تعداد نشریات | 44 |
تعداد شمارهها | 1,323 |
تعداد مقالات | 16,275 |
تعداد مشاهده مقاله | 52,955,821 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 15,626,537 |
بررسی گرایش سیاسی خاطرهنگاران ایرانی و تأثیر آن بر روایت تقابل با متفقین در جنگ جهانی اول (با تکیه بر کانون غرب ایران) | ||
فصلنامه تاریخ نامه ایران بعد از اسلام | ||
مقاله 5، دوره 9، شماره 17، مهر 1397، صفحه 123-154 اصل مقاله (352.48 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
نویسندگان | ||
فاطمه شیرالی* 1؛ امیر محمد شیخ نوری2 | ||
1دانشگاه الزهرا- دانشجو | ||
2دانشگاه الزهرا | ||
چکیده | ||
خاطرهنگاشتهها به لحاظ دربردارندگی مطالب بکر و دیدگاههای متنوع از جایگاه خاصی در مطالعات تاریخ معاصر ایران برخوردارند؛ ازجمله در مطالعهی ابعاد مختلف رویدادهایی نظیر اشغال ایران توسط متفقین در جنگ جهانی اول، به خاطرهنگاشتهها به عنوان یکی از منابع عمده میتوان نگریست. بهرغم اعلان بیطرفی از سوی ایران در این مقطع، قوای روس و انگلیس دست به اشغال گستردهی کشور زدند؛ شدت گرفتن احساسات ضد اجنبی ایرانیان در این ایام، شکلگیری کانونهای مبارزاتی نظیر کانون غرب ایران را در پی داشت که به لحاظ حضور بسیاری از رجال سیاسی کشور در آن تحت عنوان جنبش مهاجرت و راهبری تحرکات ضد متفقین، تقریبا به مهمترین کانون ضد متفقین تبدیل شد تا جایی که غالب خاطرهنگاشتههای به جا مانده از این مقطع، اشاراتی مفصل و یا مجمل به آن داشتهاند. بر این اساس تأثیر متغیری چون گرایش سیاسی خاطرهنگاران بر بازتاب رویدادهای این کانون، مهمترین مسألهای است که این پژوهش در صدد پاسخگویی به آن است. یافتههای پژوهش، حاکی از آن است که گرایش سیاسی خاطرهنگاران در شکلگیری زاویهدید آنها تأثیر مستقیم داشته و در واقع تأثیر این متغیر موجب شکلگیری روایتهای مستقل از سوی خاطرهنگاران دموکرات و اعتدالی شده است؛ امر مسلم آنکه انجام مطالعاتی ازین دست، فارغ از نظرداشت عوامل و متغیرهایی نظیر دیدگاه سیاسی راویان خاطرات، ناقص مینماید؛ لذا در این پژوهش بر آن هستیم تا با روش توصیفی و تحلیلی به بررسی تأثیربخشی گرایشها و دیدگاههای سیاسی نگارندگان خاطرات بر نحوهی انعکاس رویدادهای کانون تقابل غرب ایران با متفقین بپردازیم. | ||
کلیدواژهها | ||
جنگ جهانی اول؛ کانون تقابل غرب ایران؛ متفقین؛ خاطرهنگاشتهها؛ دولت موقت مهاجرین | ||
مراجع | ||
- آبراهامیان، یرواند (1387)، ایران بین دو انقلاب، ترجمه احمد گلمحمدی، محمدابراهیم فتاحی، تهران: نشر نی، چ چهاردهم. - اتابکی، تورج (1387)، «رقابت قدرتهای بزرگ و شکلگیری جامعه سیاسی در ایران»، ایران و جنگ جهانی اول؛ میدان نبرد قدرتهای بزرگ (مجموع مقالات)، (22-13) گردآوری: تورج اتابکی، ترجمه مهدی حقیقتخواه، تهران: ققنوس. - اتحادیه، منصوره (1387)، «دولت موقت ایران»، ایران و جنگ جهانی اول؛ میدان نبرد قدرتهای بزرگ (مجموع مقالات)، (50-22)،گردآوری: تورج اتابکی، ترجمه مهدی حقیقتخواه، تهران: ققنوس. - ـــــــــــــ (1371)، احزاب سیاسی در مجلس سوم، تهران: نشر تاریخ ایران. - احرار، احمد (1352)، توفان در ایران، تهران: نوین. - ادیبالسلطنه سمیعی، حسین (1332)، اولین قیام مقدس ملی در جنگ بینالمللی اول، تهران: کتابفروشی ابنسینا. - اردلان، عزالممالک (1372)، خاطرات (زندگی در دوران شش پادشاه)، تنظیم و تحشیه: باقر عاقلی، تهران: نشرنامک. - اشرف، احمد (1388)، «تاریخ، خاطره، افسانه»، نشریه بخارا، شماره 71. - اوکانر، فردریک (1376)، از مشروطه تا جنگ جهانی اول (خاطرات فردریک اوکانر)، ترجمه حسن زنگنه، تهران: نشر شیرازه. - ایوانف، م.