آمار
| تعداد نشریات | 41 |
| تعداد شماره‌ها | 1,130 |
| تعداد مقالات | 13,894 |
| تعداد مشاهده مقاله | 48,887,895 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 12,597,885 |
تحلیل ارتباط میان ساختار فضایی و رشد پراکندۀ محلات شهری به روش چیدمان فضا(مطالعه موردی: شهر شیراز) | ||
| نشریه علمی جغرافیا و برنامه ریزی | ||
| مقاله 13، دوره 23، شماره 68، شهریور 1398، صفحه 265-284 اصل مقاله (1.06 MB) | ||
| نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی | ||
| نویسندگان | ||
| علی موحد1؛ زهرا صحراییان2؛ محمد سلیمانی2 | ||
| 1دانشگاه خوارزمی | ||
| 2خوارزمی | ||
| چکیده | ||
| از ابتدای قرن حاضر تاکنون، تحولات شهرنشینی و دگرگونیهای کالبدی آن، نتاج نامطلوبی بر ساختار شهر ایرانی داشته است، به گونهای که شهر کنونی بدون ارتباط و توجه به ساخت و سازمان اولیه خود، مظهری از همگسیختگی، توسعه ناموزون و نابرابریهای اجتماعی- اقتصادی است. بنابراین، بررسی دگرگونیهای ساختار فضایی- کالبدی محیطهای شهری و هدایت آنها به سوی همسازی و تعادل فضایی، در ابعاد مختلف کالبدی، اجتماعی و اقتصادی امری ضروری است و از ناپایداری و نابرابری فضایی جلوگیری میشود. از این رو در این مقاله، به بررسی رابطۀ میان رشد پراکنده شهری و ساختار فضایی شهر پرداخته شده است. نوع پژوهش توصیفی - تحلیلی است، که به منظور بررسی میزان رشد پراکنده شهری با استفاده از20 شاخص و انجام روش تحلیل عاملی در 111محله شهر شیراز، در نهایت بر اساس7عامل (تراکم، قطعات ساختمانی، دسترسی، اختلاط کاربری، مرکزیت، بیقاعدگی نواحی ساخته شده و فضای فعالیت)، بررسی و در محیط Spss مورد تحلیل قرار گرفت، همچنین برای تحلیل ساختار فضایی شهر، با استفاده از روش چیدمان فضا نقشه خطی در محیط Depthmap تهیه گردید. نتایج نشان میدهد، ارتباط معنادار و معکوسی میان ارزش همپیوندی ساختار فضایی و رشد پراکنده شهر شیراز وجود دارد. به طوری که مقدارضریب همبستگی پیرسون(623/0-) و مقدار معیار تصمیم(sig.) 0.00 میباشد. بر این اساس محلاتی که دارای ارزش همپیوندی بالایی هستند، پیوند مناسبی با ساختار فضایی کل شهر دارند و بدون رشد پراکنده میباشند و محلاتی که ترکیببندی شبکه معابر و ساختار فضایی آنها با شهر همپیوند نبوده، دچار جداافتادگی فضایی گشته و رشد پراکنده شهری را به دنبال داشتهاند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| ساختار فضایی؛ چیدمان فضا؛ ارزش همپیوندی فضایی؛ رشد پراکنده شهری؛ شهر شیراز | ||
| مراجع | ||
|
- احمدی، قادر. عزیزی، محمد مهدی. زبردست، اسفندیار (1389)، بررسی تطبیقی پرا کندهرویی در سه شهر میانی ایران؛ نمونه موردی: شهرهای اردبیل، سنندج، کاشان،نشریهنامهمعماریوشهرسازی، شماره پنجم. - احمدی، قادر (1390)، تبیین علل پراکندهرویی شهرهای میانی ایران؛ با تأکید بر سیاستهای زمین شهری، رساله دکتری شهرسازی، به راهنمایی دکتر محمد مهدی عزیزی، پردیس هنرهای زیبا، دانشگاه تهران. - بازنگری طرح جامع شهر شیراز (1389)، سازمان مسکن و شهرسازی استان فارس، شهرداری شیراز. - حمیدی، ملیحه. سیروس صبری، رضا، حبیبی، سید محسن و سلیمی، جواد (1376)، استخوانبندی شهر تهران؛ جلد اول: بررسیمفاهیمونمونهها(ایران-جهان) ، سازمان مشاور فنی و مهندسی شهر تهران، معاونت فنی و عمرانی شهرداری تهران. - خانوار و جمعیت شهر های استان فارس (1393)، معاونت برنامه ریزی و اشتغال، دفتر آمار و اطلاعات و GIS استانداری فارس. - ریسمانچیان، امید. بل، سایمون (1389)، شناخت کاربردی روش چیدمان فضا در درک پیکره بندی فضایی شهرها، نشریه هنرهای زیبا، معماری و شهرسازی، شماره 43. - زبردست، اسفندیار.