آمار
| تعداد نشریات | 32 |
| تعداد شماره‌ها | 766 |
| تعداد مقالات | 8,487 |
| تعداد مشاهده مقاله | 10,167,102 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 9,579,111 |
پهنهبندی خطر وقوع زمین‌لغزش با استفاده از فرآیند تحلیل سلسله‌مراتبی و GIS (مطالعهی موردی: حوضهی آبریز سردول چای، استان اردبیل) | ||
| هیدروژئومورفولوژی | ||
| مقاله 1، دوره 4، شماره 13، زمستان 1396، صفحه 1-20 اصل مقاله (1.05 MB) | ||
| نوع مقاله: پژوهشی | ||
| نویسندگان | ||
| توحید رحیم پور1؛ شهرام روستایی2؛ مهسا نخستین روحی3 | ||
| 1دانشجوی دکتری ژئومورفولوژی، دانشکده برنامه‌ریزی و علوم محیطی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران | ||
| 2استاد گروه ژئومورفولوژی، دانشکده برنامه‌ریزی و علوم محیطی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران | ||
| 3کارشناسی ارشد سنجش از دور و GIS، دانشکده برنامه‌ریزی و علوم محیطی، دانشگاه تبریز | ||
| چکیده | ||
| چکیده در این مقاله سعی بر آن است تا مناطق مستعد از لحاظ وقوع زمین‌لغزش در حوضهی آبریز سردول چای واقع در استان اردبیل از طریق پهنهبندی مشخص گردد. برای نیل به این هـدف، لایـه‌های اطلاعاتی مربوط به 8 فاکـتور مؤثر در وقوع زمین‌لغزش شامل زمین‌شناسی، کاربری اراضی، شیب، جهت شیب، فاصله از گسل، فاصله از آبراهه، بارش و ارتفاع با استفاده از نرم‌افزار ArcGIS تهیه شد. سپس با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP) و نرم‌افزار Expert Choice وزندهی به عوامل صورت گرفت. در نهایت، با تلفیق این لایه‌ها با توجه به وزنشان، در محیط GIS نقشهی پهنهبندی به دست آمد. نتایج نهایی به دست آمده از تحقیق حاضر نشان داد که وزن معیارهای هشت‌گانه مذکور به ترتیب 343/0، 126/0، 215/0، 032/0، 071/0، 151/0، 042/0 و 021/0 است که عامل زمین‌شناسی بیشترین وزن را داشته است. هم‌چنین نقشهی پهنهبندی نشان داد که نواحی شرقی، جنوب شرقی و جنوب غربی حوضه به دلیل وجود سازندهای رسوبی، پادگانه‌های قدیمی و انواع ترکیباتی از مارن، آهک و شیل، کاربری مراتع ضعیف و جهت شیب شمالی و غربی بیشترین حساسیت را برای وقوع زمین‌لغزش دارا هستند. | ||
تازه های تحقیق | ||
- | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| کلمات کلیدی: حرکات توده‌ای؛ مدلAHP؛ Expert choice؛ حوضهی آبریز سردول چای | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Landslide Hazard Zonation Using Analytical Hierarchy Process and GIS A Case Study of Sardool Chay Basin, Ardabil Province | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Tohid Rahimpour1؛ Shahram Roostaei2؛ Mahsa Nakhostinrouhi3 | ||
| 1Ph.D, Candidate in Geomorphology, Department of Geomorphology, Faculty of Planning and Environmental Sciences, University of Tabriz, Tabriz, Iran, | ||
| 2- Professor of Geomorphology, Department of Geomorphology, Faculty of Planning and Environmental Sciences, University of Tabriz, Tabriz, Iran | ||
| 3Master Student of Remote Sensing and GIS, University of Tabriz, Tabriz, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| Introduction A landslide is a natural phenomenon that often occurs because of falling down or seamless and quick movements of volumes of sediment along the slope. It has such speed and extent that it may influence tens or hundreds of cubic meters of rock and soil together. This phenomenon causes a lot of economic damages to forests and their growth, farmlands, gas and power transmission lines, mines, engineering structures, and buildings. One of the best ways to prevent these damages is preparing a landslide hazard map. Methodology The method used for zoning the Sardool Chay Basin is the Analytical Hierarchy Process. This is one of the most comprehensive multi-criteria decision methods, which was first presented in 1980 by Thomas L. Saati. This method is based on weighing each pair of variables with each other. AHP method consists of three main steps including (1) creating an Analytical Hierarchy, (2) comparing pairs of elements in it, and (3) weighing the criteria. The main feature of this method is the use of expert opinions. In AHP,n paired factors are compared with each other and more weight is given to the layer that has the maximum impact on the target set. The paired comparison of a scale, based on1 to 9, for its two components' relative weighing is hierarchical. Discussion In this study, the landslide hazard zonation was used in