تعداد نشریات | 44 |
تعداد شمارهها | 1,301 |
تعداد مقالات | 15,907 |
تعداد مشاهده مقاله | 52,156,560 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 14,926,683 |
پهنهبندی عرصههای مناسب برای استحصال رواناب با استفاده از AHP و GIS (مطالعه موردی: حوضه آبخیز سمبور چای استان اردبیل) | ||
جغرافیا و برنامهریزی | ||
مقاله 3، دوره 21، شماره 61، آذر 1396، صفحه 37-56 اصل مقاله (3.16 M) | ||
نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 2-4 | ||
نویسندگان | ||
اباذر اسمعلی عوری1؛ محمد گلشن2؛ کمیل خورشیدی میانایی3 | ||
1دانشگاه محقق اردبیلی، دانشکده منابع طبیعی، دانشیار | ||
2دانشجو | ||
3دانشگاه محقق اردبیلی، دانشکده منابع طبیعی، دانش آموخته | ||
چکیده | ||
چکیده جمعآوری آب باران، با اهداف و انگیزههای گوناگونی صورت میگیرد که هدف اصلی آن، بهینهسازی و مدیریت بهرهبرداری از آب باران بر اساس نیاز و مصرف میباشد. حوضه آبخیز سمبور چای با مساحت 74830 هکتار در مناطق خشک و نیمهخشک ایران در استان اردبیل واقع شده است. در این تحقیق به منظور تعیین مناطق مستعد برای استحصال رواناب از سیستم اطلاعات جغرافیایی GIS استفاده شد. بدین منظور نقشه مناطق مستعد استحصال آب با به کارگیری مفهوم سطح منبع متغیر بر اساس حجم آب قابل استحصال و از طریق مدل AHP تهیه شـد. پس از وزندهی به پارامترهای شدت بارش نیم ساعته با دوره بازگشت 10 سال، شدت بارش یک ساعته با دوره بازگشت 2 سال، بارش متوسط سالانه، NDVI، متوسط شیب، نفوذپذیری خاک، سنگشناسی سطحی و دما و مشخص شدن تاثیر آنها، عرصههای مناسب و نامناسب برای استحصال رواناب مشخص شد. نتایج نشان داد که زیرحوضههای واقع در قسمت شمالی منطقه با دارا بودن مساحت بالادست بیشتر و دبی پیک 7 تا 21 متر مکعب بر ثانیه، زمان تمرکز بالای 120 دقیقه، دمای متوسط بیشتر از 13 درجه سانتیگراد، شاخص NDVI منفی و ارتفاع رواناب سالانه 7 سانتیمتر بیشترین پتانسیل تولید رواناب را دارند. | ||
کلیدواژهها | ||
رواناب؛ دوره بازگشت؛ اولویتبندی؛ تناسب اراضی؛ سمبورچای | ||
مراجع | ||
- اسمعلی، اباذر؛ عبداللهی، خدایار (1391)، «آبخیزداری و حفاظت خاک»، چاپ دوم، انتشارات دانشگاه محقق اردبیلی. - اولیایی، علیرضا؛ فاتحی، ایمان؛ غلامی، جواد؛ همدمجو، مهران (1391)، «مکانیابی مناطق مناسب برای استحصال آب باران»، اولین کنفرانس ملی راهکارهای دستیابی به توسعه پایدار، 20 اسفند، ادراه کل پدافند غیر عامل (وزارت کشور)، تهران. - پیترسون اریک، نیسن (1366) «جمعآوری آب باران در مناطق روستایی»، مترجم: حبیبالله بیات، سازمان برنامه و بودجه، مرکز مدارک اقتصادی- اجتماعی و انتشارات، شماره راهنما TD 418 .N56719 کتابخانه مرکزی (مهندسی عمران). - خورشیددوست، علیمحمد؛ سبحانی، بهروز؛ آزرم، کامل؛ امینی، جمال (1394)، «ارزیابی توان محیطی استان آذربایجان غربی برای کشت کلزا بر اساس روش AHP و مدل TOPSIS»، مجله جغرافیا و برنامهریزی تبریز، سال 19، شماره 52، صص 161-141. - رحیمی، داریوش؛ موسوی، سیدحجت (1392)، «پتانسیلیابی منابع آب زیرزمینی با استفاده از مدل AHP و تکنیک GIS»، مجله جغرافیا و برنامهریزی تبریز، سال 17، شماره 44، صص 159-1390. - سلیمانی، حسین؛ فرج زاده اصل، منوچهر؛ کریمی، جلال (1393) «ارزیابی تناسب اراضی جهت استقرار مزارع باد با استفاده از تکنینکهای تصمیمگیری چند