آمار
| تعداد نشریات | 31 |
| تعداد شماره‌ها | 734 |
| تعداد مقالات | 8,017 |
| تعداد مشاهده مقاله | 9,822,809 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 9,301,937 |
پهنه بندی خطر سیلاب با استفاده از تلفیق روش های SCS-CN و WLC (مطالعه ی موردی: حوضه ی خیاو چای مشکین شهر) | ||
| هیدروژئومورفولوژی | ||
| مقاله 5، دوره 5، شماره 17، زمستان 1397، صفحه 85-102 اصل مقاله (900.9 K) | ||
| نوع مقاله: علمی -پژوهشی | ||
| نویسندگان | ||
عقیل مددی  1؛ الناز پیروزی2؛ لیلا آقایاری3
| ||
| 1هیات علمی- دانشگاه محقق اردبیلی | ||
| 2دانشجوی دکترای ژئومورفولوژی،دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران | ||
| 3دانشجوی دکترای ژئومورفولوژی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران | ||
| چکیده | ||
| چکیده سیلاب یکی از مهمترین مخاطرات ژئومورفولوژیکی حوضههای آبخیز میباشد. حوضه ی خیاو چای مشکین شهر به لحاظ شرایط اقلیمی و توپوگرافی، بسیار مستعد جهت شکل گیری سیلاب میباشد. بنابراین هدف تحقیق حاضر، پهنه بندی حوضه ی خیاو چای از لحاظ پتانسیل وقوع سیلاب میباشد. در این مطالعه ابتدا، ده عامل شیب، ارتفاع، بارش، CN، ارتفاع رواناب، فاصله از رودخانه، خاک، لیتولوژی، پوشش گیاهی و کاربری. اراضی، به عنوان عوامل مؤثر برای ایجاد سیلاب در منطقه شناسایی شدند. ابتدا نقشه ی کاربری اراضی منطقه با استفاده از روش نظارت شده به دست آمد و سپس نقشه ی کاربری با جدول شاخص مقایسه و با اطلاعات گروه هیدرولوژیکی خاک تلفیق شد، سپس شمارهی منحنی CN تهیه شد و در مرحله ی بعد، با لحاظ میانگین بارش و CN، ارتفاع رواناب محدوده با روش SCS محاسبه شد. همچنین، با استفاده از شاخص NDVI، نسبت به تهیه ی نقشه ی پوشش گیاهی حوضه اقدام شد و سپس سایر لایه های اطلاعاتی در محیط GIS تهیه گردید. وزندهی لایه ها با استفاده از روش کرتیک انجام شد. تحلیل و مدل سازی نهایی با استفاده از مدل WLC، انجام گردید. نتایج مطالعه نشان داد، عوامل ارتفاع، لیتولوژی، شیب و بارش به ترتیب با ضریب وزنی 173/0، 163/0، 139/0 و 133/0، بیشترین تأثیر را بر ایجاد سیل در حوضه ی مطالعاتی دارند. همچنین، با توجه به نتایج به دست آمده به ترتیب 457/41 و 875/75 کیلومترمربع از مساحت محدوده، در طبقه ی بسیار پرخطر و پرخطر قرار دارند. | ||
تازه های تحقیق | ||
- | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| کلمات کلیدی: مخاطرات ژئومورفولوژیکی؛ ترکیب خطی وزنی؛ شاخص پوشش گیاهی؛ GIS | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Flood Hazard Zonation by Combining SCS-CN and WLC Methods (Case study: Khiyave Chay Meshkinshahr Basin) | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Aghil Madadi1؛ Elnaz Piroozi2؛ Leila Aghayary3 | ||
| 1Associate Professor of Geography, University of Mohaghghe Ardabili, (Corresponding author) | ||
| 2P.HD Candidate, Geography, University of Mohaghghe Ardabili, Iran. | ||
| 3Ph.D Student in Geography, University of Mohghghe Ardabili, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| Introduction One of the most striking natural hazards in the world is flood which generates a lot of financial and human losses every year. It can be said that in comparison with other natural hazards, it occurs with high abundance and in vast expanses. Some of its causes can be severe or prolonged rainfalls, melting, breaking the dam and landslide, high waves, channel closure, rainfall intensity, type of rainfall, time and volume of rainfall, previous river conditions, drainage basin, inappropriate use, and falling of forest trees in the sources of the rivers. Knowing susceptible areas to floods is one of the basic measures in natural resource management and development planning. One of the most important flood management methods is flood zoning. The zoning of potential flooding is to identify and describe areas with potential for surface runoff. The Khiyav Chay Watershed Basin, with an area of 318 km2, is located in Meshgin shahr. Due to the specific circumstances of the region, such as topography, slope, and climatic conditions (sudden precipitation and spring precipitation, melting, flooding of rivers in the spring), there is a high potential for flood occurrence. Therefore, the purpose of this research was to study the area's potential for flood occurrence. Methodology In