تعداد نشریات | 44 |
تعداد شمارهها | 1,319 |
تعداد مقالات | 16,195 |
تعداد مشاهده مقاله | 52,817,838 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 15,496,698 |
بررسی تغییرات الگوی هندسی رودخانه قزل¬اوزن با استفاده از تحلیل هندسه فراکتال | ||
جغرافیا و برنامهریزی | ||
مقاله 6، دوره 16، شماره 40، شهریور 1391، صفحه 119-139 اصل مقاله (909.56 K) | ||
نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی | ||
نویسندگان | ||
محمدحسین رضایی مقدم1؛ محمدرضا ثروتی2؛ صیاد اصغری سراسکانرود* 3 | ||
1گروه جغرافیای طبیعی دانشگاه تبریز | ||
2دانشگاه شهید بهشتی | ||
3جغرافیایی طبیعی ژئومورفولوژی | ||
چکیده | ||
محققان علم ژئومورفولوژی رودخانه همواره در پی روشهای جدیدی برای بررسی ژئومورفولوژی رودخانهای و تغییرات الگوی مسیر رودخانهها میباشند، هندسه فراکتال یکی از روشهای جدیدی است که میتواند در علم ژئومورفولوژی رودخانهای به کار گرفته شود. اهمیت اصلی هندسه فراکتال در این است که مـدل و تـوصیفی ریاضی بـرای بسیاری از اشکال پیچـیده که در طبیعت یافت میشوند ارائه میکند. هدف این تحقیق تحلیل فراکتالی مسیر رودخانه قزل اوزن و تغییرات صورت گرفته حدفاصل میانه تا زنجان میباشد، بدین منظور از تصاویر ماهوارهای ETM+ و IRS در سه دوره زمانی 2007 و 2004، 2000 استفاده شد، جهت تحلیل فراکتالی مسیر مورد مطالعه به سه بازه تقسیم گردید که هر بازه به لحاض خصوصیات مورفولوژیکی از بازه دیگری متفاوت میباشد. برای تعیین بعد فراکتالی از روش بعد شمارش خانه استفاده شد. نتایج این تحقیق نشان داد که بازه اول (بازه شریانی) بیشترین میزان تغییرات در سالهای مورد بررسی را داشته و بازه دوم (بازه کوهستانی) کمترین میزان تغییرات را داشته است و بازه سوم (بازه نیمهکوهستانی) حالت بینابنی داشته است. | ||
کلیدواژهها | ||
تغییرات رودخانه؛ الگوی هندسی؛ هندسه فراکتال؛ رودخانه قزل اوزن | ||
مراجع | ||
1ـ بریچ، جان، اس (1387) «رودخانهها و دشتهای سیلابی»، ترجمه محمدحسن رضایی مقدم و مهدی ثقفی، انتشارات سمت. 2ـ رسـولی، علیاکـبر (1387)، «مبانیسنجشازدورکاربـردیباتأکیدبرپردازشتصاویرماهوارهای»، انتشارات دانشگاه تبریز، چاپ اول. 3ـ عبدی، پ (1385)، «ارزیابی عملکرد آبشکنهای احداثی بر روی رودخانهها در استان زنجان»، هفتمین کنگره بینالمللی مهندسی عمران. 4ـ نیکویی، احسان؛ حیدری، مهدی؛ طالب بیدختی، ناصر و حکمتزاده، علیاکبر (1387)، «هندسه فراکتالی در مهندسی رودخانه: ایدهها»، مفاهیم اساسی و دستاوردها، چهارمین کنگره مهندسی عمران، دانشگاه تهران، اردیبهشت 1387. 5- Allen, M., Brown, G.J., Miles, N.J., (1995), “Measurement of Boundary Fractal Dimensions: Review of Current Techniques”, Powder Technology, 84(1) pp 1-14.
6- Beauvais, A., Montgomery, D.R., (1996), “Influence of Valley Type on the Scaling Properties of River Plan Forms”, Water Resour, Res. 32, pp 1441-1448.
7- Buczkowski, S., Hildgen P., Cartilier, L., (1998), “Measurement of Fractal Dimension by Box-Counting a Critical Aanalysis of Data Scatter”, Physica A 252(1), pp 23-34.
8- Cook, R.U. and Doornkamp, J.C. (1990), “Geomorphology in Environment Management”, Second Edition, Clarendon Press, Oxford. Pp. 100-105
9- De Bartolo, S.G., Veltri. M. and Primavera, L. (2006), “Estimated Generalized Dimensions of River Network”, Journal of Hydrology, 322 pp 181-191.
