آمار
| تعداد نشریات | 44 |
| تعداد شماره‌ها | 1,303 |
| تعداد مقالات | 16,020 |
| تعداد مشاهده مقاله | 52,487,099 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 15,214,017 |
مدل‌سازی رابطه هیدروژئولوژیکی آبخوان دشت صحنه-بیستون با رودخانه گاماسیاب و مدیریت آبخوان | ||
| هیدروژئولوژی | ||
| مقاله 11، دوره 4، شماره 1، شهریور 1398، صفحه 140-152 اصل مقاله (1.38 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/hydro.2019.8447 | ||
| نویسندگان | ||
| جواد حیدری* 1؛ منوچهر چیت سازان2؛ سید یحیی میرزایی3 | ||
| 1گروه زمین شناسی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید چمران اهواز، شهر اهواز | ||
| 2عضو هیئت علمی دانشکده علوم زمین دانشگاه شهید چمران اهواز | ||
| 3عضو هیئت علمی گروه زمین شناسی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید چمران اهواز | ||
| چکیده | ||
| افزایش بی‌رویه جمعیت در سه دهه اخیر، محدودیت منابع آبهای سطحی، فعالیت‌های کشاورزی، صنعتی، شهری و بهره‌برداری بیش‌ازاندازه از آبخوان‌ها باعث وارد آمدن خسارات جبران‌ناپذیری ازنظر کمّی و کیفی به منابع آبی کشور ایران شده است. برای جلوگیری از ادامه افت کمّی و کیفی، مدیریت بهره‌برداری و حفاظت از آبهای زیرزمینی باید به‌عنوان یک اصل و پایه در برنامه‌ریزی‌های کشور قرار گیرد. مدیریت منابع آب زیرزمینی مستلزم شناخت کافی از سیستم آبخوان و نیز به‌کارگیری ابزاری است که بتواند عکس‌العمل تنش‌های مختلف کمّی و کیفی وارده به آبخوان را در شرایط فعلی و آینده شبیه‌سازی کند. در این ارتباط با استفاده از مدل می‌توان شرایط واقعی در طبیعت را با دقت مناسبی شبیه‌سازی و به نتایج قابل قبولی دست‌یافت. محدوده مطالعاتی حوزه گاماسیاب در دشت صحنه-بیستون در شرق استان کرمانشاه واقع شده است. در این ناحیه تنها یک مورد تحقیق در بخش کوچکی از آبخوان انجام شده و شرایط حاکم بر سایر نواحی دشت مورد بررسی قرار نگرفته است. لذا در تحقیق حاضر وضعیت آبخوان و ارتباط آبهای سطحی و زیرزمینی در تمامی پهنه آبخوان دشت صحنه-بیستون با استفاده از کد MODFLOW 2000 توسط نرم‌افزار GMS v10 شبیه‌سازی شد. نتایج به دست آمده از مدل نشان می‌دهد که بودجه آبی دشت صحنه-بیستون در سال آبی 88-87 منفی و برابر 81/22 میلیون مترمکعب در سال است. عمده‌ترین عامل تغذیه کننده آبخوان نیز تغذیه از رودخانه به میزان 88/24 میلیون مترمکعب در سال است و مهم‌ترین عامل تخلیه کننده آبخوان، پمپاژ از چاه های بهره برداری به میزان 04/36 میلیون مترمکعب در سال است. به نتایج مدل نشان می‌دهد که رودخانه گاماسیاب آبخوان را در دو ناحیه تغذیه می‌کند و در سایر نواحی آبخوان را تخلیه می‌کند. در مجموع 35/15 میلیون مترمکعب در سال توسط رودخانه آب از آبخوان تخلیه می شود. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| بیلان بخشی؛ حوضه آبریز گاماسیاب؛ دشت صحنه-بیستون؛ شبیه‌سازی؛ مدل MODFLOW | ||
| مراجع | ||
|
