تعداد نشریات | 44 |
تعداد شمارهها | 1,303 |
تعداد مقالات | 16,020 |
تعداد مشاهده مقاله | 52,489,751 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 15,217,384 |
کیفیت بازنمایی اندیشه ایرانشهری در سنت تاریخنگاری عصر صفوی (مبانی تکوین دگرباره امر سیاسی) | ||
فصلنامه تاریخ نامه ایران بعد از اسلام | ||
مقاله 2، دوره 7، شماره 13، مهر 1395، صفحه 51-79 اصل مقاله (485.75 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 33 | ||
نویسندگان | ||
محمدعلی حسینیزاده1؛ امیر رضائیپناه* 2 | ||
1استادیار علومسیاسی دانشگاه شهید بهشتی | ||
2دانشجوی دکتری علومسیاسی دانشگاه شهید بهشتی(نویسنده مسئول) | ||
چکیده | ||
چکیده: عصر صفوی دورهای مهم در صورتبندی گفتمان هویت سیاسی- اجتماعی ایران است. در این دوران، پس از سالها فترت، حکومتی مستقل، فراگیر، انحصاری، قدرتمند و دارای ایدئولوژی ویژه سیاسی شکل گرفته و با کاربست سخت و نرم افزارهای قدرت جامعه را همسو با خویش متحول نمود. مدارهای سازنده سیاست و امر سیاسی در عصر صفوی دستخوش بازاندیشی و مفصلبندیدگرباره گردید. در این دوره اندیشه و عمل سیاسی- اجتماعی ایرانیان، صورتی آمیزهای و درهمپیچیده یافت. از دید نگارندگان، اندیشه و کنش سیاسی صفویان، از پنج کیان تصوف، تشیع، ایرانبودگی (بازیابی مفهوم ایران و سنت شاهی آرمانی ایرانی)، سنت خلافت اسلامی و موج نوپدید مدرنیته و تمدن غرب سازمان یافته بود. نوشتار پیش رو با به پرسش گرفتن این مبنای نوین حکومتداری، بهدنبال فهم کیفیت احیای سنت ایرانشهری در اندیشه سیاسی دوران صفوی است. در این راستا و بر پایه فرضیه نوشتار، در عصر صفوی در پارادایمی ترکیبی، گونهای خاص از امر سیاسی، هویت سیاسی- اجتماعی و مبنایی نوین برای مشروعیت سیاسی بنیاد نهاده شده که در سنت تاریخنگاری آن نمود جدی یافته و متضمن احیا و بازتولید اندیشه سیاسی ایرانشهری یا شاه آرمانی ایرانی گردید. برای تدقیق بیشتر و یافتن پیکرهای قابل احصا، تمرکز بر روی سه اثر مهم عالمآرای عباسی، نقاوه الآثار و عالمآرای شاه اسماعیل است. چارچوب نظری نوشتار مبتنی بر رهیافت تحلیل گفتمان (انتقادی) بهویژه خوانشی است که نورمن فرکلاف از آن ارائه میدهد. | ||
کلیدواژهها | ||
واژههای کلیدی: امر سیاسی در عصر صفوی؛ سنت ایرانشهری؛ تاریخنویسی عصر صفوی؛ شاه آرمانی ایرانی؛ پادشاه صفوی | ||
مراجع | ||
- اردستانی، علی (1391) «بنیاد دولت در ایران: امری نظری یا عملی؟»، فصلنامه سیاست، دوره 42، شماره 1. - افوشتهای نظنزی، محمود بن هدایت (1350) نقاوهالاثار فی ذکر الاخیار، تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب. - بستانی، احمد (1390) «سهروردی و اندیشه سیاسی ایرانشهری»، پژوهش سیاست نظری، دوره جدید، شماره 10. - بهار، مهرداد (1384) از اسطوره تا تاریخ، چاپ چهارم، تهران: چشمه. - ترکمان، اسکندربیگ (1382) تاریخ عالمآرای عباسی، محقق: ایرج افشار، چاپ سوم، تهران: امیرکبیر. - خلعتبری، اللهیار و نیره دلیر (1388) «اندیشه ایرانشهری و خواجه نظام الملک»، پژوهشنامه انجمن ایرانی تاریخ، سال 1، شماره 2. - دانشپژوه، منوچهر (1385) بررسی سفرنامههای دوره صفوی، اصفهان: دانشگاه اصفهان، فرهنگستان هنر. - دلاواله، پیتر (1348) سفرنامه پیتر دلاواله، ترجمه: شجاعالدین شفا، تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب. - رستموندی، تقی (1388) اندیشه ایرانشهری در عصر اسلامی، تهران: امیرکبیر. - رویمر، هانسروبرت (1380) ایران در راه عصر جدید، ترجمه آذر آهنچی، تهران: دانشگاه تهران. - سیوری، راجر (1380) در باب صفویان، ترجمه: رمضانعلی روحالهی، تهران: مرکز. - صفتگل، منصور (1381) ساختار نهاد و اندیشه دینی در ایران عصر صفوی، تهران: رسا. - صفتگل، منصور (1388) «تاریخ نویسی در ایران عصر صفوی (سالهای 1148ـ 1038هـ .ق.)؛ مراحل و گونهشناسی»، پژوهشهای علوم تاریخی، دوره 1، شماره 1. - طباطبایی، جواد (1390) خواجه نظامالملک طوسی، تهران: نگاه معاصر. - عالمآرای شاه اسماعیل (1349) عالمآرای شاه اسماعیل، با مقدمه و تصحیح اصغر منتظر صاحب، تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب. - فرکلاف، نورمن (1379) تحلیل انتقادی گفتمان، ترجمه: فاطمه شایستهپیران و دیگران، تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات رسانهها. - فرکلاف، نورمن (پاییز 1388) «چارچوبی برای تحلیل گفتمان سیاسی در رسانهها»، ترجمه: علیاصغر سلطانی و محمد ناصریراد، علوم سیاسی، سال 12، شماره 47. - فضلالله همدانى، رشیدالدین (1362 ق) مکاتبات، به اهتمام: محمد شفیع، لاهور: بینا. - قادری، حاتم و تقی رستموندی (1385) «اندیشه ایرانشهری (مختصات و مولفههای مفهومی)»، فصلنامه علوم انسانی دانشگاه الزهر (س)ا، سال 16، شماره 59. - محرمخانی، فریبرز (1389) «بررسی تاثیر اندیشه ایرانشهری بر آرای سیاسی امام غزالی»، پژوهشنامه علوم سیاسی، سال 5، شماره 4. - مینورسکی، ولادیمیرفئودروویچ (1334) سازمان اداری حکومت صفوی، ترجمه: مسعود رجبنیا، تهران: زوار. - Amir Arjomand, Saïd (1988) Authority and Political Culture in Shi''Ism, Albany: state university of New York press.
