تعداد نشریات | 44 |
تعداد شمارهها | 1,300 |
تعداد مقالات | 15,900 |
تعداد مشاهده مقاله | 52,144,997 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 14,911,539 |
شناسایی و واکاوی شرایط همزمان با رخداد توفانهای رعد و برقی شدید ایستگاه سینوپتیک کرمانشاه | ||
جغرافیا و برنامهریزی | ||
مقاله 9، دوره 23، شماره 69 - شماره پیاپی 23، آذر 1398، صفحه 175-190 اصل مقاله (578.15 K) | ||
نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی | ||
نویسندگان | ||
اسماعیل عباسی* 1؛ مهدی خزایی2 | ||
1محیط زیست، دانشگاه خلیج فارس | ||
2دانشجو | ||
چکیده | ||
یکی از مخربترین پدیدههای هواشناسی که گستره فضایی و بازه زمانی آن کاملا متغییر است و در مقیاسهای مختلف خودنمایی میکند توفانهای تندری است. پدیدهای که مقیاس مکانی آن زمانی که در دل چرخندهای حارهای و مناطق همرفتی کمربند همگرایی بین حارهای قرار میگیرد بسیار گسترده بوده و از سویی بسیار حیرتآور، زیبا و در عین زیبایی طی شرایطی خاص فوقالعاده مخرب میگردد. هدف از انجام پژوهش حاضر شناسایی و تحلیل چنین توفانهای مخرب در یک دوره زمانی 25 ساله (1986-2010) در ایستگاه سینوپتیک کرمانشاه میباشد. دادههای مورد استفاده در این تحقیق شامل دادههای بارش روزانه و کدهای مربوط به پدیدههای هواشناسی، پارامترهای دمای خشک، نقطه شبنم، رطوبت نسبی، جهت و سرعت باد جهت محاسبه شاخصهای ناپایداری و پارامترهای ارتفاع ژئوپتانسیل، نم ویژه، سرعت قائم، مولفههای باد مداری و نصف النهاری میباشد. نتایج نشان داد که طی دوره آماری مورد بررسی سه توفان تندری بسیار شدید در منطقه مورد مطالعه رخ داده است. بررسی شاخصهای ناپایداری حاکی از قرار گرفتن این شاخصها در طبقه شدید و مناسب جهت رخداد پدیده توفان تندری میباشد؛ همینطور وضعیت دینامیک جو همزمان با رخداد این پدیده نشان از حضور یک ناوه بسیار عمیق در غرب منطقه مورد مطالعه و قرارگیری خروجی هسته رودباد ترازهای 500 و 850 میلیبار بر روی منطقه مورد مطالعه را دارد که در پی این اتفاق پدیده توفان تندری با شدت زیاد همراه با شکلگیری ابرهای کومولوس و رعد و برق و نهایتا بارشهای سنگین منطقه مورد مطالعه را تحت تاثیر اثرات مخرب خود قرار داده است؛ این درحالیست که این وضعیت برای دو مورد شناسایی شده یعنی پدیده روز 04 فوریه 2007 و 12 دسامبر 1991 نسبت به دیگر موارد شناسایی شده یعنی پدیده روز 17 آوریل 1991 شرایط جوی ناپایدارتری را از نظر الگوهای گردشی متوسط مقیاس تجربه نموده است. | ||
کلیدواژهها | ||
توفانهای تندری؛ شاخصهای ناپایداری؛ نمودار اسکیوتی؛ الگوهای گردشی جو؛ ایستگاه سینوپتیک کرمانشاه | ||
مراجع | ||
جلالی،اورج.، رسولی، علی اکبر ، ساری صراف، بهروز(1385)، » توفانهای تندری و بارشهای ناشی ازآن درمحدوده ی شهر اهر«، نشریهی دانشکدهی علوم انسانی و احتماعی دانشگاه تبریز،شماره 24، صص 33 ـ 18. حجازی زاده، زهرا (1379)، »بررسی عوامل سینوپتیکی بارش و توفان های توام با رعد و برق در غرب کشور«، مجله دانشکده ادبیات و علوم انسانی(دانشگاه خوارزمی)، شماره 28 و 29، صص 5 ـ 26. خالدی، شهریار؛ خوش اخلاق، فرامرز؛ خزایی، مهدی(1390)، » تحلیل همدیدی توفان های تندری سیلاب ساز استان کرمانشاه«، مجله علمی پژوهشی چشمانداز جغرافیایی، شماره 13. خزایی، مهدی؛ مدیری، احسان؛ مدیری، مهدی(1393)، »تحلیل همدیدی توفانهای تندری مخاطره آمیز اصفهان«، نشریه دانش مخاطرات، دوره 1، شماره 2، صص 215 ـ 203. خورشید دوست، علی محمد؛ مفیدی، عباس؛ رسولی، علی اکبر و آزرم، کامل(1395) » تحلیل همدیدی سازوکار وقوع بارش های سنگین بهاره در شمال غرب ایران«، مجله مخاطرات محیط طبیعی، سال پنجم، شماره هشتم، صص 82 ـ 53. رضایی بنفشه, مجید, حسینعلیپور گزی, فرشته, جعفری شندی, فاطمه, علی محمدی, مجید (1394)، »تحلیل همدید بارشهای سنگین پهنه شمال غرب ایران (با تأکید بر الگوهای ضخامت جو). «نشریه جغرافیا و برنامه ریزی، سال نوزدهم، شماره 53، صص 135-117. صادقی حسینی، سید علیرضا.