تعداد نشریات | 43 |
تعداد شمارهها | 1,266 |
تعداد مقالات | 15,612 |
تعداد مشاهده مقاله | 51,613,174 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 14,542,187 |
تحلیل جامعه شناختی موانع اداری- مالی عقلانیسازی اقتصاد ایران در دوره ناصری (مطالعه موردی دوران زمامداری میرزا تقی خان امیرکبیر) | ||
جامعه شناسی اقتصادی و توسعه | ||
مقاله 4، دوره 6، شماره 1، شهریور 1396، صفحه 93-125 اصل مقاله (5.29 M) | ||
نوع مقاله: پژوهشی | ||
نویسندگان | ||
فردین قریشی1؛ حسین بنی فاطمه2؛ عباس قدیمی قیداری3؛ جمشید ترابی اقدم* 4 | ||
1استاد دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران. | ||
2استاد جامعه شناسی گروه علوم اجتماعی دانشگاه تبریز | ||
3دانشیار و مدیر گروه تاریخ دانشکده حقوق و علوم اجتماعی دانشگاه تبریز | ||
4دانشجوی دکتری جامعه شناسی اقتصادی و توسعه ، گروه علوم اجتماعی دانشگاه تبریز | ||
چکیده | ||
در این مقاله سعی شده است تا با بهرهگیری از رویکرد وبر به موانع عقلانیشدن اقتصاد پرداخته شود. در این راستا، با تلفیق راهبرد جامعهشناسی تاریخی تفسیری و تحلیلی، موانع اداری- مالی عقلانیسازی اقتصاد در دوره امارت و صدارت میرزا تقی خان امیرکبیر مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته است. در این مقاله، ابتدا ویژگیهای نظام اداری- مالی قاجاریه اعم از مالیات ستانی، برات و مناسبات اداری آن بررسی شده و اقدامات اصلاحی امیر نظام در هر مورد ذکر گردیده است. سپس به مولفههایی چون: مخالفت عناصر ایلی (حکام و شاهزادگان قاجار) با اصلاحات؛ کمبود نیروهای اداری متخصص و همسو با اصلاحات و عدم همراهی کامل و مستمر ناصرالدین شاه با اقدامات میرزا تقیخان به عنوان موانع اداری عقلانیسازی پرداخته شده و در پایان بر اساس یافتهها مفهوم پاتریمونیالیسم ایلی به عنوان تعدیل نظری جهت انطباق بیشتر با تفرد تاریخی پاتریمونیالیسم قاجارارائه گردیده است. بر اساس نتایج تحقیق می توان دو علت اصلی برای ممانعت از اقتصاد عقلانی را ذکر کرد که عبارتند از محدودیت شدید دسترسی به نیروهای اداری متخصص و کارآمد ناشی از شکل خاصی از پاتریمونیالیسم در ایران و تناقض میان مفهوم کارآمدی در نظام اداری پاتریمونیال با بوروکراسی مدرن. | ||
کلیدواژهها | ||
نظام اداری مالی قاجاریه؛ عقلانی سازی؛ پاتریمونیالیسم؛ پاتریمونیالیسم ایلی؛ میرزا تقی خان امیرکبیر | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 538 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 532 |