تعداد نشریات | 44 |
تعداد شمارهها | 1,303 |
تعداد مقالات | 16,020 |
تعداد مشاهده مقاله | 52,489,585 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 15,217,074 |
بررسی نقشهای معنایی – منظوری جملات پرسشی در اشعار امیر هوشنگ ابتهاج (سایه) | ||
زبان و ادب فارسی (نشریه سابق دانشکده ادبیات دانشگاه تبریز) | ||
مقاله 3، دوره 71، شماره 238، اسفند 1397، صفحه 49-69 اصل مقاله (475.55 K) | ||
نوع مقاله: علمی- پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/perlit.2019.8595 | ||
نویسنده | ||
ناصر بهرامی* | ||
دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه ارومیه/ مربی دانشگاه فرهنگیان | ||
چکیده | ||
یکی از رایجترین مقولههای دستوری در زبانهای دنیا جملات پرسشی است، جملات پرسشی در شعر معاصر ازجمله اشعار امیرهوشنگ ابتهاج گاهی نقشهای معنایی منظوری دارند و کاربرد آنها برای سؤال نیست، بلکه برای تعجب، خبر دادن، یأس، شکایت، اعتراض، توبیخ، ملامت و ... به کار میروند. این پژوهش با هدف شناخت مقولههای معنایی – منظوری جملات پرسشی در اشعار امیرهوشنگ ابتهاج (سایه) نوشته شدهاست. روش تحقیق توصیفی – تحلیلی است. جامعۀ آماری تمام دفترهای شعر سایه است و بهصورت تصادفی ۱۲۰ غزل، ۸۴ شعر نیمایی، ۱۷ دوبیتی، ۱۰ مثنوی و ۸ قطعه موردبررسی قرار گرفت، سایه در ۱۸۷ مورد از جملات پرسشی در معنای ثانوی استفاده کردهاست. نتیجۀ پژوهش نشان میدهد که ابتهاج از ۲۸ مورد از کارکردهای معنای ثانوی جملات پرسشی استفاده نمودهاست. تحلیل آماری دادهها بیانگر این نکته است که پربسامدترین کارکردهای اغراض ثانوی جملات پرسشی به ترتیب عبارتاند از: آرزو، اعتراض، تعجب، شکایت، اظهار عجز، تردید، استفهام انکاری، یأس و ناامیدی، تعظیم و تأکید و تقریر خبر و جلبتوجه . | ||
کلیدواژهها | ||
ابتهاج؛ مقولههای دستوری؛ نقشهای معنایی؛ نقشهای منظوری؛ جملات پرسشی؛ معانی ثانویه؛ شعر معاصر | ||
سایر فایل های مرتبط با مقاله
|
||
مراجع | ||
ابتهاج، امیرهوشنگ، (۱۳۳۲)، سیاهمشق ۱، چاپ اول، تهران: انتشارات امیرکبیر. - ابتهاج، امیرهوشنگ، (۱۳۷۱)، سیاهمشق ۴، چاپ اول، تهران: نشر زنده رود. - ابتهاج، امیرهوشنگ، (۱۳۶۴)، شبگیر، چاپ سوم، تهران: انتشارات توس. - ابتهاج، امیرهوشنگ، (۱۳۸۵)، تاسیان، چاپ دوم، تهران: نشر کارنامه. - ابتهاج، امیرهوشنگ، (۱۳۳۴)، کتاب زمین، چاپ اول، تهران: انتشارات نیل - ابتهاج، امیرهوشنگ، (۱۳۴۴)، چند برگ از یلدا، چاپ اول: تهران. - ابتهاج، امیرهوشنگ، (۱۳۵۷)، سیاهمشق۲، چاپ سوم، تهران: کتاب زمان. - ابتهاج، امیرهوشنگ، (۱۳۶۴)، سیاهمشق ۳، چاپ اول، تهران: انتشارات توس. - ابتهاج، امیرهوشنگ، (۱۳۶۴)، یادگار خون سرو، چاپ دوم، تهران: انتشارات توس. - ابتهاج، امیرهوشنگ، (۱۳۷۸)، سیاهمشق، چاپ نوزدهم، تهران: نشر کارنامه. - ابتهاج، امیرهوشنگ، (۱۳۹۴)، راهی و آهی، چاپ اول، تهران: سخن. - ابتهاج، امیرهوشنگ، (۱۳۶۹)، آینه در آینه، به انتخاب دکتر شفیعی کدکنی، چاپ سوم، تهران: نشر چشمه. - احمدی گیوی، حسن و انوری، حسن، (۱۳۸۶)، دستور زبان فارسی، تهران: انتشارات فاطمی. - افضلی راد، رحیم، ماهیار، عباس، (۱۳۹۵)، (پرسش و اغراض ثانویه در غزلیات سعدی)، دوفصلنامۀ زبان و ادبیات فارسی، سال۲۴، شمارۀ ۸۰، بهار و تابستان ۱۳۹۵ (ص۳۵-۶۳). - افقری، اکبر، (۱۳۷۹)، (جامعهشناسی زبان و ضرورت تدوین نظریهای مستقل)، مجموعۀ مقالات کنفرانس زبانشناسی