تعداد نشریات | 44 |
تعداد شمارهها | 1,323 |
تعداد مقالات | 16,270 |
تعداد مشاهده مقاله | 52,954,469 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 15,625,039 |
نقد وبررسی نظریه های موجود درباره تشکیل حاکمیت صفوی | ||
فصلنامه تاریخ نامه ایران بعد از اسلام | ||
مقاله 4، دوره 5، شماره 9، اسفند 1393، صفحه 71-106 اصل مقاله (334.91 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
نویسنده | ||
علی سالاری شادی* | ||
چکیده | ||
چکیده چرایی و چگونگی تشکیل حکومتها و همچنین ماهیت و ساختار آنها از مباحث پر اهمیت در تفکر تاریخی و تاریخ نگری است. توضیح و تبیین فرایند تشکیل حکومتها بخاطر مؤلفههای تأثیر گذار متعدد و در هم تنیدگی زمینههای مختلف، مستلزم ژرف نگریهای خاص و تعمق در تمام زمینههای مربوطه است. چرایی تشکیل حاکمیت صفویان و روند آن نیز خارج از این قاعده نیست. اما تعدادی ازمحققان با اتکاء به یک یا چند عامل در صدد ماهیت بخشی و یا به تعبیر بهتر ماهیت تراشی برای حاکمیت صفویان برآمدهاند. از طرفی با نادیده انگاشتن و غفلت از واقعیات متعدد دیگر به ابهام و پیچیدگی موضوع افزودهاند. این باعث ارائه نظرات مختلف و حتی متضادی در باره چرایی، روند و ماهیت و مشخصات این حاکمیت شده است. این نوشته در صدد است تا با ارائه نوعی تقسیمبندی بر اساس محتوای این نظریات، آنها را به بحث و مقایسه گذارد و در حد امکان به بررسی، نقد و مطابقت آن دیدگاهها با واقعیات ملموس در حکومت صفویان بپردازد. نتیجه این بررسی حاکی از آن است که هیچ یک از نظرات مذکور با واقعیات تاریخی شکلگیری و روند حاکمیت صفوی مطابقت ندارد. | ||
کلیدواژهها | ||
کلمات کلیدی: تشکیل حکومت صفوی؛ نظریهها در باره تشکیل حکومت صفوی؛ تصوف؛ قزلباشان؛ آناطولی | ||
مراجع | ||
منابع و مآخذ − اسپنا قچی زاده، محمد عارف (1379)، انقلاب الاسلام بین الخواص و العوام، بکوشش رسول جعفریان، قم: انتشارات دلیل. − اسکندر بیگ منشی (1377)، عاالم آرای عباسی، ج1، به تصحیح محمد اسماعیل رضوانی، تهران: دنیای کتاب. − الگار، حامد (1385) «ملاحظاتی در باره دین در ایران عهد صفوی» اصفهان در مطالعات ایرانی، به کوشش رناتا هولود، ترجمه محمد تقی فرامرزی، تهران: انتشارات فرهنگستان هنر. − امینی هروی، صدرالدین براهیم (1383)، فتوحات شاهی، به تصحیح محمد رضا نصیری، تهران: انتشارات انجمن مفاخر و آثار فرهنگی. − براون، ادوارد (1363)، تاریخ ادبیات ایران، ج4، ترجمه بهرام مقدادی، تهران: انتشارات مروارید. − بیهقی، ابوالفضل محمد بن حسین (1371)، تاریخ بیهقی، به تصحیح علی اکبر فیاض، تهران: دنیای کتاب. − پطروشفسکی، یپیگولوسکایا، یاکوبسکی و دیگران (1354)، تاریخ ایران از دوران باستان تا پایان سده هجدهم، ترجمه کریم کشاورز، تهران: انتشارات پیام. − پطروشفسکی، ایلیا پاولوویچ (1357)، اسلام در ایران (ازهجرت تا پایان قرن نهم هجری)، ترجمة کریم کشاورزه، تهران: اتنشارات پیام. − تاجبخش، احمد (1373)، تاریخ صفویان، شیراز: انتشارت نویدی. − تذکره الملوک (1368)، تعلیقات وحواشی از مینورسکی، ترجمه مسعود رجب نیا، تهران: انتشارات امیرکبیر. − جنابدی، میرزا بیگ (1378)، روضه الصفویه، به تصحیح غلامرضا طباطبایی مجد، تهران: موقوفات افشار. − جهانگشای خاقان (1364)، مقدمه دکتر الله دتا مضطر، اسلام آباد: مرکز تحقیقات فارسی ایران و پاکستان. − خوانساری، میرزا محمد باقر (1357)، روضات الجنات فی احوال العلما وسادات، ج4، تهران: انتشارت اسلامیه. − خواجه نظام الملک (1369)، سیاستامه، کوشش عباس اقبال، تهران: انتشارات اساطیر. − رمضانی مشکانی، عصمت (1383-1384)، «تأثیر مهاجرت علمای جبل عامل بر فرهنگ و اندیشه