تعداد نشریات | 44 |
تعداد شمارهها | 1,303 |
تعداد مقالات | 16,030 |
تعداد مشاهده مقاله | 52,526,819 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 15,231,955 |
تأثیر تغییر اقلیم بر رواناب ناشی از ذوب برف (مطالعه موردی: حوضه آبریز شهرچای ارومیه) | ||
جغرافیا و برنامهریزی | ||
مقاله 5، دوره 23، شماره 67، اردیبهشت 1398، صفحه 91-107 اصل مقاله (880.79 K) | ||
نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی | ||
نویسندگان | ||
سعید جهانبخش1؛ یعقوب دین پژوه2؛ محمدحسین عالی نژاد* 1 | ||
1دانشگاه تبریز | ||
2عضو هیات علمی دانشگاه تبریز | ||
چکیده | ||
با توجه به اهمیت بارش برف در تأمین آب مناطق مختلف بویژه در نواحی کوهستانی، برآورد دقیق آب معادل برف و همچنین تغییرات سطح پوشش آن میتواند در بخشهای کشاورزی، انرژی، مدیریت مخزن و هشدار سیل مؤثر باشد. در این مطالعه، رواناب ناشی از ذوب برف در حوضه شهرچای تحت شرایط تغییراقلیم، بررسی شد. برای این منظور نخست، سطح پوشش برف برای سال آبی 92-91 با استفاده از تصاویر روزانه ماهواره ترا- مودیس در محیط نرمافزار ENVI استخراج گردید. سپس در نرمافزار GIS مشخصات فیزیوگرافی حوضه بدست آمد. در مرحله بعد با وارد کردن دادههای پوشش برف، متغیرهای هواشناختی و پارامترهای لازم به مدلSRM ، رواناب ناشی از ذوب برف شبیهسازی شد. سپس خروجی 6 مدل گردش عمومی جو تحت سه سناریوی A2, A1B و B1 با مدل آماری LARS-WG ریزمقیاس شدند، سپس از طریق مقایسه خروجی مدلها در دوره آتی با دوره پایه بصورت ماهانه توسط شاخصهای آماری بهترین مدل و سناریو برای تولید دادههای دمای هوا و بارش در دوره آماری 2030-2011 انتخاب شد. در نتیجه برای تولید بارش از مدل HADCM3 تحت سناریوی A1B و برای تولید دما نیز از مدل MPEH5 و تحت سناریوی A2 استفاده شد. برای برآورد میزان تغییر رواناب ناشی از ذوب برف در شرایط تغییراقلیم میزان تغییرات دادههای دما و بارش ماهانه تحت مدل و سناریوهای منتخب در دوره آتی با دوره پایه در طول دوره شبیهسازی به مدل SRM وارد شد. نتایج نشان داد که رواناب ناشی از ذوب برف در اواخر فصل بهار کاهش مییابد. همچنین دبی اوج در مقایسه با دوره پایه زودتر ظاهر شده و مقدار آن نسبت به دوره پایه بیشتر پیش بینی شد. | ||
کلیدواژهها | ||
برف، تغییراقلیم، سنجش از دور،؛ LARS-WG؛ SRM شهرچای | ||
مراجع | ||
- بابائیان، ا. نجفی نیک، ز. زابل عباسی، ف. حبیبی نوخندان، م. ادب، ح و ملبوسی، ش. (1388)ارزیابی تغییر اقلیم کشور در دوره 2039-2010 میلادی با استفاده از ریزمقیاس نمایی داده های مدل گردش عمومی جو ECHO-G، جغرافیا و توسعه، 16 :152-135. - رسولی، ع و ادهمی، س. 1386. محاسبه آب معادل از پوشش برفی با پردازش تصاویر سنجنده مودیس. جغرافیا و توسعه. (10)36-23. - فتاحی، ا. دلاور، م و قاسمی، ا.1390. شبیهسازی رواناب ناشی از ذوب برف در حوضههای کوهستانی با استفاده از مدل SRM، مطالعه موردی: حوضه آبریز بازفت. نشریه تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی. (23): 141-129. - قاسمی, ا و فتاحی، ا. ۱۳۹۱. ارزیابی اثرات تغییر اقلیم بر روانآب حاصل از ذوب برف مطالعه موردی (حوضه آبریز بختیاری)، اولین همایش ملی بیابان، تهران، مرکز تحقیقات