آمار
| تعداد نشریات | 45 |
| تعداد شماره‌ها | 1,383 |
| تعداد مقالات | 16,914 |
| تعداد مشاهده مقاله | 54,470,536 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 17,127,211 |
تبیین الگوی راهبردی مناسب بر ماندگاری جمعیت در سکونتگاه‌های روستایی (مطالعه موردی دهستان سلوک شهرستان هشترود) | ||
| جغرافیا و برنامه‌ریزی | ||
| مقاله 14، دوره 19، شماره 52، تیر 1394، صفحه 303-322 اصل مقاله (255.19 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی | ||
| نویسندگان | ||
| سیدحسن مطیعی لنگرودی* 1؛ محمدرضا رضوانی* 1؛ سیدمرتضی نوربخش* 2؛ محمد اکبرپور* 3 | ||
| 1دانشکده جغرافیای دانشگاه تهران | ||
| 2جامعه شناسی وعضو هیأت علمی سازمان آموزش و سنجش کشور | ||
| 3ادبیات و علوم انسانی دانشگاه رازی کرمانشاه (نویسنده‌مسئول) | ||
| چکیده | ||
| مهاجرت از روستا به شهر همواره وجود داشته و دارد و این از پویایی جامعه حکایت دارد. موضوع مهاجرت‌های روستایی- شهری همواره مورد توجه اندیشمندان علوم مختلف است. اما مهاجرت بی‌رویه و تخلیه روستاها از نیروی کارامد امروزه یکی از نارسایی‌های اجتماعی- اقتصادی جامعه روستایی کشورمان است. ادبیات توسعه در کشورهای در حال توسعه نشان می‌دهد که مهاجرت‌های روستا- شهری تأثیرات منفی بسیاری بر ناحیه مبدأ و مقصد نهاده است. هرچند در طی دهه‌های گذشته تلاش‌های بسیاری در جهت شناخت این پیامدها و یافتن راهکارهایی جهت کاهش این معضل صورت گرفته است با این حال این تلاش‌ها بهدلیل فقدان دیدگاه راهبردی و یکپارچه چندان با موفقیت همراه نبوده است. در دیدگاه راهبردی با تأکید بر توسعه پایدار یکی از راه‌های ماندگاری جمعیت در روستاها پایدار نمودن کیفیت زندگی روستاییان شامل دست‌یابی به برابری و حفظ تنوع فرهنگی، افزایش حس جمعی و شهروندی، دست‌یابی به کیفیت و بهتر نمودن کیفیت زندگی و هر نوع تغییر در فعالیت‌های اقتصادی که موجب ارتقاء و بهکرد کیفیت زندگی شود معرفی شده است.در این مقاله با استفاده از تکنیک SWOT نقاط قوت و ضعف داخلی و فرصت‌ها و تهدیدهای خارج از عرصه سکونتگاه‌های روستایی دهستان سلوک بخش مرکزی شهرستان هشترود بادید یکپارچه تبیین گردیده و اقدامات راهبردی جهت حل مسائل مربوط به ماندگاری جمعیت در روستاهای مورد مطالعه ارائه شده است. پژوهش حاضر به لحاظ هدف و ماهیت بر روش تحقیق توصیفی - تحلیلی استوار است. نتایج به دست آمده نشان می‌دهد که با آگاهی از جنبه‌های داخلی (قوت‌ها و ضعف‌ها) و خارجی (فرصت‌ها و تهدیدها) راهبرد تهاجمی موثرترین راهکار پیش روی منطقه جهت ماندگاری جمعیت در مناطق روستایی است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| مهاجرت؛ روستا- شهری؛ دهستان سلوک؛ شهرستان هشترود | ||
| مراجع | ||
|
