تعداد نشریات | 43 |
تعداد شمارهها | 1,269 |
تعداد مقالات | 15,640 |
تعداد مشاهده مقاله | 51,701,986 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 14,581,920 |
فرض اهریمن بداندیش و طرح فلسفی دکارت | ||
مجله پژوهش های فلسفی | ||
مقاله 3، دوره 7، شماره 13، آبان 1392، صفحه 47-67 اصل مقاله (416.69 K) | ||
نوع مقاله: مقاله علمی- پژوهشی | ||
نویسندگان | ||
مصطفی شهرآیینی* 1؛ عزیزه زیرک باروقی2 | ||
1استادیار گروه فلسفه دانشگاه تبریز | ||
2کارشناسی ارشد فلسفه دانشگاه تبریز | ||
چکیده | ||
دکارت در تأمّل نخست شکهایی را دربارة هر چیزی که میتوان در آن تردید کرد، مطرح میکند و در تأمّلات بعدی میکوشد به همة این شکها، بهنوعی پاسخ گوید و با این کار نشان دهد که حتی با وجود شکهای افراطی بازهم امکان نیل به معرفت یقینی وجود دارد. به این معنا که میخواهد با خود شک به مصاف با شک برخیزد. آنچه در این مقاله مدنظر است این است که آیا دکارت توانسته است بنا به ادعای خود، پس از تأمّل نخست، در تأمّلات دوم تا ششم یکبهیک شکهای مطرح در تأمّل نخست را بهیاری روش تحلیل نفی کند. نویسندگان مقاله بر آنند که دکارت واپسین و در واقع، افراطیترین شک خود را در تأمّل نخست، یعنی فرض اهریمن بداندیش را، که با این شک، برنامة تردیدافکنی او کامل میشود و وجود عالم مادی یکسره در مظان تردید واقع میشود، در هیچکجای تأمّلات و حتی در پاسخ به اعتراضات هفتگانه، برطرف نکرده است. بهنظر میرسد او در ادامة تأمّلات، جایگاه و نقش اهریمن بداندیش را در نظام فلسفیاش فراموش میکند یا آنکه نمیتواند خود را از چنبرة این فرض شکاکانه برهاند. در این مقاله ما با استناد به آراء خود دکارت و اشاره به نظرات چندی از شارحان و مفسران او میکوشیم به جایگاه و نقش اهریمن بداندیش در سیر شک دکارتی و میزان موفقیت او در غلبه بر شک بپردازیم و معضلی را که به نظر میرسد نظام فلسفی دکارت در این راستا با آن روبهروست، بازنماییم. | ||
کلیدواژهها | ||
شک؛ فرض خدای فریبکار؛ فرض اهریمن بداندیش؛ عالم خارج؛ شکاکیت؛ نظام فلسفی دکارت | ||
مراجع | ||
- اسپینوزا، باروخ. (1382)، شرح اصول فلسفة دکارت و تفکّرات مابعدالطبیعی، ترجمة محسن جهانگیری، انتشارات سمت. - مک فارلند برکن، هری. (1389)، قرائت تأملات دکارت، ترجمه شاپور اعتماد، تهران، هرمس. - Bianchi, U. (1987), "Demons", in the Encyclopedia of Religion, Vol. 4, Machillan Publishing Company, New York.
- Carriero, John, Between Two Worlds: A Reading of Descartes’ Meditations (2009) Princeton University Press.
- Cottingham, J. (1991), "The Role of the Malignant Demon", In George Moyal (ed), Rene Descartes: Critical Assessments, Vol. I pp 129-136, London, Routledge.
-Descartes, Rene. (1984-1991), the philosophical writings of Descartes, Trans. And ed. J. Cottingham, R. Stoothoff, D. Murdoch and A. Kenny, 3vols, Cambridge: Cambridge university press.
- Frankfurt, H. (1970), Demon, Dreamers and Madmen, New York, Bobbs _ Merrill.
- Hatfield, G. Routledge Philosophy Guidebook to Descartes and the Meditations, London and New York, Routledge, 2003.
- Popkin, R.H. (1968), The History of Scepticism from Erasmus to Descartes, New York, Harper.
- اسپینوزا، باروخ. (1382)، شرح اصول فلسفة دکارت و تفکّرات مابعدالطبیعی، ترجمة محسن جهانگیری، انتشارات سمت. - مک فارلند برکن، هری. (1389)، قرائت تأملات دکارت، ترجمه شاپور اعتماد، تهران، هرمس. - Bianchi, U. (1987), "Demons", in the Encyclopedia of Religion, Vol. 4, Machillan Publishing Company, New York.
- Carriero, John, Between Two Worlds: A Reading of Descartes’ Meditations (2009) Princeton University Press.
- Cottingham, J. (1991), "The Role of the Malignant Demon", In George Moyal (ed), Rene Descartes: Critical Assessments, Vol. I pp 129-136, London, Routledge.
-Descartes, Rene. (1984-1991), the philosophical writings of Descartes, Trans. And ed. J. Cottingham, R. Stoothoff, D. Murdoch and A. Kenny, 3vols, Cambridge: Cambridge university press.
- Frankfurt, H. (1970), Demon, Dreamers and Madmen, New York, Bobbs _ Merrill.
- Hatfield, G. Routledge Philosophy Guidebook to Descartes and the Meditations, London and New York, Routledge, 2003.
- Popkin, R.H. (1968), The History of Scepticism from Erasmus to Descartes, New York, Harper.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 6,321 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 2,080 |