تعداد نشریات | 44 |
تعداد شمارهها | 1,301 |
تعداد مقالات | 15,907 |
تعداد مشاهده مقاله | 52,156,473 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 14,926,566 |
تحلیل الگوی فضایی نظام سکونتگاهی استان گیلان در ارتباط با عوامل طبیعی | ||
جغرافیا و برنامهریزی | ||
مقاله 14، دوره 21، شماره 61، آذر 1396، صفحه 241-264 اصل مقاله (3.16 M) | ||
نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 2-16 | ||
نویسنده | ||
علی عالیخواه | ||
مدیرعامل در شرکت مهندسین مشاور رویان نقش آفرین | ||
چکیده | ||
تأثیرپذیری کالبدی و عملکردی سکونتگاهها از محیط طبیعی امری مسلم و انکارناپذیر است. در این ارتباط عوامل عدیدهای نقش ایفا میکنند و متأثر از آن مکانیابی، ایجاد، گسترش فیزیکی، جمعیت پذیری و ... در سکونتگاههای انسانی بهنحو متفاوتی شکل مییابد. این پژوهش با هدف بررسی تحلیل الگوی فضایی نظام سکونتگاهی استان گیلان، تحت تأثیر عوامل طبیعی شکل گرفته است. در این مسیر سوال اصلی پیشروی تحقیق، میزان تأثیر عوامل طبیعی بر الگوی فضایی نظام سکونتگاهی استان است. نظام سکونتگاهی استان گیلان بر اساس سرشماری اخیر شامل 2990 نقطه میباشد که بهصورت تمامشماری مورد توجه است. روش تحقیق حاضر توصیفی- تحلیلی است که در آن مطالعات اسنادی و روشهای تحلیل آمار فضایی در نظام اطلاعات جغرافیایی با روش تحلیل همبستگی خودکار فضایی مبتنی بر شاخص مورن I مورد توجه است. نتایج حاکی از آن است که هرچند نظام سکونتگاهی استان گیلان از منظر جمعیت متمرکز نیست اما از نظر تمامی متغیرهای مورد بررسی (ارتفاع، شیب، جهت شیب، بارش، دما، تبخیر و تعرق، فاصله از آبهای سطحی و پوشش گیاهی طبیعی) تمرکز بالایی در توزیع نقاط سکونتگاهی در سطح استان مشاهده شده و همبستگی فضایی تمامی متغیرها با الگوی توزیع فضایی شکل گرفته، از نظر آماری معنادار است. | ||
کلیدواژهها | ||
تحلیل فضایی؛ نظام سکونتگاهی؛ عوامل طبیعی؛ همبستگی خودکار فضایی؛ گیلان | ||
مراجع | ||
ـ بخشنده، نصرت (1378) «مبانی کوچ و کوچندگی در ایران»، نشر دانشگاه تربیت معلم. ـ پیربابایی، محمدتقی (1370) «گزارش اصول و مبانی طرحریزی کالبدی مناطق روستایی- الگوها و معیارهای طراحی»، مدیریت بهسازی و مسکن. ـ تولون، ب. (1374) «جغرافیای سکونت»، ترجمه محمد ظاهری، نشر دانشگاه تربیت معلم تبریز. ـ حسینزادهدلیر، کریم (1380) «برنامهریزی ناحیهای»، نشر سمت. ـ رحمانی، محمود (1383) «تحلیل اثر عوامل محیط طبیعی در الگوی توزیع فضایی سکونتگاهها و جمعیت روستایی شهرستان آمل»، فصلنامه جمعیت، شماره 49 و 50، صص 153-141. ـ رهنما، محمدرحیم و امیرفخریان، مصطفی (1391) «تحلیل توزیع فضایی آژانسهای مسافرتی در کلانشهر مشهد»، نشریه جغرافیا و برنامهریزی، سال 16، پاییز (پیاپی 41). ـ رهنمایی، محمدتقی (1369) «مجموعه مباحث و روشهای شهرسازی: جغرافیا»، نشر مرکز مطالعات و تحقیقات معماری و شهرسازی ایران. ـ زرگر، اکبر (1384) «درآمدی بر شناخت معماری روستایی ایران»، نشر دانشگاه شهید بهشتی. ـ سعیدی، عباس (1377) «مبانی جغرافیای روستایی»، نشر سمت. ـ سلطانی، نبیالله و ناصر علیقلیزاده فیروزجایی (1380) «تحلیل رابطه بین عوامل محیط طبیعی در الگوی توزیع فضایی سکونتگاهها و جمعیت در ناحیه بهار همدان»، مجله جهاد، ش. 245-244، صص. 98- 90. ـ سینگ، جاسبر و اس. اس. دیلون (1373) «جغرافیای کشاورزی»، ترجمه سیاوش دهقانیان، عوض کوچکی و علی کلاهی اهری، نشر دانشگاه فردوسی مشهد. ـ شکویی، حسین (1373) «دیدگاههای نو در جغرافیای شهری»، نشر سمت. ـ شکویی، حسین (1377) «اندیشههای نو در فلسفه جغرافیا»،(جلد اول)، نشر گیتاشناسی. ـ غیور، حسنعلی (1368) «اثرات نامساعد بیوکلیمایی ناشی از عوامل طبیعی در دشت سیستان»، فصلنامه تحقیقات جغرافیایی، شماره 13، صص 184-163. ـ کردوانی، پرویز (1382) «نگاهی به نقش عوامل طبیعی در زندگی اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی مردم در برخی مناطق ایران»، نامه پژوهش فرهنگی، شماره 8، صص 158-127. ـ محمدی، علیرضا (1388) «نقش عوامل طبیعی بر شهر گرمسار»، http://www.garmsarnews.com/Garmsar/Garmsar012.htm. ـ مخدوم، مجید (1372) «شالوده آمایش سرزمین»، نشر دانشگاه تهران. ـ مشیری، سیدرحیم (1372) «جغرافیای کوچنشینی»، نشر سمت. ـ مطیعی لنگرودی، سیدحسن (1378) «جغرافیای اقتصادی ایران: کشاورزی»، نشر جهاد دانشگاهی مشهد. ـ ملکشهمیرزادی، صادق (1378) «ایران در پیش از تاریخ»، نشر سازمان میراث فرهنگی، تهران. ـ موسوی کوهپر، سید مهدی و همکاران (1390) «تحلیل نقش عوامل طبیعی در توزیع فضایی محوطههای باستانی مازندران،» پژوهشهایجغرافیایطبیعی، شماره 75 ، صص. 19-1. ـ مهدوی، مسعود (1377) «مقدمهای بر جغرافیای روستایی ایران»، نشر سمت. ـ میرابوالقاسمی، محمدتقی (1369) «گیلان از آغاز تا مشروطیت»، نشر هدایت، رشت. ـ میرموسوی، سید حسین و میریان، مینا (1390) «کاربرد روشهای زمین آمار در مطالعات توزیع مکانی بارش (مطالعه موردی: استان کرمان)»، فصلنامه جغرافیا و برنامهریزی، سال 16، زمستان (پیاپی 38). ـ نوری، هدایتالله (1379) «تحلیل فضایی در جغرافیای کشاورزی»، فصلنامه پژوهشهای جغرافیایی، شماره 39، صص. 10-1. ـ هاگت، پیتر (1375) «جغرافیا ترکیبی نو»، جلد دوم، ترجمه شاپور گودرزینژاد، نشر سمت. -Church, Richard L. and Murray, Alan T. (2009), "Business site selection", location analysis and GIS, John Wiley & Sons Publication.
-Eiselt, H.A. and Marianov, Vladimir (Editors) (2011), "Foundations of Location Analysis", Publication of Springer.
-Fotheringham, A.S., Ch. Brunsdon and M. Charlton (2000), "A Quantitative Geography- Perspectives on Spatial Data Analysis", SAGE Publication.
-Lee, J. and D. Wong (2001), "Statistical Analysis with ArcView GIS", John Wiley & Sons Publication.
-Legendre, Pierre (1993), "Spatial Autocorrelation: Trouble or New Paradigm?", Journal of Ecology, Vol. 74, pp. 1659–1673.
-Wiegand, Thorsten and Moloney, Kirk A. (2014), "Handbook of Spatial Point- Pattern Analysis in Ecology", CRC Publication. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 925 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 674 |