س (1357)، انقلاب مشروطیت ایران، ترجمه آذر تبریزی، تهران، بینا. - بهار، محمدتقی (1357)، تاریخ مختصر احزاب سیاسی ایران (انقراض قاجاریه)، تهران: شرکت سهامی کتابهای جیبی، چ سوم. - بیات، کاوه (1393)، «در جنگ جهانی اول»، تاریخ جامع ایران، زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، تهران: مرکز دایره المعارف بزرگ اسلامی. - دولتآبادی، علیمحمد (1388)، خاطرات و ملاحظات، به کوشش: ایرج افشار، تهران: نشر سخن. - دولتآبادی، یحیی (1371)، حیات یحیی، تهران: عطار، چ ششم. - رایت، دنیس (1368)، ایرانیان در میان انگلیسیها (صحنههایی از تاریخ مناسبات ایران و بریتانیا)، ترجمه کریم امامی، تهران: نشر نو. - زینویف، ایوان الکسیویچ (1362)، انقلاب مشروطیت ایران(نظرات یک دیپلمات روس، حوادث ایران در سالهای 1905 تا 1911)، ترجمه ابوالقاسم اعتصامی، تهران: اقبال. - سالور، قهرمانمیرزا (عینالسلطنه) (1374)، روزنامه خاطرات عینالسلطنه، به کوشش مسعود سالور و ایرج افشار، تهران: نشر اساطیر، ج 5. - سپهر، احمدعلی (1362)، ایران در جنگ بزرگ 1918-1914، تهران: نشر ادیب. - سنجابی (سردار مقتدر)، علیاکبر (1381)، ایل سنجابی و مجاهدت ملی ایران، تحریر و تحشیه:کریم سنجابی، تهران نشر شیرازه. - شعبانی، احمد، «بنیاد سرگذشتنامههای خودنگاشت (سرآغاز و انواع آن در متون فارسی)» (1374)، زندهرود: «فصلنامه فرهنگ، ادب و تاریخ»، شماره (10 و 11). - شوستر، مورگان (1294/1333ق)، اختناق ایران، .کلکته: مطبعهی حبلالمتین. - شیبانی (وحیدالملک)، عبدالحسین (1378)، خاطرات مهاجرت از دولت موقت کرمانشاه تا کمیته ملیون برلن، به کوشش ایرج افشار، کاوه بیات، تهران: نشر شیرازه. - عاقلی، باقر (1384)، روزشمار تاریخ ایران، تهران: نشر نامک. - فراگنر، برت.گ (1377)، خاطرات نویسی ایرانیان، ترجمه: تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی. - قائممقامی، رضاقلی (1333)، وقایع غرب ایران در جنگ جهانی اول، اراک: چاپخانه فروردین. - کاظمزاده، فیروز (1371)،روس و انگلیس در ایران 1864-1914، ترجمه منوچهر امیری، تهران: انتشارات انقلاب اسلامی، چ دوم. - گرکه، اولریخ (1377)، به سوی شرق، ترجمه پرویز صدری، تهران: کتاب سیامک. - ملکزاده، مهدی(1373)، تاریخ انقلاب مشروطیت ایران، تهران: علمی، چاپ چهارم، ج 6 و 7. - نوابرضوی (وکیلالتولیه)، میرزا محمد (1388)، خاطرات وکیلالتولیه، به کوشش علیاکبر تشکری بافقی، تهران: نشر سخن. - نیدرمایر، اسکارفن (1363)، زیر آفتاب سوزان ایران، ترجمه کیکاووس جهانداری، تهران: نشر تاریخ ایران. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 481 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 391 |