تعداد نشریات | 44 |
تعداد شمارهها | 1,303 |
تعداد مقالات | 16,020 |
تعداد مشاهده مقاله | 52,489,717 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 15,217,367 |
بازتاب شرایط اجتماعی در تحلیل کنشهایگفتاریِ تفسیرِ عرفانیِ کشفالاسرار | ||
زبان و ادب فارسی (نشریه سابق دانشکده ادبیات دانشگاه تبریز) | ||
مقاله 4، دوره 69، شماره 233، شهریور 1395، صفحه 71-93 اصل مقاله (762.68 K) | ||
نویسندگان | ||
سوسن جبری* 1؛ مریم جعفری2 | ||
1عضو هیات علمی گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه رازی | ||
2کارشناس ارشد زبان و ادبیات فارسی | ||
چکیده | ||
موضوع این پژوهش بررسی کنشهای گفتاری در بخش تفسیر عرفانی کشفالاسرار و عدهالابرار است. شیوۀ پژوهش بر پایۀ نظریۀ جان راجرز سرل و طبقهبندی پنجگانۀ او از کنشهای گفتاری و نمونهبرداری سیستماتیک از پارهگفتارها قرار دارد. تحلیل دادهها نشان میدهد که بیشترین بسامد را کنشهای اظهاری با حدود 55% از کل کنشها دارد و قصد آن بیان باورهای صوفیانۀ میبدی است که اغلب از زبان خداوند و مشایخ طریقت بیان میشود. پس از آن کنشهای عاطفی با 26% قرار دارد که که از زبان خداوند نقل میشود و قصد آن فراخوانی عواطف مخاطب و اقناع است. پس از آن کنشهای ترغیبی با 15% فراوانی قرار میگیرند. بسامد کمتر کنش ترغیبی نشان میدهد که قصد ترغیب مخاطب و تبلیغ صریح چندان مورد توجه صوفیان بزرگ نیست و کمتر کاربرد دارد. در مرتبۀ چهارم، کنشهای تعهدی با 2% هستند که قصد دارند، مهر و بخشش الهی را از زبان خداوند تعهد کنند. سرانجام کنشهای اعلامی هستند با کمتر از 1% از اصول دین، از زبان خداوند و قرآن سخن میگویند. تحلیل کنشهای گفتاری، موضع پنهان میبدی را نسبت به جریانهای فکری دورانش بازمیتاباند و حضور او را در گیرودار جدال میان اهل شریعت و اهل طریقت و همچنین جدال میان فرقههای صوفیه اهل عشق و اهل زهد در هرات قرن ششم نشان میدهد نیز، نگرش انتقادی او را به جریانهای فکری روزگارش آشکار میسازد و بالأخره راهبرد گزیدۀ میبدی را در جمعآوری، حفظ و سامان دادن به یک نظام فکری منسجم از اندیشههای مشایخ پیشرو صوفیه مینمایاند. | ||
کلیدواژهها | ||
تحلیل گفتمان؛ کنشهایگفتاری؛ جان راجر سرل؛ کشفالاسرار | ||
مراجع | ||
1- آلستون، ویلیام. پ. (1380) فلسفۀ زبان، ترجمۀ تادر جهانگیری، مشهد: انتشارات دانشگاه فردوسی. 2- ابوالحسنیچیمه،زهرا (1382) «شگردهایزبانیدرتبلیغات»، نامۀفرهنگستان، شماره21، صص 118-130. 3- اصطهباناتی، لیدا (1386) «تحلیل کنشگفتاری پارهای از متون سیاسی معاصر» پایان نامة کارشناسی ارشد زبان شناسی (آزفا). دانشکدة ادبیات و علوم انسانی دکتر علی شریعتی، دانشگاه فردوسی مشهد. 4- انصاری، خواجه عبدالله (1372) مجموعه رسائل فارسی، تصحیح محمد سرور مولایی، چاپ اول، تهران، توس. 5- پهلوان نژاد،محمدرضا؛ اصطهباناتی، لیدا (1387) «بررسیکنشهایگفتاردرسخنرانیهایروسایجمهورایرانوآمریکاشهریور 1385 سازمانملل»،نشریهدانشکدهادبیاتوعلومانسانیتبریز،سال 51،شماره 208، صص 1-24. 6- -------؛ رجب زاده، مهدی (1389)«تحلیلمتنشناسیزیارتنامهحضرتامامرضا(ع)برپایهنظریهکنشگفتار»،فلسفهوکلام،سالچهلو دوم،شماره 85 ، صص 37-54. 