دانشگاه تبریز
فهرست نشریات دارای اعتبار وزارت علوم، تحقیقات و فناوری
پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC)

 آمار

تعداد نشریات45
تعداد شماره‌ها1,434
تعداد مقالات17,659
تعداد مشاهده مقاله57,565,910
تعداد دریافت فایل اصل مقاله19,288,752
علیپور سیلاب, جواد, سالمی قریچه, فاطمه. (1403). جایگاه روش درمانی فصد در فرهنگ سلامت ایران عصر صفوی. سامانه مدیریت نشریات علمی, 1(1), 125-142. doi: 10.22034/ihc.2024.18560
جواد علیپور سیلاب; فاطمه سالمی قریچه. "جایگاه روش درمانی فصد در فرهنگ سلامت ایران عصر صفوی". سامانه مدیریت نشریات علمی, 1, 1, 1403, 125-142. doi: 10.22034/ihc.2024.18560
علیپور سیلاب, جواد, سالمی قریچه, فاطمه. (1403). 'جایگاه روش درمانی فصد در فرهنگ سلامت ایران عصر صفوی', سامانه مدیریت نشریات علمی, 1(1), pp. 125-142. doi: 10.22034/ihc.2024.18560
علیپور سیلاب, جواد, سالمی قریچه, فاطمه. جایگاه روش درمانی فصد در فرهنگ سلامت ایران عصر صفوی. سامانه مدیریت نشریات علمی, 1403; 1(1): 125-142. doi: 10.22034/ihc.2024.18560