- Biglieri, Paula & Gloria Perelló (2011) “The Names of the Real in Laclau’s Theory: Antagonism, Dislocation, and Heterogeneity”, Filozofskivestnik, Volume XXXII, Number 2, 2011, pp 47–64.
- Black, Antony (2009) A World History of Ancient Political Thought, Oxford: Oxford University Press.
- Elias, Jamal J. (2000) “Sufi Saints and Shrines in Muslim Society; Introduction”, The Muslim world, vol. 90.
- Fairclough, Norman (1992) Discourse and Social Change, Cambridge: polity press.
- Fairclough, Norman (1995) Media Discourse, London: Edward Arnold.
- Fairclough, Norman (1996) Language and Power, London: Longman.
- Fairclough, Norman (2000) New Labour, New Language? London: Routledge.
- Ferrier, Ronald W. (1996) A Journey To Persia: Jean Chardin''s Portrait of a Seventeenth-Century Empire, New York: I. B. Tauris.
- Gleave, Robert (2005) “Shi‘i” in Youssef M. A Choueiri (ed) Companion to the History of the Middle East, Blackwell Publishing.
- Irani, K. D. and Morris Silver (1995) Social Justice in the Ancient World, New York: library of congress cataloging in publication data.
- Jackson, Peter and Laurence Lockhart (2006) The Cambridge history of Iran, Vol. 6: The Timurid and Safavid periods, Cambridge: Cambridge University Press.
- Jørgensen, Marianne and Louise Phillips (2002) Discourse Analysis as Theory and Method, London: SAGE Publications.
- Keddie, Nikkie R. (1981) Roots of Revolution, Yale University Press.
- Lambton, ann (1969) The Landlord and Peasant in Persia, London: Oxford University Press.
- Llewellyn-Jones, Lloyd (2013) King and Court in Ancient Persia 559 to 331 BCE, Edinburgh: Edinburgh university press.
- Malandra, William W (1983) An Introduction to Ancient Iranian Religion: Readings from the Avesta and the Achaemenid Inscriptions, Minneapolis: the university of Minnesota press.
- Matthee, Rudi (2010) “Was Safavid Iran an Empire?”, Journal of the Economic and Social History of the Orient 53, pp: 233-265.
- Mitchell, Colin P. (2009) the practice of politics in Safavid Iran; Power, Religion and Rhetoric, New York: i.B.Tauris & Co ltd.
- Mitchell, Colin P. (2011) New Perspectives on Safavid Iran: Empire and Society, Oxon: Routledge.
- Nasr, Seyyed Hossein, Hamid Dabashi, Seyyed Vali Reza Nasr (1989) Expectation of the Millennium: Shiʻism in History, New York: state university of New York press.
- Newman, Andrew J. (2006( Safavid Iran; Rebirth of a Persian Empire, New York: I.B. Tauris & Co Ltd.
- Orlin, Louis Lawrence (2010) Life and Thought in the Ancient Near East, Michigan: university of Michigan press.
- Platteau, Jean-Philippe (2008) “Religion, politics, and development: Lessons from the lands of Islam”, Journal of Economic Behavior & Organization 68, pp. 329–351.
- Riesèbrodt, Martin (1993) Pious Passion: The Emergence of Modern Fundamentalism in the United States and Iran, California: university of California press.
- Rizvi, Kishwar (2000) “Its mortar mixed with the sweetness of life: Architecture and Ceremonial at the Shrine of Safi al-din Ishiiq Ardabili During the Reign of Shah Tahmiisb I”, The Muslim world, vol. 90.
- Rizvi, Kishwar (2011) The Safavid Dynastic Shrine: Architecture, Religion and Power in Early modern Iran, New York: I.B. Tauris & Co Ltd.
- Savory, Roger (1980) Iran Under the Safavids, Cambridge: Cambridge University Press.
- Savory, Roger (1999) “Rise of a Shi''i State in Iran and New Orientation in Islamic Thought and Culture”. ''UNESCO: History of Humanity. Volume 5: From the Sixteenth to the Eighteenth Century, London: Routledge.
- Savory, Roger (2003) Relations between the Safavid State and its Non-Muslim Minorities, Islam and Christian-Muslim Relations, Vol. 14, No. 4.
- Schomp, Virginia (2010) The Ancient Persians, New York: Marshal vavendish Corporation.
- Wiesehofer, Josef (2006) Ancient Persia: From 550 Bc to 650 Ad, New York: I.B. Tauris & Co Ltd. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,353 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,081 |