تعداد نشریات | 44 |
تعداد شمارهها | 1,303 |
تعداد مقالات | 16,021 |
تعداد مشاهده مقاله | 52,491,795 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 15,218,544 |
تعیین مناطق فرونشست احتمالی دشت اردبیل با استفاده از GIS | ||
جغرافیا و برنامهریزی | ||
مقاله 1، دوره 17، شماره 46، بهمن 1392، صفحه 1-23 اصل مقاله (4.05 M) | ||
نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی | ||
نویسندگان | ||
ابوالقاسم امیراحمدی1؛ نسیم معالی اهری2؛ طیبه احمدی* | ||
1گروه جغرافیا، دانشگاه حکیم سبزواری | ||
2ژئومورفولوژی، دانشگاه حکیم سبزواری | ||
چکیده | ||
دشت اردبیل با مساحت تقریبی23/1097 کیلومترمربع در مختصات جغرافیایی́5˚38 تا́ 27˚38 عرض شمالی و ́9 ˚48 تا ́37 ˚48 طول شرقی، یک دشت میانکوهی محسوب میشود، که طی سالهای اخیر با افت چشمگیر آبهای زیرزمینی مواجه شده است. جهت بررسی تغییرات بهوجود آمده در حجم آبی آبخوان و میزان افت آبهای زیرزمینی در کلِ دشت از دادههای آماری چاههای مشاهدهای استفاده و با بهرهگیری از فزارARCGIS ، نقشههای ایزوپیز و پهنه افت در منطقه مورد مطالعه ترسیم گردید. نقشههای ترسیمی نشان دادند که بیشترین میزان افت آب، در قسمت جنوب و جنوبشرقی منطقه اتفاق افتاده است. بر اساس نقشه پهنهبندی تهیه شده، 14درصد از مساحت دشت در پهنه خیلی زیاد افت، 73/29 درصد در پهنه زیاد، 6/26 درصد در پهنه متوسط، 38/17 درصد در پهنه کم و 29/12 درصد در پهنه خیلی کم افت قرار میگیرد. با تلفیق لایههای میزان بارش، شیب،هیدرولوژی، لیتولوژی، ژئومورفولوژی، خاک، پوششگیاهی و عوامل انسانی در محیط GIS، نقشه پیشبینی مناطق افت آبهای زیرزمینی در آینده به روش کوکریجینگ نقطهای تهیه گردید. نتایج بهدست آمده نشان داد که بیشترین احتمال فرونشست دشت اردبیل در آینده به دلیل برداشت بیش از حد منابع آب زیرزمینی در قسمت جنوبشرق و غرب اتفاق خواهد افتاد. | ||
کلیدواژهها | ||
دشت اردبیل؛ سوبسیدانس؛ پهنه بندی افت؛ Arc GIS | ||
مراجع | ||
1ـ آلخمیص، رضا؛ کریمینسب، سعید؛ آریانا، فرزاد (1385)، «بررسی تأثیر نشست حاصل از تخلیه آب زیرزمینی بر تخریب لوله جداره»، مجله آب و فاضلاب، شماره 60. 2ـ آمیغپی، معصومه؛ عربی، سیاوش؛ طالبی، علی (1389)، «بررسی فرونشست یزد با استفاده از روش تداخلسنجی راداری و ترازیابی دقیق»، سالبیستم، شماره 77، صفحههای 1570- 164. 3ـ امیری، منوچهر (1384)، «ارتباط بین فروچاله دشت فامنین- کبودرآهنگ- نهاوند با سنگ کف منطقه»، مجله علوم زمین. 4ـ باباخانی و رحیمزاده (1367)، «شرح نقشه زمینشناسی چهار گوش اردبیل»، مقیاس 1:250000، سازمان زمینشناسی کشور. 5ـ باباخانی و رحیمزاده (1367)، «گزارش زمینشناسی ورقه 1:100000 آستارا»، سازمان زمینشناسی کشور. 6ـ توفیق، محمدمحسن؛ طباطباییعقدا، سیدطاها (1388)، «پیشبینی نشست منطقهای زمین به روش محاسبه برگشتی و تأثیر نشست بر شبکه فاضلاب»، آب و فاضلاب، شماره 1. 7ـ حسینزاده، محمدمهدی؛ نوحهگر، احمد (1390)،«بررسی تأثیر خشکسالیهای دو دهه اخیر بر منابع آب زیرزمینی دشت میناب و وقوع پدیده فرونشینی، علوم محیطی، 9(1)، پاییز. 