جایگاه روش درمانی فصد در فرهنگ سلامت ایران عصر صفوی

تاریخ فرهنگ ایران
مقاله 7، دوره 1، شماره 1، فروردین 1403، صفحه 125-142    اصل مقاله (1.07 M)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی Released under (CC BY-NC 4.0) license I Open Access I
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/ihc.2024.18560
نویسندگان
جواد علیپور سیلاب* 1؛ فاطمه سالمی قریچه2
1استادیار دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
2کارشناس موسسه تاریخ و فرهنگ ایران دانشگاه تبریز،تبریز، ایران
چکیده
مسائل مرتبط با حفظ صحت، رویارویی با انواع آسیب‌های بدنی و اعاده صحت ازدست‌رفته، متناسب با فرهنگ سلامت و حفظ الصحه و در چارچوب نظام طبی و در هر دوره‌ای قابل‌مطالعه است؛ لذا پژوهش حاضر درصدد بررسی این مسئله است که خون‌گیری از طریق فَصد چه جایگاهی در فرهنگ سلامت ایران عصر صفوی داشت و به چه نحوی انجام می‌شد؟ یافته‌های پژوهش حاضر بر اساس روش توصیفی - تحلیلی نشان می‌دهد که یکی از اعمال یداوی پیشگیرانه و درمانی توصیه شده توسط طبیبان در چارچوب طب اخلاطی، کاستن حجم خون بدن و دفع مواد زائد از طریق گشودن رگ‌های اعضای مختلف بدن بود که با درنظرگرفتن علائم و شرایط مزاجی و خلطی به‌ویژه غلبه خون، قوای بدنی، شکل و فرم بدن، جنسیت، سن، فصل، شغل و.... انجام می‌شد. رعایت تدابیر صحی و پیشگیرانه توسط بیمار قبل از انجام فصد و آگاهی فصاد نسبت به اقدام‌های مراقبتی و رفع خطاهای احتمالی حین و بعد از فصد، ضامن اثربخشی و بی خطری این روش بود. مطالب ارائه شده در پژوهش حاضر از حیث آگاهی‌بخشی برای عموم مردم، گروه‌های بهداشتی و نیز مسئولین امر، مهم و کاربردی است.
کلیدواژه‌ها
عصر صفوی؛ فصد؛ فرهنگ سلامت؛ پیشگیری؛ درمان؛ رگ
مراجع
  1. اسکندر بن میرفیض طبیب، (1076ق)، شرح قانونچه [نسخه خطی دیجیتال]،کتابخانه مجلس شورای اسلامی، شماره مدرک:29355-10ir.
  2. بهاءالدوله، بهاءالدین بن میر قوام الدین (1387)، خلاصة التجارب، تحقیق و تصحیح محمدرضا شمس اردکانی، عبدالعلى محقق زاده، پویا فریدى، زهره ابوالحسن زاده، تهران: ‏دانشگاه علوم پزشکى تهران‏.
  3. بهبهانى، علی‌نقی بن احمد (1377)، عیار دانش، تهران: میراث مکتوب.
  4. پرغو، محمدعلی؛ علیپورسیلاب، جواد(زمستان 1401)، «تدبیر حفظ‌الصحه مسافر در ایران عصر صفوی»، پژوهش‌های تاریخی، سال چهاردهم، شماره چهارم (پیاپی 56)، صص 15-32.
  5. پرغو، محمدعلی؛ علیپورسیلاب، جواد (بهار و تابستان1396)، «طاعون در ایران عصر صفوی»، تحقیقات تاریخ اجتماعی، سال 7، شماره 1، شماره پیاپی13، صص 33-55.
  6. پرغو، محمدعلی؛علیپورسیلاب، جواد (تابستان 1401)، «شناخت، پیشگیری و درمان مرض وبا در ایران عصر صفوی»، تاریخ اسلام و ایران، دوره 32، شماره54، شماره پیاپی144، صص39-61.
  7. ترکمان، اسکندر بیگ (1382)، تاریخ عالم‏آراى عباسى‏، به تصحیح ایرج افشار، ج3، تهران: امیرکبیر.
  8. حکیم محمد (تاریخ کتابت قرن12 ق)،  ذخیره کامله [نسخه خطی دیجیتال]،کتابخانه مجلس شورای اسلامی، شماره مدرک:28988-10ir.
  9. خراسانی گنابادی، سلطان علی، دستور العلاج(تاریخ کتابت1134ق)، [نسخه خطی دیجیتال]،کتابخانه مجلس شورای اسلامی، شماره مدرک: ‫۱۰-۷۳۵۳ ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌.
  10. خنجى، فضل‌الله روزبهان (1382)، تاریخ عالم‏آراى امینى، تهران: میراث مکتوب.
  11. ذوالنون، میرزا خوشحال بیک بن تاتارخان(تاریخ کتابت 1012ق)، نفایس الحکمه، محل کتابت اگره، [نسخه خطی دیجیتال]،کتابخانه مجلس شورای اسلامی، شماره مدرک:21921- 10ir.
  12. شاردن، یان (1372)، سفرنامه شاردن، ترجمه اقبال یغمایى‏،ج2و 3، تهران: توس.
  13. شاه ارزانى، میرمحمد اکبر بن محمد (1387)، طب اکبرى،2ج، ق:، جلال‌الدین.
  14. شاه ارزانى، میرمحمد اکبر بن محمد(1380)، میزان الطب، قم، مؤسسه فرهنگى سماء.
  15. شریف، محمدمهدی بن علی‌نقی (1387)، زادالمسافرین، به کوشش مؤسسه احیاء طب طبیعى‏، قم: جلال‌الدین.
