آمار
| تعداد نشریات | 45 |
| تعداد شماره‌ها | 1,361 |
| تعداد مقالات | 16,731 |
| تعداد مشاهده مقاله | 53,983,908 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 16,668,988 |
تحلیل خودگوییها در شاهنامة فردوسی | ||
| زبان و ادب فارسی (نشریه سابق دانشکده ادبیات دانشگاه تبریز) | ||
| مقاله 6، دوره 72، شماره 240، اسفند 1398، صفحه 117-137 اصل مقاله (1.22 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/perlit.2020.8405 | ||
| نویسندگان | ||
| شهرزاد رادمنش* 1؛ ابولقاسم قوام* 2؛ رضا اشرف زاده3 | ||
| 1دانشجوی دکترای ادبیات حماسی،گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد. ایران | ||
| 2دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد، ایران | ||
| 3استاد، گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد، ایران | ||
| چکیده | ||
| عمدۀ مختصات زبان در شاهنامۀ فردوسی، بر گفت‌وگو محوری استوار است، در جوار این گفتارها، با خودگویی شخصیّت‌ها نیز مواجه می‌شویم. نقش خودگویی، برای گفت‌وگوهای تنهایی به کار می‌رود و شیوهای از روایت است که تجربیّات عاطفیِ شخصیّت‌های داستان، در سطوح مختلف ذهن، نشان داده می‌شود و به جریان سیّال ذهن نزدیک است. این مرحلۀ پیش از گفتار، زمزمۀ درونی است که شخصیت برای تبیین موقعیّت‌ها و ارائۀ ذهن خویش، از آن بهره می‌برد. زبان و خودگویی در ادبیّات، دو نظام نشانگی است و سعی دارد محتویات ذهن شخصیت را به تصویر بکشد. خودگویی در شاهنامه، تولید معنا می‌کند و دارای کاربردهای مفهومی است. در این مقاله از منظر پیوند ادبیات با روان‌شناسی، ابیات مربوط به خودگویی در شاهنامه با دو روش پژوهشی کیفی و کمّی تبیین شده است که بیانگر ارتباط معناداری، بین خودگویی و شخصیّت‌پردازی، در شاهنامۀ فردوسی است. نتیجه آن‌که خودگوییها در کنش‌گری شخصیت‌ها که شامل کردار، اقدام یا مقابله هستند، برخوردی منفعلانه، نشان دادند. به این معنا که در خودگویی؛ بیان اندیشه و مافی‌الضمیر صورت گرفته و ارتباط مستحکمی میان خودگویی و کنش و واقعۀ بعد از خودگویی وجود ندارد و به عبارتی، از جانب شخصیت، کنشی متفاوت و منفعلانه انجام می‌گیرد که اغلب در تضاد با خودگویی است که زمزمه کرده است. در حالی‌که ارتباط وجوه و لایه‌های شخصیت و نمایاندن مکنونات شخصیت به وسیلۀ خودگویی به مراتب مؤثرتر و شفاف‌تر نمودار شده است. در این مسیر، خودآگاهی هم جریان می‌یابد و ترسیم بهتر شخصیّت‌پردازی رخ می‌دهد. در تحلیل محتوا مشخص شد، خودگوترین شخصیت شاهنامه با (۲۳) بیت رستم و سپس به ترتیب سیاوش (۲۰) بیت و کی‌کاووس (۱۸بیت)، خودگوترین شخصیت‌ها هستند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| گفتار؛ خودگویی؛ شخصیّت؛ کنش | ||
| مراجع | ||
|
