تعداد نشریات | 43 |
تعداد شمارهها | 1,266 |
تعداد مقالات | 15,612 |
تعداد مشاهده مقاله | 51,613,199 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 14,542,241 |
بررسی زمان در حکایتهای کلیلهودمنه بر اساس نظریه زمان در روایت | ||
زبان و ادب فارسی (نشریه سابق دانشکده ادبیات دانشگاه تبریز) | ||
مقاله 11، دوره 70، شماره 236، اسفند 1396، صفحه 217-236 اصل مقاله (496.68 K) | ||
نویسندگان | ||
معصومه نظری چروده* 1؛ بهرام خشنودی2؛ احمدرضا نظری2 | ||
1استادیار، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد آستارا | ||
2استادیار دانشگاه آزاداسلامی، واحد آستارا | ||
چکیده | ||
در روایتشناسی ساختارگرا برای هر روایتی دو نوع زمان مطرح است: زمان متن، زمان داستان. ترتیب، دیرش و بسامد در حیطه «زمان متن»، زمان تقویمی و زمان حسی و عاطفی در گسترة «زمان داستان» از مباحث اصلی زمان در دانش روایتشناسی است. اگرچه نظریهپردازی دربارة شگردها و روشهای زمان در روایتهای تاریخی و ادبی بحثی تازه بوده و به قرن بیستم باز میگردد اما شیوة روایتگری داستان در داستان کلیلهودمنه، زمینة مناسبی برای طرح مؤلفههای اصلی زمان در این اثر فراهم آورده است. مقاله حاضر نتیجه پژوهشی است که به شیوة توصیفی-استقرایی و بر اساس نظریه «زمان در روایت» به بررسی زمان در حکایتهای اصلی و فرعی کلیلهودمنه پرداخته است. نتایج پژوهش نشان میدهد که حکایتهای کلیلهودمنه همخوانی معناداری با ویژگیهای «زمان متن» دارد. چنانکه در «دیرش» به ترتیب مکث توصیفی، صحنة نمایش، خلاصه و حذف، بسامد بیشتری دارد؛ در «ترتیب» فراوانی کاربرد پسنگاه بیشتر از پیشنگاه است و در بحث «بسامد»، به بسامد بازگو، بیشتر از بسامد مکرر توجه شده است. این دستاوردها نشان میدهد کتاب کلیلهودمنه با وجود داشتن نثری فنی، دارای شیوهای اعتدالی در روایت حکایتهاست و هرگز اطنابش بیشتر از ایجاز و اعتدالش نیست. | ||
کلیدواژهها | ||
روایتشناسی ساختارگرا؛ زمان متن؛ زمان داستان؛ کلیلهودمنه؛ ژرار ژنت | ||
مراجع | ||
. اخلاقی، اکبر (1377)، تحلیل ساختاری منطقالطیر، اصفهان: فردا. 2. ایگلتون، تری (1388)، پیشدرآمدی بر نظریة ادبی، ترجمة عبّاس مخبر،چ پنجم، تهران: مرکز. 3. امامی، نصرالله، مهدیزاده فرد، بهروز (1387)، «روایت و دامنة زمانی روایت در قصههای مثنوی»، نشریة ادبپژوهی، ش 5،صص 129- 160. 4. تودوروف، تزوتان (1382)، بوطیقای ساختارگرا، ترجمة محمّد نبوی،چ دوم، تهران: آگاه. 5. توکّلی، حمیدرضا (1389)، از اشارتهای دری، بوطیقای روایت در مثنوی، تهران: مروارید. 6. تولـان، مایکل (1386)، روایتشناسی: درآمدی زبـانشناختـی – انتقادی، ترجمة سیّده فاطمه علوی و فاطمه نعمتی، تهران: سمت. 7. حرّی، ابوالفضل (1388)، «مولّفههای زمان و مکان روایی در قصص قرآنی»، نشریة ادبپژوهی، ش 7 و 8. ص 125- 141. 8. درودگریان، فرهاد و دیگران (1390)، «تحلیل زمان روایی از دیدگاه روایتشناسی بر اساس نظریة زمان ژنت در داستان "بی و تن" اثر رضا امیرخانی»، نشریه سبکشناسی نظم و نثر و فارسی «بهار ادب»، س 4، ش 3، ص 127- 138. 9. ریمون کنان، شلموت (1387)، روایت داستانی، بوطیقای معاصر، ترجمة ابوالفضل حّری، تهران: نیلوفر. 10.صهبا، فروغ (1387)،«بررسـی زمان در تاریخ بیهقـی بر اساس نظریة زمان در روایت». فصلنامة پژوهشهای ادبی. س 5. ش 21. ص 89- 111. 11. قاسمیپور، قدرت (بیتاریخ)، «زمـان و روایـت»، فصـلنامـة نقـد ادبـی، س 1، ش 1، ص 123-144. 12. غلامحسینزاده، غلامحسین و دیگران (1386) ،«بررسی عنصر زمان در روایت با تأکید بر حکـایـت اعرابـی درویـش در مثنـوی»، فصـلنـامـة پژوهشهای ادبـی، ش 16، ص199- 217. 13. لوته، یاکوب (1388)، روایت در سینما و ادبیّات، امید نیکفرجام، چ دوم، تهران: مینوی خرد. 14. مارتین، والاس(1389)، نظریههای روایت، ترجمة محمّد شهبا، چ چهارم، تهران: هرمس. 15. مندنیپور، شهریار(1380)، کتاب ارواح شهرزاد، تهران: ققنوس. 16. منشی، نصرالله (1370)، کلیلهودمنه، تهران: دانشگاه تهران. 17. نیکوبخت، الهام (1389)، «رؤیای خیس »(گذر از تکگویی درونـی به جریان سیّال ذهن)، ماهنامة کتاب ماه ادبیّات، س 4، ش 43، ص 18- 21. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 503 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 831 |