تعداد نشریات | 44 |
تعداد شمارهها | 1,303 |
تعداد مقالات | 16,020 |
تعداد مشاهده مقاله | 52,486,937 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 15,213,934 |
بررسی تغییرات ویژگیهای خاک و عملکرد مرتع در اثر شدتهای متفاوت چرای دام (مطالعه موردی: مرتع ییلاقی نشو مازندران) | ||
دانش آب و خاک | ||
مقاله 12، دوره 25، شماره 4 بخش 1، اسفند 1394، صفحه 157-168 اصل مقاله (264.01 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
نویسندگان | ||
امیر حسین کاویان پور* 1؛ غلامعلی حشمتی2؛ سید حبیبه حسینی1 | ||
1دانشجوی دکتری علوم مرتع، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان | ||
2استاد گروه مرتعداری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان | ||
چکیده | ||
خاک محیطی پویا است لذا بسیاری از تصمیمگیریهای محیطی مرتبط با خاک تحت تأثیر تکامل آن قرار میگیرد. با توجه به ضرورت بررسی تشکیل و تکامل خاک، مطالعه حاضر در امتداد یک نیمرخ ارتفاعی از زیرحوضه کلیبرچای سفلی در جنگلهای ارسباران در قالب بررسیهای مرفولوژیکی، میکرومرفولوژیکی، تجزیههای فیزیکی و شیمیایی، ردهبندی خاک و محاسبه شاخص تکامل خاک هاردن بر روی 8 خاکرخ شاهد انجام شد. نتایج بیانگر حضور چهار رده خاک انتیسول، اینسپتیسول، مالیسول و آلفیسول در نتیجه رویدادن فرآیندهای خاکساختی هوادیدگی، تجمع بقایا و هوموسی شدن، آبشویی و تجمع آهک و رس در نیمرخ ارتفاعی مطالعه شده میباشد که در دو طبقه ارتفاعی با خانوادههای مختلف تکرار شدهاند. مشاهده افزایش هوادیدگی، توسعه عمقی، ریز شدن بافت، تغییر در شدت و تنوع نمودهای خاکساختی همچون پوششهای رسی، نمودهای کربناتی، بقایای آلی، فضولات جانوری و ویژگیهای میکرومرفولوژیک منتج از آنها با کاهش ارتفاع و نیز محاسبه شاخص هاردن بیانگر متکاملتر بودن خاکهای انتیسول، اینسپتیسول، مالیسول در ارتفاعات پایین نسبت به خاک همرده خود در ارتفاعات بالا است، اما وضعیت معکوس تکامل آلفیسولها در نتیجه نقش پوشش گیاهی در تثبیت، توسعه و تکامل این خاکها تحت نامساعدترین شرایط توپوگرافیکی منطقه در ارتفاعات بالا میباشد. بنابراین بهنظر میرسد که در مقیاس مورد مطالعه ارتفاع فاکتور اصلی تشکیل خاکها نبوده، اما میتوان آن را بهعنوان اصلیترین فاکتور مؤثر بر میزان تکامل خاکها شناخت. در کنار یافتههای اصلی، نتایج نشان داد که تمایز یافتگی افقهای مختلف مفهومی متفاوت از تکامل خاک را ارائه میدهد. | ||
کلیدواژهها | ||
شدت چرای دام؛ ویژگیهای خاک؛ ویژگیهای عملکردی مرتع | ||
مراجع | ||
آزادی ا و ابطحی سع، 1394. ویژگیهای پیدایشی و کانیشناسی خاکها تحت تأثیر توپوگرافی و سطح آب زیرزمینی و ارزیابی تناسب اراضی منطقه کافتر استان فارس. فصلنامه انسان و محیط زیست، شماره 33، صفحههای 57 تا 77. امیرینژاد عا و باقرنژاد م، 1376. اثرات توپوگرافی برروی تشکیل وتکامل خاکهای منطقه کرمانشاه. مجله علوم کشاورزی ایران، جلد 28، شماره 3، صفحههای 99 تا 111. بلندیان ه، 1378. شناخت جنگل. انتشارات دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره)، قزوین. بنایی مح، 1377. نقشه رژیمهای رطوبتی و حرارتی خاکهای