تعداد نشریات | 44 |
تعداد شمارهها | 1,303 |
تعداد مقالات | 16,020 |
تعداد مشاهده مقاله | 52,487,349 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 15,214,187 |
تحلیل طیفی سری های زمانی بارش سالانه ایران | ||
جغرافیا و برنامهریزی | ||
مقاله 12، دوره 20، شماره 57، آذر 1395، صفحه 217-236 اصل مقاله (796.3 K) | ||
نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 2 | ||
نویسندگان | ||
بهلول علیجانی1؛ علی بیات2؛ مهدی دوستکامیان3؛ یدالله بلیانی4 | ||
1استاد اقلیم شناسی گروه جغرافیا، دانشگاه خوارزمی تهران | ||
2دانشجوی دکترای اقلیم شناسی، دانشگاه خوارزمی تهران | ||
3دانشجوی دکترای تغییرات آب و هوایی، دانشگاه زنجان | ||
4دانشجوی دکترای اقلیمشناسی دانشگاه خوارزمی تهران | ||
چکیده | ||
بارش از مهمترین و متغیرترین عناصر اقلیمی است که شناخت رفتار آن همواره مورد توجه اقلیمشناسان بوده است. از این رو پیـچیدگی عناصر اقلیمی در مقیاسهای زمانـی و مکانی لزوم بهکارگیری روشهای کارامد مانند تحلیل طیفی به عنوان ابزاری مفید برای مطالعه الگوهای اقلیمی را نشان میدهد. هدف از این مطالعه بررسی و تحلیل نوسانهای بارش ایران با استفاده از تحلیل طیفی (تحلیل همسازهها) میباشد بدین منظور دادههای بارش سالانه ایستگاه همدید ایران از بدو تأسیس تا سال 2008 که بیش از 40 سال آمار داشتند از سازمان هواشناسی کشور استخراج گردیده است. سپس بهمنظور بررسی و تحلیل چرخههای بارش ایران از برای انجام محاسبات از امکانات برنامهنویسی در محیط نرمافزارMatlab و نیز برای انجام عملیات ترسیمی از نرمافزار Surfer بهره گرفته شد. نتایج حاصل از تحلیل چرخهها نشان داد که چرخههای معنیدار 3- 2 ساله، 5- 3ساله، 6- 2 ساله و گاهی 11 ساله و بالاتر بر بارش ایران حاکم است. بر این اساس در شرق و جنوب شرق ایران بیشتر چرخههای 5- 3 ساله و در غرب، جنوب غرب و شمال غرب کشور چرخههای 3- 2 ساله و در شمال شرق چرخههای 6- 2 ساله غالب هستند. بیشترین و متنوعترین چرخهها بهدلیل قرارگیری در سایه ناهمواریهای زاگرس از یکسو و مجاورت با خلیجفارس از سوی دیگر در بخشهای از جنوب و جنوب غرب رخ داده است. نواحی شمال غرب کشور هم همانند نواحی جنوبغرب بهدلیل وجود کوههای عظیم سبلان و سهند دارای چرخههای متنوعی بوده است. چرخههای غیرسینوسی که دوره بازگشتی برابر با طول دوره آماری دارند در برخی ایستگاهها از قبیل قزوین، سنندج و تهران مشاهده میشوند. این چرخهها به وجود روند در دادهها نسبت داده میشوند. | ||
کلیدواژهها | ||
بارش؛ تحلیل طیفی؛ هم ساز؛ ایران | ||
مراجع | ||
ـ تقوی، فرحناز؛ ناصری، محسن؛ ، بیات، بردیا؛ متولیان، سیدساجد و داود آزادی فرد (1390)، «تعیین الگوهای رفتار اقلیم درمناطق مختلف ایران بر اساس تحلیل طیفی و خوشهبندی مقادیر حدی بارش و دما»، پژوهشهای جغرافیای طبیعی، شماره 77: 124-109. ـ جهانبخش، سعید و معصومه عدالتدوست (1387)، «تغییر اقلیم در ایران (مطالعه موردی: شاخص نوسانات اطلس شمالی بهعنوان شاخصی از تأثیرات فعالیت خورشیدی بر تغییرات بارش آذربایجان)»، سومین کنفرانس مدیریت منابع آب ایران. دانشگاه تبریز. ـ چتفیلد، سی (1381)، «مقدمهای بر تجزیه و تحلیل سریهای زمانی»، ترجمه حسنعلی نیرومند و ابوالقاسم بزرگنیا، انتشارات فردوسی مشهد. ـ عساکره، حسین (1388)، «تحلیل طیفی سریهای زمانی دمای سالانه تبریز»، فصلنامه تحقیقات جغرافیایی، شماره 94، 50-33. ـ عساکره، حسین و رباب رزمی (1391)، «تحلیل تغییرات بارش سالانه شمالغرب ایران»، جغرافیا و برنامهریزی، شماره 3، 162-147 ـ عساکره، حسین و رباب رزمی (1391)، «تحلیل تغییرات بارش سالانه شمالغرب ایران»، مجله جغرافیا و برنامهریزی محیطی، شماره 3، صص 147-162. ـ قلیزاده و محمد حسین قلیزاده و محمد دارند (1388)، «پیشبینی بارش ماهانه با استفاده از شبکههای عصبی مصنوعی»، پژوهشهای جغرافیایی، شماره 71، صص 53-61 ـ یازجی، دانیال و نیستانی، ابوالفضل و فرحناز تقوی (1389)، «مجموعه مقالات چهاردهمین کنفرانس ژئوفیزیک ایران»، تهران21-23 اردیبهشت 89، موسسه ژئوفیزیک، صفحه 57-60. -Arrigo, R.D, R.vilallba, G.wiles. (2001), “Tree-Ring Estimates of Pacific Decadal Climate Variability”, Climate Dynamics, 18: 219-224.
-Azad, Sarita and T.S. Vigneshb and R. Narasimha, (2009), “Periodicities in Indian Monsoon Rainfall over Spectrally Homogeneous Regions”, Int. J. Climatol, DOI: 10.1002/joc.2045.
-Earle M.D, K.E. Steele, D.W.C. Wang (1999), “Use of Advanced Directional Wave Spectra Analysis Methods”, Ocean Engineering 26, pp 1421-1434.
-Ghil.M, M.R. Allen, M.D. Dettinger, K. Ide, D. Kondrashov, M. E. Mann, A.W. Robertson, Saunders, Y. Tian, F. Varadi, & P. Yiou (2001), “Advanced Spectral Methods for Climatic Time Series”, Reviews of Geophysics, 40, 1, pp 1-1-1-41.
-Hartmann, S. Becker, & L. King, (2008), “Quasi-Periodicities in Chinese Precipitation Time Series”, Theor. Appl, Climatol, 92, 155-163.
-Hegge, Gerhard Masselink (1996), “Spectral Analysis of Geomorphic Time Series: Auto-Spectrum”, Earth Surface Processes and Landforms, Vol. 21, 1021-1040.
-Kalaycı Serdar, M. Cagatay Karabork, and Ercan Kahya, (2004), “Analysis of EL NINO signals on Turkish streamflow and precipitation pattern using spectral analydsis”, Fresenius Environmental Bulletin, Vol. 13, No. 8.
-Kane, R.P. and Teixeira. N.R. (1991), “Power Spectrum Analysis of the Annual Rainfall Series for Massachusetts (NE. U.S.A)”, Climatic Change, 18: 89-94.
-Kristina I. Kirkyla and Sultan Hameed, (1989), “Harmonic Analysis of the Seasonal Cycle in Precipitation over the United States: A Comparison between Observations and a General Circulation Model”, J. Climate, 2, 1463–1475.
-Lana.x & A. Burgueno (2000), “Statistical Distribution and Spectral Analysis of Rainfall Anomalies for Barcelona (NE Spain)”, Theor. Appl. Climatology, 66, 211-227.
-Livada, I., Charalambous, M. & Asimakopoulos, N. (2008), “Spatial and Temporal Study of Precipitation Characteristics over Greece”, Theoretical and Applied Climatology, Vol. 93, PP. 45-55.
-Olsen Lena Ringstad, Probal Chaudhuri, Fred Godtliebsen (2008), “Multistage Spectral Analysis for Detecting Short and Long Range Change Points in Time Series”, Computational Statistics and Data Analysis, 52, 3310–3330.
Richard E. Chandler, (1997), “A spectral method for estimating parameters in rainfall models”, Bernoulli, Vol. 3, No 3 (1997), 301-322.
Spangenberg, A. & M. Bredemeier (1999), “Applications of Spectral Analysis to Meteorological and Soil Solution Chemistry Data”, Chemosphere, Vol. 39, No. 10, pp 1651-1665.
Wilks D.S, (2006), “Statistical methods in the atmospheric sciences”, CornellUniversity.
Yun-Ju. J, & Lee. J.Y. (2010), “Time Series Analysis of Hydrologic Data Obtained from a Man-Made Undersea LPG Cavern”, Engineering Geology, Vol. 113, pp 70-80. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,009 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,185 |