آمار
| تعداد نشریات | 45 |
| تعداد شماره‌ها | 1,416 |
| تعداد مقالات | 17,490 |
| تعداد مشاهده مقاله | 56,490,966 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 18,743,802 |
ناهمسانیِ ادبیات و خوشنویسی در سرعت بازنمود تحولات اجتماعی (بر پایۀ آثار شعری و خوشنویسی مرتضی قلی‌سلطان شاملو و درویش عبدالمجید طالقانی) | ||
| زبان و ادب فارسی (نشریه سابق دانشکده ادبیات دانشگاه تبریز) | ||
| مقاله 10، دوره 78، شماره 251، تیر 1404، صفحه 207-230 اصل مقاله (2.75 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/perlit.2025.66751.3787 | ||
| نویسندگان | ||
| آزاد محمودی* 1؛ نجم الدین جباری2 | ||
| 1دکتری زبان و ادبیات فارسی از دانشگاه کردستان و استاد انجمن خوشنویسان ایران. | ||
| 2استادیار زبان و ادبیات فارسی، دانشکدۀ زبان و ادبیات دانشگاه کردستان، کردستان، ایران. | ||
| چکیده | ||
| ادبیات و خوشنویسی، به‌عنوان دو نظامِ انتزاعی-خیالیِ متأثر از هم، با همراهیها و برهمکنشهای چندصدساله و اشتراکات ساختاری فراوان در فرم و صورت، هر دو برآمده از کلانروندهای تاریخی-اجتماعیِ منجر به تغییرِ ذوقِ معیارِ جامعهاند. با این حال، تحلیل دقیق آثار برخی از نخبگان خوشنویسی و ادبیات، ما را به این نتیجۀ شگفت رهنمون میکند که گاهی بیشترین خصلتهای مشترکِ ساختاری میان این دو عرصه را در آثار خوشنویسان و شاعرانی میتوان جست که همروزگار نبودهاند. این ناهمروزگاریها، گاه در مصادیقی مانند حافظ و میرعماد، با فاصلهای بیش از دو سده دیده میشود و گاه در شواهدی چون صائب و درویش با فاصلهای در حدود یک سده. پژوهش بینارشتهای حاضر به شیوۀ توصیفی-تحلیلی، برای نخستین بار با پرده برداشتن از وجود این ناهمسانیِ زمانی، با تکیه بر عنصر اغراق، در پی پاسخ به چراییِ مسئله و تبیین وجوهِ کمیّتیِ این اختلافِ زمانی است. براساس نتایج این پژوهش، اگرچه تحولاتِ اجتماعیِ هر دوره، خصلتهای یکسانی را همزمان به ادبیات و خوشنویسی میبخشد، اما به نظر میرسد سرعت تأثیر این تحولات در عناصر زبان و خط که مصالح و مواد اولیۀ ادبیات و خوشنویسیاند، یکسان نیست و بازنماییِ تحولات اجتماعی و تصرفاتِ ذوقیِ اجتماع در قلمروِ آواها و ساختهای لفظ-معنیِ آثار ادبی، سریعتر از جهان شکلها و ساختهای شاکله-حالتِ آثار خوشنویسی رخ میدهد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| ادبیات؛ خوشنویسی؛ تحولات اجتماعی؛ اغراق؛ شکستهنستعلیق؛ سبک هندی | ||
| مراجع | ||
|
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 247 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 132 |
||