7- -------؛ ناصری مشهدی، نصرت (1387) «تحلیلمتننامهایازتاریخبیهقیبارویکردمعنیشناسیکاربردی»،زبان و ادبیات فارسی،سال16 ،شماره 62، صص 37-58. 8- زرقانی، سیدمهدی؛ اخلاقی، الهام (1391) «تحلیل ژانر شطح براساس نظریۀ کنش گفتار»، ادبیات عرفانی، سال سوم، شماره 6 ، صص 61 تا 80. 9- جبری، سوسن، (1386) ویژگیهای نثر عرفانی میبدی، رسالۀ دکتری، رشتۀ زبان و ادبیات فارسی، دانشکدة ادبیات و علوم انسانی دکتر علی شریعتی، دانشگاه فردوسی مشهد. 10- -------، (1394) «چالشهای متنی در تفسیر عرفانی کشفالاسرار»، پژوهشهای ادبی، انجمن زبان و ادبیات فارسی، سال 11، شماره 45، پاییز 1393، صص 47-72 . 11- جرجانی، عبدالقاهر، (1368)، دلائل الاعجازفی القرآن، ترجمه سید محمدراد منش، چاپ اول، مشهد، آستان قدس رضوی. 12- چاوشیان، حسین (1386-1387) «زبانشناسی و تحلیل گفتمان»، ادب پژوهی، شماره4، صص 117-140. 13- ساجدی،ابوالفضل (1390) «هستیشناسیمعنا»،معرفتفلسفی،سالنهم،شماره34، صص85-114. 14- سرل. جان. (1385). افعال گفتاری، ترجمه علی عبداللهی. پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی. قم. 15- سهلگی، محمد بن علی، (1384) دفتر روشنایی، ترجمۀ محمدرضا شفیعی کدکنی، چاپ دوم، تهران، سخن. 16- شیفر، ریچارد ال و دیگران (1382) آمارگیری نمونهای، ترجمۀ کریم منصور فرد، تهران سمت. 17- صفا، ذبیح الله، (1368) تاریخ ادبیات در ایران، تلخیص محمد ترابی، چاپ هفتم، تهران، فردوس. 18- صفوی،کوروش ( 1383 )درآمدیبرمعنیشناسی،تهران،سورهمهر. 19- عرب یوسف آبادی، فائزه و دیگران، ( 1391)، «بررسی تطبیقی کنشهای گفتاری مقامه فی السکباج از مقامات حمیدی با مقامه المضیریة از مقامات بدیع الزمان همدانی»، ادبیات تطبیقی، شماره 7، صص 125 - 148. 20- فضائلی،مریم؛ نگارش، محمد (1390) «تحلیلخطبهپنجاه و یکم براساستقسیمبندیسرلازکنشهایگفتار»،علوم قرآن و حدیث، شماره 86، صص 81- 118. 21- صانعیپور، محمدرضا. (1390) مبانی تحلیلی کارگفتی در قرآن کریم، انتشارات دانشگاه امام صادق (ع)، تهران. 22- مشرف، مریم. ( 1382) نشانه شناسی تفسیر عرفانی، چاپ اول، تهران: نشر ثالث. 23- مکاریک، ایرنا ریما، (1384) دانشنامۀ نظریههای ادبی معاصر، ترجمه مهران مهاجر، محمد نبوی، چاپ اول، تهران، آگه. 24- مسرت، حسین، (1374) کتابشناسی ابوالفضل رشیدالدین میبدی، چاپ اول، تهران، انجمن آثار و مفاخر فرهنگی. 25- میبدی،ابوالفضلرشیدالدین (1382)کشفالاسرار و عدهالابرار، تصحیح علیاصغرحکمت، چاپ هفتم،تهران، انتشاراتامیرکبیر. 26- یارمحمدی،لطفالله (1385 )ارتباطاتازمنظرگفتمانشناسیانتقادی،تهران، هرمس. 27- یول،جورج (1389)کاربردشناسیزبان،ترجمهمحمدعموزادهمهدیرجیومنوچهرتوانگر،تهران، سمت. 28- Searl, John R. & Simpson, Paull. (1969). Speech acts: An Essay in the philosophy of Language. Cambridge University Press. Cambridge.
29- Austin, J. L. (1970). How to Do Things With Words? The William James. Lectures Delivered at Harvard University. Harvard university press. Cambridg | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 778 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 709 |