this study, ten factors of slope, height, rainfall, CN, runoff height, distance from the river, soil, lithology, vegetation, and user-use were identified as effective factors for flood formation in the region. Using Landsat 8 images including OLI and TIRS sensors and the Maximum Likelihood supervised classification method, in the ENVI 5.3 environment, the land use map was obtained. Then the user map was compared with the index table and integrated with the hydrologic group data, and the CN curve number was prepared. In the next stage, with mean precipitation and CN, and by using SCS method, ARC GIS software and Arc-Hydro and Arc CN-Runoff subtraction, the runoff height of the range was calculated. Also, the NDVI index, one of the most widely used indices for vegetation monitoring, was undertaken to prepare a vegetation map of the basin. Then, the other layers of information were provided in the GIS environment. The weights of the layers using the Critical method based on the correlation, interference, and standard deviation of the factors were determined. The final analysis and modeling was done using the WLC model as one of the methods of multi-criteria analysis techniques. Discussion By studying the zoning of the potential flood area of the study area and comparing it with each of the standard maps, it was concluded that the high risk areas were mainly in the hilly and mountainous areas of the area (slope over60%). Due to the slope and elevation of the area, the main role was with runoff, flood discharge, penetration, precipitation losses, and flow and water velocity. In these high risk areas, due to the fact that most of the formations belong to the formation of volcanic activity in the late third and early fourth centuries, the degree of permeability was very low but the runoff and CN amount were high. Secondly, areas with potential hazard were located within the urban boundaries of Meshkinshahr. In the city of Meshgin Shahr, on the east side, is the deep valley of khiyave chay, where the khiyave chay River flows. Two other radial valleys in the natural pathway formed the surface water stream, along which residential neighborhoods were developed that were subject to flood and extreme flow of surface water. Due to the fact that most of the city is made up of asphalt and residential surfaces, the permeability was very low, in contrast to the amount of runoff (99%) and CN (curve above 8). Conclusion According to the results of weighing, height factors with weight coefficients (0.173), lithology with weight coefficients (0.163), slope with weight coefficient (0.139) and rainfall with weight (133/0) were the most important factors on flood formation in the region. The results of the study showed that 13.33% and 22.88% of the study area were in high risk and high class. According to the final map, high-risk areas, in the first priority, were mainly in the hilly and mountainous regions of the region, but in the second priority they were within the urban boundaries (especially in the central regions of the city due to lower construction and permeability). The results of the study also indicated that due to the high potential of the study area in terms of the risk of flood, water protection and protection measures at the basin level should be considered. In addition, the simultaneous use of remote-sensing and GIS and using the SCS-CN model could be useful in preparing a flood zoning map. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Keywords: Geomorphological hazards, Linear weight composition, Vegetation index, GIS | ||
| اصل مقاله | ||
|
- | ||
| مراجع | ||
|
