آمار
| تعداد نشریات | 31 |
| تعداد شماره‌ها | 734 |
| تعداد مقالات | 8,017 |
| تعداد مشاهده مقاله | 9,822,808 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 9,301,937 |
شبیه سازی پیوسته بارش-رواناب حوضه ی شهرچای ارومیه با استفاده از مدل HEC-HMS | ||
| هیدروژئومورفولوژی | ||
| مقاله 6، دوره 4، شماره 16، پاییز 1397، صفحه 101-118 اصل مقاله (767.06 K) | ||
| نوع مقاله: علمی -پژوهشی | ||
| نویسندگان | ||
سعید جهانبخش اصل1؛ مجید رضایی بنفشه1؛ هاشم رستم زاده2؛ محمدحسین عالی نژاد  3
| ||
| 1استاد گروه آب و هواشناسی دانشگاه تبریز، تبریز، ایران | ||
| 2استادیار گروه آب و هواشناسی دانشگاه تبریز، تبریز، ایران | ||
| 3دانشجوی دکتری رشته آب‌وهواشناسی دانشگاه تبریز، تبریز، ایران (نویسنده مسئول). | ||
| چکیده | ||
| چکیده در محاسـبات هیدرولوژیکی یـک حوضه تعیین ارتباط بین بارش- رواناب بسیار مـهم است. محاسبهی دقیق بارش-رواناب در سطح حوضه به شناخت مؤلفهها و متغیرهای شکلدهندهی آن و همچنین استفاده از یک مدل مناسب وابسته است. در این مطالعه، بارش-رواناب پیوستهی حوضهی شهرچای ارومیه با استفاده از مدل هیدرولوژیکی HEC-HMS شبیهسازی شد. برای این منظور ابتدا مدل حوضهی آبخیز با استفاده از نقشهی DEM منطقهی مورد مطالعه با استفاده از الحاقیهی HEC-GeoHMS در محیط GIS ساخته شد. بعد از ایجاد مدل حوضه، برای محاسبهی پارامترهای تأثیرگذار در مدل HEC-HMS اقدام شد و برای تلفات از روش رطوبت خاک (SMA)، برای روندیابی رودخانه از روش ماسکینگهام و برای جریان پایه از روش بازگشتی استفاده شد. با به دست آمدن مدل حوضه و ایجاد مدلهای هواشناسی، کنترل و وارد کردن سایر پارامترهای لازم، مدل اجرا شد. شبیهسازی در دورهی 2013-2004، انجام شد که دورهی پایه به دو دورهی واسنجی (2010-2004) و اعتبارسنجی (2013-2011) تقسیم شد. مدل با دقت نسبتاً بالایی شبیهسازی را انجام داد. بهطوری که ضریب تعیین برای دورهی واسنجی 72/0 و برای دورهی اعتبارسنجی 78/0 بود. نتایج پژوهش حاضر دلالت بر توانایی مدل HEC-HMS در شبیهسازی رفتار هیدرولوژیک حوضهی شهرچای و همچنین قابلیت استفاده از سامانهی اطلاعات جغرافیایی به منظور دقت در تأمین ورودیهای مدل را دارد. | ||
تازه های تحقیق | ||
- | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| کلمات کلیدی: بارش-رواناب؛ شبیه سازی پیوسته؛ HEC-HMS؛ حوضه ی شهرچای | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Continuous Simulation of Rainfall-Runoff of Shahrchay Basin of Urmia Using HEC-HMS Model | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Saeed Jahanbakhsh Asl1؛ Majid Rezaee Banafshe1؛ Hashem Rostamzadeh2؛ Mohammad Hossein Aalinejad3 | ||
| 1Professor Department of Meteorological, University of Tabriz. | ||
| 2Assistant Professor, Department of Climatology, Tabriz University | ||
| 3Meteorological Ph.D. Student of Tabriz University, (Corresponding Auther), | ||
| چکیده [English] | ||
| Abstract Introduction Continuous simulation of rainfall-runoff is very important in many hydrological studies, including the effect of climate change on river flow, flood forecasting, and water resource planning. This phenomenon requires the identification of its components and formative variables. One of the most important hydrological calculations for a basin is the determination of the relationship between rainfall and runoff. The amount of water conversion from rainfall to runoff volume depends on the climatic and the physical parameters of the basin. In the hydrological calculations of a basin, determining the relationship between rainfall and runoff is very important. Accurate calculation of precipitation and runoff at the basin level depends on the identification of its components, form-providing variables, and the use of an appropriate dependent model. The HEC-HMS software is a simulation-based hydrologic modeling software (with parameter optimization capability) developed by the US Army Hydrological Engineering Center whose first edition was presented in 1967 (Hydrologic Engineering Center, 2000: 4). In addition, in order to increase the accuracy of the input information entering into the HEC-HMS software, the HEC-GeoHMS has created an add-on called HEC-GeoHMS. One of the most important applications of this software is calibrating and estimating hydrological parameters in catchment areas. Due to the importance and the extent of using this software, many studies have been done. Methodology The catchment area of the city of Uremia is located in the western part of Lake Urmia. Its approximate area is 167.75 km2 and its geographical location is between 82 ° 44 'and 58 ° 44' eastern longitude and 32 ° 37 'to 48 ° 37' northern latitude. The height of the altimeter station is 1591 m and the maximum height of the basin (located on the border between Iran and Turkey) is 3574 m. Figure 1 shows the location of the Urmia Shahirchay basin in the watersheds of Iran and Lake Urmia. In this study, the HEC-HMS model was used to simulate surface runoff. In addition, the HEC-GEOHMS integration was used to map the basin model. For this purpose, the data of the temperature and the precipitation data of the synoptic station of Urmia and the daily flow rate of the river flow at the hydrometric station of the Bardesour (located at the outlet of the basin) were used. Result By obtaining the basin model by the HEC-GEOHMS add-on in ARCGIS software and creating climatological models, controlling and entering other necessary parameters of the model was implemented. In simulation of rainfall-runoff of Chacha basin by HEC-HMS model, in the period of 2004-2013, the best calibration and validation period was selected to minimize simulation error. The base course was divided into two calibration (2004-2010) and validation (2010-2013) periods. The calculation of this parameter is necessary for simulation in mountainous basins, which are mostly snowfall. In this study, the temperature index method, one of the complementary methods of day-to-day modeling of snow modeling, was used. One particular way is to consider the specific amount of snow melting for any temperature above freezing point. For this purpose, the catchment area was divided into altitudinal classes and the percentage of area of each sub-basin in each altitude region was introduced into the model. Discussion and Conclusion Based on the results of the simulation in the calibration and validation periods, as well as the evaluation criteria of the model, it was found that the HEC-HMS model had a high probability in rainfall-runoff simulation of Shahrchay basin. It should be noted that the use of the HEC-GEOHMS in the design of the basin model has played a large role in increasing its accuracy in rainfall-runoff simulation. In Yacoby's (2013) study, the accuracy of this model in the simulation of runoff was weaker than other models. It was probably due to not using the HEC-GEOHMS add-on and the lack of a synoptic station in the study area. Nevertheless, in other studies (e.g., Verenden et al., 2013; Borhani Daryan et al., 2016), the HECGEO-HMS add-on was a good result of the model's work, which is consistent with the current study. The results of this study indicate the ability of the HEC-HMS model to simulate the hydrologic behavior of the Chacha basin. In addition, the ability to use the GIS to accurately provide input for the model and view the output shows the efficiency of their integration. The present integration, with proper hydrometric data and precipitation, is able to accurately simulate rainfall-runoff phenomena. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Keywords: Continuous simulation of rainfall-ronoll, HEC-HMS, Shahrchay | ||
| مراجع | ||
|
منابع ـ امیراحمدی، ابوالقاسم؛ محمدنیا، ملیحه و نگار گلشنی (1394)، تحلیل حساسیت متغیرهای ژئومورفولوژی موثر بر سیلاب با استفاده از مدل HEC-HMS (مورد مطالعه: زرچشمه هونجان- استان اصفهان)، هیدروژئومورفولوژی، شمارهی 3، صص 42-21. ـ جهانبخش اصل، سعید؛ دینپژوهی و عالینژاد محمدحسین (1394)، مقایسهیمدلهای SRM و HEC-HMS درشبیهسازیروانابناشیازذوببرفحوضهیآبخیز شهرچایارومیه، هیدروژئومورفولوژی، شمارهی 5، صص 117-101. ـ جهانگیر، علیرضا؛ رائینی، محمود و احمدی میرخالق ضیاء (1387)، شبیهسازی فرایند بارش-رواناب با شبکهی عصبی مصنوعی (ANNs) و مدل HEC-HMS در حوضهی معرف کارده، مجلهی آب و خاک (علوم و صنایع کشاورزی)، شمارهی 2، صص 84-72. ـ خسروشاهی، محمد و محمد ثقفیان (1382)، بررسی نقش مشارکت زیرحوضههای آبخیز در شدت سیلخیزی، پژوهش و سازندگی، شمارهی 22، صص 67-75. ـ کارآموزۀ محمد و شهاب عراقینژادۀ (1393)، هیدرولوژی پیشرفته، انتشارات دانشگاه صنعتی امیرکبیر(پلیتکنیک تهران)، چاپ سوم. ـ کاراندیش، فاطمه؛ ابراهیمی، کیومرث و علی شاهنظری (1389)، شبیهسازی رواناب حاصل از بارش برف و باران با استفاده از برنامهی HEC-HMS مطالعهی موردی: حوضهی کارون- خروجی پل شالو، اولین همایش ملی مدیریت منابع آب اراضی ساحلی، دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی ساری، 17 الی 18 آذر 1389. ـ کریمی، مریم؛ ملکینژاد، حسین؛ عبقری، هیراد؛ و محمدصادق عزیزیان (1390)، ارزیابی روشهای مختلف شبیهسازی هیدروگراف سیل با استفاده از بسته نرمافزاری HEC-HMS (مطالعهی موردی: حوضهی آبخیز چهلگزی)، مجلهی پژوهش آب ایران، شمارهی 5(9): 38-29. ـ کمالی، بهاره و سیدجمشید موسوی (1389)، کالیبراسیون خودکار مدل مفهومی HEC-HMS با رویکرد شبیهسازی-بهینهسازی، پنجمین کنگرهی ملی مهندسی عمران، 14 الی 16 اردیبهشت 1389، دانشگاه فردوسی مشهد. ـ مدرسی، فاطمه و شهاب عراقینژاد (1393)، آموزش کاربردی مدلسازی هیدرولوژکی حوضهی آبخیز درHEC-HMS وHEC-GEOHMS ، تهران، نوآور، چاپ اول، 1393. -Dariane, Alireza B. Javadianzadeh, M.M. James, L. Douglas. (2016), Developing an Efficient Auto-Calibration Algorithm for HEC-HMS Program JO., Water Resources Management, Vol. 30, Issue 6, PP.1923-1937.
-Kathol J.P. Werner H.D. & Trooien T.P. (2003), Predicting Runoff for Frequency based Storm using a Prediction Runoff Model, A.S.A.E. South Dakota, U.S.A.
-Leavesley, G.H., S.L. Markstrom, P.J. Restrepo & R.J. Viger. (2002), A Modular Approach to Addressing Model Design, Scale and Parameter Estimation Issues in Distributed Hydrological Modeling, Hydrological Processes, No. 16, PP.173-187.
-Shieh Ch. L. Guh Y.R. & Wang Sh. O. (2007), The application of range of variability approach to the assessment of a check dam on riverine habitat alteration, Environ Geol., 52, PP.427-435.
-Verdhen A. Chahar B. & Sharma O. (2013), Snowmelt Runoff Simulation Using HEC-HMS in a Himalayan Watershed, World Environmental and Water Resources Congress, PP.3206-3215 | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 184 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 100 |
||