کاربردی، سید علی میرعمادی، تهران، دانشگاه علامه طباطبایی. - اکبری، حمیدرضا، (۱۳۸۳)، (منظورشناسی اشعار پرسشی بوستان سعدی، پایاننامۀ کارشناسی ارشد آموزش زبان فارسی به غیرفارسیزبانان)، دانشگاه شیراز. - باطنی، محمدرضا، (۱۳۷۰)، توصیف ساختمان دستوری زبان فارسی، چاپ سوم، تهران: امیرکبیر. - باقری خلیلی، علیاکبر و محمودی نوسر، مریم، (۱۳۹۲)، (منظورشناسی جملههای پرسشی در غزلیات سعدی)، فصلنامۀ تخصصی سبکشناسی نظم و نثر فارسی (بهار ادب) سال ششم، شمارۀ ۱۹ (ص۴۳-۵۷). - باقلانی، ابی بکر، (۱۹۹۶)، اعجاز القران، بیروت، لبنان: دار الکتب العلمیه. - بتولی آرانی، عباس، (۱۳۸۰)، (نقشهای معنایی – منظوری جملات پرسشی در اشعار مهدی اخوان ثالث و فروغ فرخزاد بر اساس نظریۀ کنشهای گفتاری و نظرگاههای بلاغی در شعر فارسی، پایاننامۀ کارشناسی ارشد آموزش زبان فارسی به غیرفارسیزبانان)، دانشگاه شیراز. - پارسا، سید احمد، مهدوی، دلارام، (۱۳۹۰)، (بررسی نقشهای معنایی – منظوری جملات پرسشی در غزلیات شمس)، فصلنامۀ زبان و ادبیات فارسی، سال ۱۹، شمارۀ ۷۱ (ص۲۹-۵۸). - پاکروان، حسین، (۱۳۸۳)، (تحلیل منظورشناسی محاورهای فارسی)، مجلۀ علوم اجتماعی و انسانی دانشگاه شیراز، دورۀ بیست و یکم، شمارۀ ۱: (ص۵۶- ۸۲). - پرنیا، پرستو، (۱۳۸۹)، روزنامۀ ایران، شمارۀ ۴۵۰۹. - خلیلی جهان تیغ، مریم، (۱۳۸۰)، سیب باغ جان، تهران: سخن. - رحمانی، اشرف و طارمی، کورش، (۱۳۷۹)، (علم معانی و نظریۀ گراس)، مجموعه مقالات چهارمین کنفرانس زبانشناسی نظری و کاربردی، زیر نظر علی میرعمادی، تهران: دانشگاه علامه طباطبایی. - رحیمیان، جلال و بتولی آرانی، عباس، (۱۳۸۱)، (منظورشناسی جملههای پرسشی در اشعار اخوان ثالث)، مجلۀ علوم اجتماعی و انسانی دانشگاه شیراز، دورۀ بیست و یکم، شمارۀ ۱ (ص۴۲-۵۵). - رحیمیان، جلال و شکری احمدآبادی، کاظم، (۱۳۸۱)، (نقشهای معنایی – منظوری جملات پرسشی در غزلیات حافظ)، مجلۀ علوم اجتماعی و انسانی دانشگاه شیراز، دورۀ هجدهم، شمارۀ ۱ (ص۱۷-۳۴). - رضا نژاد، غلامحسین، (۱۳۶۷)، اصول علم بلاغت، تهران: الزهرا. - سیوطی، جلالالدین عبدالرحمن، (۱۳۸۰)، الاتقان فی علوم القران، جلد دوم، تهران: فخر دین. - شمیسا، سیروس، (۱۳۷۳)، معانی، چاپ اول، تهران: نشر میترا. - شمیسا، سیروس، (۱۳۸۱)، نگاهی تازه به بدیع، چاپ سیزدهم، تهران: انتشارات فردوس. - شمیسا، سیروس، (۱۳۷۴)، سبکشناسی شعر، چاپ اول، تهران: انتشارات فردوس. - شیرازی، محمدامین، (۱۳۷۵)، آیین بلاغت (شرح مختصر المعانی) دفتر نشر اسلامی - طاهری، حمید، (۱۳۸۷)، (سؤال و اغراض ثانوی آن در غزلیات حافظ)، فصلنامۀ علمی – پژوهشی علوم انسانی دانشگاه الزهرا، سال هفدهم و هجدهم، شمارۀ ۶۸ و ۶۹، زمستان ۱۳۸۶ و بهار ۱۳۸۷ (ص ۸۷-۱۱۸). - کزازی، میر جلالالدین، (۱۳۷۰)، معانی، چاپ اول، تهران: نشر مرکز. - کیهان مهر، سمیه، (۱۳۸۸)، (بررسی معانی ثانویه جملات در ۲۰۰ غزل حافظ، پایاننامۀ کارشناسی ارشد رشتۀ زبان و ادبیات فارسی)، دانشگاه پیام نور تبریز. - یار محمدی، لطفالله، (۱۳۷۷)، (مقابلۀ منظور شناختی در زبان انگلیسی و فارسی با عنایت به چارچوبهای فکری یا راهبردهای تلویحی فرهنگی)، نشریۀ دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی دانشگاه شهید باهنر کرمان، دورۀ جدید، شمارۀ۳ (ص ۱۴۵-۱۶۸). | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 874 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,176 |