معیاره و GIS»، مجله جغرافیا و برنامهریزی محیطی، سال 25، شماره 3، صص 21-42. - طهماسبی، رمضان؛ رجبیثانی، رضا (1385)، «جمعآوری آب در عرصههای طبیعی، راه حلی برای رفع کم آبی در مناطق خشک و نیمهخشک»، مجله جغرافیا و توسعه، شماره 7، صص 42-23. - فرجی سبکبار، حسنعلی (1384)، «مکانیابی واحدهای خدمات بازرگانی با استفاده از روش سلسله مراتبی»، مجله پژوهشهای جغرافیایی موسسه جغرافیا، جلد 37، شماره51، صص 138-125. - قهرمان، بیژن؛ شامکوئیان، حمیرا؛ داوری، کامران (1391)، «استخراج معادلات مقدار – مدت – فراوانی بارش با استفاده از تئوری گشتاورهای خطی»، مجله آبیاری و زهکشی ایران، شماره 1، جلد 4، صص 132-142. - کردوانی، پرویز؛ رحمانی، بختیار (1391)، «استفاده بهینه از منابع آبی در ناحیه اورمانات (ذخیره آب)»، مجله جغرافیای سرزمین، سال نهم، شماره 35، صص 1-16. - محمودی، نریمان (1391)، «مکانیابی مناطق مناسب برای ذخیره آب باران، مطالعه موردی حوضه آبخیز درخت سنجد»، اولین همایش ملی سامانه سطوح آبگیر باران، 22 تا 23 آذر، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی. - Andrew, L.K.F. (2000), “A Simulation Model of Flood Runoff Utilization wan”, Availabe at: http://www.rainwaterharvesting.org/.
- Chow, V. T., Maidment, D. R., Mays, L. W. (1988), “Applied hydrology”, Editions McGraw-Hill, New York.
- Coskun, M., Musaoglu, N. (2004), “Investigation of rainfall-runoff modelling of the Van Lake catchment by using remote sensing and GIS integration”, In Twentieth International Society for ISPRS, In Turkey.
- Courrier, W.F. (1973), “Water Harvesting by Trick tanks, Rain Traps and Guzzlers”, Water relatons symposium, Twin Falls, Idaho. pp. 169-181.
- Curriero, F.C., Patz, J.A., Rose, J.B., Subhash, L. (2011), “The association between extreme precipitation and waterborne disease outbreaks in the US”, Public Health, Vol, 91. No, 8. PP. 1194-1199.
- IFAD. (2004), “Inputs and Infrastructure Improving Water Resources”, Available at: http://www.ifad.org/
- Khaldi, S., Ratajczak, M., Gargala, G., Fournier, M., Berthe, T., Favennec, L., Dupont, J.P. (2011), “Intensive exploitation of a karst aquifer leads to Cryptosporidium water supply contamination”, Water Reserch, Vol. 45, No. 9, PP. 2906-2914.
- Mbilinyi, B.P., Tumbo, S.D., Mahoo, H.F., Mkiramwinyi, H.O. (2007), “GIS-based Decision Support System for Identifying Potential Sites for Rainwater Harvesting”, Physics and Chemistry of the Earth, Vol. 32, No. 15-18, PP. 1074-1081.
- Mwenge, K.J., Rockström, J., Taigbenu, A.E., Dimes, J. (2007), “Rainwater Harvesting to Enhance Water Productivity of Rainfed Agriculture in the Semi-arid Zimbabwe”, Physics and Chemistry of the Earth, Vol, 32. No, 15- 18. 1068- 1073.
- Myers, L.E. (1964), “Harvesting Precipitation”, International Assessment, Hydrology, Berkeley, Calif, Publition. 65: 343- 351.
- Sharif, Mahmode. (2014), “Investigation of rainfall–runoff modeling for Egypt by using remote sensing and GIS integration”, catena, Vol, 120. PP. 111-121.
