تعداد نشریات | 44 |
تعداد شمارهها | 1,303 |
تعداد مقالات | 16,035 |
تعداد مشاهده مقاله | 52,539,693 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 15,243,547 |
بررسی رابطه الگوهای گردشی جو بالا با بارش¬های ابر سنگین (مطالعه موردی استان آذربایجان شرقی) | ||
جغرافیا و برنامهریزی | ||
مقاله 6، دوره 16، شماره 42، اسفند 1391، صفحه 113-138 اصل مقاله (659.22 K) | ||
نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی | ||
نویسندگان | ||
سعید جهانبخش1؛ فاطمه جعفری¬شندی* 2؛ فرشته حسین¬علی پورگزی3 | ||
1دانشگاه تبریز | ||
2اقلیم شناسی، مدرس دانشگاه پیام نور شبستر | ||
3اقلیم شناسی، مدرس دانشگاه پیام نور | ||
چکیده | ||
برای شناخت همدید بارشهای ابر سنگین (بالای 50 میلیمتر در روز) منطقه آذربایجانشرقی، دادههای بارش روزانه 23 ایستگاه بارانسنجی طی دوره آماری 1961 تا 2005 بهصورت دیدهبانیهای شش ساعـته مورد بررسی قـرار گرفت. به منظور شناسایـی رابطه الگوهای گردشی جو بالا با بارشهای ابر سنگین بـه کمک نرمافزارهای Matlab، Grads و Surfer یک تـحلیل خوشهای پایگانی با روش ادغام Ward روی دادهها اعمال شد. نتایج نشان دادند که سه الگوی گردشی مختلف در منطقه فعال هستند. سپس برای هر الگو، یک روز نماینده معرفی گردید که در تحلیل بارشهای ابر سنگین مورد استفاده قرار گرفتند. آرایش مکانی این الگوهای بارشی نشان میدهند که توزیع زمانی بارشهای ابر سنگین در منطقه با عرض جغرافیایی در ارتباط است. نتایج تحلیل نشان میدهد که الگوی پرفشار غرب دریای سیاه- شمال دریای مدیترانه و الگوی پرفشار دریای سیاه بیشترین ارتباط را با بارشهای ابر سنگین منطقه دارند. این یافته نقش مهمی در پیشبینی بارشهای ابر سنگین منطقه خواهد داشت. | ||
کلیدواژهها | ||
همدید؛ بارش ابر سنگین؛ الگوی گردشی؛ تحلیل خوشه¬ای؛ آذربایجان | ||
مراجع | ||
1- امیدوار، کمال (1380)، «تحلیل سینوپتیکی سیستمهای بارانزا و امکان افزایش بارش آنها بوسیله باروری ابرها در منطقه کرمان»، پژوهشهای جغرافیایی، شماره 40، صص 33-19. 2- حیدری، حسن؛ علیجانی بهلول (1378)، «طبقهبندی اقلیمی ایران با استفاده از تکنیکهای آماری چندمتغیره»، پژوهشهای جغرافیایی، شماره 37، صص74-57. 3- جهانبخش، سعید؛ ذوالفقاری، حسن (1381)، «بررسی الگوهای سینوپتیک بارشهای روزانه در غرب ایران»، فصلنامه تحقیقات جغرافیایی، شماره 63-64، صص 258-234. 4- علیجانی، بهلول (1378)، تغییرات الگوی جریان سطح 500 هکتوپاسکال منطقه خاورمیانه و اثرات آن بر اقلیم ایران در دوره 1990-1961»، مجله نیوار، شماره 45-44، صص70-29. 5- علیجانی، بهلول، (1381)، «آب و هوای ایران»، چاپ پنجم، تهران، انتشارات دانشگاه پیام نور تهران. 6- علیجانی، بهلول (1381)، «شناسایی تیپ های هوایی باران آور تهران بر اساس محاسبه چرخندگی»، فصلنامه تحقیقات جغرافیایی، شماره 64-63 ، صص 132-114. 7- علیجانی، بهلول (1385)، «اقلیمشناسی سینوپتیک، چاپ دوم، تهران، انتشارات سمت. 8- کاویانی، محمدرضا، علیجانی، بهلول (1379)، «مبانی آب و هوای ایران»، چاپ هفتم، تهران، انتشارات سمت. 9- لشکری، حسن (1382)، «مکانیسم تکوین، تقویت و توسعه مرکز کم فشار سودان و نقش آن بر روی بارشهای جنوب و جنوبغرب ایران»، پژوهشهای جغرافیایی، شماره 46، صص 17. 10- لشکری، حسن (1384)، «تحلیل سینوپتیکی دو نمونه از الگوی بارشهای زمستانه جنوب شرق ایران»، فصلنامه مدرس، شماره 1، صص 199- 169. 11- مارتین، جاناتان (1388)، «دینامیک جو در عرضهای میانه»، مسعودیان، سیدابوالفضل، چاپ اول، اصفهان، انتشارات دانشگاه اصفهان. 12- مسعودیان، سیدابوالفضل (1384)، «شناسایی الگوهای گردشی پدیدآورنده سیلابهای بزرگ در کارون»، جغرافیا و توسعه، شماره 5، صص 183-161. 13- مسعودیان، سیدابوالفضل؛ کاویانی، محمدرضا (1387)، «اقلیمشناسی ایران»، چاپ اول، اصفهان، انتشارات دانشگاه اصفهان. 14- مسعودیان، سیدابولفضل (1387)، «شناسایی شرایط همدید همراه با بارشهای ابرسنگین ایران، بر روی بارشهای یک روزه بیش از صد میلیمتر»، کنفرانس مدیریت منابع آب، دانشگاه تبریز، 23- 25 مهرماه. 15- مفیدی، عباس (1383)، «اقلیمشناسی سینوپتیکی بارشهای سیلزا با منشأ منطقه دریای سرخ در خاورمیانه»، فصلنامه تحقیقات جغرافیایی، شماره 75 ، صص93-71. 16- Gong, D.Y.; Ho C.H., (2002), "The Siberian High and Climate Change over Middle to High Latitude Asia", Thor. Appl. Climatol, 72, 1-9.
17- Kutiel, H. (1996), "Circulation and Extreme Rainfall Condition in the Estern Mediterranean during the Last Century", Inter. J. of Climatology, Vol. 1b, pp 73-82.
18- Plaut, GUY, Schuephach EVI, Doctor, Marut (2001), "Heavy Precipitation Events overa Few Alpine Sub-regions and the Links with Large-scale Circulation, 1971-1995", Climate Research, Vol.17, 285-302.
19- Roberto Rudari, Dara Entekhhabi and Giorgio Roth.,(2004), Large-Scale Atmospheric Patterns Associated with Mesoscale Features Leading to Extreme Precipitation Event in Northwestern Ital"y, Advance in Water Resources, 28, 601-614.
20- Seibert, P., A. Frank, and H. Formayer (2007), “Synoptic and Regional Patterns of Heavy Precipitation in Austria”, Theoretical and Applied Climatology, 87, 139-152.
21- Tomozeiu, R. (2005), “Winter Precipitation Variability and Large-scale Circulation Patterns in Romania”, Theoretical and Applied Climatology, 81. pp 193-201. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 4,495 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 3,726 |