تعداد نشریات | 44 |
تعداد شمارهها | 1,312 |
تعداد مقالات | 16,113 |
تعداد مشاهده مقاله | 52,719,940 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 15,387,368 |
پهنه¬بندی حوضه آبخیز بیاضیه به منظور تغذیه مصنوعی آب¬های زیرزمینی با استفاده از روش AHP و تکنیک GIS | ||
جغرافیا و برنامهریزی | ||
مقاله 4، دوره 17، شماره 45، آبان 1392، صفحه 69-96 اصل مقاله (3.48 M) | ||
نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی | ||
نویسندگان | ||
محمدحسین رامشت1؛ علیرضا عرب عامری* 2 | ||
1گروه جغرافیای دانشگاه اصفهان | ||
2ژئومورفولوژی دانشگاه اصفهان | ||
چکیده | ||
ایران سرزمینی است خشک با نزولات جوی بسیار کم بهطوریکه میانگین بارش آن کمتر از یک سوم متوسط بارندگی در سـطح دنیاست. امروزه با افزایش جمعیت کشور و به تبع آن افزایش تقاضا برای مواد غذایی بهرهبرداری از منابع آب، بویژه مابع آب زیرزمینی بسیار بیشتر از گذشته شده است بطوری که این میزان مصرف بیشتر از میزان تغذیه منابع آب زیر زمینی میباشد، به سخن دیگر ورودی منبع از خروجی آن کمتر شده است لذا میبایست این کمبود منابع آب زیر زمینی جبران گردد. هدف از این پژوهش پهنهبندی حوضه آبخیز بیاضیه مـیباشد. فرایند تحلیل سلسلهمراتبی یکی از کارآمدترین تکنیکها و جامعترین سیستمهای طراحی شده برای تصمیمگیری با معیارهای چندگانه است. این تکنیک امکان فرموله کردن مسائل پیچیده را به صورت سلسلهمراتب فراهم میسازد و همچنین امکان در نظر گرفتـن معیارهای مـختلف کمی و کـیفی را در مسأله فراهم میآورد. برای اطمینان حصول نتیجه نهایی، لایه پتانسیل منطقه مطالعاتی به سه روشRaster Calculator، Weighed Overlay و Weighted Sum تهیه شده است. نتایج نشان میدهد که در بین سه روش فوقالذکر روش Raster Calculator حداکثر پهنه را به طبقه پتانسیل بالا و در مقابل روش Weighed Overlay حداقل پهنه را به طبقه پتانسیل بالا اختصاص داده است. اما روش Weighted Sum حدفاصل بین دو روش قبلی است و نتایج حاصل از آن از اطمینان بالاتری برخوردار است. در این میان پهنه پتانسیل بالا بیشتر منطبق بر رسوبات آبرفتی درشت دانه و منطبق بر مناطقی میباشدکه دارای بیشترین میزان تراکم آبراهه میباشد و پهنه بدون پتانسیل یکی منطبق بر حداکثر ارتفاعات که دارای کمترین میزان نفوذ و شیب زیاد میباشد و دیگری منطبق بر مناطق کم ارتفاع میباشد که این مناطق دارای رسوبات تبخیری و گـچی بوده و مـیزان درجه حرارت در آن زیاد مـیباشد. نتـایج حاصل از این پژوهش میتواند در مدیریت محیط منابع آب زیرزمینی مثمر ثمر بوده و همچنین در طرحهای بهرهبرداری بهینه از منابع آب منطقه و جلوگیری از بهرهکشی بیش از توان آنها سازنده باشد. | ||
کلیدواژهها | ||
بیاضه؛ حوضه؛ AHP؛ تکنیک GIS؛ پهنه¬بندی؛ تغذیه مصنوعی | ||
مراجع | ||
