تعداد نشریات | 44 |
تعداد شمارهها | 1,303 |
تعداد مقالات | 16,020 |
تعداد مشاهده مقاله | 52,485,465 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 15,213,034 |
نگاهی به وصفهای خاقانی برپایۀ نظریّۀ تقابلهای دوگانه | ||
زبان و ادب فارسی (نشریه سابق دانشکده ادبیات دانشگاه تبریز) | ||
مقاله 6، دوره 69، شماره 233، شهریور 1395، صفحه 123-139 اصل مقاله (464.01 K) | ||
نویسندگان | ||
اکبر شاملو* 1؛ غلامرضا سالمیان2؛ نسرین خانی3 | ||
1استادیار دانشگاه پیام نور | ||
2دانشیار دانشگاه رازی | ||
3دانشجوی دکتری دانشگاه رازی | ||
چکیده | ||
تقابلهای دوگانه از مهمترین مباحث مورد توجّه ساختارگرایان است و بر اساس یک فلسفی که بنیاد هستی را بر مبنای تقابلهای دوگانه میانگارد، ایجاد شده است. در پژوهش حاضر برآنیم تا با تحلیل اشعار وصفی خاقانی از منظر نظریّۀ تقابل دوگانه، دریابیم که تقابلهای دوگانه چه تأثیری در شکلگیری محتوای شعر خاقانی داشته است؟ نتایج پژوهش نشان داد که خاقانی در توصیف صبح از تقابلهای بسیاری بهره برده است؛ زیرا این وصف، بیشتر صحنۀ جنگ بین سیاهی و سپیدی را نشان میدهد. وصف آتش نیز چنین وضعیّتی دارد؛ زیرا آتش به خودی خود واژۀ بینشانی است که عناصر متقابل خود را به ذهن متبادر میکند. قصاید سفرنامهای نیز، از آنجا که مسافر با عناصر بسیاری روبهرو میشود که ذهن، عنصر مقابل آن را به یاد میآورد، محلّی برای بروز تقابلهاست؛ امّا در وصف می و مسائل احساسی، میزان تقابلها به حدّاقلّ خود میرسد؛ چراکه مسائل احساسی از خواستههای غریزۀ اروس است که هدف آن ایجاد وحدت بیشتر است. | ||
کلیدواژهها | ||
خاقانی؛ ساختارگرایی؛ تقابلهای دوگانه؛ وصف | ||
مراجع | ||
- آموزگار، ژاله، (1371)، «دیوها در آغاز دیو نبودند»، کلک، شهریور 1371، شمارۀ 30، صص16ـ 24. - احمدپور، محمّدامین و قدرتالله ضرونی، (1391)، «شرح، تحلیل و تصحیح چند بیت دشوار از خاقانی شروانی»، متنشناسی ادب فارسی، دانشکدۀ ادبیّات و علوم انسانی دانشگاه اصفهان، دورۀ جدید، سال چهارم، شمارۀ 3 (پیاپی 15)، پاییز، صص 113 ـ 126. - احمدی، بابک، (1388)، ساختار و تأویل متن، چاپ دهم، تهران: مرکز. - اسکولرز، رابرت، (1383)، درآمدی بر ساختارگرایی در ادبیّات، ترجمۀ فرزانه طاهری، چاپ دوم، تهران: آگه. - چهری، طاهره؛ غلامرضا سالمیان و سهیل یاری گلدره، (1392)، «تحلیل تقابلها و تضادهای واژگانی در شعر سنایی »، پژوهشهای ادب عرفانی (گوهر گویا)، دورۀ7، شمارۀ2 (پیاپی25) صص141-158. - حسینی، روحالله و اسدالله محمّدزاده، (1385)، «بررسی ساختار تقابل رستم و اسفندیار در شاهنامه بر اساس نظریّۀ تقابل لوی استروس»، پژوهشهای زبانهای خارجی، شمارۀ 31، صص 43 ـ 64. - حقیقت، سیّدصادق، (1385)، روششناسی علوم سیاسی، چاپ اوّل، قم: دانشگاه مفید. - حیاتی، زهرا (1388) «بررسی نشانهشناختی عناصر متقابل در تصویرپردازی اشعار مولانا»، فصلنامۀ نقد ادبی، سال 2، شمارۀ 6، صص 7 ـ 24. - خاقانی شروانی، افضلالدّین، (1375)، دیوان، مقابله و تصحیح و مقدّمه و تعلیقات سیّدضیاءالدّین سجادی، چاپ نهم، تهران: زوار - داودیمقدم، فریده، (1388)، «سبکشناسی حکایت شیخ صنعان از دیدگاه تقابل نشانهها»، بهار ادب، سال 2، شمارۀ 3، صص 63 ـ 80. - رضوانیان، قدسیه، (1388)، «خوانش گلستان سعدی بر اساس نظریّۀ تقابلهای دوگانه»، مجلّۀ ادب فارسی گروه زبان و ادبیّات فارسی دانشگاه تهران، شمارۀ 2، صص 21 ـ 34. - سرکاراتی، بهمن، (1350)، «پری / تحقیقی در حاشیۀ اسطورهشناسی تطبیقی»، دانشکدۀ ادبیّات و علوم انسانی تبریز، شمارۀ 97 تا 100، صص 1 ـ 32. - شفیعیکدکنی، محمّدرضا، (1391)، رستاخیز کلمات، چاپ اوّل، تهران: سخن. - ---------- ، (1392)، زبان شعر در نثر صوفیه، چاپ اوّل، تهران: سخن. - طالبیان، یحیی و دیگران، (1388)، «تقابلهای دوگانه در شعر احمدرضا احمدی»، پژوهشنامۀ زبان و ادب فارسی (گوهر گویا)، سال 3، شمارۀ 4، صص 21 ـ 34. - عبیدینیا، محمّدامیر و علی دلائیمیلان، (1388)، «بررسی تقابلهای دوگانه در ساختار حدیقۀ سنایی»، فصلنامۀ علمی ـ پژوهشی زبان و ادبیّات فارسی، شمارۀ 13، صص 25 ـ 42. - فروید، زیگموند، (1390)، «رئوس نظریۀ روانکاوی»، ترجمۀ حسین پاینده، ارغنون، روانکاوی (2) (مجموعه مقالات)، چاپ سوم، تهران: سازمان چاپ و انتشارات. - کریمی، احمد و مهیلا رضایی فومنی، (1390)، «بررسی تقابلهای دوگانه در ساختار نحوی و اندیشهگانی غزلیات امیری فیروزکوهی»، فصلنامۀ تخصصی زبان و ادبیّات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی مشهد، شمارۀ 32، صص 169 ـ 192. - کزّازی، میرجلالالدّین، (1387)، سوزن عیسی، گزارش چامۀ ترسایی خاقانی، چاپ دوم، تبریز: آیدین. - مقدادی، بهرام، (1378)، فرهنگ اصطلاحات نقد ادبی از افلاطون تا عصر حاضر، چاپ نخست، تهران: فکر روز. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 818 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 740 |