the Sardool Chaycatchment in order to identify areas with landslide incidence potential. The main factors contributing to the landslide occurrence in this case study consisted of geology, land use, slope, aspect, rainfall, altitude, distance from faults, and distance from stream. Their layers were prepared in ArcGIS software. An Analytical Hierarchy Process in Expert Choice software was used for paired comparisons of criteria and calculation of final weight. The results indicated that the geology criterion, which weighed 0.343, and the slope criterion, which weighed 0.215, had the most influences on landslide occurrence. Conclusion Landslide is one of the most common environmental hazards in mountainous areas of the northwest of Iran. Factors such as slope, rainfall, lithology, and earthquakes can trigger them. One of the best ways to deal with this phenomenon, before the implementation of any project, is the zonation mapping of the area. This study was based on the Sardool Chay catchment, located in Khalkhal, the southern part of Ardabil Province. To this end, 8 factors including geology, land use, slope, aspect, rainfall, altitude, distance from faults, and distance from stream were used. The weighting factors and the Analytical Hierarchy Process (AHP), and the Expert Choice software were used. The results classified the basin into five areas including very high risk of landslides (65 km²), high risk (144 km²), medium risk (202 km²), low risk (142 km²), and very low risk (120 km²). In addition, it indicated that the landslide risk of the Sardool Chay catchment is medium. Comparing the landslide zonation map and points of distribution suggests that the AHP can be a good method of weighing the criteria involved in the happening of the landslide. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Keywords: Mass movement, AHP, Expert choice, Sardool Chay Basin | ||
| اصل مقاله | ||
|
- | ||
| مراجع | ||
|
منابع ـ حسینزاده، سیدرضا؛ قربانی شورستانی، علی؛ نورمحمدی، علیمحمد و محسن رضایی عارفی (1394)، بررسی عوامل مؤثر بر وقوع زمین لغزش با استفاده از GIS و RS (مطالعهی موردی سد دوستی)، هیدروژئومورفولوژی، شمارهی 4، صص 38-21. ـ روستایی، شهرام و حسن احمدزاده (1391)، پهنهبندی مناطق متأثر از خطر زمین لغزش در جاده تبریز-مرند با استفاده از سنجش از دور و GIS، پژوهشهای ژئومورفولوژی کمی، شمارهی 1، صص 58 –47. ـ روستایی، شهرام و راحله علیزاده (1391)، پهنهبندی خطر زمین لغزش در حوضهی صوفی چای (مراغه) با استفاده از روش آنبلاگان، فصلنامهی علمی-پژوهشی فضای جغرافیایی، سال 12، شمارهی 39، صص 35-17. ـ روستایی، شهرام؛ مختاری، داود؛ حسینی، زهرا و مهدی اطمانی حقویران (1394)، بررسی پتانسیل وقوع زمین لغزش در حوضهی آبخیز رودخانهی میمه در استان ایلام به روش تحلیل شبکه (ANP)، هیدروژئومورفولوژی، شمارهی 4، صص 123 – 101. ـ شریعت جعفری، محسن (1375)، زمین‌لغزش (مبانی و اصول پایداری شیب‌های طبیعی)، تهران، انتشارات سازه. ـ فاضلنیا، غریب؛ حکیمدوست، یاسر و یدالله بلیانی (1393)، راهنمای جامع مدل‌های کاربردی GIS در برنامه‌ریزی‌های شهری، روستایی و محیطی، جلد اول، چاپ دوم، تهران، انتشارات آزادپیما. -Bowen, William M (1993), AHP: Multiple Criteria Evaluation, in Klosterman, R. et al (Eds), Spreadsheet Models for Urban and Regional Analysis, New Brunswick: Center for Urban Policy Research.
-Komac, M. (2006), A Landslide Susceptibility Model Using the Analytical Hierarchy Process Method and Multivariate Statistics in Perialpine Slovenia, Geomorphology 74, PP.17–28.
-Massimo, C., Stefania, P., Gaetano, R., Francesco, S (2014), Evaluation of prediction capability of the artificial neural networks for mapping landslide susceptibility in the Turbolo River catchment (northern Calabria, Italy), CATENA, Volume 113, February 2014, PP.236-250.
-Saaty, T.L (1980), The Analytical Hierarchy Process, Planning Priority, Resource Allocation, TWS puplication, USA. 15.
-Wu, Sh., Shi, L., Wang, R., Tan, Ch., Hu, D., Mei, Y., Xu, R (1999), Zonation of the landslide hazards in the forereservoir region of the Three Gorges Project on the Yangtze River, Engineering Geology, 59, PP.51-58. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 324 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 535 |
||