8ـ خالدی، شهریار (1380)، «بلایای طبیعی»، انتشارات دانشگاه شهید بهشتی. 9ـ زارع، مهرجردی (1390)، «بررسی پدیده نشستزمین و شکستگیهای موجود در منطقه رستاق جنوب میبد»، مجله جغرافیا و برنامهریزی محیطی، سال22، شماره پیاپی43، شماره 3، پاییز. 10ـ سازمان آب منطقهای استان اردبیل (1388)، «گزارش محدودههای مطالعاتی و ادامه ممنوعیت آب در دشت اردبیل»، وزارت نیرو. 11ـ شریفزاده، مصطفی؛ عفیفیپور، محمد؛ تسوجیزاده، مهدی (1389)، «تأثیر طول گام و مراحل حفر در روش حفاری مرحلهای بر میزان نشست سطح زمین در خط 4 متروی تهران»، مجله مهندسی معدن، دوره پنجم، شماره 10. 12ـ صمدزاده، رسول، خیام، مقصود، حسینی، حسن (1389)، «نگرشی نو بر تکامل ژئومورفولوژیک چاله زمین ساختی اردبیل با رویکرد آمایش سرزمین»، مجله جغرافیا و برنامهریزی محیطی، سال 21، شماره پیاپی 37، شماره 1، بهار. 13ـ طاهری تیزرو، عبدالله (1387)، «آبهای زیرزمینی»، انتشارات دانشگاه رازی، چاپ دوم. 14ـ طالببیدختی، علیرضا (1383)، «بررسی مکانیزم تشکیل فروچالههای حاشیه نیروگاه همدان»، دانشگاه بوعلی سینا همدان، دانشکده علوم. 15ـ عظیمپور، علیرضا؛ صدوق، حسن؛ دلالاوغلی، علی؛ ثروتی، محمدرضا (1388)، «ارزیابی نتایج مدل AHP در پهنهبندی خطر زمینلغزه مطالعه موردی: حوضه آبریز اهرچای»، فضای جغرافیایی، سال نهم، شماره 26، تابستان. 16ـ قدسیپور، سیدحسن (1381)، «مباحثی در تصمیمگیری چندمعیاره: فرآیند تحلیل سلسلهمراتبی AHP»، انتشارات دانشگاه صنعتی امیرکبیر، تهران. 17ـ کوک، آر.یو، دورکمپ، جی.سی. (1377)، «ژئومورفولوژی و مدیریت محیط»، ترجمه شاپور گودرزی، جلد اول، تهران، انتشارات سمت. 18ـ مجدی، عباس؛ قمقلعه، آوات (1385)، «پیشبینی نشست سطح زمین در اثر استخراج لایههای زغالسنگ با استفاده از توابع ریاضی»، نشریه دانشکده فنی، جلد40، شماره 1، اردیبهشت. 19ـ وزارت نیرو (1366)، «مطالعات نیمه تفضیلی منابع آب زیرزمینی و مدیریت بهره برداری». 20ـ یمانی، مجتبی؛ نجفی، اسماعیل؛ عابدینی، محمدحسین (1388)، «ارتباط فرونشست زمین و افت سطح آبهای زیرزمینی در دشت قرهبلاغ استان فارس»، فصلنامه جغرافیا، دانشگاه آزاد اسلامی- واحد تهران مرکز، شماره 8 و 9. 21- National Coal Board, (1975), “Subsidence Engineering Hand Book”, National Coal Board Mining Department London.
22- Trinh, M.T, and Fredlund, D.G, (2000), “Modeling Subsidence due to Ground Water in the HannoiCity Area”, Vietnam, J. Can Geo Tech.
23- Wang, G.Y. & et al, (2008), “Long-term Land Subsidence and Strata Compression in Changzhou”, China, Engineering Geology, Elsevier.
24- Saaty, T., (1980), “The analytical Hierarchical Process: Planning, Priority Setting Resource Allocation”, New York. McGraw-Hill. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 5,359 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 3,627 |