
تعداد نشریات | 44 |
تعداد شمارهها | 1,341 |
تعداد مقالات | 16,471 |
تعداد مشاهده مقاله | 53,477,253 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 16,022,302 |
تحلیل اشعار نسیمی شروانی در مقایسه با اشعار عطار نیشابوری در باب توحید | ||
زبان و ادب فارسی (نشریه سابق دانشکده ادبیات دانشگاه تبریز) | ||
مقاله 2، دوره 68، شماره 232، خرداد 1395، صفحه 17-29 اصل مقاله (480.56 K) | ||
نویسندگان | ||
عاطفه بانک* 1؛ مهدی افتخار2 | ||
1مربی دانشگاه پیام نور مهدی شهر سمنان | ||
2استادیار دانشگاه علوم پزشکی سمنان | ||
چکیده | ||
مسئله توحید و بحث وحدت از مهمترین مباحث ادبیات عرفانی فارسی است. در گذشتۀ عرفان اسلامی، عارفان شاعر، از وحدت به زبان نظم سخن میگفتند. نسیمی شروانی از خلفای فضلالله حروفی از شاعران آذری زبانی است که به فارسی و عربی نیز شعر میسروده است. اشعار فراوانی در مبحث توحید عرفانی و شهود وحدت در کثرت از او در دست است که برخی در ظاهر مشعر به انسان خدایی است. در افق وحدت است که سالک همه جا حتی در وجود خود، خدا را میبیند. شهود وحدت در مسیر عرفان عملی، در عرفان نظری وحدت وجود را نتیجه میدهد. مشکل بودن تعبیر از شهودهای عرفانی ، عارفان را بر آن داشت تا از زبان نظم برای بیان مشاهدات خود استفاده کنند. گزارش عطار از شهود وحدت و تحلیل آنان از وحدت وجود در مقایسه با اشعار عمادالدین نسیمی شروانی نشان میدهد همان حقایقی را که آنان در باب وحدت در قالب های شعری بیان نمودهاند ، نسیمی نیز در قالب غزل و ترجیع بند و غیره به شیوائی تمام بیان کرده است. برخی از اشعار نسیمی که در ظاهر به انسان خدایی اشعار دارد را میتوان شطحیاتی دانست که در اثنای سلوک از سالک سرمیزند و گویای حال سکر و مقام فنای وی میباشد. | ||
کلیدواژهها | ||
نسیمی شروانی؛ عطار نیشابوری؛ توحید؛ وحدت وجود؛ وحدت شهود | ||
مراجع | ||
- قرآن کریم - ابن فارض، عمر بن علی، (1376)، تائیه، به همراه ترجمه عبدالرحمن جامی و به انضمام شرح قیصری بر تائیه، مقدمه تصحیح و تحقیق صادق خورشا، تهران: انتشارات نقطه و دفتر نشر میراث مکتوب. - ابن عربی، محیی الدین محمد بن علی(بیتا)، الفتوحاتالمکیه (چهار جلد)، بیروت: دارصادر - بحرالعلوم، سید مهدی، (1360)، رساله سیر وسلوک ، (بامقدمه وتوضیحات سید محمدحسین حسینی طهرانی) ، تهران: انتشارات حکمت. - جهانگیری، محسن، (1383)، محیالدین ابنعربی چهره برجسته عرفان اسلامی، تهران: انتشارات دانشگاه تهران. - حنبلی، ابنعماد، (1986)، شذراتالذّهب فی اخبار من ذهب، بیروت: دار ابنکثیر. - ذکاوتی، علیرضا، (1367)، حروفیه پیش درآمد نقطویه، مجله معارف، ره 1 - سخاوی، شمسالدین محمد، (1937)، الضوءاللامع لاهل القرن التّاسع، جزء 6، قاهره . - سمنانی، علاءالدوله، (1362)، مجموعه مصنفات، به کوشش نجیب مایل هروی، تهران: انتشارات مولی. - صدوق، محمد بن علی بن الحسین بن بابویه القمی، (1375)، التوحید، قم: مؤسسة النشر الاسلامى. - عسقلانی، ابنحجر، (1971)، انباءالغمر فی ابناءالعمر، تحقیق و تعلیق الدکتور حسن حبشی، جزء ثانی ،قاهره. - عطار، فریدالدین محمد،1370، منطقالطیر، به اهتمام و تصحیح سید صادق گوهرین، شرکت انتشارات علمی و فرهنگی. - قیصری، داود بن محمود، (1375)، شرح فصوصالحکم، تصحیح سید جلالالدین آشتیانی، تهران: انتشارات علمی وفرهنگی - کاشانی، عبد الرزاق، (1372)، شرح منازلالسائرین، قم، انتشارات بیدار. - گولپینارلی، عبدالباقی، (1374)، فهرست متون حروفیه، ترجمه توفیق ه سبحانی، تهران: سازمان چاپ وانتشارات وزارت فرهنگ وارشاد اسلامی. - لاهیجى، محمد بن یحیى، (1337)، شرح گلشن راز، به اهتمام کیوان سمیعی، تهران: انتشارات کتابخانه محمودی. - مجلسی، محمد باقر، (1403ق)، بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار، بیروت، مؤسسة الوفاء. - مدرس تبریزی، محمد علی، (1369)، ریحانة الادب، ج 4،تهران: انتشارات خیام. - نعیمی فضلالله تبریزی، نسیمی ، سید عماد الدین(1353)دیوان نعیمی نسیمی، تهران: نشر دنیا. - نسیمی، عمادالدین، (1363)، دیوان اشعار فارسی، با مقدمه دکتر غلامحسین بیگدلی، تهران: نشر روشن. - ـــــــــــــــــــــــ، (1350)، دیوان فارسی فضلالله نعیمی و عمادالدین نسیمی، به اهتمام پروفسور رستم علیاف، تهران: انتشارات دنیا. - ــــــــــــــــــــــ، (1927)، دیوان ترکی، ج 3، به تحقیق دکتر حمید محمد زاده یاغچی، چاپ باکو. - ــــــــــــــــــــــ، (1387)، دیوان اشعار ترکی سید عمادالدین نسیمی، مقدمه و تصحیح دکتر حسین محمدزاده صدیق، تبریز: نشر اختر. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,285 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 3,690 |