تعداد نشریات | 44 |
تعداد شمارهها | 1,303 |
تعداد مقالات | 16,020 |
تعداد مشاهده مقاله | 52,487,485 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 15,214,331 |
پهنهبندی میزان آسیبپذیری شهر سنندج ناشی از زلزله با استفاده از دو مدل تحلیل سلسله مراتبی و مدل تاپسیسبا استفاده از دو مدل تحلیل سلسله مراتبی و مدل تاپسیس | ||
جغرافیا و برنامهریزی | ||
مقاله 15، دوره 20، شماره 57، آذر 1395، صفحه 277-294 اصل مقاله (1.07 M) | ||
نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 2 | ||
نویسندگان | ||
هادی نیری1؛ کمال خالق پناه2؛ محمدرضا کرمی3؛ خه بات احمدی4 | ||
1عضو هیات علمی گروه ژئومورفولوژی دانشگاه کردستان. | ||
2عضو هیات گروه جامعه شناسی دانشگاه کردستان | ||
3استادیار رشته جغرافیا و برنامهریزی شهری،گروه جغرافیا، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه پیام نور | ||
4دانشجوی کارشناسی ارشد رشته مخاطرات دانشگاه کردستان | ||
چکیده | ||
فاجعه زلزله برای توسعه جامعه یک تهدید بزرگ محسوب میشود و متغیرهای محیطی بر میزان آسیبپذیری ناشی از آن تأثیر میگذارند. هدف این مقاله پهنهبندی میزان آسیبپذیری ناشی از زلزله در شهر سنندج بر اساس متغیرهای تأثیرگذار است. در این راستا، نقشه نهایی پهنهبندی آسیبپذیری طبیعی منطقه و معیارهای کالبدی (کیفیت سازهها، تراکم، کاربری، کیفیت بر اساس مصالح مصرفی، فاصله از معابر اصلی و فرعی، فاصله از مراکز درمانی، آتشنشانی و فرودگاه) و معیارهای اجتماعی تأثیرگذار مورداستفاده قرار گرفتند. معیارهای اجتماعی موردبررسی واقعشده است. متغیرها که مجموعاً 15 معیار هست در سیستم اطلاعات جغرافیایی به لایههای اطلاعاتی تبدیل شدند سپس با استفاده از دو مدل تحلیل سلسله مراتبی و تاپسیس همپوشانی انجام گرفت. در نهایت، میزان آسیبپذیری در پنج گروه از آسیبپذیری بسیار کم تا بسیار زیاد طبقهبندی شد. با مقایسه نتایج دو مدل، مشخص گردید که پهنههای آسیبپذیری، تقریباً مشابه همدیگر هستند با این تفاوت که بر اساس مدل تحلیل سلسله مراتبی، مناطق دارای آسیبپذیری بسیار زیاد، دارای درصد و پراکندگی کمتری نسبت به مدل تاپسیس است. همچنین، مطابق با مدل تحلیل سلسله مراتبی بیشترین پراکندگی در نواحی با آسیبپذیری بسیار کم رخداده است. درحالیکه طبق مدل تاپسیس نواحی با آسیبپذیری متوسط بیشترین وسعت را دارا است. مطابق با هر دو مدل مذکور مشخص شد نواحی دارای بیشترین آسیبپذیری در شمال شهر قرارگرفتهاند. | ||
کلیدواژهها | ||
آسیبپذیری؛ پهنهبندی؛ زلزله؛ مدل تحلیل سلسله مراتبی؛ تاپسیس؛ سنندج | ||
مراجع | ||
ـ احدنژاد روشتی، محسن (1389)، «ارزیابی آسیبپذیری اجتماعی شهرها در برابر زلزله نمونه موردی شهر زنجان» مطالعات و پژوهشهای شهری و منطقه، شماره 7، سال دوم، صص 71-90. ـ احمدی، خهبات (1393)، «پهنهبندی مخاطره ژئومورفیک زلزله شهر سنندج و تحلیل تأثیربخش خصوصی در بروز آسیبپذیری بناهای شهری» پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه کردستان. ـ امیراحمدی، ابوالقاسم و زکیه آب باریکی (1393)، «ریزپهنهبندی خطر زلزله شهر سبزوار با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی GIS»، فصلنامه جغرافیا و توسعه، شماره 35، دوره 12، صص 132- 152. ـ پورطاهری، مهدی؛ عینالی، جمشید و رضا رکنالدین (1389)، «نقش ظرفیتسازی در کاهش تأثیرات مخاطرات طبیعی (زلزله) در مناطق روستایی با تأکید بر روش کمی (مطالعه موردی: مناطق زلزلهزده شهرستان خدابنده)»، پژوهشهای جغرافیای انسانی، شماره 74، صص 23-39. ـ ثروتی، محمدرضا؛ خضری، سعید و توفیق رحمانی (1388). «بررسی تنگناهای طبیعی توسعه فیزیکی شهر سنندج»، پژوهشهای جغرافیای طبیعی، شماره 67، صص 13- 29. ـ شیعه، اسماعیل؛ حبیبی، کیومرث و کمال ترابی (1389)، «بررسی آسیبپذیری شهرها در برابر زلزله با استفاده از روش سلسله مراتبی معکوس و GIS مطالعه موردی منطقه 6 تهران»، چهارمین کنگره بینالمللی جغرافیدانان جهان اسلام، صص 12-1. ـ زمردیان، محمدجعفر (1381)، «ژئومورفولوژی ایران»، جلد اول، مشهد، انتشارات دانشگاه فردوسی مشهد. ـ طرح تفصیلی شهر سنندج (1390)، «سازمان مسکن و شهرسازی استان کردستان، شهر سنندج». ـ فرجزاده، منوچهر و فروغ بصیرت (1385)، «پهنهبندی حساسیت تشکیلات زمینشناسی در مقابل زلزله منطقه شیراز» پژوهشهای جغرافیایی، شماره 55، صص 59-72. ـ فلیک، اووه (1391). «درآمدی بر تحقیق کیفی» ترجمه هادی جلیلی، تهران، نشر نی. ـ شهابی، هیمن؛ قلیزاده، محمدحسین و هادی نیری (1389)، «پهنهبندی خطر زمینلرزه با روش تحلیل چند معیارهی فضایی»، جغرافیا و توسعه، شماره 21. صص 65-80. ـ قدیری، محمود؛ رکنالدین، رضا؛ پرهیزکار، اکبر و سیاوش شایان (1388). «تحلیلی بر دیدگاههای نظری آسیبپذیری جامعه نسبت به مخاطرات طبیعی» فصلنامه مدرس علوم انسانی، دوره 13، شماره 1. صص 30-62. ـ قدیری، محمود و علیرضا رکنالدین افتخاری (1392)، «رابطه ساخت اجتماعی شهرها و میزان آسیبپذیری در برابر خطر زلزله مطالعه موردی: محلات کلانشهر تهران»، جغرافیا و برنامهریزی محیطی، سال 24 پیاپی 50، شماره 2، صص 174-153. ـ قنبری، ابوالفضل؛ سالکی، محمدعلی و معصومه قاسمی (1392)، «پهنهبندی میزان آسیبپذیری شهرها در برابر خطر زلزله (نمونه موردی: شهر تبریز)»، جغرافیا و مخاطرات طبیعی، شماره پنجم، ص 21-35. ـ کرم، امیر؛ قلیزاده، آیلا؛ آقاعلیجانی، مرضیه و حمیده افشارمنش (1392)، «کاربرد مدلهای تاپسیس و فازی در پهنهبندی خطر حرکات ریزشی (مطالعه موردی: شهرستان ماکو)»، پژوهشهای ژئومورفولوژی کمی، سال دوم، شماره 3، ص 94-75. ـ کرمی، محمدرضا (1391)، «ارزیابی خطر زلزله و آسیبپذیری شهرها با استفاده از سیستمهای اطلاعات جغرافیایی (GIS)، نمونه موردی شهرتبریز»، پایاننامه دکتری جغرافیا و برنامهریزی شهری، دانشکده علوم محیطی و معماری، دانشگاه تبریز. ـ کریمی، زینب؛ جعفریزاده، علیرضا؛ دولتی، اصغر و حسن خیرالهی (1392)، «پهنهبندی خطر زمینلرزه در استان قزوین با استفاده از دادههای زمینشناسی در محیط سیستم اطلاعات مکانی»، سی و دومین گردهمایی و نخستین کنگره بینالمللی تخصص علوم زمین. ـ ملکی، امجد (1368)، «پهنهبندی خطر زمینلرزه و اولویتبندی بهسازی مساکن داستان کردستان»، پژوهشهای جغرافیایی، شماره 59. صص 115-124. ـ نورزاده، علی و مصطفی جلال (1389)، «روانگرایی خاک یافتهها و دستاوردهای نوین»، انتشارات دانشگاه صنعت آب و برق. ـ نگارش، حسین (1382)، زلزله، شهرها و گسلها»، پژوهشهای جغرافیایی، شماره 21، صص 12-25. ـ ولیزاده کامران، خلیل (1380)، «پهنهبندی خطر زلزله در شهرستان تبریز با استفاده از سنجشازدور و GIS»، نشریه فضای جغرافیایی، شماره 4، سال 1382، صص 49- 66. -Thomos, L. Satty (1990), “Decision-making for leaders”, RWS publication; pp: 142-164
-WD I (2004), “Natural Disaster Hotspost: A Global Risk Analysis (the world Bank)” WDI for some contrise.
-Wisner, B. (2004), “At Risk: Nautral hazards, Peoples Vulnerability and Disaster”, 2 edation, Routledge. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,654 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,225 |