منابع - اصغری مقدم، محمدرضا (1378)، جغرافیای طبیعی شهر 2 (هیدرولوژی و سیلخیزی شهر)، چاپ اول، انتشارات مسعی، ص 202. - اصغری سراسکانرود، صیاد؛ پیروزی، الناز و بتول زینالی (1394)، پهنه بندی خطر سیلاب در حوضه ی آقلاقان چای با مدل ویکور، مجله ی پژوهش های ژئومورفولوژی کمی، سال چهارم، شمارهی 3، صص 231- 245. - پرویز، لاله؛ خلقی، مجید؛ ولیزاده، خلیل؛ عراقی، شهاب و پرویز ایراننژاد (1389)، ارزیابی کارایی شاخص تفاضل نرمال شده پوشش گیاهی NDVI ازطریق پایش وضعیت پوشش گیاهی، همایش ملی ژئوماتیک، 19 الی 22 اردیبهشت 1389، تهران، صص 1-9. - ثروتی، محمدرضا؛ رستمی، اکبر و فاطمه خدادای (1393)،امکانسنجی وقوع سیل در حوضه ی آبخیز لیلان چای (مراغه) به روش CN، فصلنامه ی جغرافیای طبیعی، دورهی 7، شمارهی 25، صص 13-26. - عابدینی، موسی (1395)، هیدروژئومورفولوژی شهری، انتشارات نگین سبلان، ص 224. - علیزاده، امین (1390)، اصول هیدرلوژی کاربردی، چاپ سی و سوم، دانشگاه فردوسی مشهد، ص 927. - علیزاده گرجی، غلامرضا؛ روستایی، شهرام و رمضان موسوی (1396)، تهیه ی نقشه ی پهنه بندی سیلاب حوضه ی آبخیز نکارود با استفاده از مدل SCS- CN و GIS/RS، مجله ی پژوهشهای ژئومورفولوژی کمی، سال ششم، شمارهی 1، صص 108-118. -قنواتی، عزتالله؛ کرم، امید و مرضیه آقاعلیخانی (1391)، ارزیابی و پهنهبندی خطر رخداد سـیلاب در حوضه ی فرحزاد (تهران) با اسـتفاده از مدل فازی، مـجله ی جغرافیا و برنامه ریزی محیطی، سال بیست و سوم، پیاپی 48، شمارهی 4، صص 121-138. - قهرودی تالی، منیژه (1388)، کاربرد مدل یکپارچه سیلاب شهری در کلانشهرها (مطالعهی موردی: شمال شرق تهران)، مجلهی جغرافیا و برنامه ریزی منطقه ای، دورهی 1، پیش شمارهی پاییز و زمستان، صص 178-167. - کرم، امیر و امیر صفاری (1394)، نقش سیلاب و فرایندهای رودخانه ای در وقوع مخاطرات محیطی در حوضه ی ارنگه رودخانه ی کرج، نشریه ی تحلیل فضایی مخاطرات محیطی، سال دوم، شماره ی 2، صص 53-68. - مالچفسکی، یاچک (1385)، ترجمه: اکبر پرهیزگار و عطا غفاری، سامانه ی اطلاعات جغرافیایی و تحلیل تصمیم چندمعیاری، چاپ اول، انتشارات سمت، ص 597. - مددی، عقیل؛ پیروزی، الناز و سمیه پرستار (1395)، پهنهبندی خطر سیلاب در حوضه ی آبخیز آق لاقان چایبا استفاده از مدل ANP، طرح پژوهشی دانشگاه محقق اردبیلی، ص 150. - ولیزاده کامران، خلیل؛ جهانبخش، سعید؛ زاهدی، مجید و مجید رضائی بنفشه (1391)، برآوردتبخیر- تعرقواقعیوتحلیلارتباطآنباکاربریزمیندرمحیط GIS مطالعهیموردی:شهرستانمشکینشهر، فصلنامهی علمی-پژوهشی فضای جغرافیایی، سال دوازدهم، شمارهی 37، صص 39-54. -Azizah Abas, A., Hashim, M., (2014), Change detection of runoff-urban growth relationship in urbanized watershed, 8th International symposium of the Digital Earth, Conf. Series: Earth and Environmental Science, 1 012040: PP. 1-6. -Binh, T., Vromant, N., Hung, N.T., Hens, L., Boon, E.K., (2005), Land cover changes between 1968 and 2003 in Cai Nuoc, Ca Mau Peninsula, Vietnam, Environment Development and Sustainability, Vol. 7, No. 2,PP. 519– 536. -Farish, S., Munawar, S., Siddiqua, A., Alam, N., Alam, M., (2017), Flood Risk Zonation Using GIS Techniques: District Charsadda, 2010 Floods Pakistan, Environ Risk Assess Remediat, Vol. 1, No. 2, PP. 29-35. -Green, C., Diepernk, G., EK, K., Hegger, D., Pettersson, M., Priest, S., Tapsell, S., (2013), Flood risk management in Europe, the flood problem and interventions, Star flood project report, project contract No. 308364, PP. 1-32 -Kolawole, O.M., Olayami, A.B., Ajayi, K.T., (2011), Managing Flood in Nigerian Cities: Risk Analysis and Adaptation Options-Ilorin City as a Case Study, Scholars Research Library, Vol. 3, No. 1, PP. 17-24. -Lawal, D.U., Matori, A.N., Yusuf, K.W., Hashim, A.M., Balogun, A.L., (2014), Analysis of the flood extent extraction model and natural flood influencing factors: A GIS-based and Remote sensing analysis, 8th International symposium of the Digital Earth, Conf. Series: Earth and Environmental Science ,No.18 012059,PP. 1-7. -Mishra, S.K., Tyagi, J.V., Singh, R., (2006), SCS-CN-based modeling of sedimentyield, Journal of Hydrology, Vol. 324, No. 4, PP. 301-322. -Sui, D.Z., (1999), A Fuzzy GIS Modeling Approach for Urban Land Evaluation, Computer,Environment and Urban Systems, Vol. 16, No. 2, PP. 101-115. -Tingsanchali, T., (2012), Urban flood disaster management,Procedia Engineering, Vol. 32, No. 1, PP. 25-37. -Ward, P.J., Eisner, S., Florke, M., Dettinger, M. D., Kummu, M., (2014), Annual flood sensitivities to El Nino- Southern Oscillation at the global scale, Hydrology and Earth System Sciences, Vol .18, No. 1, PP. 47-66. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 24 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 37 |
||
