تعداد نشریات | 44 |
تعداد شمارهها | 1,303 |
تعداد مقالات | 16,020 |
تعداد مشاهده مقاله | 52,489,593 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 15,217,085 |
نادرشاه، مشروعیت و شورشهای اجتماعی 1139ﻫ.ق – 1152ﻫ.ق/1726م- 1740م | ||
فصلنامه تاریخ نامه ایران بعد از اسلام | ||
مقاله 6، دوره 8، شماره 15، مهر 1396، صفحه 143-175 اصل مقاله (651.44 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
نویسندگان | ||
محمد فریدی1؛ معصومه قره داغی* 2؛ مقصود علی صادقی3؛ منیره کاظمی راشد4 | ||
1دانشجوی دکتری دانشگاه آزاد اسلامی واحد شبستر-ایران،مستخرج از رساله دکتری | ||
2استادیار گروه تاریخ دانشگاه آزاد اسلامی واحدشبستر، ایران-نویسنده مسئول | ||
3عضو هیات علمی گروه تاریخ دانشگاه تربیت مدرس تهران-ایران | ||
4عضو هیات علمی گروه تاریخ دانشگاه آزاد اسلامی واحد شبستر-ایران | ||
چکیده | ||
تصاحب قدرت در طول تاریخ ایران اگرچه با زور و غلبه توأم بود و حکومتها ماهیتی دیکتاتوری و یا استبدادی داشتند، ولی برای تحکیم و ادامه حاکمیت خود ناگزیر از کسب مشروعیت سیاسی بودند. نادر با در پیش گرفتن سیاست تساهل مذهبی و با طرح نظریه خامس مذاهب، سعی کرد در آشتی و جلب حمایت پیروان هر دو مذهب شیعه و سنی و کسب مشروعیت دینی و سیاسی در داخل و خارج از کشور برآید، ولی شورشهای داخلی در پوشش صفوی خواهی و حملات و دشمنیهای بیوقفهی عثمانی، به شکست تلاشهای او منجر گردید و از طرفی، تلاش نادر برای نسبسازی با ایجاد پیوندهای خونی خود و اطرافیانش با خاندانهای پادشاهی، با تفکرات فر ایزدی رسوب کرده در اذهان عامه مغایر افتاد. در اوایل، بر خلاف نظر عموم، این حس تکبر و تشخص دیوانیان، خوانین و سران ارتش بود که قدرت گیری دون پایهای چون نادر را بر نمیتابید، ولی با بحث پادشاهی و اصلاحات مذهبی نادر، این حس درهم تنیدگی قدسیت- سیادت و مرشدیت خاندان صفوی با مذهب تشیع در وجدان عمومی بود که با غلیان و جوشش و سرریزی، پذیرش نادر را بعنوان سردمدار پس میزد. | ||
کلیدواژهها | ||
افشاریه؛ نادر شاه؛ مشروعیت سیاسی؛ نسبسازی؛ شورشهای اجتماعی | ||
مراجع | ||
- آرونوا، م. ر؛ اشرافیان، ک. ز (2536)، دولت نادرشاه افشار، ترجمه حمید امین، چ 2، تهران: شبگیر. - ابن بزاز اردبیلی، درویش توکلی (1373)، صفوه الصفا، مصحح غلامرضا طباطبائی مجد، چ 1، تبریز: مصحح. - استرآبادی، میرزا مهدی (1341)، جهانگشای نادری، به تصحیح عبدالله انوار، تهران، انجمن آثار ملی. - ــــــــــــــــــــ (1368)، تاریخ جهانگشای نادری، تهران: دنیای کتاب. - ــــــــــــــــــــ (1390)، تاریخ جهانگشای نادری، تصحیح میترا مهرآبادی، چ2، تهران: دنیای کتاب. - الگار، حامد (1371)، سلسله پهلوی و نیروهای مذهبی به روایت تاریخ کمبریج، ترجمه عباس مخبر، چ 1، تهران: طرح نو. - اکس ورسی، مایکل (1389)، شمشیر ایران، سرگذشت نادر شاه افشار، ترجمه حسن اسدی، چ 1، تهران: کتاب آمه. - الیاسی، محمد حسین، (1381)، «نظریههای تحلیل روانشناختی رفتارهای جمعی اعتراض آمیز»، نشریه دانش انتظامی، ش 13 و 13، صص 64 تا 81. - اوتر، ژان (1366)، سفرنامه ژان اوتر (عصر نادر شاه)، ترجمه علی اقبالی، چ2، تهران: سازمان انتشارات جاویدان. - آوری، پتر و گاوین هامبلی و چارلز ملوین (1389)، تاریخ ایران کمبریج، از نادرشاه تا زندیه، ترجمه تیمور قادری، ج 7، قسمت اول، چ 2، تهران: مهتاب. - ــــــــــــــــــــــــــــــــــــ (1387)، تاریخ ایران دوره افشار، زند و قاجار به روایت کمبریج، ترجمه مرتضی ثابت فر، ج 7، چ 1، تهران: جامی. - بشیریه، حسین (1387)، انقلاب و بسیج سیاسی، چ 7، تهران: مؤسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران. - باکیخانوف، عباسقلی آقا (1970)، گلستان ارم، به اهتمام عبدالکریم علیزاده، محمدآقا سلطانوف، محمد آذرلی، اژدرعلی اصغرزاده، فاضل بابایف، باکو: انتشارات علم. - بیات، مسعود(1390)، «سنخ شناسی نظام مشروعیت در دوره ی تیمور (771-807 ﻫ.)»، تاریخ اسلام و ایران دانشگاه الزهرا (س)، سال 21، ش 10، پیاپی 93، صص 87-63. - ترابی، یوسف؛ آیت گودرزی (1380)، «کالبد شکافی رهیافت «محرومیت نسبی» در پیدایش عصیان و شورشهای اجتماعی»، نشریه دانش اجتماعی، ش 11، صص 92 تا 109. - ترکمنی آذر، پروین و صالح پرگاری (1384)، تاریخ تحولات سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی ایران در دوره صفاریان و علویان، چ 3، تهران: سمت. - تهرانی «وارد»، محمد شفیع (1369)، تاریخ نادر شاهی، به اهتمام رضا شعبانی، چ1، تهران: مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی. - جعفریان، رسول (1375)، «نادر شاه و مساله وحدت اسلامی»، در مجموعه مقالات تاریخی، چ 1، قم: نشر الهادی. - جعفری، علی اکبر؛ عادل شعبانی مقدم (1394)، «زمینههای اجتماعی و جریان شناسی مشروعیتیابی نادر»، فصلنامه پژوهشهای تاریخی دانشگاه اصفهان، سال 51، دوره جدید، سال هفتم، شماره 2، صص 33 تا 52. - حاجیان پور، حمید و علی کارانی مقدم (1389)، «شورش محمد خان بلوچ در سالهای1142ﻫ.ق تا1146ﻫ.ق:علل و پیامدها»،پژوهشهای تاریخی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی- دانشگاه اصفهان، سال دوم، شماره 1، صص 45-31. - حسینی فسائی، میرزا حسن (1378)، فارسنامه ناصری، تصحیح و تحشیه منصور رستگار فسائی، ج 1، چ 2، تهران: امیرکبیر. - حزین لاهیجی، محمدعلی (1377)، رسائل حزین لاهیجی، به کوشش: علی اوجبی، ناصر باقری، اسکندر اسفندیاری، چ 1، تهران: آینه میراث. - راوندی، مرتضی (1382)، تاریخ اجتماعی ایران (جلد4 بخش 2)، چ 2، تهران: نگاه. - رحیملو، یوسف، (1369)، «نگاهی به مسأله تبار در خاندانهای پادشاهی ایران»، نشریه جستارهای ادبی، شماره 90 و 91، صص 611-594. - سفرنامههای ونیزیان در ایران (شش سفرنامه)، ترجمه منوچهر امیری، چ 1، تهران: شرکت سهامی انتشارات خوارزمی. - سردادور، ابوتراب (1389)، تاریخ نظامی- سیاسی دوران نادر شاه افشار، چ 1، تهران: نگارستان. - سومر، فاروق (1371)، نقش ترکان آناطولی در تشکیل و توسعه دولت صفوی، ترجمه احسان اشراقی، محمدتقی امامی، چ 1، تهران: نشر گسترده. - سیف، احمد، (1373)، اقتصاد ایران در قرن نوزدهم، چ 1، تهران: نشر چشمه. - سیوری، راجر.م (1382)، تحقیقاتی در تاریخ ایران عصر صفوی (مجموعه مقالات)، ترجمه عباسقلی غفاری فرد، محمد باقر آرام، چ 1، تهران: امیرکبیر. - ــــــــــــــ (1389)، ایران عصر صفوی، ترجمه کامبیز عزیزی، چ 19، تهران: نشر مرکز. - شعبانی، رضا، (شهریور 1349)، «سیاست مذهبی نادر شاه افشار»،مجله وحید، شماره 81، صص 1132 تا 1156. - ـــــــــــ (1373)، تاریخ اجتماعی ایران در عصر افشاریه، چ 1، تهران: قومس. - ـــــــــــ (1378)، مختصر تاریخ ایران در دورههای افشاریه و زندیه، چ 1، تهران: سخن. - ـــــــــــ (1384)، گزارش