10- Ede J. Ijjasz-Vasquez, Rafael L. Bras, Ignacio Rodriguez-Iturbe (1994), “Self-affine Scaling of Fractal River Courses and Basin Boundaries”, Physica A: Statistical and Theoretical Physics, Volume 209, Issues 3-4, 1, Pp 288-300
11- Frankhauser P., )2004(, “Comparing the Morphology of urban Patterns in Europe: a Fractal Approach”, European Cities - Insights on outskirts, A. Borsdorf and P. Zembri (Eds), Report COST Action 10 Urban Civil Engineering, Vol. 2 "Structures", Brussels, 79-105.
12- Friend, P.F. and Sinha, R., (1993), “Bariding and meandering Parameters”, In: Braided Rivers, Edited by: Best, J.L. and Bristow, C.S., The Geological Society, London, No. 75, Pp.105-111.
13- Grassberger, P., (1983), “On efficient Box Counting Slgorithms”, Int. J. Mod. Phys. C 4, 515-523.
14- Klinkenberg, B. (1994), “A Review of Methods Used to Determine the Fractal Dimensions of Linear Features”, Mathematical Geology, Vol 26(1). Pp 23-46.
15- La Barbera. P. and Ross, R. (1989), “On the Fractal Dimension of Stream Networks”, Water Resources Research, 25(4) pp 735-741.
16- Liebovitch, L.S., Tibor, T., (1989), “A Fast Algorithm to Determine Fractal Dimensions by Box-Counting”, Physics Letters A 141(8/9) pp 386-390.
17- Nikora, V., Sapozhinov, V.B., Noever, D.A., (1993), “Fractal Geometry of IndividualRiver Channels and its Computer Simulation”, Water Resour. Res. 29, pp: 3561-3568.
18- Rasouli, A.A. (2007), “Modeling of UrmiaLake Coastal Change by Appling an Integrated RS/GIS Approach”, GIS for the Coastal Zone; A Selection of Papers from CoastGIS 2006, University of Wollongong: 13-16 July 2006, Australia.
19- Roach, D.E., Fowler, A.D., (1993), “Dimensionality Analysis of Patterns: Fractal Measurements”, Computer & Geosciences, 19 (26), pp 849-869.
20- Shang P. and kamae S. (2005), “Fractal Nature of Time Series in the Sediment Transport Phenomenon”, Chaos Solitions & Fractals 26, pp 997-1007.
21- Shen, X.H, L.J. Zou, G.F. Zhang, N. Su, W.Y. Wu, S.F. Yang (2011), “Fractal Characteristics of the Main Channel of Yellow River and Its Relation to Regional Tectonic Evolution”, Geomorphology, 127 pp 64-70.
22- Shen, X.H., Zou, L.J., Li, H.S., (2002), “Successive Shift box-counting Method for Calculating Fractal Dimension and Its Application in Identification of Fault”, Acta Geol, Sin.-Engl. 76, pp 257-263.
23- Snow, R.S., (1989), “Fractal Sinuosity of Stream Channels”, Pure Appl. Geophys, 131, 99-109.
24- Stevan H. Strogatz (1994), “Nonlinear Dynamics and Chaos (with Applications to Physics”, Biology, Chemistry, and Engineering), Persuse Books, Reading, Massachustts, P 505.
25- Tarboton, D.G., (1996). “FractalRiver Networks, Horton's Laws and Tokunaga Cyclicity”, J. Hydrol, 187, pp 105-117.
26- Thomas I., Frankhauser P. and Badariotti D. (2007), “Comparing the Fractality of European urban Districts: Do National Processes Matter?” Paper Presented at ERSA Meeting in Paris and at ECTQG Meeting in Montreux, It Is Internet Doc and Is No Page Number.
27- Thomas I., Tannier C., Frankhauser P. (2008), “Is There a Link between Fractal Dimensions and other Indicators of the Built-up Environment at a Regional Level”, Cybergeo: European Journal of Geography, 413, 24 p.
28- Turcotte, D.L., (1992), “Fractal and Chaos in Geology and Geophysics”, GeophysicsCombridgeUniversity Press, Combridge, P 121.
29- Winarso, G.M. and Budhiman, S. (2001), “The Potential Application of Remote Sensing Data for Coastal Study”, 22nd Asian Conference on Remote Sensing, 5-9 November 2001, Singapore. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 3,495 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,418 |