آمار
| تعداد نشریات | 44 |
| تعداد شماره‌ها | 1,323 |
| تعداد مقالات | 16,270 |
| تعداد مشاهده مقاله | 52,953,825 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 15,624,507 |
نگاهی تحلیلی و انتقادی به شهودگروی اخلاق‌شناختی تامس‌رید | ||
| مجله پژوهش های فلسفی | ||
| مقاله 5، دوره 7، شماره 13، آبان 1392، صفحه 103-120 اصل مقاله (530.55 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله علمی- پژوهشی | ||
| نویسنده | ||
| علی اکبر عبدل آبادی* | ||
| استادیار دانشگاه شهید بهشتی | ||
| چکیده | ||
| در این مقاله کوشیده‌ام تا با روشی توصیفی- تحلیلی، ابتدا از نظریّۀ اخلاق‌شناختی تامس‌رید، فیلسوف اسکاتلندی سدۀ هجدهم، دربارۀ چگونگی ادراک و تصدیق ارزشها و هنجارهای اخلاقی، که به «شهودگروی مبتنی بر فهم عرفی» معروف است، توصیفی تحلیلی به دست دهم و از رهگذر چنین توصیف تحلیلی‌ای به این دو پرسش پاسخ دهم که «گستره و دامنۀ شهودگروی اخلاق‌شناختی رید تا کجاست؟» و «تبیین رید از منشاء خطای اخلاقی چیست؟» سپس با توجّه به آن توصیف تحلیلی، کوشیده‌ام تا با بیان پاره‌ای از وجوه قوّت و وجوه ضعف نظریّۀ اخلاق‌شناختی رید نشان دهم که، اوّلاً، «آیا نظریّۀ اخلاق‌شناختی رید در توجیه اعتبار معرفت اخلاقی، نظریّه‌ای موجّه، دفاع‌پذیر و پذیرفتنی است یا نه؟» و، ثانیاً، «آیا تبیین رید از منشاء خطای اخلاقی انسان‌ها تبیینی بسنده است یا نه؟» پاره‌ای از نتایج این مقاله، با توجّه به پرسشهایی که طرح کردم، عبارتند از: الف) شهودگروی اخلاق‌شناختی رید، از حیث گستره و دامنه‌اش، هم مفاهیم اخلاقی ارزشی و هم مفاهیم اخلاقی هنجاری را دربرمی‌گیرد. ب) رید منشاء خطای اخلاقی انسان‌ها را دو چیز دانسته است: یکی جهل و بی‌خبری فاعل عمل اخلاقی دربارۀ درستی یا نادرستی پاره‌ای از اعمال، و دیگری قصور و بی‌توجّهی وی دربارۀ عمل نکردن به مقتضای احکام اخلاقی اش. ج) شهودگروی اخلاق‌شناختی رید به سبب مبتنی بودنش بر نظریّۀ «اصالت کشف» دربارۀ مبادی تصوّری اخلاق و نیز به سبب ابتنایش بر مطلق انگاری اخلاقی وی دربارۀ مبادی تصدیقی اخلاق، نظریّه‌ای ناموجّه، دفاع ناپذیر و ناپذیرفتنی است. د) تبیین رید از منشاء خطای اخلاقی انسان‌ها تبیینی نابسنده است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| تامس‌رید؛ شهودگروی اخلاق‌شناختی؛ فهم عرفی؛ قوّۀ (حسّ) اخلاقی؛ استدلال اخلاقی؛ بدیهیّات اخلاقی؛ معرفت اخلاقی؛ خطای اخلاقی | ||
| مراجع | ||
|
-Becker, Lawrence C. & Becker, Charlotte C. (eds.) . 1992, Encyclopedia of Ethics, Vol. 2; Chicago &London: St. James Press; First edition. -Copleston, Frederick Charles. 1971, A History of Philosophy, Vol. 5; London: The Newman Press; fifth impression. -Gallie, Roger D. 1998, Thomas Reid: Ethics, Aesthetics and the anatomy of the Self; Dordrecht: Kluwer Academic Publishers; First impression. -Lehrer, Keith. 1991, Thomas Reid; London & New York: Routledge; Second impression. -Mackie, John Leslie. 1983, Ethics: Inventing Right and Wrong; Harmondsworth: Penguin Books; Fifth impression. -Raphael, D. D. (ed.). 1991, British Moralists: 1650-1800 (two volumes); Indianapolis: Hackett Publishing Company; First impression. -Reid Thomas. 1990, An inquiry into the human mind on the principles of common sense, with a new introduciton by James B. Wood; Bristol: Thoemmes Publeishers; First impression. -Sidgwick, Henry. 1968, Outlines of the History of Ethics; Boston: Beacon Press; Sixth edition, third impression. -Stace, Walter Terence. 1953, Religion and the Modern Mind; London: Macmillan & Co; First impression. -Stace, Walter Terence.1962, The concept of Morals; New York: The Macmillan Company; Second edition. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 5,922 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,702 |
||