تعداد نشریات | 44 |
تعداد شمارهها | 1,303 |
تعداد مقالات | 16,020 |
تعداد مشاهده مقاله | 52,489,258 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 15,216,898 |
تحلیل روند تغییرات پارامترهای هواشناسی در تبریز | ||
جغرافیا و برنامهریزی | ||
مقاله 8، دوره 19، شماره 51، فروردین 1394، صفحه 145-169 اصل مقاله (609.5 K) | ||
نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی | ||
نویسندگان | ||
یعقوب دین پژوه* 1؛ فائقه نیازی2؛ حامد مفید3 | ||
1گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشکاه تبریز | ||
2دانشجوی دکتری گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز | ||
3دانشآموخته مهندسی عمران آب، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز. | ||
چکیده | ||
هدف این مطالعه بررسی روند تغییرات برخی از پارامترهای هواشناسی (میانگین سرعت باد، حداقل، حداکثر و میانگین دما، اختلاف دمای حداقل و حداکثر هوا، تبخیر از تشت، میانگین رطوبت نسبی، ساعات آفتابی، مقدار بارش، تعداد روزهای همراه با بارش بیش از 1، 5 و10 میلیمتر، تعداد روزهای همراه با گرد و غبار، تعداد روزهای برفی، تعداد روزهای با دید کمتر از 2 کیلومتر و درجه روز بر مبنای دمای 18 و 21 درجه سانتیگراد) در ایستگاه تبریز در دوره آماری 2005-1970 در سه مقیاس زمانی ماهانه، فصلی و سالانه با استفاده از روش ناپارامتریک مان-کندال (MK) مـیباشد. تحلیل روند با دو روشMK مرسوم (برای سریهای با ضرایب خود همبستگی غیرمعنیدار) و MK اصلاح شده (برای سایر سریها) در سه سطح معنیداری 1%، 5% و 10% انجام شد. شیب خط روند با روش سن بهدست آمد. نتایج نشان داد که در مقیاس سالانه پارامترهای تبخیر از تشت، حداقل، حداکثر و میانگین دما و درجه روز بر مبنای 21 درجه سانتیگراد دارای رونـد افزایشی معنیدار در سطح 5% بوده ولی بارش، تعداد روزهای همراه با بارش بیش از 1 و 5 میلیمتر و درجه روز بر مبنای 18 درجه سانتیگراد دارای روند کاهشی معنیدار (در سطح 5%) بودند. بقیه متغیرها در مقیاس سالانه روند معنیدار نشان ندادهاند. شیب خط روند بارش سالانه 28/2- میلیمتر در سال و شیب نظیر برای هر سه عنصرمیانگین، حداقل و حداکثر دما معادل 06/0 درجه سانتیگراد در سال بود. روند مشاهده شده در پارامترهای مورد بررسی بیانگر تغییرات اقلیمی روی داده در تبریز میباشد. | ||
کلیدواژهها | ||
مان-کندال؛ تبریز؛ پارامترهای هواشناسی؛ تخمینگر Sen؛ روند | ||
مراجع | ||
ـ حجام، س.؛ خوشخو، ی. و شمسالدین وندی، ر. (1387)، «تحلیل روند تغییرات بارندگیهای فصلی و سالانه چند ایستگاه منتخب در حوزه مرکزی ایران با استفاده از روشهای ناپارامتریک»، مجله پژوهشهای جغرافیایی، 64: 168-157. ـ خلیلی ع. و بذرافشان ج. (1383)، «تحلیل روند تغییرات بارندگیهای سالانه، فصلی و ماهانه پنج ایستگاه قدیمی ایران در یکصد و شانزده سال گذشته»، بیابان، 9. (1): 33-25. ـ عزیزی، ق. و روشنی، م. (1387)، «مطالعه تغییر اقلیم در سواحل جنوبی دریای خزر به روش من- کندال»، پژوهشهای جغرافیایی، (64): 13-28. ـ کتیرایی، پ. س.؛ حجام، س. و ایران نژاد، پ. (1386)، «سهم تغییرات فراوانی و شدت بارش روزانه در روند بارش در ایران طی دوره 1960 تا 2001»، فیزیک زمین و فضا، 33 (1): 83-67. ـ منتظری، م. (1386)، «شناسایی تحلیل روند خشکسالیهای اقلیمی زیرحوضههای زاینده رود در نیم سده گذشته»، فصلنامه تحقیقات جغرافیایی، 22. (4): 144-125. ـ منتظری، م. و غیور، ح. (1388)، «تحلیل مقایسهای روند بارش و خشکسالی حوضه خزر»، جغرافیا و توسعه، (16): 92-71. ـ میرعباسی ر. و دین پژوه، ی. (1389)، «تحلیل روند تغییرات آبدهی رودخانههای شمال غرب ایران در سه دهه اخیر»، آب و خاک (دانشگاه فردوسی مشهد)، 24. (4): 635-625 . - Caloiero, T.; Coscarelli, R.; Ferrari, E. and Mancini, M. (2009), “Trend detection of annual and seasonal rainfall in Calabria (Southern Italy)”, International Journal of Climatology, (31): 44-56.
