تعداد نشریات | 44 |
تعداد شمارهها | 1,301 |
تعداد مقالات | 15,907 |
تعداد مشاهده مقاله | 52,156,558 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 14,926,680 |
ارزیابی آسیبپذیری ذاتی آبخوان دشت اردبیل با استفاده از روشهای DRASTIC، SINTACS و SI | ||
جغرافیا و برنامهریزی | ||
مقاله 4، دوره 21، شماره 61، آذر 1396، صفحه 57-74 اصل مقاله (2.77 M) | ||
نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 2-5 | ||
نویسندگان | ||
اصغر اصغری مقدم1؛ مریم قره خانی2؛ عطا الله ندیری3؛ مهدی کرد4؛ الهام فیجانی5 | ||
1عضو هیات علمی- دانشگاه تبریز | ||
2دانشجوی دکتری، دانشکده علوم طبیعی، دانشگاه تبریز. | ||
3استادیار، دانشکده علوم طبیعی، دانشگاه تبریز. | ||
4استادیار/دانشگاه کردستان، دانشکده علوم پایه | ||
5استادیار/دانشگاه تهران، دانشکده زمین شناسی | ||
چکیده | ||
افزایش جمعیت، توسعه کشاورزی و صنایع باعث افزایش شدید در مصرف منابع آب و بهتبع آن کاهش کمی و کیفی منابع آب زیرزمینی شده است. افت گسترده در سطح تراز منابع آب زیرزمینی شیرین و نفوذ آبهای سطحی و بارشها به این منابع، جریانات سطحی را با کاهش دراماتیک مواجه کرده و در اکثر مناطق ایران آب زیرزمینی مهمترین منبع تأمینکننده آب کشاورزی، شرب و صنعت گردیده است. از اینرو اهمیت مدیریت، حفاظت و جلوگیری از آلودگی این منابع به ضرورت اجتنابناپذیری مبدل شده است. یکی از راهکارهای مناسب برای جلوگیری از آلودگی منابع آب زیرزمینی شناسایی مناطق آسیبپذیر آبخوان است. در این پژوهش بهمنظور ارزیابی آسیبپذیری آبخوان دشت اردبیل از روشهای DRASTIC، SINTACS و SI استفاده شده است. با استفاده از این روشها و با توجه به ویژگیهای هیدرولوژیکی و هیدروژئولوژیکی منطقه مورد مطالعه آسیبپذیری آبخوان در مقابل عوامل آلاینده پهنهبندی شد و مناطق مستعد به آلودگی در هر کدام از روشها مشخص شد. سپس برای صحتسنجی هر کدام از روشها از مقادیر نیترات اندازهگیری شده در منطقه استفاده شد. بهمنظور مقایسه بهتر و دقیقتر این روشها، شاخص همبستگی (CI) بین نقشههای آسیبپذیری و مقادیر نیترات محاسبه گردید. نتایج نشان داد که مدل DRASTIC بالاترین شاخص همبستگی را دارد و بنابراین برای ارزیابی آسیبپذیری روش بهتری نسبت به روشهای دیگر است. بر اساس نتایج حاصل از مدل DRASTIC، 36/44 درصد از آبخوان دشت اردبیل که بیشتر شرق و قسمتی از جنوب دشت را شامل میشود در محدوده آسیبپذیری کم و بقیه قسمتهای دشت یعنی بخشهای شمالی و غربی در محدوده آسیبپذیری متوسط قرار دارد. | ||
کلیدواژهها | ||
آسیبپذیری؛ دشت اردبیل؛ DRASTIC | ||
مراجع | ||
ـ اصغری مقدم، اصغر؛ فیجانی، الهام و عطاالله ندیری (1388)، «ارزیابی آسیبپذیری آب زیرزمینی دشتهای بازرگان و پلدشت با استفاده از مدل دراستیک بر اساس GIS»، مجله محیطشناسی، شماره 52، صص 55-64. ـ آصفی، مهرناز؛ رادمنش، فریدون و حیدر زارعی (1393)، «بهینهسازی مدلهای DRASTIC و SINTACS مبتنی بر سامانه اطلاعات جغرافیایی با استفاده از فرایند تحلیل سلسلهمراتبی»، مجله محیطشناسی، شماره 1، صص 94-79. ـ کرد، مهدی (1393)، «مدل سازی عددی آبخوان دشت اردبیل و مدیریت آن با استفاده از بهینه سازی برداشت آن»، رساله دکتری، دانشکده علوم طبیعی، دانشگاه تبریز. ـ کلانتری، نصراله؛ فاریابی، محمد و محمدحسین رحیمی (1386)، «بررسی نیروی آلودگی آب زیرزمینی دشت باغملک با استفاده از روش AVI و مدلهای GOD و DRASTIC در محیط GIS»، نشریه زمینشناسی