بین المللی بیابان، دانشگاه تهران. - قربانی زاده خرازی، ح. صدقی، ح. ثقفیان، ب. پرهمت، ج. 1388. بررسی اثر تغییر اقلیم بر توزیع زمانی جریان رواناب ناشی از ذوب برف در حوزهی کارون. مجله علوم ومهندسی آبخیزداری ایران.; 3 (9) :50-45. - کارآموز، م و عراقینژاد، ش. 1393. هیدرولوژی پیشرفته. انتشارات دانشگاه صنعتی امیرکبیر(پلیتکنیک تهران). چاپ سوم. - نجف زاده، ر. ابریشم چی، ا. تجریشی، م و طاهری شهرآئینی، ح. 1383. شبیهسازی جریان رودخانه با مدل ذوب برف. مجله آب و فاضلاب. (52) :11-2. - Babaeian, Kwon W T and Im E.S. 2004. Application of Weather Generator Technique for Climate Change Assessment over Korea. Meteorological Research Institute of lma, crl Final project Report.
- Bales R.C. and Cline D. 2003. Snow hydrology and water resources: western united sates, In Handbook of Weather, Climate and Water: Dynamics,Climate, Physical Meteorology, Weather Systems, and Measurements, Ed. Potter T.D., Colman B.R., Wiley-Interscience, 10:443-459.
- Malcher P. and Heidinger M. 2001. Processing and data assimilation scheme for satellite snow cover products in the hydrological model. Envisnow EVG1-CT- 2001-00052.
- McCuen R. H.1998. Hydrologic analysis and design. Printice-Hall Pub., Inc. N.J., PP.548.
- Racsko, P. Szeidl, L and Semenov, M. A. 1991. Serial approach to local Stochastic Weather Models. Ecological Modeling.
- Rango A. and Martinec J. 1998. The snowmelt runoff model (SRM) user/s manual, version 4, URL: fttp // hydrolab . arsusda. gov/ pub / srm / srm4.pdf.
- Seidel K. and Martinec J. 2002. Hydrological applications of Satellite Snow Cover mapping in the swiss Alps. Proceedings of Earsel-Lissig-Workshop Observing Our Cryosphere from Space, Bern, March 11-13.
- Semenov M A, Brooks R G, Barrow E M and Richardson C W. 1998. Comparison of the WGEN and LARS-WG Stochastic Weather Generators for Diverse Climates. Climate Research. CR 10:95-107
- Semenov M A and Barrow E M.1997. Use of a stochastic weather Generator in the Development of Climate Change Scenarios. Climate Change.
- Semenov, MA. Donatelli, M. Stratonovitch, P. Chatzidaki, E, Baruth, B (2010) ELPIS: a dataset of local-scale daily climate scenarios for Europe. Clim Res 44:3−15.
- Tahir A A, Chevallier P, Arnaud Y and Ahmad B. 2011. “Snow cover dynamics and hydrological regime of the Hunza River basin, Karakoram Range, Northern Pakistan,” Hydrology and Earth System Sciences, no. 7, pp. 2275–2290.
- Yonggang Ma, Yue Huang, Xi chen, Yongping Li, Anming Bao. 2013. Modelling Snowmelt Runoff under climate change scenarios in an ungauged Mountainous watershed, Northwest China.Mathematical problems in Engineering. Article Hindawi. ID 808565, 9 pages. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 741 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 429 |