- اتکینسون، ریتال. (۱۳۸۵). زمینۀ روان‌شناسی هیلگارد، ترجمۀ محمدتقی براهنی، تهران: انتشارات رشد. - احمدی، بابک. (۱۳۸۰). ساختار و تأویل متن، چاپ هشتم، تهران: نشر مرکز. - باطنی، محمدرضا. (۱۳۸۵). زبان و تفکّر. تهران: نشر آگاه. - بامشکی، سمیرا. (۱۳۹۱). روایت‌شناسی داستان‌های شاهنامه، تهران: هرمس. - برک، لورا. (۱۳۸۷). روان‌شناسی رشد، جلد اول، ترجمۀ یحیی سیدمحمدی، چاپ سیزدهم، تهران: ارسباران. - بیات، حسین. (۱۳۸۷). داستان‌نویسی جریان سیّال ذهن، تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی. - بی‌نیاز، فتح‌الله. (۱۳۹۴). درآمدی بر داستان‌نویسی و روایت‌شناسی با اشاره‌ای موجز به آسیب‌شناسی رمان و داستان کوتاه در ایران، تهران: نشر افراز. - خدایاری‌فرد، محمد و اکبری زردخانه، سعید و زینالی، شیرین و قهوه‌چی، فهیمه (۱۳۹۰). «مقیاس خودگویی (STS) کتابچۀ راهنمای تخصصی اجرا و نمره‌گذاری»، موسسۀ روان‌شناسی و علوم تربیتی دانشگاه تهران، ۳۸-۱. - دومینیک، جوزف آر و راجردی، ویمر. (۱۳۹۲). تحقیق در رسانه‌های جمعی، ترجمۀ کاووس سیدامامی، تهران: سروش. - رضایی، عرب‌علی. (۱۳۸۲). واژگان توصیفی ادبیات انگلیسی ـ فارسی، تهران: انتشارات فرهنگ معاصر. - سرّامی، قدمعلی. (۱۳۸۷). از رنگ گل تا رنج خار؛ شکل‌شناسی قصّه‌های شاهنامه، چاپ سوم، تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی. - سیدحسینی، رضا. (1381). مکتب‌های ادبی، جلداول، تهران: انتشارات نگاه. - شمیسا، سیروس. (۱۳۸۹). معانی، چاپ دوم، تهران: نشر میترا. - فردوسی طوسی، ابوالقاسم. (۱۳۶۶/ج۱؛ ۱۳۶۹/ج۲؛ ۱۳۷۱/ج۳؛ ۱۳۷۳/ج۴؛ ۱۳۷۵/ج۵؛ ۱۳۸۴/ج۶). شاهنامۀ فردوسی، ۶ جلد، به کوشش جلال خالقی مطلق، زیر نظر احسان یارشاطر، کالیفرنیا: انتشارات مزدا. - فردوسی طوسی، ابوالقاسم. (۱۳۸۶/ج۷ و ج۸). شاهنامۀ فردوسی، ۲ جلد، به کوشش جلال خالقی مطلق و ابوالفضل خطیبی، تهران: مرکز پژوهش حماسه‌های ایرانی وابسته به مرکز دائره‌المعارف بزرگ اسلامی (کانون فردوسی). - میرصادقی، جمال. (۱۳۸۵). عناصر داستان، چاپ پنجم، تهران: انتشارات سخن. - مدرسی، فاطمه. (۱۳۹۵). فرهنگ توصیفی نقد و نظریه‌های ادبی، چاپ دوم، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. - محمدی، بیوک. (۱۳۹۳). درآمدی بر روش تحقیق کیفی، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. - یاوری، حورا. (۱۳۸۷). روانکاوی و ادبیّات، دو متن، دو انسان، دو جهان از بهرام گور تا راوی بوف کور، تهران: انتشارات سخن. - یارمحمدی، لطف‌الله. (۱۳۹۳). زبان در عرصه‌های ذهن و جامعه، تهران: هرمس.
- Self-Talk as a Regulatory Mechanism (2014): How You Do It Matters, Ethan Kross, Emma Bruehlman-Senecal, "Journal of Personality and Social Psychology" © American , Vol. 106, No. 2, 304–324.
- Use self-talking for learning progress (2011):Ioana Lepadatu, Procedia "Social and Behavioral Sciences", ‘Spiru Haret’ University, 7 Turnului Street, Brasov, Romania, 263-287. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,514 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,010 |
||