- Dinpashoh, Y.; Jhajharia, D.; Fakheri-Fard, A.; Singh, V.P. and Kahya, E. (2011), “Trends in reference crop evapotranspiration over Iran”, Journal of Hydrology, (399): 422-433.
- Kendall, M.G. (1975), “Rank Correlation Methods”, Griffin, London.
- Khaled, H.H.; Rao, A.R. (1998), “A modified Mann-Kendall trend test for autocorrelated data”. Journal of Hydrology, (204): 182- 196.
- Khaliq, M.N.; Ouarda, T.B.M.J and Gachon, P. (2009), “Identification of temporal trends in annual and seasonal low flows occurring in Canadian rivers: The effect of short-and long-term persistence”, Journal of Hydrology, (369): 183-197.
- Kumar, S.; Merwade, V.; Kam, J. and Thurner, K. (2009), “Streamflow trends in Indiana: Effects of long term persistence, precipitation and subsurface drains”, Journal of Hydrology, (374): 171-183.
- Luo, Y.; Liu, S.; Fu, S.; Liu, J.; Wang, G. and Zhou, G. (2008), “Trends of precipitation in Beijiang River basin, Guangdong Province, China”, Hydrological Processes (22): 2377-2386.
- Mann, H.B. (1945), “Non-parametric tests against trend”, Econometrica, (13): 245-259.
- Matti, C.; Pauling, A.; Kuttel, M. and Wanner, H. (2009), “Winter precipitation trends for two selected European regions over the last 500 years and their possible dynamical background”, Theoretical Applied Climatology, (95): 2-26.
- Masoodian, S. A. (2004), “Temperature trends in Iran during the last half century”. Geography and Development, 2(3): 89-106.
- Modarres, R. and Silva, V. (2007), “Rainfall trends in arid and semi-arid regions of Iran”, Journal ofArid Environments, (70): 344-355.
- Raziei, T.; Arasteh, P. D. and Saghafian, B. (2005), “Annual rainfall trend in arid and semi-arid regions of Iran. ICID21st European Regional Conference”, 15-19 May. Frank furt (Oder) and Slubice- Germany and Poland.
- Tabari, H. and Hosseinzadeh Talaee, P. (2005), “Recent trends of mean maximum and minimum air temperatures in the western half of Iran”. Meteorology Atmospheric Physics, (111): 121-131.
- Xu, Z.X.; Takeuchi, K. and Ishidiaira, H. (2003), “Monitoring trend step changes in precipitation in Japanese precipitation”, Journal of Hydrology, (279): 144-150.
- Xu, Z.; Liu, Z.; Fu, G. and Chen, Y. (2010), “Trends of major hydroclimatic variables in the Tarim River basin during the past 50 years”, Journal of Arid Environments (74): 256-267.
- Yu, Y. S.; Zou, S. and Whittemore, D. (1993), “Non-parametric trend analysis of water quality data of rivers in Kansas”, Journal of Hydrology, (150): 61-80.
- Yue, S. and Hashino, M. (2003), “Temperature trends in Japan: 1900-1996”, Theor. Appl. Climatol. (75): 15-27. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 3,453 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,464 |