تعداد نشریات | 44 |
تعداد شمارهها | 1,303 |
تعداد مقالات | 16,020 |
تعداد مشاهده مقاله | 52,489,938 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 15,217,481 |
ریختشناسی تمثیلهای عرفانی با تکیه بر اشعار سنایی، عطار و مولوی | ||
زبان و ادب فارسی (نشریه سابق دانشکده ادبیات دانشگاه تبریز) | ||
مقاله 3، دوره 69، شماره 233، شهریور 1395، صفحه 55-69 اصل مقاله (483.18 K) | ||
نویسندگان | ||
عبدالله طلوعی آذر1؛ رحیم کوشش1؛ علی صمدی* 2 | ||
1استادیار دانشگاه ارومیه | ||
2دانشجوی دوره دکتری دانشگاه ارومیه | ||
چکیده | ||
استفاده از تمثیل به عنوان یک صنعت بلاغی و همچنین یک شیوه استدلالی، روشی اساسی در ادبیات عرفانی ایران است. این رویه که از دیرباز در ادبیات ایران متداول بود در متون عرفانی از اشعار سنایی آغاز شد، در اشعار عطّار تکامل یافت و در اشعار مولوی به نقطه اوج خود رسید. بررسی تمثیلهای عرفانی از دید «ریختشناسی» امکان تحلیل جامع ادبی، اجتماعی و عرفانی آنها را فراهم میکند و فرصتی پدید میآورد که کاربرد صنعت تمثیل در ادبیات عرفانی با روشی کاملاً علمی مورد بررسی قرارگیرد. این بررسی افقهای جدیدی را در تحلیل، تفسیر و معناشناسی متون عرفانی ادبیات فارسی که شاخه اساسی و محوری ادبیات ماست، فراهم میآورد. در این مقاله ضمن بیان و بررسی دیدگاههای علمای بلاغت در باب تمثیل، تلاش می کنیم عناصر سازای آن را از دیدگاه نظریهپردازان ریختشناسی تجزیه و تحلیل کنیم تا از این رهگذر روند تکاملی بیان تمثیلی عرفا با تکیه بر متغیرها و عناصر تمثیل تبیین شود. | ||
کلیدواژهها | ||
ادبیات؛ عرفان؛ تمثیل؛ ریخت شناسی؛ سنایی؛ عطّار؛ مولوی | ||
مراجع | ||
- قرآن کریم - استیس، والتر، (1375)، عرفان و فلسفه، ترجمه بهاءالدین خرمشاهی، تهران: سروش، چاپ 4. - بارت، رولان، (1387)، درآمدی بر تحلیل ساختاری روایتها، ترجمۀ محمد راغب، چاپ اول، تهران؛ فرهنگ صبا. - پراب، ولادیمیر، (1368)، ریختشناسی قصههای پریان، ترجمۀ فریدون بدرهای، چاپ اول، تهران؛ توس. -پورنامداریان، تقی، (1368)، رمز و داستانهای رمزی در ادب فارسی، چاپ سوم، تهران: علمی ـ فرهنگی. -تفتازانی، سعد الدین، (2004)، المطول، بیروت: دار الاحیاالتراث العربی. - جرجانی،عبدالقاهر، (1374)، اسرارالبلاغه، ترجمۀ جلیل تجلیل، چاپ اول، تهران: دانشگاه تهران. - جعفری، محمد تقی، (1357)، مولوی و جهان بینیها، چاپ اول، تهران: بعثت. - رضوانیان، قدسیه، (1389)، ساختار داستانی حکایتهای عرفانی، چاپ اول، تهران: سخن. - زرینکوب، عبدالحسین، (1384)، بحر در کوزه، چاپ یازده، تهران: انتشارات علمی. - ــــــــــــــــــــــ ، (1381)، سرّ نی، چاپ نهم، تهران: علمی. - سکاکی،یوسف بن ابی بکر، (بیتا)، مفتاح العلوم، بیروت: المکتبه العلمیه الجدیده. - سنایی، مجدود بن آدم (1374) حدیقه الحقیقه و شریعه الطریقه، تصحیح استاد مدرس رضوی، چاپ چهارم، تهران: دانشگاه تهران. - شمیسا، سیروس، (1374)، بیان و معانی، تهران: فردوسی. - شهیدی، جعفر، (1373)، شرح مثنوی، چاپ اول، تهران: علمی ـ فرهنگی. - صفوی،کوروش، (1376)، دانشنامه ادب فارسی، ج2، به سرپرستی حسن انوشه، تهران: سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی. - عطّار، فریدالدین، (1361)، اسرارنامه، به کوشش سید صادق گوهرین، چاپ دوم، تهران: زوّار. - ــــــــــــــــ ، (1374)، منطق الطیر، به اهتمام سید صادق گوهرین، چاپ دهم، تهران: علمی، فرهنگی. - فارابی، ابونصر، (1377)، الالفاظ المستعمله فی المنطق، ترجمه و شرح دکتر حسن ملک شاهی، چاپ اول، تهران: سروش. -کربای، آنتونی، (1377)، هرمنوتیک مدرن، ترجمه بابک احمدی و...، چاپ اول، تهران: نشر مرکز. -گلدمن، لوسین، (1382)، نقد تکوینی، ترجمهی دکتر محمد غیاثی، چاپ اول، تهران: نگاه. - لوفلر، دلاشو، (1364)،زبان رمزی افسانهها، ترجمهی جلال ستاری، چاپ اول، تهران: توس. - مطهری، مرتضی، (1358)، آشنایی با علوم اسلامی، تهران؛ صدرا. - مولوی، جلال الدین محمد، (1379)، مثنوی معنوی، چاپ سوم، تهران: قطره. - هاشمی، سید احمد، (1383)، جواهر البلاغه، چاپ دوم، تهران: موسسه صادق. - همایی، جلالالدین، (1361)، فنون بلاغت و صناعات ادبی، چاپ دوم، تهران: طوس. - یونسی، ابراهیم، (1365)، هنر داستان نویسی، چاپ چهارم، تهران: سهروردی.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,096 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,052 |