1- احمدی، حسن؛ محمدخان، شیرین؛ فیضنیا، سادات؛ قدوسی، جمال (1384)، نساخت مدل منطقهای خطر حرکات تودهای با استفاده از ویژگیهای کیفی و تحلیل سلسلهمراتبی سیستمها (مطالعه موردی: حوزه آّخیز طالقان)»، مجله منابع طبیعی ایران، شماره یک، صص 3 تا 14. 2- پناهنده، محمد؛ ارسطو، بهروز؛ قویدل، آریامن؛ قنبری، فاطمه (1388)، «کاربرد روش تحلیل سلسلهمراتبی در مکانیابی جایگاه دفن پسماند شهر سمنان»، مجله سلامت و محیط، شماره چهارم، صص 276 تا 283. 3- خیرخواه زرکش، میرمسعود؛ ناصری، حمیدرضا؛ داوودی، محمدهادی؛ سلامی، همت (1387)، «استفاده از روش تحلیل سلسلهمراتبی در اولویتبندی مکانهای مناسب احداث سدزیرزمینی (مطالعه موردی: دامنه شمالی کوه کرکس- نطنز)»، مجله منابع طبیعی پژوهش و سازندگی، شماره 79، صص 93 تا 101. 4- خورشیددوست، علیمحمد و عادلی، زهرا (1388)، «استفاده از روش تحلیل سلسلهمراتبی برای یافتن مکان بهینه دفن زباله (مطالعه موردی: شهر بناب)»، مجله محیطشناسی، شماره 50، صص 27 تا 32. 5- سرور، رحیم (1383)، «استفاده از روش ای.اچ.پی در مکانیابی جغرافیایی (مطالعه موردی: مکانیابی جهت توسعه آتی شهر میاندوآب)»، پژوهشهای جغرافیایی، شماره 49، صص 19 تا 38. 6- سنجری، سارا (1388)، «راهنمای کابردی ArcGIS 9.3»، تهران، انتشارت عابد و مهرگان قلم، چاپ چهارم. 7- شادفر، صمد؛ یمانی، مجتبی؛ قدوسی، جمال؛ غیومیان، جعفر (1386)، «پهنهبندی خطر زمین لغزش با استفاده از روش تحلیل سلسلهمراتبی (مطالعه موردی: حوزه آبخیز چالکرود تنکابن)»، مجله منابع طبیعی پژوهش و سازندگی، شماره 75، صص 118 تا 126. 8- شریفزادگان، محمدحسین و فـتحی، حمید (1384)، «ارزیابی اثـرات زیست محیطی برای برنامهریزی منطقهای در حوزههای سهگانه زیستمحیطی البرز به روش تحلیل سلسلهمراتبی»، مجله علوم محیطی، شماره 10، صص 1 تا 20. 9- علیجانی، بهلول؛ قهرودی، منیژه؛ امیراحمدی، ابوالقاسم (1386)، «پهنهبندی خطر وقوع زمین لغزش در دامنههای شمالی شاهجهان (مطالعه موردی: حوضه اسطخری شیروان 1)»، فصلنامه تحقیقات جغرافیایی، ش 84 ، ص 116 تا 131. 10- علیزاده، امین (1385)، «اصول هیدرولوژی کابردی، مشهد، دانشگاه امام رضا (ع)»، انتشارات آستان قدس رضوی، چاپ هجدهم. 11- فتائی، ابراهیم و آلشیخ، علی (1388)، «مکانیابی دفن مواد زائد جامد شهری با استفاده از GIS و فرایند تحلیل سلسلهمراتبی (مطالعه موردی، شهر گیوی)»، مجله علوم محیطی، شماره سوم، صص 145 تا 158. 12- قدسیپور، حسن (1387)، «فرآیند تحلیل سلسلهمراتبی»، تهران، انتشارات دانشگاه صنعتی امیرکبیر، چاپ پنجم. 13- کیاحیرتی، جعفر (1382)، «بررسی عملکرد سیستم پخش سیلاب در تغذیه سفرههای آب زیرزمینی دشت موغار در استان اصفهان»، پایاننامه کارشناسی ارشد آبیاری و زهکشی، دانشگاه صنعتی اصفهان. 14- کردوانی، پرویز (1384)، «منابع و مسائل آب در ایران»، تهران، انتشارات دانشگاه تهران، چاپ هشتم. 15- مهدوی، رسول؛ عابدی کوپایی، جهانگیر؛ رضایی، مرضیه، عبدالحسینی، محمد (1383)، «مکانیابی محلهای مناسب تغذیه مصنوعی منابع آب زیرزمینی از طریق RS و GIS»، دومین کنفرانس ملی دانشجویی منابع آب و خاک، دانشگاه شیراز، 23 و 24 اردیبهشت. 16- نوری، بهزاد؛ غیومیان، جعفر؛ محسنی ساروی، محسن؛ درویش صفت، علیاصغر؛ فیضنیا، سادات (1383)، «تعیین مناطق مناسب برای تغذیه مصنوعی آبهای زیرزمینی به روش حوضچههای تغذیه با استفاده از GIS»، مجله منابع طبیعی ایران، جلد 57، شماره 3، صص 635 -647 . 17- Bertolini, M., Braglia, M., (2006), “Application of the AHP Methodology in Making a Proposal for a Public Work Contract”, 17 January.
