آمار
| تعداد نشریات | 44 |
| تعداد شماره‌ها | 1,303 |
| تعداد مقالات | 16,021 |
| تعداد مشاهده مقاله | 52,491,748 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 15,218,517 |
تعدد قتل و ضرورت پرداخت دیه افزون بر قصاص | ||
| مطالعات حقوق تطبیقی معاصر | ||
| مقاله 2، دوره 7، شماره 12، فروردین 1395، صفحه 29-50 اصل مقاله (331.61 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| نویسندگان | ||
| اکبر احمدپور1؛ صدیقه گلستان رو2 | ||
| 1دانشگاه فردوسی مشهد | ||
| 2دانشگاه آیت الله حائری میبد | ||
| چکیده | ||
| قصاص نفس مجازاتی است که با هدف پاسداری از حرمت انسان و صیانت از حقوق وی در برابر کسانی که قصد جان او را داشته و حیاتش را نشانه گرفته‌اند، تشریع شده است؛ به این معنا که قاتل جان خود را در برابر جانی که از دیگران گرفته است به‌عنوان مجازات می‌پردازد. اما گاهی یک نفر اقدام به قتل چندین انسان می‌کند، و با توجه به اینکه تعدد جرم از علل مشدده مجازات است، در چنین شرایطی این پرسش مطرح می‌شود که آیا قصاص به‌تنهایی مجازات عادلانه و کافی برای جانی است یا اینکه جان قاتل در برابر یکی از مقتولان گرفته می‌شود و برای دیگر جان‌باختگان حق دیگری ثابت می‌گردد؟ ازآنجا که قصاص و دیه حق اولیای دم است، اگر همگی بر دریافت دیه یا قصاص قاتل اتفاق نظر داشته باشند، همان ثابت می‌شود، اما اگر در این باره اختلافی پدید آید یا یک نفر اقدام به قتل قاتل نماید، چه باید کرد؟ فقهای امامیه در پاسخ به این پرسش اختلاف نظر دارند؛ مشهور قصاص قاتل را کافی می‌دانند و درمقابل، گروهی نیز حکم به قصاص قاتل در برابر یکی از مقتولان و پرداخت دیه به دیگران داده‌اند. قانون‌گذار جمهوری اسلامی نظر مشهور فقها را پذیرفته است. در این پژوهش، تعدد قتل از نظر فقهی کنکاش شده، و از بررسی دلایل موافقان و مخالفان و اینکه فقیهان مشهور دلایل استوار و قابل اعتمادی بر سقوط حقوق همۀ اولیای دم در قتل‌های متعدد با قصاص جانی اقامه نکرده‌اند، چنین نتیجه گرفته شده است که دلایل آنان توان اثبات این نظریه را ندارد و مواد قانونی مجازات اسلامی مربوط به این بحث نیازمند اصلاح و بازنگری است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| تعدد قتل؛ دیه؛ قصاص | ||
| مراجع | ||
27. شهیدثانی، زین الدین (بی تا)، الروضه البهیه، ج10، بیروت: مؤسسه أعلمی مطبوعات. 28. ــــــــــــــــ (1413)، مسالک الافهام، ج15، قم: مؤسسه المعارف الاسلامیه. 29. شیخ طوسی، محمد بن الحسن (بی‌تا)، التبیان، ج6، بیروت: دارالاحیاء التراث العربی. 30. ـــــــــــــــــــــــــ (1429)، الخلاف، ج5، قم: مؤسسة النشر الاسلامی. 31. ـــــــــــــــــــــــــ (بی‌تا)، المبسوط فی فقه الامامیه، ج7، بی جا: المکتبه المرتضویه. 32. ـــــــــــــــــــــــــ (1390)، النهایه، بیروت: دارالکتب العربی. 33. ـــــــــــــــــــــــ (1390)، تهذیب الاحکام، ج10، تهران: دار الکتب الاسلامیه. 34. شیخ مفید، محمد بن نعمان (1430)، المقنعه، بیروت: دار الکتب العلمیه. 35. شیرازی، محمد (1409)، الفقه، ج89، بیروت: دار العلوم. 36. طباطبایی، علی (1420)، ریاض المسائل، ج14، قم: مؤسسه نشر اسلامی. 37. طبرسی، فضل بن حسن (1415)، مجمع البیان، ج6، بیروت: مؤسسه أعلمی مطبوعات. 38. علامه حلی، حسن بن یوسف (1410)، ارشاد الاذهان، ج2، قم: مؤسسة النشر الاسلامی. 39. ـــــــــــــــــــــــ (1413)، قواعد الاحکام، ج3، قم: مؤسسة النشر الاسلامی. 40. ـــــــــــــــــــــ (1415)، مختلف الشیعه، ج9، قم: مکتب الاعلام. 41. فاضل لنکرانی، محمد (1427)، تفصیل الشریعه (کتاب القصاص)، قم: مرکز فقه الائمة الاطهار (ع). 42. فاضل مقداد (1404)، التنقیح الرائع، ج4، قم: نشر مکتبة آیةالله المرعشی. 43. فاضل هندی، محمد بن حسن (1416)، کشف اللثام، ج11، قم: مؤسسه نشر اسلامی. 44. فخرالمحققین، محمد بن حسن (1389)، ایضاح الفوائد، ج4، قم: مؤسسه اسماعیلیان. 45. فیاض، محمد اسحاق (بی‌تا)، محاضرات فی اصول الفقه، ج5، قم: دار الکتب العلمیه. 46. فیض، محمد حسن (1401)، مفاتیح الشرایع، ج2، قم: مجمع الزخائر الاسلامیه. 47. کلینی، محمد بن یعقوب (1401)، الکافی، ج7، بیروت: دار التعارف للمطبوعات. 48. محقق حلی، جعفر بن الحسن، المختصر النافع، قم: مکتبه المصطفوی. 49. محقق حلی، جعفر بن حسن (1425)، شرایع الاسلام، ج4، بیروت: دارالقارئ. 50. مسلم بن حجاج (1415)،صحیح مسلم،ج11، بیروت: دار المعرفه. 51. مظفر، محمد رضا (1368)، اصول الفقه، ج1، قم: دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه. 52. مکارم شیرازی، ناصر (1387)، القواعد الفقهیه، ج1، قم: مؤسسه امام علی (ع). 53. نجفی، محمد حسن (1981)، جواهر الکلام، ج42، بیروت: دار احیاء التراث العربی. نسایی، احمد بن شعیب (1416). سنن نسایی، ج8، بیروت: دارالکتب العلمیه. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,013 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,519 |
||