آمار
| تعداد نشریات | 44 |
| تعداد شماره‌ها | 1,303 |
| تعداد مقالات | 16,021 |
| تعداد مشاهده مقاله | 52,490,767 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 15,217,951 |
جستاری در شناخت نوع ادبی دستورنامه و آثار آن | ||
| زبان و ادب فارسی (نشریه سابق دانشکده ادبیات دانشگاه تبریز) | ||
| مقاله 4، دوره 70، شماره 236، اسفند 1396، صفحه 59-80 اصل مقاله (430.6 K) | ||
| نویسنده | ||
| سید امیر جهادی حسینی* | ||
| استادیار، دانشگاه شهید باهنر، کرمان | ||
| چکیده | ||
| در خصوص بزرگان تاریخ نظیر شاهان، وزرا، رجال سیاسی، ادبا، فقها، علما و... از دیرباز تا کنون آثار مستقلی تدوین و تصنیف شده و بعضاً نیز در مطاوی آثارتاریخی و کتابشناسی بدان‌ها پرداخته شده است. از زمرة این قبیل آثار باید از کتبی نام برد که به طبقة دستوران (صدوران یا وزراء) پرداخته‌اند و می‌توان آن‌ها را در یکی از اقسام نثر فارسی مسمّی به دستورنامه‌ها طبقه‌بندی کرد. مقصود از این نوع خاص، آثاری‌اند که یا به‌مثابة کتب تاریخ عمومی از پیش‌ازاسلام تا عصر مولّف را از منظر شناخت وزرا بررسیده و یا اینکه اختصاصاً یکی از ادوار تاریخی را مطمح نظر قرار داده‌اند. پیشینة این‌گونه آثار به پس از اسلام برمی‌گردد. در ادبیّات عرب کتبی نظیر الوزراء و الکتّاب الجهشیاری و تاریخ فخری ابن الطقطقی داعیه‌دار این قسم ادبی به شمار می‌روند. در ادبیّات فارسی نیز نگارش دستورنامه‌ها از قرن ششم متداول شده و تا سده‌های اخیر ادامه یافته است. برخی از این قبیل آثار عبارت‌اند از: تاریخ‌الوزراء نجم‌الدین قمی، نسائم‌الاسحار ناصرالدین منشی کرمانی، آثارالوزراء عقیلی و... . دستورنامه‌ها از جهات تاریخی، اجتماعی، سیاسی و ادبی از اهمیّت بسزایی برخوردارند. تعدادی از آثار این نوع ادبی تصحیح و طبع شده و برخی هنوز در کسوت نسخ خطّی و چاپ سنگی باقی مانده‌اند. نگارنده در این نوشتار کوشیده ضمن احصاء دستورنامه‌های فارسی به بررسی و بیان خصایص این دسته آثار از منظر ساختاری، محتوایی بپردازد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| دستورنامه؛ وزیر؛ آثارالوزراء؛ نثر فارسی؛ انواع ادبی | ||
| مراجع | ||
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 581 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 432 |
||