منابع ـ ازکیا، مصطفی و زارع، عادل و ایمانی، علی (1387)، «رهیافت‌ها و روش‌های تحقیق کیفی در توسعه روستایی»، تهران، نشر نی. ـ ارشاد، فرهنگ و آقائی، داوود (1381)، «تصویری از مهاجرت در استان خوزستان در دهه 1365-1375 و موضوع مهاجرت بازگشتی». مجله جامعه‌شناسی ایران، بهار 1381. 4(1): 79-89 . ـ اماناللهی بهاروند، سکندر (1383)، «زوال کوچنشینی در ایران، یکجانشینی ایلات و عشایر»، فصلنامه مطالعات ملی، وزارت جهاد کشاورزی، سال پنجم، شماره 1. ـ بیکمحمدی، حسن و مختاری ملک‌آبادی، رضا (1382)، «تحلیلی جغرافیایی بر روند مهاجرت در استان خوزستان»، مجله جغرافیا و توسعه، زاهدان، 36-21. ـ تودار و، مایکل (1367)، «مهاجرت‌های داخلی در کشورهای در حال توسعه»، ترجمه مصطفی سرمدی و پروین رئیسی، دفتر بین‌المللی کار، تهران. ـ دانشور، محمود و همکاران (1385)، «بررسی تأثیر افزایش بهرهوری کشاورزی بر مهاجرت روستایی در ایران»، مجله علوم کشاورزی و منابع طبیعی، شماره 4. 2-21. ـ زنجانی، حبیب‌الله (1380)، «مهاجرت»، تهران: انتشارات سمت. ـ سرشماری آماری نفوس و مسکن (1385)، مرکز آمار ایران، شهرستان هشترود. ـ شکوئی، حسین (1383). «دیدگاه‌های نو در جغرافیای شهری»، انتشارات سمت. ـ طاهرخانی، مهدی (1380)، «تحلیلی بر عوامل موثر بر مهاجرت‌های روستا- شهری»، فصلنامه تحقیقات جغرافیایی، سال شانزدهم، شماره 3. 68- 89. ـ عاشری، امامعلی (1383)، «بررسی تأثیر فعالیت‌های عمرانی جهاد سازندگی بر تثبیت جمعیت روستایی در مقطع زمانی 75 تا 1355»، فصلنامه تحقیقات جغرافیایی، شماره 1، سال نوزدهم، شماره پیاپی 72. ـ فیروزنیا، قدیر (1385)، «تبیین استمرار کارکرد اقتصادی روستاهای در معرض تخلیه جمعیتی شهرستان قزوین»، رساله دکتری، دانشگاه شهید بهشتی، تهران. ـ قاسمی اردهایی، علی (1385)، «بررسی علل مهاجرت روستاییان به شهرها در ایران با فرا تحلیل پایان‌نامه‌های تحصیلی (مقطع زمانی 1359-83 )». فصلنامه روستا و توسعه. بهار 1385. 9(1): 51-80 . ـ کوئن، بروس (1380)، «مبانی جمعیت‌شناسی»، ترجمه غلامعلی توسلی و رضا فاضل، انتشارات سمت. ـ لهسائیزاده، عبدالعلی (1368)، «نظریات مهاجرت». شیراز. انتشارات نوید شیراز. ـ لهساییزاده، عبدالعلی (1387)، «مهاجرت‌های روستایی شهری»، دانشنامه مدیریت شهری و روستایی، تهران: سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور. 780-799. ـ مهدوی، مسعود و همکاران ( 1383)، «نقش عوامل جغرافیای طبیعی در ناپایداری و مهاجرت‌های روستایی استان زنجان»، پژوهش‌های جغرافیایی، شماره 48. 201-220. - Adamo, Susana, (2003), “Social sustainability and social resilience rural communities in dry lands: the case of jachal (Argentina) in the 19an century”, Association, Dallas, Texas.
- Balan, Jorge (1996), “Demographic trends and migratory movements formLatin”, America and Carabian, OCDE, International Conference on Migration, Rome.
- Fei, J.C.H., and Ranis, G. (1961), “A Theory of Economic Development”, Am. Econ Rev., 533-565.
- Goldsmith, P., Gunjab, K. and Ndarshikanye, B. (2004), “Rural Urban Migration and Agricultural Productivity: the case of Senegal”, Agricultural Economics, And No.31: 33-45.
- Lewis, W.A. (1954), “Economic development with unlimited supplies of labor”, Manchester School of Econ., social study, 22: 139-192. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 3,652 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,622 |
||