- اسمعلی، اباذر و خدایار عبداللهی (1391)، «آبخیزداری و حفاظت خاک»، چاپ دوم، انتشارات دانشگاه محقق اردبیلی. - اولیایی، علیرضا؛ فاتحی، ایمان؛ غلامی، جواد و مهران همدمجو (1391)، «مکانیابی مناطق مناسب برای استحصال آب باران»، اولین کنفرانس ملی راهکارهای دستیابی به توسعه پایدار، 20 اسفند، ادراه کل پدافند غیر عامل (وزارت کشور)، تهران. - پیترسون اریک، نیسن (1366) «جمعآوری آب باران در مناطق روستایی»، مترجم: حبیبالله بیات، سازمان برنامه و بودجه، مرکز مدارک اقتصادی- اجتماعی و انتشارات، شماره راهنما TD 418 .N56719 کتابخانه مرکزی (مهندسی عمران). - خورشیددوست، علیمحمد؛ سبحانی، بهروز؛ آزرم، کامل و جمال امینی (1394)، «ارزیابی توان محیطی استان آذربایجان غربی برای کشت کلزا بر اساس روش AHP و مدل TOPSIS»، مجله جغرافیا و برنامهریزی تبریز، سال 19، شماره 52، صص 161-141. - رحیمی، داریوش و سیدحجت موسوی (1392)، «پتانسیلیابی منابع آب زیرزمینی با استفاده از مدل AHP و تکنیک GIS»، مجله جغرافیا و برنامهریزی تبریز، سال 17، شماره 44، صص 159-1390. - سلیمانی، حسین؛ فرج زاده اصل، منوچهر و جلال کریمی (1393) «ارزیابی تناسب اراضی جهت استقرار مزارع باد با استفاده از تکنینکهای تصمیمگیری چند معیاره و GIS»، مجله جغرافیا و برنامهریزی محیطی، سال 25، شماره 3، صص 21-42. - طهماسبی، رمضان و رضا رجبیثانی (1385)، «جمعآوری آب در عرصههای طبیعی، راهحلی برای رفع کمآبی در مناطق خشک و نیمهخشک»، مجله جغرافیا و توسعه، شماره 7، صص 42-23. - فرجی سبکبار، حسنعلی (1384)، «مکانیابی واحدهای خدمات بازرگانی با استفاده از روش سلسله مراتبی»، مجله پژوهشهای جغرافیایی موسسه جغرافیا، جلد 37، شماره51، صص 138-125. - قهرمان، بیژن؛ شامکوئیان، حمیرا و کامران داوری (1391)، «استخراج معادلات مقدار - مدت - فراوانی بارش با استفاده از تئوری گشتاورهای خطی»، مجله آبیاری و زهکشی ایران، شماره 1، جلد 4، صص 132-142. - کردوانی، پرویز و بختیار رحمانی (1391)، «استفاده بهینه از منابع آبی در ناحیه اورمانات (ذخیره آب)»، مجله جغرافیای سرزمین، سال نهم، شماره 35، صص 1-16. - محمودی، نریمان (1391)، «مکانیابی مناطق مناسب برای ذخیره آب باران، مطالعه موردی حوضه آبخیز درخت سنجد»، اولین همایش ملی سامانه سطوح آبگیر باران، 22 تا 23 آذر، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی. -Andrew, L.K.F. (2000), “A Simulation Model of Flood Runoff Utilization wan”, Availabe at: http://www.rainwaterharvesting.org/.
-Chow, V.T., Maidment, D.R., Mays, L.W. (1988), “Applied hydrology”, Editions McGraw-Hill, New York.
-Coskun, M., Musaoglu, N. (2004), “Investigation of rainfall-runoff modelling of the Van Lake catchment by using remote sensing and GIS integration”, InTwentieth International Society for ISPRS, In Turkey.
-Courrier, W.F. (1973), “Water Harvesting by Trick tanks, Rain Traps and Guzzlers”, Water relatons symposium, Twin Falls, Idaho. PP. 169-181.
-Curriero, F.C., Patz, J.A., Rose, J.B., Subhash, L. (2011), “The association between extreme precipitation and waterborne disease outbreaks in the US”, Public Health, Vol. 91, No, 8. PP. 1194-1199.
-IFAD. (2004), “Inputs and Infrastructure Improving Water Resources”, Available at: http://www.ifad.org/
-Khaldi, S., Ratajczak, M., Gargala, G., Fournier, M., Berthe, T., Favennec, L., Dupont, J.P. (2011), “Intensive exploitation of a karst aquifer leads to Cryptosporidium water supply contamination”, Water Reserch, Vol. 45, No. 9, PP. 2906-2914.
-Mbilinyi, B.P., Tumbo, S.D., Mahoo, H.F., Mkiramwinyi, H.O. (2007), “GIS-based Decision Support System for Identifying Potential Sites for Rainwater Harvesting”, Physics and Chemistry of the Earth, Vol. 32, No. 15-18, PP. 1074-1081.
-Mwenge, K.J., Rockström, J., Taigbenu, A.E., Dimes, J. (2007), “Rainwater Harvesting to Enhance Water Productivity of Rainfed Agriculture in the Semi-arid Zimbabwe”, Physics and Chemistry of the Earth, Vol, 32, No. 15- 18, 1068- 1073.
-Myers, L.E. (1964), “Harvesting Precipitation”, International Assessment, Hydrology, Berkeley, Calif, Publition, 65: 343- 351.
-Sharif, Mahmode. (2014), “Investigation of rainfall–runoff modeling for Egypt by using remote sensing and GIS integration”, Catena, Vol, 120. PP. 111-121. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 862 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 640 |