تعداد نشریات | 44 |
تعداد شمارهها | 1,303 |
تعداد مقالات | 16,020 |
تعداد مشاهده مقاله | 52,489,888 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 15,217,443 |
برآورد میزان و شدت جابجایی رودخانهی ارس در پهن دشت سیلابی | ||
هیدروژئومورفولوژی | ||
مقاله 4، دوره 5، شماره 14، خرداد 1397، صفحه 67-89 اصل مقاله (967.54 K) | ||
نوع مقاله: پژوهشی | ||
نویسندگان | ||
مریم بیاتی خطیبی1؛ فریبا کرمی2 | ||
1استاد ژئومورفولوژی دانشگاه تبریز، تبریز، ایران، | ||
2استاد ژئومورفولوژی دانشگاه تبریز، تبریز، ایران. | ||
چکیده | ||
چکیده جابجایی جانبی کانال و تغییرات مسیر جریان رودخانهها به طرفین، یکی از علل اصلی گسترش دشتهای سیلابی، فرسایش کناری و تخلیه خاکهای دشتهای سیلابی به رودخانهها در اثر برش کناری است. رودخانهی ارس با پیچ و خمهای زیاد دارای جابجایی سالانه قابل ملاحظه است. با عنایت به خط مرزی بودن مسیر جریان این رودخانه بین ایران و کشورهای همسایه شمالی، تثبیت جابجایی و تعیین جهت جابجایی از ضرورتها محسوب میشود. در این مقاله برای بررسی میزان جابجایی عرضی رودخانهی ارس در بازهی زمانی (1985 تا 2015) از تصاویر ماهوارهای لندست 5 و 2 (Mss) لندست 5 (TM( لندست 7 (ETM+)، و لندست 8 ((OLIا1) با قدرت تفکیک 30 و 15 استفاده شد. برای برآورد میزان جابجایی یا پویایی، از شاخص جابجایی یا اندکس حرکت (MI) و Rm و برای محاسبهی سینوزیته از شاخص سینوزیته استفاده شده است. بررسی متوسط شعاع خمیدگی قوسها در طرف ایران نشان میدهد که متوسط شعاع قوس خمیدگیهای ایجاد شده در مسیرجریان 62/509 متر است. این در حالی که متوسط شعاع خمیدگی قوسها در طرف مقابل 71/515 متر است. اگر به نوسانات پهنای دشت سیلابی دقت شود، مشخص میشود که گسترهی جابجاییها در طول مسیر بسیار متفاوت بوده و در جایی که پهنا بیشتر شده، جابجاییها نیز بیشتر شده است. بررسی تغییرات اخیر نیز حاکی از بروز تغییرات در مسیر این رودخانه است اما میزان جابجاییها نسبت گذشته کاهش یافته و تفاوت جابجاییها در طرف مقابل و ایران به حداقل ممکن رسیده است. متوسط میزان جابجایی کانال جریان آب به طرف ایران در سال 2010 به 21/27 و این میزان در طرف مقابل به 32/28 بوده است | ||
تازه های تحقیق | ||
- | ||
کلیدواژهها | ||
کلمات کلیدی: جابجایی جانبی؛ شدت جابجایی؛ قوس خمیدگی؛ رودخانهی مرزی؛ رودخانهی ارس | ||
اصل مقاله | ||
- | ||
مراجع | ||
منابع ـ حیدری نهر، طاهر و نسرین حاجیحسنی (1385)، ارزیابی اثرات زیست محیطیتوسعهی بر رودخانهی ارس، نهمین همایش ملی بهداشت محیط. ـ نجفی، علیرضا و جبار وطنفدا (1391)،ارتقاء مدیریت آبهای فرامرزی، راه پیش رو در خاورمیانه نمونه موردی: آبهای فرامرزی ایران و همسایگان، فصلنامهی ژئوپلیتیک: زمستان 1391، شمارهی 4 (پیاپی 28)، صص 28-40. -Aggett, G.R., J.P. Wilson (2009), Creating and coupling a high-resolution DTM with a 1-D hydraulic model in a GIS for scenario-based assessment of avulsion hazard in a gravel-bed river, Geomorphology 113 PP,21–34
-Daniels, Melinda D., Bruce L. Rhoads (2003), Influence of a large woody debris obstruction on three-dimensional flow structure in a meander bend , Geomorphology, 51, PP,159–173.
-Hooke, Janet (2003), Coarse sediment connectivity in river channel systems: a conceptual framework and methodology, Geomorphology 56, PP,79–94.
-Hooke, J.M. (2007), Complexity, self-organisation and variation in behaviour in meandering rivers, Geomorphology, 91, PP,236–258
-Hughes ,Andrew O., Jon M. Olley, Jacky C. Croke , Lucy A. McKergow (2009), Sediment source changes over the last 250 years in a dry-tropical catchment, central Queensland, Australia,Geomorphology 104, PP,262–275.
-Hudson, Paul F, Hans Middelkoop, Esther Stouthamer (2008), Flood management along the Lower Mississippi and Rhine Rivers (The Netherlands) and the continuum of geomorphic adjustment, Geomorphology, 101, PP,209–236.
-Nanson, Rachel A., Gerald C. Nanson , He Qing Huang (2010), The hydraulic geometry of narrow and deep channels; evidence for flow optimisation and controlled peatland growth, Geomorphology, 117, PP,43–154.
-Sarma, J.N. (2007), Fluvial process and morphology of the Brahmaputra River in Assam, India Perfection and complexity in the lower Brazos River, Geomorphology, 91, PP,364–377
-Sarma, J.N., M.K. Phukan(2006),Origin and some geomorphological changes of Majuli Island of the Brahmaputra River in Assam, India,Geomorphology, 60, PP,1–19.
-Sawyer, April M. Gregory B. Pasternack, Hamish J. Moir, Aaron A. Fulton (2010), Riffle-pool maintenance and flow convergence routing observed on a large gravel-bed river, Geomorphology 114, PP,143–160.
-Strick, Robert J.P, Philip J. Ashworth, Graeme Awcock, John Lewin (2018), Morphology and spacing of river meander scrolls, Geomorphology, 310, PP,57–68. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 485 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 375 |