مهندسی، شماره 2، صص431 -450. ـ معروفی، صفر؛ سلیمانی، سامره؛ قبادی، محمدحسین؛ رحیمی، قاسم و حسین معروفی (1391)، «ارزیابی آسیبپذیری آبخوان دشت ملایر با استفاده از مدلهای DRASTIC، SI و SINTACS»، مجله پژوهشهای حفاظت آب و خاک، شماره سوم، صص 141- 166. -Aller, Linda; Bennet, Truman; Leher, Jay.H; Petty, Rebecca.J and Hackett, Glen (1987), “DRASTIC: A Standardized system for evaluating groundwater pollution potential using hydro-geological settings”, Kerr Environmental Research Laboratory, U.S Environmental Protection Agency Report, (EPA/600/2-87/035).
-Antonakos, Andreas.K and Lambrakis, Nikolaos. I. (2007), “Development and testing of three hybrid methods for the assessment of aquifer vulnerability to nitrates based on the drastic model, an example from NE Korinthia, Greece”, Journal of Hydrology, PP. 288-304.
-Civita, Massimo. (1990), “Legenda unificata per le Carte della vulnerabilita dei corpi idrici sotterranei/ Unified legend for the aquifer pollution vulnerability Maps, Studi Sulla Vulnerabilita degli Acquiferi”, Pitagora Edit, Bologna.
-Corniello, Alfonso; Ducci, Daniela and Napolitano, Paola. (1997), “Comparison between parametric methods to evaluate aquifer pollution vulnerability using a GIS: An example in the Piana Campana”, In: Engineering Geology and the Environment, Balkema, Rotterdam, The Netherlands, PP.1721-1726.
-Fijani, Elham; Nadiri, Ata.Allah; Asghari Moghaddam, Asghar; Tsai, Frank T-C and Dixon, Barnali. (2013), “Optimization of DRASTIC Method by Supervised Committee Machine Artificial Intelligence to Assess Groundwater Vulnerability for Maragheh-Bonab Plain Aquifer, Iran”, Journal of Hydrology, 530, PP.89-100.
-Hamza, Mohamed. Hafedh; Added, Ayed; France´s, Alain and Rodrı´guez, Ramiro. (2007), Validite´ de l’application des me´thodes de vulne´rabilite´ DRASTIC, SINTACS et SI a l’e´tude de la pollution par les nitrates dans la nappe phre´atique de Metline Ras Jebel–Raf Raf, Comptes Rendus Geoscience, 339, PP.493-505.
-Majandang, Jiradech and Sarapirome, Sunya. (2013), “Groundwater vulnerability assessment and sensitivity analysis in Nong Rua, Khon Kaen, Thailand, using a GIS-based SINTACS model”, Environ Earth Science, Vol. 68, PP.2025-2039.
-Niknam, Ramin; Mohammadi, Kourosh and Majd, Vahid. Johari. (2007), “Groundwater Vulnerability Evaluation of Tehran-Karaj Aquifer Using DRASTIC Method and Fuzzy Logic”, Iran Water Resources Research, Vol 2, PP. 39-47.
-Panagopoulos, George; Antonakos, Andreas and Lambrakis, Nicolaos. (2005),“Optimization of DRASTIC model for groundwater vulnerability assessment,by the use of simple statistical methods and GIS”, Hydrogeology Journal (published online).
-Vrba, Jiri and Zoporozec, Alexander. (1994), “Guidebook on mapping groundwater vulnerability”, International Contributions to Hydrogeology, Verlag Heinz Heise GmbH and Co, KG. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 915 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 613 |