  16. شمسی باغبانان، حمید؛ شریفیان، افسانه؛ کمالی، سید حمید؛ ثاقبی، روشنک؛ قربانی فر، زهرا؛ مینایی، باقر(زمستان 1391)، «فصد در بیماری‌های کبد از دیدگاه طب سنتی ایران»، مجله طب سنتی اسلام و ایران، دوره 3، شماره 4، صص461- 476.
  17. صالح شیرازی، محمدهادی بن محمد(تاریخ کتابت قرن 12 ق)، چشمه زندگی، [نسخه خطی دیجیتال]،کتابخانه مجلس شورای اسلامی، شماره مدرک: 6083-10.
  18. صدرالدین شیرازى، ‏امین الحکما(1381)، دستورات طبى، قم: مرکز احیاءالتراث الإسلامی‏.
  19. طولوزان، یونانى، اسرار الاطباء (مجربات ایلات چغتایى)‏(1383)، ترجمه میرزا شهاب‌الدین ثاقب، تهران: دانشگاه علوم پزشکی تهران.
  20. طهرانی، محمد هاشم بن محمدطاهر، درع الصحه(قرن 12 ق)، [نسخه خطی دیجیتال]،کتابخانه مجلس شورای اسلامی، شماره مدرک:48091-10ir.
  21. علی بن موسی، نامه زرین سلامت(1389)، ترجمه الرسالة الذهبیة منسوب به امام على بن موسی‌الرضا (ع)، ترجمه محمد دریایی، مشهد: آستان قدس رضوى.
  22. غفرانی،علی؛ کدخدائی کلات، نرگس(بهار و تابستان 1393)، «فصد در پزشکی مسلمانان»، تاریخ و تمدن اسلامی، سال 10، شماره 19، صص 31-58.
  23. خواندمیر، غیاث‌الدین بن همام الدین (1380)، تاریخ حبیب‌السیر، محقق و مصحح جلال‌الدین همائی، ج4، تهران: خیام.
  24. مکاری، محمد (بهار1398)، «فصد -رگ‌زنی- در پزشکی سنتی ایران مطالعه موردی گناباد»، دوماهنامه طب جنوب، سال 22، ویژه‌نامه میراث پزشکی ایران، صص 29-34.
  25. فیگویروا(1363)، سفرنامه دن گارسیا دسیلوا فیگویروا، ترجمه غلام‌رضا سمیعى‏، تهران، نو.
  26. قاطع قزوینی، حکیم علی افضل (تاریخ کتابت قرن 12 ق)، منافع افضلیه [نسخه خطی دیجیتال].کتابخانه مجلس شورای اسلامی، شماره مدرک:۱۰-۴۶۹۷۴ir.
  27. واله قزوینى، محمد یوسف واله (1382)، ایران در زمان شاه‏صفى و شاه‏عباس دوم، تهران: انجمن آثار و مفاخر فرهنگى.
  28. کمال بن نوربن کمال طبیب (بیتا)، [رساله حفظ‌الصحه]، [نسخه خطی دیجیتال]،کتابخانه مجلس شورای اسلامی، شماره مدرک:18567-10ir.
  29. الگود، سیریل(1357)، طب در دوره صفویه، ترجمه محسن جاویدان، تهران: دانشگاه تهران.
  30. گیلانى، على(1387)، مجربات حکیم على گیلانى، تهران: دانشگاه علوم پزشکى ایران.
  31. مجلسی، محمدباقر(1388)، حلیه المتقین، تحقیق، ویرایش واحد پژوهش انتشارات مسجد مقدس جمکران، قم: مسجد جمکران.
  32. مجلسى، محمدباقر بن محمدتقی(1351)، آسمان و جهان (ترجمه السماء و العالم بحار الأنوار)، ترجمه محمدباقر کمره اى ج2، 3، 6، 10، تهران: اسلامیه.
  33. محمد بن عبدالله(1383)، تحفه خانی، تهران، دانشگاه علوم پزشکی تهران.
  34. واله قزوینى اصفهانى، محمد یوسف (1372)، خلد برین، تهران: بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار.
  35. محمدحسین طبیب، محمدباقر (قرن 11ق)، حمیات [نسخه خطی دیجیتال]،کاتب: محمد مؤمن بن محمد نصیر، کتابخانه مجلس شورای اسلامی، شماره مدرک:7086-10.
  36. راوندى، مرتضى (1382)، تاریخ اجتماعى ایران، ج10، تهران: انتشارات نگاه.
  37. مؤمن، سید محمد بن محمد زمان (1390)، تحفه المؤمنین، محقق و مصحح مؤسسه احیای طب طبیعی، ج1، 2، قم: نور وحی.
  38. نامدار، حسین؛ علیپورسیلاب، جواد(May2018) «شناخت و درمان مرض سعفه در ایران عصر صفوی»، نشریه پژوهش در تاریخ پزشکی، سال 7، شماره 2، صص 81-90.
  39. وحید قزوینى میرزا محمد طاهر (1383)، تاریخ جهان‏آراى عباسى، تهران: پژوهشگاه علوم انسانى و مطالعات فرهنگى.
  40. یوسفی هروى، محمد(1387)، بحر الجواهر (معجم الطب الطبیعی)، قم: جلال‌الدین.
  41. یوسفى هروى،  محمد(1382)، طب یوسفى (جامع الفوائد)، تهران: دانشگاه علوم پزشکى ایران.
  42. Floor , Willem (December 1989), BLOODLETTING, Encyclopaedia Iranica,  Vol. IV, Fasc. 3, pp. 315-316: https://www.iranicaonline.org/articles/bloodletting-ar
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 1,014
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 499


سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب