آمار
| تعداد نشریات | 44 |
| تعداد شماره‌ها | 1,303 |
| تعداد مقالات | 16,020 |
| تعداد مشاهده مقاله | 52,486,912 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 15,213,927 |
هیدروژئوشیمی سیالات گرمابی مخازن ژئوترمال غرب سبلان- شمالغرب ایران | ||
| هیدروژئولوژی | ||
| مقاله 7، دوره 4، شماره 1، شهریور 1398، صفحه 80-96 اصل مقاله (2.26 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/hydro.2019.8196 | ||
| نویسندگان | ||
| سید غفور علوی* 1؛ حسین ناصری2؛ مهناز جمادی3؛ سهیل پرخیال4 | ||
| 1استادیار گروه علوم زمین، دانشکده علوم طبیعی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران | ||
| 2دانشجوی دکتری زمین‌شناسی اقتصادی، دانشگاه تبریز | ||
| 3کارشناسی ارشد پترولوژی، دانشگاه تهران | ||
| 4دکتری مکانیک سیالات، سازمان انرژی‌های تجدیدپذیر ایران، تهران | ||
| چکیده | ||
| منبع زمین‌گرمایی شمال غرب سبلان به علت قرار داشتن در محدودهی آتشفشان‌های فعال عهد حاضر، وجود منبع گرمایی در عمق چند هزار متری و دارا بودن دمای مخزن بالای150 درجه سانتیگراد (تقریباً 240 درجه سانتیگراد) و تزریق ماگما به زیر لایه‌های زیر مخزن در دسته‌ی سیستم‌های زمین گرمایی همرفتی دارای آنتالپی زیاد که از لحاظ فاز مایع نسبت به فاز بخار غالب است، قرار می‌گیرد. از لحاظ ترکیب چشمههای مشکین‌شهر بیش‌تر در محدودهی آبهای دارای ترکیب سدیم – کلرید، سدیم- بی‌کربنات و سدیم- سولفات قرار میگیرند و سیالات چاههای اکتشافی در محدودهی سدیم- کلرید قرار میگیرند در این مطالعه از چاههای اکتشافی حفر شده در سایت بهرهبرداری از انرژی گرمابی واقع در شمالغرب سبلان (NWS-1, NWS-3,NWS-4) نمونهبرداری و ترکیب شیمیایی و ایزوتوپی این نمونهها ارزیابی شده است. آبهای مشکین‌شهر در زیر خط تعادل بخشی در محدودهی آبهای ایممچور در گوشه‌ی Mg و سیالات چاهها نزدیک به خط تعادل کامل قرار گرفتهاند. آبها (ایممچور) دمای تقریبی در حدود 250 درجهی سانتیگراد و سیالات چاهها دمایی در حدود 280 درجهی سانتیگراد برای مخزن ژئوترمال را نشان میدهند. با توجه به لیتولوژی منطقه مهم‌ترین روش شیمیایی برای ترمومتری آبهای گرمابی در این ناحیه روش Na- K است، در چشمههای شمال غرب ژئوترمومترهای اندازه‌گیری شده به ترتیب دمایی در حدود 270-220،140-50، 230-30، 160-90 درجهی سانتیگراد نشان میدهند. میزان تریتیوم در این سیالات نشان‌دهنده‌ی اختلاط با آبهای زیرزمینی جوان است. رنج Dδ و 18Oδ برای چشمههای شمال غرب سبلان به ترتیب از 8- تا 13- و 85- تا 70- در هزار است. این آبها در محدودهی آبهای متئوریتی قرار گرفتهاند. با توجه به داده‌های 13Cδ حاصل از آنالیز CO2 جمع شده از سیالات منطقه به احتمال زیاد منشأ CO2 آبهای منطقه‌ی سبلان سنگ آهک است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| کلیدواژه: هیدروژئوشیمی؛ مخازن ژئوترمال؛ ایزوتوپ؛ سبلان؛ ایران | ||
| مراجع | ||
|
حسن زاده، ب؛ عباس نژاد، ا.، 1397. فرآیندهای هیدروژئوشیمیایی مؤثر بر کیفیت منابع آب زیرزمینی بخش میانی دشت نوق (غرب استان کرمان). هیدروژئولوژی، دوره 3، شماره 2، زمستان 1397، صفحه 58-46. سحابی، ف.، 1387. بررسی آتشفشان سبلان با توجه خاص بر روند تشکیل منابع زمین گرمایی مشکین‌شهر- استان اردبیل، مجله علوم زمین، پژوهشکده علوم زمین- سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور، شماره 32-31. هادیپور هفشجانی، ز؛ حمیدرضا ناصری، ح؛ علیجانی، ف.، 1397. فرآیندهای هیدروژئوشیمی آبخوان کوهدشت. هیدروژئولوژی، دوره 3، شماره 1، تابستان 1397، صفحه46-32. Ahmad, M., Akram, W., Ahmad, N. 2002. Assesment of reservoir temperatures of thermal springs of the northern areas of Pakistan by chemical and isotope geothermometry. Journal of Geothermics. 31: 613-631.
Alavi, M., 2007. Structure of the Zagros fold-thrust belt in Iran. American Journal of Sciences. 307: 1064 – 1095.
Arnosson, S., Gunnlaugsson, E., Svavarsoon, H. 1983. The chemistry of geothermal waters in Iceland. III. Chemical geothermometry in geothermal investigations. Geochim. Journal of Cosmochim. 42: 567–577.
Arnorsson, S. 1985. The use of mixing models and chemicalgeothermometers for estimating undergroundtemperatures in geothermal systems. Journal of Volcanology and Geothermal Research. 23: 299-335.
Bogie, I., Cartwright, A.J., Khosrawi, K., Talebi, B. and Sahabi, F. 2000. The Meshkin Shahr geothermal prospect, Iran. Proceedings, World Geothermal Congress. 1: 997-1002.
Bromley, C., Khosrawi, K., Talebi, B. 2000. Geophysical exploration of Sabalan geothermal prospects in Iran.Proceedings World Geothermal Congress, Kyushu- Tohoku, Japan, May 28- June 10.
Combs, j. and Muffler, L. 1973. Exploration for geothermal rsources, in: kruger, p. and Otte., eds., Geothermal Energy, Stanford University press, Standard,:pp.128-95.
Fouillac, C., Michard, G. 1981. Sodium/lithium ratios in water applied to geothermometry of geothermal reservoirs. Journal of Geothermics. 10: 55–70.
Fournier, R. O. and Truesdell, A. H. 1973. An empirical Na- K- Ca geothermometer for natural waters. Geochim. Journal of cosmochim. 37: 1255 - 1276.
Giggenbach, W. 1988. Geothermal solute equilibria. Derivation of Na–K–Mg–Ca geoindicators. Geochim. Journal of Cosmochim. 52: 2749–2756.
Giggenbach, W.F. 1991. Chemical techniques in geothermal exploration. Application of Geochemistry in Geothermal Reservoir Development (Co-ordinator D'Amore, F.). UNITAR/UNDP Centre on Small Energy Resources, Rome. 119–144.
Giggenbach, W., 1992. Isotopic shifts in waters from geothermal and volcanic systems along convergent plate boundaries and their origin. Journal of Earth Planet Science. 113: 495–510.
Masoumi, R., Calagari, A.A., Siahcheshm, K., Porkhial, S., Pichler, T. 2017. Consideration of geological aspectsand geochemical parameters of fluids in Bushdi geothermalfield, south of mount Sabalan, NW Iran. Journal ofAfrican Earth Sciences. 129: 692-700.
Masoumi, R., Calagari, A., Siahcheshm, K., Porkhial, S. 2016. Hydrogeochemistry and origin of hydrothermal fluids on the basis of isotopic data in Sabalan geothermal system. Quaternary journal of Iran. 2: 183-196.
Giggenbach, W. 1997a. The origin and evolution of fluids in magmatic–hudrothermal systems, In: Barnes, H.L. (Ed.),Geochemistry of Hydrothermal Ore Deposits, 3rd Edition. Jone Wiley and Sonc, Inc, New York, NY, pp. 737–796.
Giggenbach, W., 1997b. The origin and evolution of fluids in magmatic-hydrothermal systems, In: Barnes, H.L. (Ed.), Geochemistry of Hydrothermal Ore Deposits, 3rd ed. Wiley, New York, NY, pp. 737–796.
Kharaka, Y.K., Lico, M.S., Law, L.M. 1982. Chemical geothermometers applied to formation waters, Gulf ofMexico and California basins. Am. Assoc. Petrol .Geol. Bull, 66: 588- 597.
KML(Kingestton Morrison Ltd). 1999. Final report on detailed geological mapping ,assessment and targeting of exploration drilling area, NW. Sabalan.
Noorollahi, Y., Itoi, R., Fujii, H. and Tanaka, T. 2008. GIS integration model for geothermal exploration and well siting. Journal of Geothermics. 37: 107-131.
Saffarzadeh, A., Noorollahi, Y. 2005. Geothermal development in Iran: A country update. Proceedings WorldGeothermal Congress, Antalya, Turkey, 24-29 April.
Shakeri, A.,Moore,F.,Kompani-Zare., 2008.Geochemistry of the thermal springs of Mount Taftan,southeastern Iran. Journal of Volcanology and Geothermal Research. 33: 829-836.
Talebi, B., Rezvani, M. 2005. An analysis of well measurements from the Sabalan geothermal area, NW Iran.Proceedings World Geothermal Congress, Antalya, Turkey, 24-29 April.
Porkhial, S., Rigor, D.M., Bayrante, L.F., Layugan, D.B. 2010a. Magnetotelluric survey of NW Sabalan geothermalproject, Iran. Proceedings WorldGeothermal Congress, Bali, Indonesia. 25-29 April.
Porkhial, S., Ghomshei, M.M., Yousefi, P. 2010b. Stable Isotope and Elemental Chemistry of Mt. SabalanGeothermal Field, Ardebil Province of North West Iran, Proceedings World Geothermal Congress, Bali,Indonesia. 25-29 April.
Yousefi, H., Noorollahi, Y., Ehara, S., Itoi, R., Yousefi, A. 2010. Developing the geothermal resources map of Iran.Journal of Geothermics. 39: 140-151.
Yousefi, H., Ehara, S., Noorollahi, Y. 2007. Geothermal potential site selection using GIS in Iran. Proceeding of32nd Workshop on Geothermal Reservoir Engineering, Stanford, CA, USA, January 22-24: 174-182. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 610 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 414 |
||