18- Bowen, W.M., (1990), “Subjective Judgments and Data Environment Analysis in Site Selection, Computer”, Environment and Urban Systems, Vol. 14, pp.133-144.
19- Chen, Yuh, Wen., (2001), “Implymetingan Hierarchy Process by Fuzzy Integral”, International Journal of Fuzzy System, Vol. 3.
20- Cimren, E., Catay, B., Budak, E., (2007), “Development of a Machine Tool Selection System Using AHP”, International Journal of Advanced Manufacturing Technolxgy, 35, 363-376.
21- Dyer, R.F., Forman, E.H., (1991), “An Analytical Approach to Marketing Decisions”, Prentice Hall, USA.
22- Dey, P.K., Ramcharan, E.K., (2000), “Analytic Hierarchy Process Helps Select site for Limestone Quarry Expansion in Barbados”, Journal of Environmental Management.
23- Krishnomurthy, J., N. Kumar, V. Jayaraman and M. Manivel, (1996), “An Approach to Demarcate Ground Water Potential Zones Thorough Remote Sensing and a Geographical Information System”, INT. J. Remote Sensing, 17 (10):1867-1884.
24- Jinfeng. Yue, (2002), “Generating Ranking Groups in Analytical Hierarchy Process”, Precision Sciences Institute, Annual Meeting Proceedings.
25- Mau, J., et al, (2005), “Sitting Analysis of Farm-based Centralized Anaerobic Digester Systems for Distributed Generation Using GIS”, Biomass and Bio Energy. 28, 591-600.
26- Moreno- Jixenez, J.M., and et al., (2005), “A Spreadsheet Module for ConsistentConsensusBuilding in AHP-group Decision Making”, Group Decision and Negotiation. 14, 89-108.
27- Saaty, T.L., (1980), “The Analytical Hierarchy Process, Pinning Priority, Resource Allocation”, RWS Publication, USA.
28- Saaty, T.L., (1986), “Axiomatic Foundation of Analytical Hierarchy Process”, Management Science, Vol. 31, No. 7, July.
29- Saaty, T.L., (1994), “Highlights and Critical Points in the Theory and Application of the Analytical Hierarchy Process”, European Journal of Operational Research, Vol. 74, Pp. 426-447.
30- Shaw, G., & D., Wheeler, (1985), “Statistical Techniques in Geographical Analysis”, Dublin, Jhon Wiely & Sons Press.
31- Vernes. D., J., (1984), “Landslide Hazard Zoning, A Review of Principles & Practice”, Unesco, Pragi, Saraf, A.K and P.R.
32- Choudhury, (1998), “Integrated Remote Sensing and GIS for Ground Water Exploration and Identification of Artificial Recharge Sites”, INT.J. Remote Sensing, 19 (10): 1825-1841. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 4,378 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 2,846 |