ایران. مؤسسه تحقیقات خاک و آب ایران، وزارت کشاورزی، تهران. بینام، 1382. طرح صیانت از جنگلهای ارسباران شمالی (جمعبندی مطالعات جنگلهای ارسباران شمالی). اداره کل منابع طبیعی استان آذربایجانشرقی، تبریز. بینام، 1384. نقشه زمین شناسی 1:100000 سری 5367. وزارت صنایع و معادن ایران، تهران. بینام، 1387. دستورالعمل تجزیههای آزمایشگاهی نمونههای آب و خاک. مؤسسه تحقیقات آب و خاک، نشریه شماره 467. بینام، 1392. آمار هواشناسی ایستگاه سینوپتیک کلیبر. سازمان هواشناسی جمهوری اسلامی ایران، اداره کل هواشناسی استان آذربایجانشرقی، تبریز. خیام م، 1389. مبانی ژئومرفولوژی- اشکال و ناهمواریهای زمین (ترجمه). انتشارات مبنا، تهران. زارعیان غر و باقرنژاد م، 1379. اثر توپوگرافی در تکامل خاک و تنوع کانیهای رسی منطقه بیضاء استان فارس. مجله علوم خاک و آب، جلد 14، شماره 1، صفحههای 46 تا 56. زارعیان غر، 1382. تشکیل و طبقهبندی خاک و ارزیابی تناسب اراضی دراگون استان فارس. صفحههای 200 تا 201، مجموعه مقالات هشتمین کنگره علوم خاک ایران، 5-1 فروردین ماه، دانشگاه گیلان، رشت. ساریخانی ن، 1370. بهرهبرداری جنگل. انتشارات دانشگاه تهران، تهران. شعبانیان ن، حیدری م و زینیوندزاده م، 1389. اثر جنگلکاری با گونههای سوزنیبرگ و پهنبرگ بر تنوع گونههای گیاهی و برخی خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک (مطالعه موردی: جنگلکاری دوشان سنندج). فصلنامه تحقیقات جنگل و صنوبر ایران، جلد 18، شماره 3، صفحههای 437 تا 446. صالحی ع، زرین کفش م، زاهدی امیری ق و مروی مهاجر مر، 1384. بررسی تغییرات خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک در ارتباط با گروههای اکولوژیک درختی در سری نمخانه جنگل خیرودکنار. مجله منابع طبیعی ایران، جلد 58، شماره 3، صفحههای 567 تا 578. عباسیکلو آ، جعفرزاده عا، کریمیان اقبال م، اوستان ش و جهانگیری ا، 1393. تأثیر سطوح مختلف ژئومرفولوژیک بر تکامل خاکها با استفاده از تغییرات پدوژنیک و شکلهای مختلف آهن در منطقه مرند، آذربایجان شرقی. نشریه دانش آب و خاک، جلد 24، شماره 1، صفحههای 85 تا 101. عباسی حر. 1381. تشکیل و طبقهبندی خاک در ارتباط با پوشش گیاهی در قسمتی از بومسازگان جنگلی شمال کشور، مطالعه موردی: جنگل تحقیقاتی واز. فصلنامه پژوهش و سازندگی، جلد 15، شماره1، صفحههای 96 تا 102. لیاقت م و خرمالی ف، 1390. میکرومرفولوژی تکامل برخی خاکهای لسی غرب استان گلستان در یک توالی اقلیم- توپوگرافی- پوشش گیاهی. مجله پژوهشهای حفاظت آب و خاک، جلد 18، شماره 1، صفحههای 1 تا 32. Anonymous, 2014. Keys to Soil Taxonomy (12th ed.). United States Department of Agriculture, Naturaral Resources Conservation Service, Soil Survey Staff, Washington, DC.
Aydinalp C, 2003. Some important properties and classification of Mollisols in north western Turkey. Journal of Central European Agriculture 4(3): 221-224.
Badia D, Marti C, Aznar JM and Leon J, 2013. Influence of slope and parent rock on soil genesis and classification in semiarid mountainous environments. Geoderma 193: 13-21.