احمدی افزادی، ع.، چیت‌سازان، م.، ۱۳۸۱. مدل آب زیرزمینی دشت کرمان با تأکید بر راه‌حل‌های مدیریتی جهت مقابله با بالا آمدگی سطح آب زیرزمینی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، گروه زمینشناسی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید چمران اهواز. ۲۸۱ ص. افتخار نژاد، ج.، 1359. تفکیک بخش‌های مختلف ایران از نظر وضع ساختمانی در ارتباط با حوضه‌های رسوبی. نشریه انجمن نفت. شماره 82، ص 19-28. آقا نباتی، س، ع.، ۱۳۸۵. زمینشناسی ایران. سازمان زمینشناسی و اکتشافات معدنی. ۵۹۲ ص. توسلیم. و.، چیت‌سازان، م.، ۱۳۷۷. مدیریت منابع آب دشت مهیار شمالی با استفاده از مدل ریاضی المان‌های محدود. دومین همایش انجمن زمینشناسی ایران، مشهد. جاوید، ع. 1385. آنالیزنتایجاندازه‌گیریدبیرودخانهسنگسیاهوبررسیارتباطهیدرولیکیآنباآبخواندشتدهگلان. دهمینهمایشانجمنزمین‌شناسی ایران،دانشگاهتربیتمدرس، تهران. چیت‌سازان، م.، کشکولی، ح.ع. ۱۳۸۱.مدل‌سازی آبهای زیرزمینی و حل مسائل هیدروژئولوژی (ترجمه). انتشارات دانشگاه شهید چمران اهواز، ۷۰۲ ص. چیت‌سازان، م.،موسوی. ف. 1391. مدیریتکمیو کیفیآبخواندشترامهرمزبااستفادهازمدلریاضیدرMODFLOWوMD3DMS. مجلهزمین‌شناسی کاربردیپیشرفتهدانشگاهشهیدچمراناهواز،شماره 5، ص:8-1. چیت‌سازان، م.، جواد چاوشی، ز.، ناصری، ح. 1394. پیش‌بینی اثر متقابل آبخوان- رودخانه در دشت دوسلق استان خوزستان با استفاده از مدل MODFLOW. نشریه پژوهش آب ایران، دوره 9، شماره 4، ص: 147-139. چیت‌سازان، م. نوذرپور، ل.، ندری، آ. 1394. ارزیابیارتباطهیدرولیکیآبخواندشتلوراندیمشکورودخانهدزبااستفادهازمدل MODFLOW. مجله زمینشناسی کاربردی پیشرفته، شماره 17، ص: 36-23. عطارزاده، ع.ا. 1360. مدل ریاضی منابع آب زیرزمینی به کمک روش تفاضل‌های محدود وزارت نیرو، دفتر بررسی‌های منابع آب،92 ص. کاظمی، ر. ۱۳۸۱. ارزیابی هیدروژئولوژیکی و مدیریت آبخوان دشت قوچان-شیروان با استفاده از مدل عددیMODFLOW2000. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شیراز. ۱۲۸ ص. مطیعی، ه. 1372. چینه‌شناسی زاگرس، انتشارات سازمان زمینشناسی کشور. نبوی، م. ح. 1355. دیباچهای بر زمینشناسی ایران، انتشارات سازمان زمینشناسی کشور، 109 ص. Anderson M.P., and Woessner W.W. 1992. Applied Groundwater Modeling. San Diego: Academic Press. 102 p.
Reichard E.G. 1995. Groundwater-Surface Water Management with Stochastic Surface Water Supplies-a Simulation Optimization Approach. Journal of Water Resources Research. 31(11): 2845-2865.
Rushton K.R., Tomlinson L.M. 1979. Possible mechanisms for leakage between aquifers and rivers. Journal of Hydrology. 40: 49-65.
Sophocleous, M. 2002. Interactions between groundwater and surface water: the state of the science. Journal of Hydrogeology. 10(1): 52-67.
Winter T.C., Judson W.H., Franke O. L., Ally W.M., 1998. Ground Water and Surface Water a Single Resource. Circular 1139U.S. Geological Survey Denver. 79 p.
Woessner W.W. 2000. Stream and fluvial plain groundwater interactions: Rescaling hydrogeological thought. Journal of Ground Water. 38(3): 423-429. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 637 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 394 |
||