زندگی، به کوشش هارون و هومن، چ 1، تهران: نشر پانیذ. - ــــــــــ (1386)، تاریخ تحولات سیاسی- اجتماعی ایران در دورههای افشاریه و زندیه، چ 7، تهران: سمت. - شوشتری، سید عبدالله (1343ق)، تذکره شوشتر، تصحیح خان بهادر مولی بخش و محمد هدایت حسن، کلکته هند: بینا. - صفوی خطایی، شاه اسماعیل اول (1380)، کلیات دیوان شاه اسماعیل خطایی، تحقیق و تصحیح میرزه رسول اسماعیل زاده، چ 1، تهران: انتشارات بینالمللی الهدی. - عبداللهی، نوراله و علی اکبر کجباف (بهار و تابستان 1392)، «مشروعیت صفویان، پادشاهی نادر»، دو فصلنامه تاریخ نامه ایران بعد از اسلام، شماره 6، سال سوم، صص 138تا 117. - عبدی، زهرا (1394)، «اندیشه تقریب شیعه و سنی: سیاست سنی گرایی نادر شاه»، فصلنامه مطالعات تقریبی مذاهب اسلامی (فروغ وحدت)، سال یازدهم، شماره 41، صص 33 تا 45. - فاروقی، فواد (1378)، مروری بر سرنوشت انسان در تاریخ ایران، چ 2، تهران: انتشارات عطایی. - فرخی، حسین، (مردادماه 1386)، «حل مسأله مشروعیت قدرت در ایران باستان»، مجله حافظ، شماره 43، صص 12 تا 11. - فلسفی، نصرالله (1347)، چند مقاله تاریخی و ادبی، چ 1، تهران: انتشارات وحید. - فلور، ویلم (1365)، بر افتادن صفویان و برآمدن محمود افغان، ترجمه ابوالقاسم سری، تهران: توس. - ــــــــــ (1368)، حکومت نادر شاه به روایت منابع هلندی، ابوالقاسم سری، چ1، تهران: توس. - ـــــــــ (1371)، صنعتی شدن ایران و شورش شیخ احمد مدنی، ترجمه ابوالقاسم سری، چ1، تهران: توس. - قزوینی، ابوالحسن بن ابراهیم، (1367)، فوایدالصفویه، تصحیح مریم میراحمدی، چ 1، تهران: مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی. - قدیمی قیداری، عباس (پاییز و زمستان 1390)، «درآمدی بر موانع و دشواریهای تاریخ نویسی در ایران با تأکید بر عصر قاجار»، دو فصلنامه تاریخنگری و تاریخنگاری، شماره 8، سال 21، صص 13 تا 205. - کاتوزیان، همایون و حمید احمدی (مرداد و شهریور 1383)، «مشروعیت سیاسی و پایگاه اجتماعی رضا شاه» نشریه اطلاعات سیاسی- اقتصادی، شمارههای 203 و 204، صص 96 تا 113. - کسرایی، محمد سالار، (1389)، «فرمانروایی توأمان:حکومت و مشروعیت در ایران باستان»، فصلنامه سیاست، مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی، شماره 2، صص 208 تا 189. - کشمیری، عبدالکریم (1970)، بیان واقع، به تصحیح و تحقیق داکرکی- بی نسیم، چ 1، لاهور پاکستان: اداره تحقیقات پاکستان، دانشگاه پنجاب لاهور. - کویین، شعله آلیسیا، (1379)، «رویاهای شیخ صفی الدین و تاریخ نوشتههای صفوی»، کتاب ماه تاریخ و جغرافیا، شماره 37 و 38، صص 64 تا 75. - ــــــــــــــــ (1387)، تاریخ نویسی در روزگار فرمانروایی شاه عباس صفوی، ترجمه منصور صفت گل، چ 1، تهران: انتشارات دانشگاه تهران. - گاتوغی گوس، ابراهام (1330)، منتخباتی از یادداشتهای ابراهام گاتوغی گوس، ترجمه استیفان هانانیان، عبدالحسین سپنتا، بیجا: نشریه روزنامه سپنتا، چاپخانه حبل المتین. - گلپینارلی، عبدالباقی (1384)، «قزلباش»، مجله فرهنگ، ترجمه وهاب ولی، ش 1، صص 169 تا 184. - گر، تد رابرت (1377)، چرا انسانها شورش میکنند؟