Becze Deak J, Langhor R and Verrechia EP, 1997. Small scale secondary CaCO3 accumulations in selected sections of the European loess belt. Geoderma 76: 221-252.
Bockheim JG, Gennadiyev AN, Hartemink AE and Brevik EC, 2014. Soil-forming factors and Soil Taxonomy. Geoderma 226-227: 231-237.
Blazejewski GA, Stolt MH, Gold AJ and Groffman PM, 2005. Macro-and micromorphology of subsurface carbon in riparian zone soils. Soil Science Society of America Journal 69: 1320-1329.
Bohn HL, Myer RA and O'Connor GA, 2001. Soil Chemistry. John Wiley and Sons, New York.
Binkley D, Kaye J, Barry M and Ryan MG, 2004. First rotation changes in soil carbon and nitrogen in a Eucalyptus plantation in Hawaii. Soil Science Society of American Journal 68(5): 1713-1719.
Binkley D and Fisher RF, 2013. Ecology and Management of Forest Soil. John Wiley and Sons, New York.
Bullock P, Fedoroff N, Jongerius A, Stoops G and Tursina T, 1985. Handbook for Thin Section Description. Waine Research, England.
Buol SW, Southard RJ, Graham RC and McDaniel PA, 2011. Soil Genesis and Classification. Wiley, Oxford, UK.
Burgess TI, Malajczuk N and Grove TS, 1993. The ability of 16 ectomycorrhizal fungi to increase growth and phosphorus uptake of Eucalyptus globlulus Labill. and E. diversicolor F. Muell. Plant and Soil 153(2): 155-164.
Egli M, Merkli Ch, Sartori G, Mirabella A and Plotze M, 2008. Weathering, mineralogical evolution and soil organic matter along a Holocene soil toposequence developed on carbonate-rich materials. Geomorphology 97: 675-696.
Elliott PE and Dorhan PJ, 2009. Clay accumulation and argillic – horizon development as influenced by Aeolian vs. local parent material on quartzite and limestone-derived alluvial fans. Geoderma 151: 98-108.
Fanning DS and Fanning MCB, 1989. Soil: Morphology, Genesis, and Classification. John Wiley and Sons, New York.
Fenton TE, 1983. Mollisols. Pp. 125-163. In: Wilding LP, Smeck NE and Hall GF (eds). Pedogenesis and Soil Taxonomy, II. The soil orders. Elsevier Science, Amsterdam, Netherlands.
Fisher WL, McGowen JH, Brown LF and Groat GG, 1972. Environmental Geologic Atlas of the Texas Coastal Zone-Galveston-Houston Area. Bureau of Economic Geology, University of Texas, Austin, U.S.A.
Fitzpatrick EA, 1993. Soil Microscopy and Micromorphology. John Wiley and Sons, Chichester.
Foth, HD, 1991. Fundamentals of Soil Science. Wiley, New York.
Gracheva R, 2011. Formation of soil diversity in the mountainous tropics and subtropics: rocks, time and erosion. Geomorphology 135(3-4): 224-231.
Hall GF, 1983. Pedology and Geomorphology. Pp. 117-140. In: Wilding LP, Smeck NE and Hall GF (eds). Pedogenesis and Soil Taxonomy, I. Concept and Interaction. Elsewier science, New York.
Harden JW, 1982. A quantitative index of soil development from field description: examples from a chronosequence in central California. Geoderma 28: 1-28.
Harden JW and Taylor EM, 1983. A quantitative comparison of soil development in four climatic regimes. Quaternary Research 20: 342-359.
Haugland JE and Owen Haugland BS, 2008. Cryogenic disturbance and pedogenic lag effects as determined by the profile developmental index: The styggedalsbreen glacier chronosequence, Norway. Geomorphology 96(1): 212-220.
Honorato PR and Nunez MR, 1982. Micromorphology of entisols and inceptisols of Santiago bassin (Chile). AGRIS Since 7(2): 89-93.
Hopkins DG and Franzen DW, 2003. Argillic horizons in stratified drift: Luverne end Moraine, Eastern North Dakota. Soil Science Society of America journal 67(6): 1790-1796.