حبیبی، سارا (1388)، بررسی پدیده پراکندهرویی و علل آن در شهر زنجان، نشریههنرهایزیبا-معماریوشهرسازی، شماره 38 . - سالنامه آماری شهر شیراز (1395)، معاونت برنامه ریزی و توسعه سرمایه انسانی، دفتر برنامه و بودجه، گروه آمار و اطلاعات شهرداری شیراز. - سلطانیفرد، هادی، حاتمینژاد، حسین. عباسزادگان، مصطفی. احمدپور، احمد (1392)، تحلیل دگرگونی بافت تاریخی شهر سبزوار با استفاده از تئوری چیدمان فضا (1285- 1385 ه. ش)، فصلنامه علمی پژوهشی فضای جغرافیایی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهر، سال چهاردهم، شماره 48. - شالین، کلود (1372)، دینامیک شهری یا پویایی شهرها، ترجمه اصغر نظریان، چاپ اول، معاونت فرهنگی آستان قدس رضوی، مشهد. - عباسزادگان، مصطفی (1381)، روش چیدمان فضا در فرآیند طراحی شهری با نگاهی به شهر یزد،فصلنامهمدیریتشهری، شماره 9. - قربانی ، رسول ، طاهونی ، مهدیه(1398)، بررسی رشد فرم فضایی- کالبدی شهر با استفاده از مدل های کمی مطالعه موردی : شهر سردرود، نشریه علمی – پژوهشی جغرافیا و برنامه ریزی، سال23، شماره 67. - لطفی، صدیقه، مجتبی شهابی، ساسان روشناس (1396)، بررسی تطبیقی ساختار فضایی و صرفههای مکانی شهرنشینی( مطالعه موردی از شیراز و مازندران مرکزی)، نشریه علمی – پژوهشی جغرافیا و برنامه ریزی، سال 21، شماره 60. - مشکینی، ابوالفضل. زنگانه، احمد و مهدنژاد، حافظ (1393)، درآمدی بر پراکنده رویی(خزش) شهری، انتشارات جهاد دانشگاهی واحد تربیت معلم. - مومنی، منصور. علی فعال، قیومی (1386)، تحلیلهای آماری با استفاده از SPSS، کتاب نو، تهران. - مهندسین مشاور شهر وخانه (1393)، طرح تفصیلی شهر شیراز، شهرداری شیراز، اداره کل راه و شهرسازی استان فارس. - Ewing, R., Pendall, R., Chen, D., (2002). Measuring sprawl and itsimpact. Vol ., Smart Growth America, Washington D.C, www.smartgrowthamerica. Org.
- Frenkel, A., Ashkenazi, M., (2008). A Measuring Urban Sprawl: How can we Deal With it?. Environment and Planning B: Planning and Design 35, pp56-79.
- Glaeser, E., Kahn, M,. Chu, Ch., (2001). Job Sprawl: EmploymentLocation in U.S Metropolitan Area, Center for Urban and Metropolitan Policy. The Brooking Institution Survey Series., Washington D.C.
- Hillier, B., Hanson, Julienne., (2003). The SocialLogic of Space. Transferred to Digital Printing. Cambridge University Press.
- Hillier, B., Greene, M., Desyllas, J., (2000). Self-Generated Neighbourhoods: The Roleof Urban Form in the Consolidation ofInformal Settlements. Urban Design International 5 (2), pp 61-96.
- Hillier, B., & Vaughan, L., ( 2007). The city asone thing. Progress in Planning. 67(3), pp.205-230.
- Kinda, S., Alasdair, T., Sean, H., (2009). Cities as Emergent Models: The Morphological Logic ofManhattan and Barcelona. Proceedings of the 7th International Space Syntax Symposium, Edited by Daniel Koch, Lars Marcus and Jasper, S, Stockholm, PP 523-536
- Soja, E. W., (2008). The city and spatial justice. (Paper presented atthe conferenceSpatial Justice), Nanterre, Paris, March 12-14
- Torrens, P. M., (2008). A Toolkit for Measuring Sprawl. Applied Spatial Analysis, 1,pp 5-36.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 485 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 263 |
||
