تعداد نشریات | 44 |
تعداد شمارهها | 1,303 |
تعداد مقالات | 16,020 |
تعداد مشاهده مقاله | 52,490,333 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 15,217,690 |
بررسی مؤلفه های طنز در شعر فرانو با تأکید بر اشعار اکبر اکسیر | ||
زبان و ادب فارسی (نشریه سابق دانشکده ادبیات دانشگاه تبریز) | ||
مقاله 6، دوره 69، شماره 234، اسفند 1395، صفحه 95-117 اصل مقاله (862.93 K) | ||
نویسندگان | ||
علی صفایی* 1؛ باهره پاسخی2 | ||
1دانشیار زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه گیلان | ||
2کارشناس ارشد زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه گیلان | ||
چکیده | ||
اکبر اکسیر شاعر طنزپرداز مبدع و منتقد آذری زبان آستارایی، در زمره ادب دوستان و شعرسرایانی است که شعری بدون وزن و قافیه را با عنوان فرانو که شاخه ای از شعر نو است، با درنظر گرفتن دو عامل مسلط بر جهان حاضر یعنی سرعت و فن آوری، به بازار ادبیات معرفی می کند تا بتواند ادبیات غنی فارسی را به جنبشی نو واداشته، مخاطب جوان امروز را به دوستی مجدد با این ادبیات کهنسال دعوت نماید. او در این میان از مؤثرترین و نافذترین نوع ادبی یعنی طنز بهره می گیرد. طنز که همواره بهترین وسیله انتقادی اصلاح طلبانه بوده، ماهیت اصلی شعر اکسیر را نیز تشکیل می دهد. اکسیر برای خلق طنز در شعر فرانو که ایجاز ویژگی بارز این شعر است، ضمن گزینش هوشمندانه واژگان ساده از صنایع بدیع معنوی و لفظی همچون ایهام، مراعات نظیر و جناس و ... و سازوکارهای بیانی مانند نقیضه، غافلگیری، هنجارگریزی و ... به طور نامحسوس و غیرتحمیلی استفاده می کند که گاهی طنز اشعار منتج از تلفیق چند شگرد با هم است. هدف از این پژوهش معرفی شعر فرانو و ذکر ویژگیهای آن و بررسی شگردها و تکنیک های طنزساز در اشعار اکسیر به عنوان یکی از برجسته ترین نمایندگان این شعر است. نتیجه آنکه اکسیر ضمن نوآوری در استفاده از شگردهای طنزآفرین، عمدتاً از طنز کلامی و طنز موقعیت در آفرینش آثار شعری خود بهره جسته است. ضمناً این مقاله به روش توصیفی- تحلیلی تدوین گردیده است. | ||
کلیدواژهها | ||
اکسیر؛ شعر فرانو؛ طنز؛ شگردهای طنزساز | ||
مراجع | ||
- آرین پور، یحیی، (1382)، از صبا تا نیما، ج دوم، چ هشتم، تهران: انتشارات زوّار. - اخوّت، احمد، (1371)، نشانه شناسی مطایبه، چ اول، اصفهان: نشر فردا. - استون، ایرونیگ، (1380)، شور زندگی، ترجمه محمدعلی اسلامی ندوشن، چ چهاردهم، تهران: انتشارات یزدان. - اصلانی، محمدرضا، (1387)، فرهنگ واژگان و اصطلاحات طنز، چ دوم، تهران: انتشارات یزدان. - اکسیر، اکبر (الف)، (1387)، بفرمایید بنشینید صندلی عزیز، چ دوم، تهران: انتشارات مروارید. - اکسیر، اکبر (ب)، (1387)، پسته لال سکوت دندان شکن است، چ دوم، تهران: مروارید. - اکسیر، اکبر (ج)، (1387)، زنبورهای عسل دیابت گرفته اند!، چ سوم، تهران: مروارید. - . اکسیر، اکبر، (1389)، ملخ های حاصلخیـز، چ اول، تهران: مروارید. - اکسیر، اکبر، (1390)، مالاریـا، چ اول، تهران: مروارید. - اکسیر، اکبر، (1385)، «فرانو رود وحشی شعر امروز»، فصلنامه اشراق، ش 3. - انوشه، حسن، (1376)، فرهنگنامه ادبی فارسی، چ اول، تهران: سازمان چاپ و انتشارات. - برگسون، سیمون، (1379)، خنده، ترجمه عباس باقری، تهران: نشر شباویز. - پورنامداریان، تقی- طهرانی ثابت، ناهید، (1390)، «صنایع بدیعی در شعر نو»، سال اول، شمارۀ اول، بهار و تابستان. - ترکمن، فاضل، (1391)، «کافه لبخند/ من فکر میکنم، اما نیستم!»