان). یافتههای نوین زمینشناسی کاربردی، 16 (31)، 31-13. محمدخان، ش.، گنجائیان، ح.، گروسی، ل.، زنگنه تبار، ز.، 1398. ارزیابی تأثیر افت آبهای زیرزمینی بر میزان فرونشست با استفاده از تصاویر راداری سنتینل-1 (محدوده مورد مطالعه: دشت قروه). فصلنامه علمی-پژوهشی اطلاعات جغرافیایی، 28 (112): 229-219. نادری، ک.، ندیری، ع.، اصغری مقدم، ا.، کرد، م.، 1397. روشی جدید برای شناسایی و تعیین مناطق در معرض خطر فرونشست (مطالعه موردی: آبخوان دشت سلماس). اکوهیدرولوژی، 5 (1)، 85-97. Bouwer, H., 1993. Groundwater Hydrology. translated by: Lotfi-Sadigh A. 13. Tabriz: Sahand University of Technology Press (In Persian). Chatrsimab, Z., Alesheikh, A., Vosoghi, B., Behzadi, S., Modiri, M., 2020. Land Subsidence Modelling Using Particle Swarm Optimization Algorithm and Differential Interferometry Synthetic Aperture Radar. ECOPERSIA, 8(2): 77-87. Elci, A., Meisina, C., Guardiola-Albert, C., Tomas, R., 2023. Groundwater Flow Modeling for Investigation of Exploitation Induced Land Subsidence. Conference: 50. Worldwide Congress of the International Association of Hydrogeologists (IAH) At: Cape Town, South Africa. Ghasemi, A., Bahmani, O., Akhavan, S., Pourghasemi, H.R., 2023. Investigation of land-subsidence phenomenon and aquifer vulnerability using machine models and GIS technique. Natural Hazards, 118: 1645–1671. Park, I., Lee, J., Lee, S., 2014. Ensemble of ground subsidence hazard maps using fuzzy logic. Center of Eur J Geoscience, 6(2): 207–218. Scanlon, B., Healy, R., Cook, P., 2002. Choosing Appropriate Techniques for Quantifying Groundwater Recharge. Journal of Hydrology, 10(1): 18-39. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 18 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 17 |