، ترجمه علی مرشدی زاده، تهران: انتشارات پژوهشکده مطالعات راهبردی. - لاکهارت، لارنس (1331)، نادرشاه، ترجمه و اقتباس مشفق همدانی، تهران: چاپخانه شرق. - لاکهارت، لارنس و غلامرضا افشار نادری (1384)، نادر شاه آخرین کشور گشای آسیا، ترجمه اسماعیل افشار نادری، چ 3، تهران: دستان. - متی، رودی (1393)، ایران در بحران، زوال صفویه و سقوط اصفهان، ترجمه حسن افشار، چ 2، تهران: نشر مرکز. - محمدی، ذکرالله و محمد بیطرفان (بهار 1391)، «انتقال و تحویل اندیشه سیاسی فره ایزدی از ایران باستان به ایران اسلامی»، مجله سخن تاریخ، شماره 16، صص 3 تا 36. - مخبر دزفولی، فهیمه(1384)، «ترکان از شمنسیم تا اسلام»، مجله تاریخ و تمدن اسلامی، ش 1، صص 49 تا 61. - مروی وزیر مرو، محمدکاظم (1364)، عالم آرای نادری، به تصحیح: محمد امین ریاحی، 3 جلد، چ 1، تهران: کتابفروشی زوار. - مزاوی، میشل م. (1388)، پیدایش دولت صفوی، ترجمه یعقوب آژند، چ 2، تهران: نشر گستره. - مقتدر، غلامحسین (1383)، نبردهای بزرگ نادرشاه، چ 1، تهران: دنیای کتاب. - مینورسکی، و. (1363)، تاریخچه نادرشاه، ترجمه رشید یاسمی، چ 3، بیجا: کتابهای سیمرغ. - نصیری، محمدرضا (1364)، اسناد و مکاتبات تاریخی ایران «دوره افشاریه»، چ1، گیلان: انتشارات واحد فوق برنامه بخش فرهنگی دفر مرکزی جهاد دانشگاهی. - نوایی، عبدالحسین (1368)، نادرشاه و بازماندگانش، چ 1، تهران: انتشارات زرین. - نویسنده ناشناس، (1376)، حدیث نادرشاهی، تصحیح، تحشیه و تعلیقات رضا شعبانی، چ2، تهران: بعثت. - نویسنده گمنام (1349)، عالم آرای شاه اسماعیل، تصحیح و تعلیق اصغر منتظری، تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب. - وبر، ماکس (1393)، اقتصاد و جامعه، ترجمه عباس منوچهری، مهرداد ترابی نژاد و مصطفی عمادزاده، چ 3، تهران: سمت. - هوشنگ مهدوی، عبدالرضا(1386)، «تجاوزهای پی درپی روسیه به ایران پیش از جنگهای ایران و روس»، اطلاعات سیاسی – اقتصادی، شماره 235 و 236، صص 62 تا 73. - هنوی، جونس (1346)، زندگی نادر شاه، ترجمه اسماعیل دولتشاهی، تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب. - ــــــــــــ (1367)، هجوم افغان و زوال دولت صفوی، اسماعیل دولتشاهی، تهران: یزدان. - یاشار اجاق، احمد (پاییز 1385)، «از عصیان باباییان تا قزلباشگری،نگاهی به تاریخ ظهور و رشد علویان در آناتولی»، فصلنامه تاریخ اسلام، ترجمهی شهاب ولی، شماره 27، صص 159-182. - یوسف جمالی، محمدکریم؛ علی اصغر حبیبی نوده (1390)، «ناهمخوانی رفتارهای شاه اسماعیل اول با مذهب تشیع»، مجله پژوهشنامه تاریخ، سال هفتم، ش 25، صص159 تا 173.
- Firudin oglu Nagiyev (1997), Qizilbaşliq haqqinda, Baki: ƏbilƏv, Zeynalov naşriyyati.
- Yilmaz, Orhan, “Alevilikte eski Turk dini (Goktanri hnanci), ve şamanizmin etkileri”, akademik Tarih ve Dusunce Dergisi, Cilt:1, sayi: 4, (2014), pp1-13.
- Sevinç, Tahir, “Nadirşahin 1738-1739 Hindistan Seferi ve Sonuçlari” SDÜ Fen Edebiyat Fakültesi, Sosyal Bilimler Dergisi: 24, 2011.
- Mahmud- Nadir șah mektuplașmalari, 3Numarali Name- I Humayün Deftari, (2014), Istanbul, Bșbakanlik Devlet Arșivleri Genel Mudurluğlü Osmanli Arșivi Daire Bașbanliği.
- ERDOĞAN, Aysel, “İSLAMİYET’TEN ÖNCE TÜRK DEVLETLERİNDE MECLİS ANLAYIŞI: TOY, KENGEŞ, KURULTAY ÖRNEĞİ”, KSÜ Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt: 11, Sayı: 1, (2014), Sayfa: 39-52. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,168 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,034 |