دینی ایرانیان»، فصلنامه پژوهشی دانشگاه امام صادق (علیه السلام)، شماره 16 الی19، صص86-93. − رویمر، هانس روبرت (1383)، ایران در راه عصر جدید، ترجمه آذر آهنچی، تهران، انتشارات دانشگاه تهران. − رویمر، هانس روبرت (1385)، « اظهار نظر» اصفهان در مطالعات ایرانی، به کوشش رناتا هولود، ترجمه محمد تقی فرامرزی، تهران: انتشارات فرهنگستان هنر. − زیگفروید، آندره (بیتا)، روح ملتها، ترجمه احمد آرام، تهران: شرکت سهامی انتشار. − سالاری شادی، علی (1386)، «بازنگری در احوال ومناسبات شیخ صفی الدین اردبیلی»، مجله مطالعات و پژوهشهای دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه اصفهان، علمی- پژوهشی، شماره 50. − سالاری شادی، علی (1388)، « بررسی نقش شاه اسماعیل در تشکیل حکومت صفوی» مجله تاریخ اسلام و ایران، دانشگاه لرستان، سال سوم، شماره ششم، صص5-28. − سیوری، راجر (1363)،ایران عصر صفوی، ترجمه احمد صبا، تهران: کتاب تهران. − سیوری، راجر (1385)، «دولت وسیاست اداری در دوره صفوی»اصفهان در مطالعات ایرانی، به کوشش رناتا هولود، ترجمه محمد تقی فرامرزی، تهران: انتشارات فرهنگستان هنر. − سومر، فاروق (1371)، نقش ترکان آناطولی در تشکیل حکومت صفوی، ترجمه احسان اشراقی و محمد تقی امامی، تهران: نشر گستره. − شاملو، ولی قلی (1371)، قصص الخاقانی، ج1، به تصحیح حسن سادات ناصری، تهران: انتشارات وزارت فرهنگ وارشاد اسلامی. − شیبی، کامل مصطفی (1374)، تشیع و تصوف، ترجمه علی رضا قراگوزلو، تهران: انتشارات امیر کبیر. − صفت گل، منصور (1381)، فراز وفرود صفویان، تهران: مؤسسه خدماتی فرهنگی رسا. − طهماسب صفوی (1363)، تذکره شاه طهماسب، با مقدمه امرالله صفری، تهران: انتشارات شرق. − عبدی بیگ شیرازی (1369)، تکمله الاخبار، مقدمه و تصحیح عبدالحسین نوایی، تهران، نشر نی. − قمی، قاضی احمد (1363)، خلاصه التواریخ، ج1، بکوشش احسان اشراقی، تهران: انتشارات دانشگاه تهران. − کربن، هانری (1361)، تاریخ فلسفه اسلامی، ترجمه اسدالله مبشری، تهران: انتشارات امیر کبیر. − کریمی، علیرضا (1392)، سیاست در نظر ایرانیان عصر صفوی، مجله پژوهشهای تاریخی ایران و اسلام، دانشگاه سیستان و بلوچستان، شماره 12. − لمبتون، آن، کی (1374)، دولت و حکومت در اسلام، ترجمه صالحی و فقیهی، بیجا، موسسه عروج. − لوییس، برنارد (1381)، خاورمیانه دوهزار سال تاریخ از ظهور مسیحیت تا امروز، ترجمه حسن کامشاد، تهران: نشر نی. − مزاوی، میشل (1368)، پیدایش دولت صفوی، ترجمه یعقوب آژند، تهران: نشر گستره. − میر جعفری، حسین (1383)، « شوریدگان شاه اسماعیل در آناطولی در گذشته و حال» ایران زمین در گستره تاریخ صفویه»، تبریز: دانشگاه تبریز، صص 905-916. − مینورسکی، ولادیمیر (1370)، «ایران در قرن 15 میلادی»، یادنامه میرزا جعفر سلطان القرایی، تبریز: دانشگاه تبریز، صص157-175. − نصر، سید حسین (1385)، «دین در ایران عهد صفوی» اصفهان در مطالعات ایرانی، به کوشش رناتا هولود، ترجمه محمد تقی فرامرزی. تهران: انتشارات فرهنگستان هنر. − نصر، سید حسین و دیگران (1387)، تاریخ ایران کمبریج، دوره صفوی، جلد ششم، ترجمه تیمور قادری، ویراستار جکسون ولکهارت. تهران: انتشارات مهناب. − هولت، پی. ام. وآن. ک. س لمبتون (1381)، تاریخ اسلام کمبریج، ترجمه احمد آرام، تهران: انتشارات امیرکبیر. − هینتس، والتر (1362)، تشکیل دولت ملی در ایران، ترجمه کیکاووس جهانداری، تهران: انتشارات خوارزمی. − یزدی، ملا جلال منجم (1366)،تاریخ عباسی، بکوشش سیف الله وحید نیا، بیجا: انتشارات وحید. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 7,613 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 2,356 |