، مجلۀ جهان کتاب، سال هفدهم، خرداد- مرداد، ش 277-279 . - جمالزاده، سید محمدعلی، (1382)، فرهنگ لغات عامیانه، چ دوم، تهران: انتشارات سخن. - جوادی، حسن، (1384)، تاریخ طنز در ادب فارسی، چ اول، تهران: انتشارات کاروان. - حسام پور، سعید - دهقانیان، جواد – خاوری، صدیقه، (1390)، «بررسی تکنیک های طنز و مطایبه در آثار هوشنگ مرادی کرمانی»، مجله علمی پژوهشی مطالعات ادبیات کودک و نوجوان، دانشگاه شیراز، سال دوم، شماره اول، بهار و تابستان. - حرّی، ابوالفضل، (1387)، تاریخ طنز در ادب فارسی، چ اول، تهران: انتشارات سوره مهر. - حلبی، علی اصغر، (1377)، تاریخ طنز و شوخ طبعی، تهران: بهبهانی. - داد، سیما، (1383)، فرهنگ اصطلاحات ادبی، چ اول، تهران: انتشارات مروارید. - راستگو، سیدمحمد، (1379)، ایهام در شعر فارسی، چ اول، تهران: انتشارات سروش. - سیدحسینی، رضا، (1384)، مکتب های ادبی، ج 2، چ چهاردهم، تهران: انتشارات نگاه. - شریفپور، عنایتالله – قیصری، عبدالرضا، «بررسی مضامین طنز در خاطره نوشتههای دفاع مقدس»، مجله ادبیات و پایداری، سال سوم، پاییز 1390 و بهار 1391. - شفیقی، احسان، (1384)، «فرانو، گردنه ی حیرانی ی شعر امروز»، اردبیل: مجله بلم، ش 6 و 7. - شمیسا، سیروس، (1386)، معانی، چ اول، تهران: نشر میترا. - شمیسا، سیروس، (1387)، بیان، چ سوم، تهران: نشر میترا. - شمیسا، سیروس، (1390)، نگاهی تازه به بدیع، چ چهارم، تهران: نشر میترا. - شیرازی، حافظ، (1377)، دیوان اشعار، تهران: انتشارات شقایق. - شیری، قهرمان، (1377)، «راز طنزآوری» مجموعه مقالات طنز، تهران: فصلنامه سنجش و پژوهش 13 و 14، صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران، مرکز تحقیقات، مطالعات و سنجش برنامه ای. - طاهری، قدرت...، (1382)، «بازیهای طنزآمیز زبانی ابوسعید در اسرارالتوحید»، فصلنامه پژوهشهای ادبی، شماره 2، پاییز و زمستان. - طالبیان، یحیی- تسلیم جهرمی، فاطمه، (1388)، «ویژگی های زبان طنز و مطایبه در کاریکلماتورها» (با تکیه بر کاریکلماتورهای پرویز شاپور)، مجلّه فنون ادبی (علمی- پژوهشی)، دانشگاه اصفهان، سال اول، ش 1. - غضنفری، محمد، (1388)، «پژوهشی در کاربرد آرایه های ادبی در طنز معاصر فارسی و مقایسۀ اجمالی آنها در طنز انگلیسی»، جستارهای ادبی «دانشکده ادبیات و علوم انسانی سابق»، مجلّۀ علمی- پژوهشی، شماره 165، تابستان. - کریچلی، سیمون، (1384)، در باب طنز، ترجمه سهیل سُمی، تهران: انتشارات ققنوس. - کزّازی، سید جلال الدّین، (1389)، بدیع، چ هفتم، تهران: نشر مرکز، کتاب ماد. - موحد، عبدالحسین، (1382)، «طنز و خلاقیت»، پژوهشهای ادبی، شماره 2، پاییز و تابستان. - هدایت، صادق، (بی تا)، بوف کور. - همایی، جلال الدین، (1389)، فنون بلاغت و صناعات ادبی، چ اول، تهران: اهورا. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 862 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,357 |