، رضائیان، مهتاب(1384)، »بررسی تعدادی از شاخص های ناپایداری و پتانسیل بارورسازی ابرهای همرفتی منطقه اصفهان«، مجله فیزیک زمین و فضا، جلد 32 ، شماره 2،صص 83-98. قویدل رحیمی، یوسف(1390 )، »کاربرد شاخص های ناپایداری جوی برای آشکارسازی تحلیل دینامیک توفان تندری روز 5 اردیبهشت 1389 تبریز«، فصلنامة علمی ـ پژوهشی فضای جغرافیایی، سال یازدهم، شمارة ،34 صص 208 ـ 182. قویدل رحیمی، یوسف(1391 )، »تحلیل سینوپتیک بارشهای رعد و برقی 4 و 5 اردیبهشت 1389 تبریز«، نشریه جغرافیا و برنامهریزی، سال شانزدهم، شمارة ،42 صص 238 ـ 223. لشکری، حسن؛ آقاسی، نوشین(1392)، »تحلیل سینوپتیکی توفان های تندری تبریز در فاصله زمانی(2005 ـ 1996) «، نشریه علمی ـ پژوهشی جغرافیا و برنامهریزی، سال 17، شماره 45، صص 234 ـ 203. محمدی، حسین؛ خزایی، مهدی؛ ماهوتچی، محمد حسن؛ عباسی، اسماعیل(1395)، » تحلیل همدیدی توفانهای تندری مخرب اهواز«، نشریه دانش مخاطرات، دوره 3، شماره 2، صص 170 ـ 155. مدیری، مهدی.، خزایی، مهدی.، مدیری، احسان(1392)، »واکاوی همدیدی ـ ترمودینامیک توفان های تندری تهران«، فصلنامه جغرافیا(برنامه ریزی منطقهای)، سال چهارم، شماره اول، صص 7 ـ 17. میرموسوی، سید حسین.، اکبرزاده،یونس(1387)، »مطالعه شاخص های ناپایداری در تشکیل تگرگ در ایستگاه هواشناسی تبریز« ، مجله فضای جغرافیایی، سال نهم، شماره 25، صص 95 ـ 108. -Bidner, A. (1970). The Air Force Global Weather Central severe weather threat (SWEAT) index-A preliminary report. Air Weather Service Aerospace Sciences Review, AWS RP, 105-2. (2-5)
-Changnon, S. A. (2001). Thunderstorm rainfall in the conterminous United States. Bulletin of the American Meteorological Society, 82(9), 1925-1940.
-Galway, J. G. (1956). The lifted index as a predictor of latent instability. Bull. Amer. Meteor. Soc, 37(10), 528-529.
-George, J. J. (1960). Weather forecasting for aeronautics, Quarterly Journal of the Royal Meteorological Society, vol. 87, issue 371, pp. 120-120
-Groenemeijer, P. H., & Van Delden, A. (2007). Sounding-derived parameters associated with large hail and tornadoes in the Netherlands. Atmospheric research, 83(2), 473-487.
-Henry, N. L. (2000). A static stability index for low-topped convection. Weather and forecasting, 15(2), 246-254.
-Łupikasza, E., & Bielec-Bąkowska, Z. (2012). Dependence of severe storm occurrence on circulation types in Poland. DOI 10.2478/v10116-012-0013-4, 255-279.
-Haklander, A. J., & Van Delden, A. (2003). Thunderstorm predictors and their forecast skill for the Netherlands. Atmospheric Research, 67, 273-299.
-Munzar, J., & Franc, M. (2003). Winter thunderstorms in central Europe in the past and the present. Atmospheric research, 67, 501-515.
-Sánchez, J. L., López, L., Bustos, C., Marcos, J. L., & García-Ortega, E. (2008). Short-term forecast of thunderstorms in Argentina. Atmospheric Research, 88(1), 36-45.
-Tyagi, B., Krishna, V. N., & Satyanarayana, A. N. V. (2011). Study of thermodynamic indices in forecasting pre-monsoon thunderstorms over Kolkata during STORM pilot phase 2006–2008. Natural hazards, 56(3), 681-698.
-Miller, R. C. (1967). Notes on analysis and severe-storm forecasting procedures of the Military Weather Warning Center. Air Weather Service (MAC), United States Air Force.
-Púčik, T., Groenemeijer, P., Rýva, D., & Kolář, M. (2015). Proximity soundings of severe and nonsevere thunderstorms in central Europe. Monthly Weather Review, 143(12), 4805-4821.
-Rosenfeld, D., Woodley, W. L., Lerner, A., Kelman, G., & Lindsey, D. T. (2008). Satellite detection of severe convective storms by their retrieved vertical profiles of cloud particle effective radius and thermodynamic phase. Journal of Geophysical Research: Atmospheres, 113(D4).
-Showalter, A. K. (1953). A stability index for thunderstorm forecasting. Bull. Amer. Meteor. Soc, 34(6), 250-252.
-WMO (2009) manual on codes international codes, No 306, Volume 1. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 428 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 333 |