Jenny H, 2011. Factors of Soil Formation-A System of Quantitative Pedology. Dover, New York.
Jiang P and Thelen KD, 2004. Effect of soil and topographic properties on crop yield in a northcentral corn-Soybean cropping system. Agronomy Journal 96(1): 252-258.
Khormali F, Abtahi A and Stoops G. 2006. Micromorphology of calcitic features in highly calcareous soils of Fars Province, Southern Iran. Geoderma 132: 31-46.
Lamande M, Hallaire V and Curmi P, 2003. Changes of pore morphology, infiltration and earthworm community in a loamy soil under different agricultural managements. Catena 54: 637-649.
Lomolino MV, 2001. Elevation gradients of species density: historical and prospective views. Global Ecology and Biogeography 10: 3-13.
Lyford WH and Wilson BF, 1964. Development of the root system of Acer Rubrum L. Harvard Forest Paper 10: 1-17.
Murphy CP, 1986. Thin Section Preparation of Soils and Sediments. A and B Academic, Berkhamsted, England.
Nael M, Khademi H and Hajabbasi MA, 2004. Response of soil quality indicators and their spatial variability to land degradation in central Iran. Applied Soil Ecology 27: 221-232.
Nyambane OS and Mwea SK, 2011. Root tensile strength of 3 typical plant species and their contribution to soil shear strength; a case study: Sasumua Backslope, Nyandarua District, Kenya. Journal of Civil Engineering Research and Practice 8(1): 57-73.
Olson KR, Jones RL and Lang JM, 2005. Soil formation at Millstone Bluff and Johnson Ridge in southern Illinois. Soil Science 170: 457-468.
Rostad HPW, Arnaud RJSt, 1968. The Nature of carbonates minerals in two saskatchewan soils. Canadian Journal of Soil Science 50: 65-70.
Schaetzl R and Anderson S, 2005. Soils: Genesis and Geomorphology. Cambridge University, Cambridge, England.
Schoeneberger PJ, Wysocki DA, Benham EC and Soil Survey Staff, 2012. Field book for describing and sampling soils, Version 3.0. Natural Resources Conservation Service, National Soil Survey Center, Lincoln, NE.
Seghal JL and Stoops G, 1972. Pedogenic calcite accumulation in arid and semiarid regions of the Indo Genetic plain of Erstwhile Punjab, Their morphology and origin. Geoderma 8: 59-72
Sonn SW, 1960. The Influence of Forest on Soils. Gustav Fischer Verlag Jena, Germany.
Stoops G, 2003. Guidelines for analysis and description of soil and regolit thin section. Soil Science Society of America, Madison, Wisconsin, USA.
Stoops G, Marcelino V and Mees F, 2010. Interpretation of Micromorphological Features of Soils and Regoliths. Elsevier’s Science and Technology, Oxford, UK.
Toriyama J, Hak M, Imayaa A, Hiraia K and Kiyono Y, 2015. Effects of forest type and environmental factors on the soil organic carbon pool and its density fractions in a seasonally dry tropical forest. Forest Ecology and Management 335: 147-155.
Wilson JP and Gallant JC, 2000. Terrain Analysis (Principles and Applications). John Wiley and Sons, New York.
Wilson MA, Indorante SJ, Lee BD, Follmer L, Williams DR, Fitch BC, McCauley WM, Bathgate JD, Grimley DA and Kleinschmidt K, 2010. Location and expression of fragic soil properties in a loess-covered landscape, southern Illinois, USA. Geoderma 154(3-4): 529-543.
Wu SP and Chen ZS, 2005. Characteristics and genesis of Inceptisols with placic horizons in the subalpine forest soils of Taiwan. Geoderma 125: 331-341.
Young FJ and Hammer RD, 2000. Soil–landform relationships on a loess-mantled upland landscape in Missouri. Soil Science Society of America Journal 64(4): 1443-1454.
Zhang H, Zhang GL and Zhao YG, 2007. Chemical degradation of Ferralsol (Oxisol) under intensive rubber (Hevea brasiliensis) farming in tropical China. Soil and Tillage Research 93(1): 109-116. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,603 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,123 |